Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği (kısaca Müstakiller), Türkiye'de 1929-1932 ve 1936-1942 arasında etkinlikler gerçekleştirmiş bir sanatçı topluluğudur.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdmRISXZNaTh5TlM5TkpVTXpKVUpEYzNSaGEybHNYM0psYzNOaGJXeGhjaTVxY0djPS5qcGc=.jpg)
Birlik, Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nden sonra Türk resim sanatının tarihsel süreci içinde kurulan derneklerin ikincisi; Cumhuriyet dönemi sanatçı topluluklarının ise ilkidir.
1914’ten sonra Sanayi-i Nefise Mektebi'nde öğrenime başlayan, Avrupa'da resim öğrenimini tamamladıktan sonra yurda dönen sanatçılar tarafından oluşturulmuştur. Sanayi Nefise Mektebi'nde Salvator Valéri ve gibi yabancı eğitimcilerin yerine atanan ilk Türk eğitimcilerinin yetiştirdiği birinci kuşak sanatçılar olan Müstakillerin yaşamları ve eğitim dönemleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılışı, Türk Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet'in kuruluş yıllarına rastlamaktadır.
ve resim sanatının benimsenmesini kolaylaştırmak için çalışan Müstakiller, sanatçının ekonomik özgürlüğünü savunmuş, sanatçıların maddi kaygılarını dile getirerek bu konuda çalışmalarda bulunmuştur. Üyelerinin hepsi değişik sanat akımlarının etkisi altında çalışmış olan Müstakil ressamların ortak özellikleri azdır.
Tarihçe
Yeni Resim Cemiyeti
1929 yılında kurulan birliğin temeli 1923 yılında Yeni Resim Cemiyeti 'nin kurulması ile atılmıştır. 1923’te Sanayi-i Nefise’deki öğrenimlerinin son yıllarını sürdüren Şeref Kamil, , Refik Fazıl, Mahmut Cemaleddin, Turgut, Sabih Bey ve Cevad Hamid “Yeni Resim Cemiyeti” adı altında birleştiler.
Cemiyet, Yerebatan’da ahşap bir konağın birinci katında kiraladıkları bir odada kuruldu. O yıl bir sergi düzenleyen cemiyet üyelerinden büyük çoğunluğu 1924’te Sanayi-i Nefise Mektebi’nin Avrupa sınavını kazanıp Paris’e gönderilince etkinlikleri kesildi. Ancak üyelerin beraberlikleri Paris’te de sürdü.
Birliğin kuruluşu
Sanat öğrenimi için Avrupa’ya gitmiş olan gençlerden Münih'te bulunan Ahmet Zeki ve Ali Avni 1927’de İstanbul’a döndü. O yıl Galatasaray Sergisi’ne ve Güzel Sanatlar Birliği’nin Ankara Sergisi’ne katılan genç sanatçılar Türkiye için tamamen yeni bir anlayışın ürünü olan yapıtlarını sergilediler. Paris’te bulunan grup ise üç buçuk senelik eğitimin ardından 13 Ağustos 1928’de İstanbul'a döndü. Almanya ve Fransa’dan dönen genç sanatçılar resmî bir grup oluşturmadan önce 15 Nisan 1929'da Ankara Etnografya Müzesi'nde bir sergi düzenlediler. Bu, İstanbul dışında açılan ilk resim sergisi idi. Otuz gün süreyle açık kalan sergi, basının büyük ilgisini çekti.
Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği 15 Temmuz 1929'da resmî olarak kuruldu ve nizamnamesi yayımlandı. Üyeler, birliğin tüzüğünde şu şekilde yer aldılar: Refik Fazıl, Cevat Hamit, Şeref Kâmil, Mahmut Fehmi, Nurullah Cemal, Hale Asaf, Ali Avni, Ahmet Zeki, Muhittin Sebati, Ratip Aşir ve Fahrettin Arkunlar.
Müstakillerin amaçları, gelişmekte olan Türk resim sanatının düzenli ve kalıcı temellere kavuşturulması ve yaygınlaştırılmasıydı. Ayrıca sanatçıların güvence altına alınmaları ve bireysel sanat anlayışlarına özgürlük tanıyan bir ortamda çalışmalarını sürdürmeleri önemle üzerinde durulması gereken bir konuydu. Sanatçılar her meslekte olduğu gibi, yetiştirildikleri alanda yapacakları çalışmalarla yaşamlarını kazanmalıydılar. Toplumda sanat beğenisinin yaygınlaşması, bu sorunu çözümleyici önlemlerden ilki ve en önemlisiydi. Ayrıca devlet, yetiştirilmelerine önemli katkılarda bulunduğu sanatçılarına destek de sağlamalıydı. Bu öneriler değer çekişmelerinin kırıcı ve bölücü ortamından kaçınılarak gerçekleştirilmeliydi.
İlk dönem sergileri
15 Nisan 1929’da Ankara Etnografya Müzesi’nde ilk sergilerini düzenlemiş olan Müstakiller, her yıl 15 Nisan ve 15 Eylül’de bir sergi açmayı planlamıştı. Ancak sergi salonu yokluğunun da etkisi ile bu planı gerçekleştiremediler.
15 Eylül 1929’da İstanbul Türk Ocağı’nda açılan ikinci sergi, birliğin resmiyet kazanmasından sonraki ilk sergisi idi. Planlandığı gibi bir ay yerine 15 gün açık kalabildi. 1930 yılında tek bir sergi açılabildi: 31 Mayıs/1 Haziran 1930 tarihinde düzenlenen sergi, Ankara Türk Ocağı merkez binasının iki salonunda idi.
Birlik, sergilerini Türk Ocakları salonları müsait olmadığında dükkân, bar, sinema salonu gibi yerlerde açmışlardır. 15 Şubat 1931 tarihinde, İstiklal Caddesi No:310'da yer almakta olan Moskovit Salonu'nda seramik, afiş ve mimari tasarımlar da sergilendiği bir sergi açtılar.
Maarif Vekaleti'nin vadettiği yardımı alamayan Müstakiller, 1931 yılında Ankara sergisi açamadı. Onun yerine yılın sonunda İstanbul Türk Ocağı’nda beşinci sergilerini açtı. Bu sergi, 1928-1932 döneminin son sergisi oldu.
1932-1936 dönemi
Müstakiller, ressamın geçimini sağlamak için resim sanatından başka işle uğraşacak olursa Türk resim sanatının zarar göreceği düşüncesindeydi. Avrupa'da öğrenim gören ressam, heykelci ve dekoratörlerin, “maarif ve hükûmet namına yaptırılacak millî tablo, dekor ve abidelerde çalıştırılmak suretiyle istihdam edilmesini”; öğretmen olarak atanmaları hâlinde büyük kentlerde görevlendirilmeleri ve 8 saatten fazla derse girmemeleri ya da mesaisi az olan işlere atanmalarını öneriyorlardı. Ne var ki önerileri karşılık bulmamış; üstelik Güzel Sanatlar Akademisi'ne sanat konularında Maarif Vekaleti tarafından öncelik tanınması nedeniyle mevcut iş imkanlarını da kaybetme noktasına gelmişlerdi. Bu durum karşısında Müstakiller'in bir kısmı devletten yardım isteme çabalarını sürdürmeyi, bir kısmı ise devlete başvurmaktan vazgeçmeyi savundu.
İkinci görüşü savunanlar arasında Nurullah Berk ve birliğe 1931'de katılmış olan Elif Naci vardı. Bu iki sanatçı 1932 kongresinden sonra dernekten ayrıldılar ve dernek faaliyetlerine bir süre ara verdi. Nurullah Berk'in Paris'e gitmesi, Hale Asaf'ın Paris'e yerleşmesi, 1933 yılında Muhittin Sebati'nin ölümü Müstakiller'in dağılmasına ve bir etkinlik gösterememesine neden oldu. Birliğin bazı üyeleri her yıl Şubat ayında Halkevleri'nin kuruluş yıldönümü nedeniyle Ankara'da düzenlenen sergilere katıldılar. Bu dönemde Müstakiller'den ayrılan bir grup sanatçı, 1933'te D Grubu'nu kurmuştur.
1936 sonrası dönem
Birlik, 18 Nisan 1936 tarihli İstanbul Turan Barı sergisinde tekrar bir araya geldi. Müstakiller, 1937 yılından itibaren Bursa, Balıkesir, Zonguldak, İzmit Anadolu'nun çeşitli kentlerinde bulunan halkevlerinde sergiler düzenlemişler; Güzel Sanatlar Birliği ve D Grubu sanatçıları ile ortak sergiler açmışlar; CHP’nin Yurt Gezileri Programı’na katılmışlardır.
Üye sayısı gittikçe artan birlik, İzmit sergisi kataloğundaki bilgilere göre 1939’da 25 üyeye ulaşmıştır.
Ressamlar Derneği
Müstakiller, tüm ressam gruplarını bir meslek dayanışması çerçevesinde toplamayı amaçlayarak 3 Mart 1942’de Türk Ressamlar ve Heykeltıraşlar Cemiyeti'ni ve ardından 3 Ağustos 1950’de de "Ressamlar Derneği"'ni kurmuştur.
Dış bağlantılar
- Ressam Hamid Görel, Turan Barında Resim Sergisi, Arkitekt Sayı 3, Yıl 193620 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .</ref>
Kaynakça
- ^ a b c Kıymet Giray, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, Cilt:2 sayfa 1319-1320
- ^ a b c "Müstakil Ressamlar Birliği Turkresmi.com sitesi, Erişim tarihi:05.12.2012". 6 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2012.
- ^ a b c d e . 22 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2012.
- ^ a b "Müstakiller, Poetikhars, Erişim tairhi:05.12.2012". 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Birligi kisaca Mustakiller Turkiye de 1929 1932 ve 1936 1942 arasinda etkinlikler gerceklestirmis bir sanatci toplulugudur Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Birliginin muhru Birlik Osmanli Ressamlar Cemiyeti nden sonra Turk resim sanatinin tarihsel sureci icinde kurulan derneklerin ikincisi Cumhuriyet donemi sanatci topluluklarinin ise ilkidir 1914 ten sonra Sanayi i Nefise Mektebi nde ogrenime baslayan Avrupa da resim ogrenimini tamamladiktan sonra yurda donen sanatcilar tarafindan olusturulmustur Sanayi Nefise Mektebi nde Salvator Valeri ve gibi yabanci egitimcilerin yerine atanan ilk Turk egitimcilerinin yetistirdigi birinci kusak sanatcilar olan Mustakillerin yasamlari ve egitim donemleri Osmanli Imparatorlugu nun yikilisi Turk Kurtulus Savasi ve Cumhuriyet in kurulus yillarina rastlamaktadir ve resim sanatinin benimsenmesini kolaylastirmak icin calisan Mustakiller sanatcinin ekonomik ozgurlugunu savunmus sanatcilarin maddi kaygilarini dile getirerek bu konuda calismalarda bulunmustur Uyelerinin hepsi degisik sanat akimlarinin etkisi altinda calismis olan Mustakil ressamlarin ortak ozellikleri azdir TarihceYeni Resim Cemiyeti 1929 yilinda kurulan birligin temeli 1923 yilinda Yeni Resim Cemiyeti nin kurulmasi ile atilmistir 1923 te Sanayi i Nefise deki ogrenimlerinin son yillarini surduren Seref Kamil Refik Fazil Mahmut Cemaleddin Turgut Sabih Bey ve Cevad Hamid Yeni Resim Cemiyeti adi altinda birlestiler Cemiyet Yerebatan da ahsap bir konagin birinci katinda kiraladiklari bir odada kuruldu O yil bir sergi duzenleyen cemiyet uyelerinden buyuk cogunlugu 1924 te Sanayi i Nefise Mektebi nin Avrupa sinavini kazanip Paris e gonderilince etkinlikleri kesildi Ancak uyelerin beraberlikleri Paris te de surdu Birligin kurulusu Sanat ogrenimi icin Avrupa ya gitmis olan genclerden Munih te bulunan Ahmet Zeki ve Ali Avni 1927 de Istanbul a dondu O yil Galatasaray Sergisi ne ve Guzel Sanatlar Birligi nin Ankara Sergisi ne katilan genc sanatcilar Turkiye icin tamamen yeni bir anlayisin urunu olan yapitlarini sergilediler Paris te bulunan grup ise uc bucuk senelik egitimin ardindan 13 Agustos 1928 de Istanbul a dondu Almanya ve Fransa dan donen genc sanatcilar resmi bir grup olusturmadan once 15 Nisan 1929 da Ankara Etnografya Muzesi nde bir sergi duzenlediler Bu Istanbul disinda acilan ilk resim sergisi idi Otuz gun sureyle acik kalan sergi basinin buyuk ilgisini cekti Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Birligi 15 Temmuz 1929 da resmi olarak kuruldu ve nizamnamesi yayimlandi Uyeler birligin tuzugunde su sekilde yer aldilar Refik Fazil Cevat Hamit Seref Kamil Mahmut Fehmi Nurullah Cemal Hale Asaf Ali Avni Ahmet Zeki Muhittin Sebati Ratip Asir ve Fahrettin Arkunlar Mustakillerin amaclari gelismekte olan Turk resim sanatinin duzenli ve kalici temellere kavusturulmasi ve yayginlastirilmasiydi Ayrica sanatcilarin guvence altina alinmalari ve bireysel sanat anlayislarina ozgurluk taniyan bir ortamda calismalarini surdurmeleri onemle uzerinde durulmasi gereken bir konuydu Sanatcilar her meslekte oldugu gibi yetistirildikleri alanda yapacaklari calismalarla yasamlarini kazanmaliydilar Toplumda sanat begenisinin yayginlasmasi bu sorunu cozumleyici onlemlerden ilki ve en onemlisiydi Ayrica devlet yetistirilmelerine onemli katkilarda bulundugu sanatcilarina destek de saglamaliydi Bu oneriler deger cekismelerinin kirici ve bolucu ortamindan kacinilarak gerceklestirilmeliydi Ilk donem sergileri 15 Nisan 1929 da Ankara Etnografya Muzesi nde ilk sergilerini duzenlemis olan Mustakiller her yil 15 Nisan ve 15 Eylul de bir sergi acmayi planlamisti Ancak sergi salonu yoklugunun da etkisi ile bu plani gerceklestiremediler 15 Eylul 1929 da Istanbul Turk Ocagi nda acilan ikinci sergi birligin resmiyet kazanmasindan sonraki ilk sergisi idi Planlandigi gibi bir ay yerine 15 gun acik kalabildi 1930 yilinda tek bir sergi acilabildi 31 Mayis 1 Haziran 1930 tarihinde duzenlenen sergi Ankara Turk Ocagi merkez binasinin iki salonunda idi Birlik sergilerini Turk Ocaklari salonlari musait olmadiginda dukkan bar sinema salonu gibi yerlerde acmislardir 15 Subat 1931 tarihinde Istiklal Caddesi No 310 da yer almakta olan Moskovit Salonu nda seramik afis ve mimari tasarimlar da sergilendigi bir sergi actilar Maarif Vekaleti nin vadettigi yardimi alamayan Mustakiller 1931 yilinda Ankara sergisi acamadi Onun yerine yilin sonunda Istanbul Turk Ocagi nda besinci sergilerini acti Bu sergi 1928 1932 doneminin son sergisi oldu Zeki Kocamemi Mekkare Erleri 19351932 1936 donemi Mustakiller ressamin gecimini saglamak icin resim sanatindan baska isle ugrasacak olursa Turk resim sanatinin zarar gorecegi dusuncesindeydi Avrupa da ogrenim goren ressam heykelci ve dekoratorlerin maarif ve hukumet namina yaptirilacak milli tablo dekor ve abidelerde calistirilmak suretiyle istihdam edilmesini ogretmen olarak atanmalari halinde buyuk kentlerde gorevlendirilmeleri ve 8 saatten fazla derse girmemeleri ya da mesaisi az olan islere atanmalarini oneriyorlardi Ne var ki onerileri karsilik bulmamis ustelik Guzel Sanatlar Akademisi ne sanat konularinda Maarif Vekaleti tarafindan oncelik taninmasi nedeniyle mevcut is imkanlarini da kaybetme noktasina gelmislerdi Bu durum karsisinda Mustakiller in bir kismi devletten yardim isteme cabalarini surdurmeyi bir kismi ise devlete basvurmaktan vazgecmeyi savundu Ikinci gorusu savunanlar arasinda Nurullah Berk ve birlige 1931 de katilmis olan Elif Naci vardi Bu iki sanatci 1932 kongresinden sonra dernekten ayrildilar ve dernek faaliyetlerine bir sure ara verdi Nurullah Berk in Paris e gitmesi Hale Asaf in Paris e yerlesmesi 1933 yilinda Muhittin Sebati nin olumu Mustakiller in dagilmasina ve bir etkinlik gosterememesine neden oldu Birligin bazi uyeleri her yil Subat ayinda Halkevleri nin kurulus yildonumu nedeniyle Ankara da duzenlenen sergilere katildilar Bu donemde Mustakiller den ayrilan bir grup sanatci 1933 te D Grubu nu kurmustur 1936 sonrasi donem Birlik 18 Nisan 1936 tarihli Istanbul Turan Bari sergisinde tekrar bir araya geldi Mustakiller 1937 yilindan itibaren Bursa Balikesir Zonguldak Izmit Anadolu nun cesitli kentlerinde bulunan halkevlerinde sergiler duzenlemisler Guzel Sanatlar Birligi ve D Grubu sanatcilari ile ortak sergiler acmislar CHP nin Yurt Gezileri Programi na katilmislardir Uye sayisi gittikce artan birlik Izmit sergisi katalogundaki bilgilere gore 1939 da 25 uyeye ulasmistir Ressamlar Dernegi Mustakiller tum ressam gruplarini bir meslek dayanismasi cercevesinde toplamayi amaclayarak 3 Mart 1942 de Turk Ressamlar ve Heykeltiraslar Cemiyeti ni ve ardindan 3 Agustos 1950 de de Ressamlar Dernegi ni kurmustur Dis baglantilarRessam Hamid Gorel Turan Barinda Resim Sergisi Arkitekt Sayi 3 Yil 193620 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde lt ref gt Kaynakca a b c Kiymet Giray Eczacibasi Sanat Ansiklopedisi Cilt 2 sayfa 1319 1320 a b c Mustakil Ressamlar Birligi Turkresmi com sitesi Erisim tarihi 05 12 2012 6 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2012 a b c d e 22 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2012 a b Mustakiller Poetikhars Erisim tairhi 05 12 2012 20 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2012