Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mısır'da lâiklik hem hem Mısır hem de Orta Doğu tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Mısır'ın lâiklikle ilk tanışması tartışma ortamının korunduğu 1882 ve 1952 yılları arasında olmuştur. Bu dönemin ortamında; ön seküler entelektüller olan , ve çalışmalarını yayımlatma imkânı buldular. Bu tartışma El Ezher ulemasından, dinsel yargıç, kurucularından ve hükûmet bakanı olan Mısırlı Şeyh Ali Abdurrazık (1888-1966) göreve geldiğinde hararetli bir meseleye dönüştü, "çağdaş İslam tarihinin kritik, entelektüel ve dinsel tartışma ortamında en önemli belgedir."
Mısır'da, 1919'da, Hizb Ilmani (Lâik Parti) adı verilen ilk politik lâik yapılanma oluşturuldu ve bu parti daha sonra Vefd Partisi adını aldı. Milli bir programla lâik politikayı birleştirdi ve takip eden yıllarda hem iktidardaki Mısır monarşisine hem de ülkedeki İngiliz nüfuzuna karşı bir söylem geliştirdi.
Vefd Partisi II. Dünya Savaşı yıllarında Müttefikler'i destekledi. 1950 Mısır seçimlerinde toplam 317 sandalyenin 157'sini ve %49,5 oranında miktarını elde etti. Bu seçimden sonra başbakan kralın yönlendirdiği isyancılar tarafından düşürüldü. Bu ayaklanmanın baş göstermesi, aralarında sekülarist Vefd Partisi'nin ve İslamcı Müslüman Kardeşler'in de bulunduğu tüm partileri yasaklayan 1952 Darbesi'nin oluşumunu tetikledi. Cemal Abdünnasır'ın kurduğu hükûmet özünde sekülarist ve milliyetçi özellikler taşıyordu ve döneminde hem Mısır hem de diğer Arap ülkelerinde büyük bir destek gördü.
Nasırcılığın anahtar bileşenleri:
- Sekülarist/Milliyetçi diktatörlük: Dinsel veya diğer politik hareketlerin hükûmeti etkilemesine izin verilmedi.
- Modernizasyon.
- Sanayileşme.
- İslami değerlerdense Arap değerlerine yoğunlaşılması.
Nasır'ın ölümünden sonra, Başkan Enver Sedat (1970-1981) ekonomik liberalizasyona devam etti ve İsrail'le bir barış anlaşması (Camp David) imzaladığı gibi hükûmetin sekülarist politikalarını sürdürdü. Ancak, bu ortamda oluşan muhalefete yönelik arttırılan ileri önlemlerin ardından Sedat suikaste uğradı ve yerini Hüsnü Mübarek aldı. Günümüzde, Mısır'daki lâiklik taraftarları en çok lâiklik ve ulusal birlik ile Kıpti Hristiyanlar ve Müslümanlar arasındaki bağı vurgulamaktadır.
Mısır, anayasal düzen olarak laikliğin din ve devlet ayrımına dayanan ve tüm dinlere tarafsız yaklaşmayı öğütleyen prensiplerinden oldukça uzaktır. Zira Mısır anayasası, İslam'ı bir devlet dini olarak kabul eder. Modern Mısır'ın ulusu laik pratikleri geliştirse de devlet ve toplum nezdinde oldukça önemli bir yere sahip olan İslam, devlet düzeninin dinden ayrı bir alanda gelişmesine olanak sağlamamıştır. Bu nedenle laikliğin pasif yorumunun Mısır bağlamında değerlendirilmesi mümkün hale gelmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Fauzi Najjar, The debate on Islam and Secularism, Arab Studies Quarterly; 1996, Vol. 18 Issue 2
- ^ "Mahfouz's grave, Arab liberalism's deathbed | openDemocracy". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2013.
- ^ Yildirim, Umut Turgut (7 Kasım 2020). "LAİKLİK VE DİN-DEVLET İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA TÜRKİYE, FRANSA VE MISIR: KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ". Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (41): 564-579. doi:10.30794/pausbed.739423. ISSN 1308-2922.[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Misir da laiklik hem hem Misir hem de Orta Dogu tarihinde onemli bir rol oynamistir Misir in laiklikle ilk tanismasi tartisma ortaminin korundugu 1882 ve 1952 yillari arasinda olmustur Bu donemin ortaminda on sekuler entelektuller olan ve calismalarini yayimlatma imkani buldular Bu tartisma El Ezher ulemasindan dinsel yargic kurucularindan ve hukumet bakani olan Misirli Seyh Ali Abdurrazik 1888 1966 goreve geldiginde hararetli bir meseleye donustu cagdas Islam tarihinin kritik entelektuel ve dinsel tartisma ortaminda en onemli belgedir Misir da 1919 da Hizb Ilmani Laik Parti adi verilen ilk politik laik yapilanma olusturuldu ve bu parti daha sonra Vefd Partisi adini aldi Milli bir programla laik politikayi birlestirdi ve takip eden yillarda hem iktidardaki Misir monarsisine hem de ulkedeki Ingiliz nufuzuna karsi bir soylem gelistirdi Vefd Partisi II Dunya Savasi yillarinda Muttefikler i destekledi 1950 Misir secimlerinde toplam 317 sandalyenin 157 sini ve 49 5 oraninda miktarini elde etti Bu secimden sonra basbakan kralin yonlendirdigi isyancilar tarafindan dusuruldu Bu ayaklanmanin bas gostermesi aralarinda sekularist Vefd Partisi nin ve Islamci Musluman Kardesler in de bulundugu tum partileri yasaklayan 1952 Darbesi nin olusumunu tetikledi Cemal Abdunnasir in kurdugu hukumet ozunde sekularist ve milliyetci ozellikler tasiyordu ve doneminde hem Misir hem de diger Arap ulkelerinde buyuk bir destek gordu Nasirciligin anahtar bilesenleri Sekularist Milliyetci diktatorluk Dinsel veya diger politik hareketlerin hukumeti etkilemesine izin verilmedi Modernizasyon Sanayilesme Islami degerlerdense Arap degerlerine yogunlasilmasi Nasir in olumunden sonra Baskan Enver Sedat 1970 1981 ekonomik liberalizasyona devam etti ve Israil le bir baris anlasmasi Camp David imzaladigi gibi hukumetin sekularist politikalarini surdurdu Ancak bu ortamda olusan muhalefete yonelik arttirilan ileri onlemlerin ardindan Sedat suikaste ugradi ve yerini Husnu Mubarek aldi Gunumuzde Misir daki laiklik taraftarlari en cok laiklik ve ulusal birlik ile Kipti Hristiyanlar ve Muslumanlar arasindaki bagi vurgulamaktadir Misir anayasal duzen olarak laikligin din ve devlet ayrimina dayanan ve tum dinlere tarafsiz yaklasmayi ogutleyen prensiplerinden oldukca uzaktir Zira Misir anayasasi Islam i bir devlet dini olarak kabul eder Modern Misir in ulusu laik pratikleri gelistirse de devlet ve toplum nezdinde oldukca onemli bir yere sahip olan Islam devlet duzeninin dinden ayri bir alanda gelismesine olanak saglamamistir Bu nedenle laikligin pasif yorumunun Misir baglaminda degerlendirilmesi mumkun hale gelmektedir Ayrica bakinizLaiklik Turkiye de laiklik Iran da laiklik MisirKaynakca Fauzi Najjar The debate on Islam and Secularism Arab Studies Quarterly 1996 Vol 18 Issue 2 Mahfouz s grave Arab liberalism s deathbed openDemocracy 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2013 Yildirim Umut Turgut 7 Kasim 2020 LAIKLIK VE DIN DEVLET ILISKISI BAGLAMINDA TURKIYE FRANSA VE MISIR KARSILASTIRMALI BIR ANALIZ Pamukkale Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 41 564 579 doi 10 30794 pausbed 739423 ISSN 1308 2922 olu kirik baglanti