Murmansk, Rusya'nın kuzeybatısındaki Murmansk yönetim biriminin Oblast) idârî merkezi şehir. Şehrin Sovyet dönemindeki eski adı "Romanov-na-Murmane" (Rusça: Рома́нов-на-Му́рмане) idi. Murmansk, Barents Denizi'ne 12 km. uzaklıkta, Kola Yarımadası'nın doğusunda yer alır.
Murmansk | |
---|---|
Мурманск | |
![]() Bayrak ![]() Arma | |
![]() Murmansk Haritası. | |
![]() Murmansk | |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 15055 km² |
Nüfus (2010) | |
• Toplam | 307.257 |
• Yoğunluk | 2060/km² |
Zaman dilimi | (MSK) |
Resmî site http://www.citymurmansk.ru/ |

Tarih
Şehir, 1916 yılında "Romanov-na-Murmane" adıyla kuruldu. "Romanof", çar âilesinin soyadı, "Murman" da Rusça "kuzey kıyısı" anlamına gelir. Norveççe'den Rusça'ya geçen "Murman", "kuzeyliler" (İngilizce: Nordmen, Almanca: Nordmaenner) ve "Norveçliler" anlamına gelmektedir.
I. Dünya Savaşı sırasında bir ikmal limanı olarak kurulan kent, 1918-1920 arasında Bolşevikler'e karşı savaşan İngiliz, Fransız ve ABD birlikleri tarafından üs olarak kullanıldı. II. Dünya Savaşı'nda Kuzey Buz Denizi üzerinden SSCB'ye savaş malzemesi taşıyan İngiliz-Amerikan konvoylarının kullandıkları başlıca limandı. Finlandiya topraklarında Alman kuvvetleri "Gümüş Tilki Operasyonu"nun bir parçası olarak 1941 yılında kente karşı bir saldırı başlattı ve Murmansk sadece Leningrad ve Stalingrad'ın imhâsının büyüklüğü olan geniş tahribatı yaşadı. Ancak, şiddetli Sovyet direnci ve sert yerel hava koşulları kenti ele geçirmeye ve hayati Karelya demiryolu hattının Almanlar'a geçmesini engelledi. Savaşın geri kalanında Murmansk, diğer müttefik ülkelerin Sovyetler Birliği'ne girerek silah ve diğer malzemeler geçmesinde bir geçiş noktası olarak görev yaptı.
Bu zafer, Almanlar üzerinde zaferin 40'ıncı yıldönümünde anılarak, 1985'te Murmansk şehrine "kahraman şehir" ünvânı verildi. Rus donanmasının gözbebeği "Amiral Kuznetsov" uçak gemisi bu limanda demirlidir.
Soğuk savaş sırasında Murmansk, sovyet denizaltı ve buzkıranların aktivite merkezi oldu. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra, yakındaki şehir ve Severomorsk Deniz Üssü, Rus Kuzey Filosu'nun merkezi olmaya devam etti.
Körfez Akıntısı'nın etkisi ile yılın hiçbir döneminde buz tutmayan Murmansk limanı, Rusya'nın Atlas Okyanusu ve öteki denizlere serbestçe açılan tek kapısıdır. Aynı zamanda Kuzey Kutup Dairesi içindeki en büyük yerleşim merkezidir. 2021 yılı sayımına göre şehrin nüfûsu 270,384 kişidir.
İklim
![]() ![]() | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 7,0 | 6,6 | 9,0 | 17,6 | 29,4 | 30,8 | 32,9 | 30,2 | 24,2 | 15,0 | 9,6 | 7,2 | 32,9 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | −7 | −6,7 | −2,4 | 2,6 | 7,6 | 13,6 | 17,3 | 14,9 | 10,0 | 3,6 | −2,4 | −5,3 | 3,8 |
Ortalama sıcaklık (°C) | −10,1 | −9,7 | −5,5 | −0,7 | 4,0 | 9,2 | 12,8 | 11,1 | 7,0 | 1,5 | −4,8 | −8,2 | 0,6 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −13,2 | −12,8 | −8,6 | −3,8 | 1,1 | 5,7 | 9,2 | 8,0 | 4,5 | −0,4 | −7,1 | −11,2 | −2,4 |
En düşük sıcaklık (°C) | −39,4 | −38,6 | −32,6 | −21,7 | −10,4 | −2,5 | 1,7 | −2 | −5,4 | −21,2 | −30,5 | −35 | −39,4 |
Ortalama yağış (mm) | 30 | 22 | 23 | 24 | 36 | 53 | 70 | 61 | 52 | 51 | 38 | 34 | 494 |
Kaynak: Погода и климат |
Nüfus
Yıllara göre Murmansk nüfusu | |||
---|---|---|---|
Yıl | Toplam | %± | |
1926 | 8,716 | — | |
1939 | 117,069 | %1243![]() | |
1959 | 221,874 | %90![]() | |
1970 | 308,817 | %39![]() | |
1979 | 380,817 | %23![]() | |
1989 | 468,039 | %23![]() | |
2002 | 336,137 | −%28![]() | |
2010 | 307,257 | −%9![]() | |
2021 | 270,384 | −%12![]() | |
Kaynak: Census data |
Şehrin demografik yapısı içerisinde Ruslar, Ukraynalılar, Belaruslular,Tatarlar ve Azeriler görülmektedir. Rus nüfusu çoğunluktadır fakat Ukraynalı ve Belaruslu nüfusu azınlıktadır.
Kardeş Şehirler
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Murmansk ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Murmansk Rusya nin kuzeybatisindaki Murmansk yonetim biriminin Oblast idari merkezi sehir Sehrin Sovyet donemindeki eski adi Romanov na Murmane Rusca Roma nov na Mu rmane idi Murmansk Barents Denizi ne 12 km uzaklikta Kola Yarimadasi nin dogusunda yer alir MurmanskMurmanskBayrakArmaMurmansk Haritasi MurmanskYuzolcumu Toplam15055 km Nufus 2010 Toplam307 257 Yogunluk2060 km Zaman dilimiUTC 03 00 MSK Resmi site http www citymurmansk ru ve arkasinda sehir panoramasi TarihSehir 1916 yilinda Romanov na Murmane adiyla kuruldu Romanof car ailesinin soyadi Murman da Rusca kuzey kiyisi anlamina gelir Norvecce den Rusca ya gecen Murman kuzeyliler Ingilizce Nordmen Almanca Nordmaenner ve Norvecliler anlamina gelmektedir I Dunya Savasi sirasinda bir ikmal limani olarak kurulan kent 1918 1920 arasinda Bolsevikler e karsi savasan Ingiliz Fransiz ve ABD birlikleri tarafindan us olarak kullanildi II Dunya Savasi nda Kuzey Buz Denizi uzerinden SSCB ye savas malzemesi tasiyan Ingiliz Amerikan konvoylarinin kullandiklari baslica limandi Finlandiya topraklarinda Alman kuvvetleri Gumus Tilki Operasyonu nun bir parcasi olarak 1941 yilinda kente karsi bir saldiri baslatti ve Murmansk sadece Leningrad ve Stalingrad in imhasinin buyuklugu olan genis tahribati yasadi Ancak siddetli Sovyet direnci ve sert yerel hava kosullari kenti ele gecirmeye ve hayati Karelya demiryolu hattinin Almanlar a gecmesini engelledi Savasin geri kalaninda Murmansk diger muttefik ulkelerin Sovyetler Birligi ne girerek silah ve diger malzemeler gecmesinde bir gecis noktasi olarak gorev yapti Bu zafer Almanlar uzerinde zaferin 40 inci yildonumunde anilarak 1985 te Murmansk sehrine kahraman sehir unvani verildi Rus donanmasinin gozbebegi Amiral Kuznetsov ucak gemisi bu limanda demirlidir Soguk savas sirasinda Murmansk sovyet denizalti ve buzkiranlarin aktivite merkezi oldu Sovyetler Birligi nin dagilmasindan sonra yakindaki sehir ve Severomorsk Deniz Ussu Rus Kuzey Filosu nun merkezi olmaya devam etti Korfez Akintisi nin etkisi ile yilin hicbir doneminde buz tutmayan Murmansk limani Rusya nin Atlas Okyanusu ve oteki denizlere serbestce acilan tek kapisidir Ayni zamanda Kuzey Kutup Dairesi icindeki en buyuk yerlesim merkezidir 2021 yili sayimina gore sehrin nufusu 270 384 kisidir Iklim Murmansk iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 7 0 6 6 9 0 17 6 29 4 30 8 32 9 30 2 24 2 15 0 9 6 7 2 32 9Ortalama en yuksek sicaklik C 7 6 7 2 4 2 6 7 6 13 6 17 3 14 9 10 0 3 6 2 4 5 3 3 8Ortalama sicaklik C 10 1 9 7 5 5 0 7 4 0 9 2 12 8 11 1 7 0 1 5 4 8 8 2 0 6Ortalama en dusuk sicaklik C 13 2 12 8 8 6 3 8 1 1 5 7 9 2 8 0 4 5 0 4 7 1 11 2 2 4En dusuk sicaklik C 39 4 38 6 32 6 21 7 10 4 2 5 1 7 2 5 4 21 2 30 5 35 39 4Ortalama yagis mm 30 22 23 24 36 53 70 61 52 51 38 34 494Kaynak Pogoda i klimatNufusYillara gore Murmansk nufusuYil Toplam 1926 8 716 1939 117 069 12431959 221 874 901970 308 817 391979 380 817 231989 468 039 232002 336 137 282010 307 257 92021 270 384 12Kaynak Census data Sehrin demografik yapisi icerisinde Ruslar Ukraynalilar Belaruslular Tatarlar ve Azeriler gorulmektedir Rus nufusu cogunluktadir fakat Ukraynali ve Belaruslu nufusu azinliktadir Kardes SehirlerLulea Isvec 1972 Vadso Norvec 1973 Jacksonville Amerika 1975 Groningen Hollanda 1989 Alanya Turkiye 2014 Minsk Belarus 2014 Harbin Cin 2016 Kaynakca Klimat Murmanska Murmansk in iklimi Hava ve Iklim Pogoda i klimat Rusca Erisim tarihi 31 Agustos 2016 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link www citymurmansk ru 26 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Murmansk ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir