Mısır Çerkesleri (Adigece: Мысырым ис Адыгэхэр; Arapça: الشركس في مصر) Çerkes kökenli Mısır halkıdır. Yüzyıllar boyunca Çerkesler Mısır'da yönetici elitlerin bir parçası olmuş, yüksek askeri, siyasi ve sosyal pozisyonlarda görev yapmışlardı. Mısır'daki Çerkes varlığı, Memlük askerlerin Mısır ordularına girişi ile başlamıştır. Burci hanedanı döneminde Mısır, 1382'den 1517'ye kadar yirmi bir Çerkes padişahı tarafından yönetildi. Memlük Sultanlığı'nın kaldırılmasından sonra bile Çerkesler, Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır Eyaleti, Mısır Hidivliği, Mısır Sultanlığı ve Mısır Krallığı'nda idari sınıfın büyük kısmını oluşturmaya devam ettiler.1952 Devrimi'nden sonra siyasi etkileri azaldı. Günümüzde Mısır'da "Çerkes" tanımına Abhazlar da dahildir. Bugün Mısır’da dedelerinin Çerkes olduğunu bilen, ama artık Araplaşmış çok sayıda insan yaşamaktadır.
| |
Toplam nüfus | |
---|---|
50.000+ | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
İskenderiye, Kahire, Giza, Port Said, Şarkiye | |
Diller | |
Din | |
Etnik kökene dayalı nüfus sayımlarının yapılmaması nedeniyle nüfus tahminleri önemli ölçüde farklılık göstermektedir. Çoğunlukla karışık Çerkes kökenli olan Abaza ailesi, Mısır'ın en zengin ailelerinden biridir ve 50.000'den fazla üyesiyle ülkedeki en büyük geniş ailedir.
Tarih
Mısır'daki Çerkeslerin uzun bir geçmişi vardır. Çoğunlukla Memluk ve Osmanlı döneminde Mısır'a gelmişler, ancak bazıları 19. yüzyılın sonlarında da Çerkes Soykırımı sebebiyle göç etmişlerdir.
Mısır’da Çerkeslerin varlığı Memlûk döneminde başlamıştır. Çerkes Memlükler Osmanlı Türkiye'sinde yaşayan diğer Çerkeslerle aynı rolü paylaşıyorlardı; birçoğu ithal edilmişti ve önemli soylu ailelerin büyük kısmını oluşturuyordu; diğerleri ise kral yapıcılar, kraliyet eşleri, askeri komutanlar, askerler, zanaatkarlar ve sanatçılardı.
Daha sonra Çerkesler devleti ele geçirdiler: Burcî Memlûkler ya da Çerkes Memlûkler (1382–1517) denen Çerkeslerin hanedanlığı Osmanlı egemenliğine kadar sürmüştür. 1517’de Yavuz Sultan Selim Mısır’ı Osmanlı’ya bağladıktan sonra yönetimi yine bir Çerkes’e bırakmıştır. Çerkes beyleri İstanbul’a bağlı olarak Mısır'ı 1811 yılına kadar yönetmiştir. Çerkeslerin Mısır’daki etkinliği 1811’de 500 Çerkes komutanın Kahire kalesinde tuzağa düşürülerek öldürülmesinden sonra sona ermiştir. Ülkede başlayan Memluk avı üzerine Çerkeslerin bir kısmı Suriye’ye, bir kısmı Sudan’a sığınmış, bazıları da yeni yöneticinin hizmetine girerek Mısır’da kalmıştır.
19. yüzyıldaki Çerkes Sürgününde Osmanlı toprağı Mısır’a da Çerkes yerleştirilmiştir. Fakat bu dönemde Mısır’da toplu yerleşim olmadığı için Suriye ve Ürdün’deki gibi bir Çerkes topluluğu oluşmamıştır. Çoğunlukla ordu ve devlet içinde seçkinler kesimini oluşturan Çerkesler Cemal Abdünnasır’ın darbesinden sonra hem mal varlıklarının çoğunu hem de etkinliklerini kaybetmişlerdir. Bugün Mısır’da dedelerinin Çerkes olduğunu bilen, ama artık Araplaşmış çok sayıda insan yaşamaktadır.
Din
Mısır'daki Çerkeslerin neredeyse tamamı Sünni Müslümandır.
ileri gelenler
En azından kısmi Çerkes kökenli önemli Mısırlılar şunları içerir:
- Al-Mansour Lajin - Mısır Memluk Sultanı (1297–1299)
- Az-Zahir Barquq - Mısır Memluk Sultanı (1382–1389) (1390–1399)
- Al-Nasir Faraj - Mısır Memluk Sultanı (1399–1405) (1405–1412)
- El-Mansur Abdülaziz - Mısır Memlük Sultanı (1405)
- El-Mu'ayyad Şeyh - Mısır Memlük Sultanı (1412–1421)
- El-Muzaffar Ahmed - Mısır Memluk Sultanı (1421)
- Az-Zahir Tatar - Mısır Memlük Sultanı (1421)
- As-Salih Muhammed - Mısır Memlük Sultanı (1421)
- El Eşref Barsbay - Mısır Memluk Sultanı (1422–1438)
- El-Aziz Yusef - Mısır Memlük Sultanı (1438)
- Az-Zahir Jaqmaq - Mısır Memluk Sultanı (1438–1453)
- Al-Mansur Osman - Mısır Memluk Sultanı (1453)
- El Eşref İnal - Mısır Memluk Sultanı (1453–1461)
- Al-Mu'ayyad Ahmed - Mısır Memlük Sultanı (1460)
- Az-Zahir Bilbay - Mısır Memlük Sultanı (1467–1468)
- El-Eşref Kayıtbay - Mısır Memluk Sultanı (1468–1496)
- An-Nasir Muhammed - Mısır Memlük Sultanı (1496–1498)
- Az-Zahir Qansuh - Mısır Memlük Sultanı (1498–1500)
- El Eşref Janbalat - Mısır Memluk Sultanı (1500–1501)
- Al-Adil Tumanbay - Mısır Memlük Sultanı (1501)
- Al-Ashraf Qansuh - Mısır Memlük Sultanı (1501–1516)
- El Eşref Tumanbay - Mısır Memlük Sultanı (1516–1517)
- İsmail - Mısır ve Sudan Hidivi (1867–1879)
- Tevfik - Mısır ve Sudan Hidivi (1879–1892)
- Abbas II - Mısır ve Sudan Hidivi (1892–1914)
- Hüseyin Kamel - Mısır Sultanı (1914–1917)
- Fuad I - Mısır Sultanı (1917–1922) ve Mısır Kralı (1922–1936)
- Faruk I - Mısır Kralı (1936–1952) ve Sudan Kralı (1951–1952)
- Farida - Mısır Kraliçesi eşi (1938–1948)
- Fawzia Fuad - İran İmparatoriçesi eşi (1941–1948)
- Fuad II – Mısır Kralı (1953)
Ayrıca bakınız
- Mısır demografisi
- Türkiye'deki Çerkesler
- Çerkes diasporası
- İran'daki Çerkesler
- Ürdün'deki Çerkesler
Kaynakça
- ^ a b Lewis, Martin W. The Circassian Mystique and its Historical Roots 15 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved 18 May 2015.
- ^ McGregor, Andrew James (2006). A Military History of Modern Egypt: From the Ottoman Conquest to the Ramadan War. Greenwood Publishing Group. s. 15. ISBN .
By the late fourteenth century Circassians from the north Caucasus region had become the majority in the Mamluk ranks.
- ^ Massoud, Sami G. (2007). The Chronicles and Annalistic Sources of the Early Mamluk Circassian Period. Leiden: Brill Publishers.
- ^ Natho, Kadir I. (2009). Circassian History. Xlibris Corporation.
- ^ a b c Ömer Aytek Kurmel. Unutulmuş Çerkesler: Memluklar 22 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d e Papşu, Murat. Mısır Çerkesleri 21 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . www.bibalex.org. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2015.
- ^ Afaf Lutfi Sayyid-Marsot, Egypt in the reign of Muhammad Ali Pasha, pp. 123–124.
- ^ Yunan Labib Rizk, The making of a king 14 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., , 762, 29 September – 5 October 2005.
- ^ Goldschmidt, Jr., Arthur (2000). Biographical Dictionary of Modern Egypt. Lynne Rienner Publishers. s. 1. ISBN . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2015.
- ^ Samir Hatko. Mısır'da Çerkes Devleti 1257-1517: Mısır Devleti Yönetiminde Çerkesler 9 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Queen Farida, King Farouk's first wife | Egypt Independent" (İngilizce). 17 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Misir Cerkesleri Adigece Mysyrym is Adygeher Arapca الشركس في مصر Cerkes kokenli Misir halkidir Yuzyillar boyunca Cerkesler Misir da yonetici elitlerin bir parcasi olmus yuksek askeri siyasi ve sosyal pozisyonlarda gorev yapmislardi Misir daki Cerkes varligi Memluk askerlerin Misir ordularina girisi ile baslamistir Burci hanedani doneminde Misir 1382 den 1517 ye kadar yirmi bir Cerkes padisahi tarafindan yonetildi Memluk Sultanligi nin kaldirilmasindan sonra bile Cerkesler Osmanli Imparatorlugu nun Misir Eyaleti Misir Hidivligi Misir Sultanligi ve Misir Kralligi nda idari sinifin buyuk kismini olusturmaya devam ettiler 1952 Devrimi nden sonra siyasi etkileri azaldi Gunumuzde Misir da Cerkes tanimina Abhazlar da dahildir Bugun Misir da dedelerinin Cerkes oldugunu bilen ama artik Araplasmis cok sayida insan yasamaktadir Misir CerkesleriToplam nufus50 000 Onemli nufusa sahip bolgelerIskenderiye Kahire Giza Port Said SarkiyeDillerArapcaDinIslam Sunni Etnik kokene dayali nufus sayimlarinin yapilmamasi nedeniyle nufus tahminleri onemli olcude farklilik gostermektedir Cogunlukla karisik Cerkes kokenli olan Abaza ailesi Misir in en zengin ailelerinden biridir ve 50 000 den fazla uyesiyle ulkedeki en buyuk genis ailedir TarihMisir daki Cerkeslerin uzun bir gecmisi vardir Cogunlukla Memluk ve Osmanli doneminde Misir a gelmisler ancak bazilari 19 yuzyilin sonlarinda da Cerkes Soykirimi sebebiyle goc etmislerdir Misir da Cerkeslerin varligi Memluk doneminde baslamistir Cerkes Memlukler Osmanli Turkiye sinde yasayan diger Cerkeslerle ayni rolu paylasiyorlardi bircogu ithal edilmisti ve onemli soylu ailelerin buyuk kismini olusturuyordu digerleri ise kral yapicilar kraliyet esleri askeri komutanlar askerler zanaatkarlar ve sanatcilardi Daha sonra Cerkesler devleti ele gecirdiler Burci Memlukler ya da Cerkes Memlukler 1382 1517 denen Cerkeslerin hanedanligi Osmanli egemenligine kadar surmustur 1517 de Yavuz Sultan Selim Misir i Osmanli ya bagladiktan sonra yonetimi yine bir Cerkes e birakmistir Cerkes beyleri Istanbul a bagli olarak Misir i 1811 yilina kadar yonetmistir Cerkeslerin Misir daki etkinligi 1811 de 500 Cerkes komutanin Kahire kalesinde tuzaga dusurulerek oldurulmesinden sonra sona ermistir Ulkede baslayan Memluk avi uzerine Cerkeslerin bir kismi Suriye ye bir kismi Sudan a siginmis bazilari da yeni yoneticinin hizmetine girerek Misir da kalmistir 19 yuzyildaki Cerkes Surgununde Osmanli topragi Misir a da Cerkes yerlestirilmistir Fakat bu donemde Misir da toplu yerlesim olmadigi icin Suriye ve Urdun deki gibi bir Cerkes toplulugu olusmamistir Cogunlukla ordu ve devlet icinde seckinler kesimini olusturan Cerkesler Cemal Abdunnasir in darbesinden sonra hem mal varliklarinin cogunu hem de etkinliklerini kaybetmislerdir Bugun Misir da dedelerinin Cerkes oldugunu bilen ama artik Araplasmis cok sayida insan yasamaktadir DinMisir daki Cerkeslerin neredeyse tamami Sunni Muslumandir ileri gelenlerEn azindan kismi Cerkes kokenli onemli Misirlilar sunlari icerir Al Mansour Lajin Misir Memluk Sultani 1297 1299 Az Zahir Barquq Misir Memluk Sultani 1382 1389 1390 1399 Al Nasir Faraj Misir Memluk Sultani 1399 1405 1405 1412 El Mansur Abdulaziz Misir Memluk Sultani 1405 El Mu ayyad Seyh Misir Memluk Sultani 1412 1421 El Muzaffar Ahmed Misir Memluk Sultani 1421 Az Zahir Tatar Misir Memluk Sultani 1421 As Salih Muhammed Misir Memluk Sultani 1421 El Esref Barsbay Misir Memluk Sultani 1422 1438 El Aziz Yusef Misir Memluk Sultani 1438 Az Zahir Jaqmaq Misir Memluk Sultani 1438 1453 Al Mansur Osman Misir Memluk Sultani 1453 El Esref Inal Misir Memluk Sultani 1453 1461 Al Mu ayyad Ahmed Misir Memluk Sultani 1460 Az Zahir Bilbay Misir Memluk Sultani 1467 1468 El Esref Kayitbay Misir Memluk Sultani 1468 1496 An Nasir Muhammed Misir Memluk Sultani 1496 1498 Az Zahir Qansuh Misir Memluk Sultani 1498 1500 El Esref Janbalat Misir Memluk Sultani 1500 1501 Al Adil Tumanbay Misir Memluk Sultani 1501 Al Ashraf Qansuh Misir Memluk Sultani 1501 1516 El Esref Tumanbay Misir Memluk Sultani 1516 1517 Ismail Misir ve Sudan Hidivi 1867 1879 Tevfik Misir ve Sudan Hidivi 1879 1892 Abbas II Misir ve Sudan Hidivi 1892 1914 Huseyin Kamel Misir Sultani 1914 1917 Fuad I Misir Sultani 1917 1922 ve Misir Krali 1922 1936 Faruk I Misir Krali 1936 1952 ve Sudan Krali 1951 1952 Farida Misir Kralicesi esi 1938 1948 Fawzia Fuad Iran Imparatoricesi esi 1941 1948 Fuad II Misir Krali 1953 Ayrica bakinizMisir demografisi Turkiye deki Cerkesler Cerkes diasporasi Iran daki Cerkesler Urdun deki CerkeslerKaynakca a b Lewis Martin W The Circassian Mystique and its Historical Roots 15 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 18 May 2015 McGregor Andrew James 2006 A Military History of Modern Egypt From the Ottoman Conquest to the Ramadan War Greenwood Publishing Group s 15 ISBN 9780275986018 By the late fourteenth century Circassians from the north Caucasus region had become the majority in the Mamluk ranks Massoud Sami G 2007 The Chronicles and Annalistic Sources of the Early Mamluk Circassian Period Leiden Brill Publishers Natho Kadir I 2009 Circassian History Xlibris Corporation a b c Omer Aytek Kurmel Unutulmus Cerkesler Memluklar 22 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c d e Papsu Murat Misir Cerkesleri 21 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde www bibalex org 11 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2015 Afaf Lutfi Sayyid Marsot Egypt in the reign of Muhammad Ali Pasha pp 123 124 Yunan Labib Rizk The making of a king 14 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde 762 29 September 5 October 2005 Goldschmidt Jr Arthur 2000 Biographical Dictionary of Modern Egypt Lynne Rienner Publishers s 1 ISBN 978 1 55587 229 8 Erisim tarihi 18 Mayis 2015 Samir Hatko Misir da Cerkes Devleti 1257 1517 Misir Devleti Yonetiminde Cerkesler 9 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Queen Farida King Farouk s first wife Egypt Independent Ingilizce 17 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2017