N-Asetilaspartat (NAA), N-asetilaspartik asit olarak da bilinir. Aspartik asidin (aspartat) bir türevidir. Formülü C6H9NO5'tir. Beyin için glutamattan sonra en önemli moleküldür. NAA, nöronlarda aspartat ve asetil koenzim A'dan sentezlenir. Birçok işlevi henüz tam bilinmemekte ve araştırmalar devam etmektedir.
Yapı ve kimyasal özellikler
NAA, aspartik asidin bir amid türevidir. Aspartik asit, bir amino asittir ve iki karboksil grubuna sahiptir. NAA'da, bir karboksil grubu, bir asetil grubu ile değiştirilmiştir. Bu, NAA'yı daha polar ve daha çözünür hale getirir.
Biyolojik özellikler
NAA, beyinde yoğun olarak bulunur. Özellikle, nöronların mitokondrilerinde ve sitoplazmasında yüksek konsantrasyonlarda bulunur. NAA, nöronların enerji üretimi ve metabolizması için gereklidir. Ayrıca, nöronal büyüme ve gelişmede rol oynadığı düşünülmektedir.
NAA'nın işlevleri
NAA'nın birçok işlevi henüz tam olarak anlaşılmamıştır. Ancak, aşağıdaki işlevlerle ilişkilendirilmiştir:
- Enerji üretimi: NAA, nöronların enerji üretiminde önemli bir rol oynar. NAA, mitokondrilerde asetil koenzim A'dan üretilir ve bu da ATP üretiminde kullanılır.
- Metabolizma: NAA, nöronların metabolizmasında da rol oynar. NAA, nöronların hücresel fonksiyonlarını sürdürmek için gerekli olan amino asitlerin ve diğer moleküllerin sentezinde kullanılır.
- Nöronal büyüme ve gelişme: NAA, nöronal büyüme ve gelişmede de rol oynadığı düşünülmektedir. NAA, nöronların çoğalmasını ve farklılaşmasını destekler.
NAA'nın klinik önemi
NAA, nöronal hasarın ve nörodejenerasyon hastalıklarının teşhisinde kullanılmaktadır. NAA seviyeleri, nöronal hasar veya nörodejenerasyon varlığında azalır. Bu nedenle, NAA seviyelerinin ölçülmesi, bu durumların teşhisinde yardımcı olabilir.
NAA seviyelerini etkileyen faktörler
NAA seviyelerini etkileyen bir dizi faktör vardır. Bunlar şunları içerir
- Yaş: NAA seviyeleri, yaşla birlikte azalır.
- Cinsiyet: Erkeklerde NAA seviyeleri, kadınlardan daha yüksektir.
- Beslenme: NAA seviyeleri, beslenmeyle de etkilenebilir. NAA açısından zengin bir diyet, NAA seviyelerini artırabilir.
- Hastalıklar: NAA seviyeleri, bazı hastalıklarda azalabilir. Bunlar şunları içerir:
NAA seviyelerini artırmanın yolları
NAA seviyelerini artırmanın birkaç yolu vardır. Bunlar şunları içerir:
- NAA açısından zengin bir diyet: NAA açısından zengin bir diyet, NAA seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir. NAA açısından zengin gıdalara şunlar dahildir:
- Kırmızı et
- Balık
- Tavuk
- Yumurta
- Süt ürünleri
- Baklagiller
- NAA takviyeleri: NAA takviyeleri, NAA seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir. Ancak, NAA takviyelerinin güvenliği ve etkinliği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
- Düzenli egzersiz: Düzenli egzersiz, NAA seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir.
Kaynakça
- ^ Lamprecht, Raphael. "Regulation of signaling proteins in the brain by light". Progress in Neurobiology. 180: 101638. doi:10.1016/j.pneurobio.2019.101638. ISSN 0301-0082.
- ^ Sandhir, Rajat; Khurana, Mehak; Singhal, Nitin Kumar. "Potential benefits of phytochemicals from Azadirachta indica against neurological disorders". Neurochemistry International. 146: 105023. doi:10.1016/j.neuint.2021.105023. ISSN 0197-0186.
- ^ Bronowski, J. (15 Ağustos 1969). "On the Uniqueness of Man:Biology and Man. George Gaylord Simpson. Harcourt, Brace and World, New York, 1969. xii + 180 pp. $5.95". Science. 165 (3894): 680-681. doi:10.1126/science.165.3894.680. ISSN 0036-8075.
- ^ a b Klettner, Alexa; Herdegen, Thomas (1 Haziran 2003). "FK506 and Its Analogs - Therapeutic Potential for Neurological Disorders". Current Drug Target -CNS & Neurological Disorders. 2 (3): 153-162. doi:10.2174/1568007033482878. ISSN 1568-007X.
- ^ Tardieu, Marc. "HIV-1-related central nervous system diseases". Current Opinion in Neurology. 12 (4): 377-381. doi:10.1097/00019052-199908000-00002. ISSN 1350-7540.
- ^ Rigotti, D.J.; Inglese, M.; Gonen, O. (1 Kasım 2007). "Whole-Brain N-Acetylaspartate as a Surrogate Marker of Neuronal Damage in Diffuse Neurologic Disorders". American Journal of Neuroradiology. 28 (10): 1843-1849. doi:10.3174/ajnr.a0774. ISSN 0195-6108.
Biyokimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
N Asetilaspartat NAA N asetilaspartik asit olarak da bilinir Aspartik asidin aspartat bir turevidir Formulu C6H9NO5 tir Beyin icin glutamattan sonra en onemli molekuldur NAA noronlarda aspartat ve asetil koenzim A dan sentezlenir Bircok islevi henuz tam bilinmemekte ve arastirmalar devam etmektedir Yapi ve kimyasal ozelliklerNAA aspartik asidin bir amid turevidir Aspartik asit bir amino asittir ve iki karboksil grubuna sahiptir NAA da bir karboksil grubu bir asetil grubu ile degistirilmistir Bu NAA yi daha polar ve daha cozunur hale getirir Biyolojik ozellikler NAA beyinde yogun olarak bulunur Ozellikle noronlarin mitokondrilerinde ve sitoplazmasinda yuksek konsantrasyonlarda bulunur NAA noronlarin enerji uretimi ve metabolizmasi icin gereklidir Ayrica noronal buyume ve gelismede rol oynadigi dusunulmektedir NAA nin islevleri NAA nin bircok islevi henuz tam olarak anlasilmamistir Ancak asagidaki islevlerle iliskilendirilmistir Enerji uretimi NAA noronlarin enerji uretiminde onemli bir rol oynar NAA mitokondrilerde asetil koenzim A dan uretilir ve bu da ATP uretiminde kullanilir Metabolizma NAA noronlarin metabolizmasinda da rol oynar NAA noronlarin hucresel fonksiyonlarini surdurmek icin gerekli olan amino asitlerin ve diger molekullerin sentezinde kullanilir Noronal buyume ve gelisme NAA noronal buyume ve gelismede de rol oynadigi dusunulmektedir NAA noronlarin cogalmasini ve farklilasmasini destekler NAA nin klinik onemi NAA noronal hasarin ve norodejenerasyon hastaliklarinin teshisinde kullanilmaktadir NAA seviyeleri noronal hasar veya norodejenerasyon varliginda azalir Bu nedenle NAA seviyelerinin olculmesi bu durumlarin teshisinde yardimci olabilir NAA seviyelerini etkileyen faktorlerNAA seviyelerini etkileyen bir dizi faktor vardir Bunlar sunlari icerir Yas NAA seviyeleri yasla birlikte azalir Cinsiyet Erkeklerde NAA seviyeleri kadinlardan daha yuksektir Beslenme NAA seviyeleri beslenmeyle de etkilenebilir NAA acisindan zengin bir diyet NAA seviyelerini artirabilir Hastaliklar NAA seviyeleri bazi hastaliklarda azalabilir Bunlar sunlari icerir Alzheimer hastaligi Parkinson hastaligi Huntington hastaligi Amyotrofik lateral skleroz ALS NAA seviyelerini artirmanin yollari NAA seviyelerini artirmanin birkac yolu vardir Bunlar sunlari icerir NAA acisindan zengin bir diyet NAA acisindan zengin bir diyet NAA seviyelerini artirmaya yardimci olabilir NAA acisindan zengin gidalara sunlar dahildir Kirmizi et Balik Tavuk Yumurta Sut urunleri Baklagiller NAA takviyeleri NAA takviyeleri NAA seviyelerini artirmaya yardimci olabilir Ancak NAA takviyelerinin guvenligi ve etkinligi konusunda daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir Duzenli egzersiz Duzenli egzersiz NAA seviyelerini artirmaya yardimci olabilir Kaynakca Lamprecht Raphael Regulation of signaling proteins in the brain by light Progress in Neurobiology 180 101638 doi 10 1016 j pneurobio 2019 101638 ISSN 0301 0082 Sandhir Rajat Khurana Mehak Singhal Nitin Kumar Potential benefits of phytochemicals from Azadirachta indica against neurological disorders Neurochemistry International 146 105023 doi 10 1016 j neuint 2021 105023 ISSN 0197 0186 Bronowski J 15 Agustos 1969 On the Uniqueness of Man Biology and Man George Gaylord Simpson Harcourt Brace and World New York 1969 xii 180 pp 5 95 Science 165 3894 680 681 doi 10 1126 science 165 3894 680 ISSN 0036 8075 a b Klettner Alexa Herdegen Thomas 1 Haziran 2003 FK506 and Its Analogs Therapeutic Potential for Neurological Disorders Current Drug Target CNS amp Neurological Disorders 2 3 153 162 doi 10 2174 1568007033482878 ISSN 1568 007X Tardieu Marc HIV 1 related central nervous system diseases Current Opinion in Neurology 12 4 377 381 doi 10 1097 00019052 199908000 00002 ISSN 1350 7540 Rigotti D J Inglese M Gonen O 1 Kasim 2007 Whole Brain N Acetylaspartate as a Surrogate Marker of Neuronal Damage in Diffuse Neurologic Disorders American Journal of Neuroradiology 28 10 1843 1849 doi 10 3174 ajnr a0774 ISSN 0195 6108 Biyokimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz