Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Glutamat, glutamik asidin anyonudur ve sinirbilimde nörotransmitter olarak görev alır; bir sinir hücresinin başka hücrelere sinyal olarak gönderdiği kimyasallardan biridir. Omurgalı sinir sistemi içerisinde geniş farkla en fazla bulunan nörotransmitterdir. Omurgalı beyninde tüm uyarıcı fonksiyonlarda kullanılır, bu insan beynindeki sinaptik bağlantıların %90'ından fazlasına denk gelir. Bazı beyin bölgelerinde (örn. ) birincil nörotransmitterdir.
 | |
| Farmakokinetik veri | |
|---|---|
| Metabolizma | |
| Tanımlayıcılar | |
| |
| CAS Numarası |
|
| PubChem CID |
|
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C5H8NO4 |
| Mol kütlesi | 146.122 |
, AMPA reseptörleri, NMDA reseptörleri ve olarak üç ana sınıfa ayrılır. Bir dördüncü sınıf olarak bilinen kainat reseptörleri, AMPA reseptörlerine pek çok bakımdan benzer fakat daha az bulunur. Birçok sinaps glutamat reseptörlerinin çoklu tipleridir. AMPA reseptörleri, çabuk uyarma için uzmanlaşmış iyonotropik reseptörlerdir: pek çok sinapsta uyarıldıktan milisaniyeden kısa süre sonra uyarıcı elektriksel yanıt üretir. NMDA reseptörleri de iyonotropiktir, ama onlar AMPA reseptörlerinden farklı olarak aktive olduklarında kalsiyum geçirgenlerdir. Onların bu özellikleri bilhassa öğrenme ve bellekte onları önemli kılar. ile çalışırlar ve hedefleri üzerinde yavaş ve sürekli etki oluştururlar.
rolü sebebiyle glutamat beyinde öğrenme ve hafıza gibi bilişsel işlevlerde görev alır. olarak bilinen plastisite formu hipokampus, neokorteks ve diğer beyin bölümlerinin glutamaterjik sinapslarında yer alır. Glutamat noktadan noktaya iletici gibi çalışmanın yanında, sinaptik kargaşadan taşanlar yardımıyla da çalışır; komşu sinapslardan salgılanan glutamatların toplamı ekstrasinaptik sinyal/ses iletimi yaratır. Ayrıca glutamat, beyin gelişimi sırasında ve düzenlenmesinde önemli rol oynar.
Biyosentezi
Glutamat geniş bir yelpazede proteinin önemli bir bileşenidir; bu nedenle insan vücudunda en çok bulunan amino asitlerden biridir. Normal koşullar altında yemeklerden yeteri kadar elde edilir ve sentezlenmeye gerek yoktur. Yine de glutamat, resmi olarak gereksiz (non-essential) amino asit olarak sınıflandırılır, çünkü sitratla başlayan bir dizi reaksiyon olan sitrik asit döngüsünün bir kısmında üretilen sentezlenebilir. Glutamat kan-beyin bariyerini desteksiz geçemez, ama sinir sistemine yüksek çekimli taşıma sistemi ile aktif olarak taşınır, böylece beyin sıvısındaki konsantrasyonu oldukça sabit düzeyde tutulur.
Glutamat, merkezi sinir sisteminde enzimi tarafından bir bölümünde sentezlenir. Bu presinaptik nöronda ya da komşu glia hücrelerde meydana gelir.
Glutamat, enziminin eylemi sayesinde GABA nörotransmitteri için metabolik haberci görevi görür.
Hücresel etkileri
| Aile | Tür | Mekanizması |
|---|---|---|
| AMPA | İyonotropik | Sodyum ve potasyum için membran geçirgenliğini artırır |
| İyonotropik | Sodyum ve potasyum için membran geçirgenliğini artırır | |
| İyonotropi, voltaj kapılı | Kalsiyum için membran geçirgenliğini artırır | |
Grup I | Fosfolipaz C'yi aktive ederek IP3 ve diasil gliserolü artırır | |
Grup II | Adenilat siklazı inhibe ederek hücre içi cAMP seviyesini düşürür | |
Grup III | Adenilat siklazı inhibe ederek hücre içi cAMP seviyesini düşürür |
Glutamat hücre yüzey reseptörlerine bağlanıp aktive ederek etkisini gösterir. Memelilerde, dört aileye ait glutamat reseptörleri tespit edilmiştir, AMPA reseptörleri, kainat reseptörleri, NMDA reseptörleri ve metabotropik glutamat reseptörleri. İlk üç aile iyonotropiktir, yani aktive olduklarında membran kanallarını açarak iyonların geçişine izin verirler. Metabotropik aile G-protein reseptörleridir, etkilerini karmaşık vasıtasıyla gösterirler.
Hastalık, engeller ve farmakoloji
, ve , nöronal ve gliyal membranlarda bulunur ve glutamatı hızlıca alana kaldırırlar. Beyin yaralanmaları veya hastalıkta, genelde ters çalışırlar ve aşırı glutamat hücre dışında birikebilir. Bu işlem kalsiyum iyonlarının kanalları vasıtasıyla hücre içine girmesine, sinir hasarına ve nihai olarak hücre ölümüne sebebiyet verir, olarak isimlendirilir. Hücre ölümü mekanizması şunları içerir
- Aşırı hücre içi Ca2+ sonucu mitokondri hasarı
- Artan hücre içi nitrik oksit konsantrasyonu
- Pro-apoptotik genler için Glu/Ca2+-aracılı transkripsiyon faktörleri teşviki ya da anti-apoptotik genler için transkripsiyon faktörlerinin baskılanması
Aşırı glutamat salınımı ve bozulmuş geri alım nedeniyle oluşan eksitotoksisite iskemik kaskadın bir parçası olarak meydana gelir ve inme,otizm, bazı fikri sakatlık formları ve amiyotrofik lateral skleroz, ve Alzheimer hastalığı gibi bazı hastalıklarla ilişkilendirilir. Öte yandan, azalmış glutamat salınımı klasik fenilketonüri durumunda gözlemlenir ve ifadesinin gelişimsel bozulumuna sebebiyet verir.
Glutamik asit epileptik ile karıştırılmıştır. Glutamik asidin nöronlara mikroenjeksiyonu bir saniye arayla kendiliğinden meydana gelen üretir, bu ateşleme modeli ayrıca epileptik ataklardaki olarak da bilinir. Nöbet odaklarındaki membranlarda meydana gelen, dinlenme potansiyelindeki bu değişim, kendiliğinden açılması nedeniyle glutamik asit salınımına ve dolayısıyla daha da depolarize olmasına sebebiyet verebilir.[]
Karşılaştırmalı biyoloji ve evrim
Glutamat, sinir sistemine sahip tüm hayvanlarda nörotransmitter olarak görev alır. Buna taraklılar da dahildir, üstelik taraklılar evrimin erken fazında diğer filumlardan ayrılmıştır ve serotonin, asetilkolin gibi diğer nörotransmitterlerlere sahip değildir. Bunun yerine taraklılar iyonotropik glutamat reseptörlerinin işlevsel olarak farklı bir türüne sahiptir, bu reseptörlerin harekete geçirilmesi kas kasıılması ve diğer yanıtları tetikleyebilir.
Süngerler bir sinir sistemine sahip değildir, ama yine de hücreden hücreye sinyal gönderiminde glutamatı kullanırlar. Süngerler metabotropik glutamat reseptörlerine sahiptirler ve süngerde glutamat kullanıldığında kontaminasyondan kurtulmak için tüm vücudun tepkisini tetikleyebilir. Sinir sistemi olmayan ilkel bir organizma olan Placozoa genomu, pek çok metabotropik glutamat reseptörüne sahiptir, ama işlevi henüz bilinmemektedir.
Eklem bacaklılar ve yuvarlak solucanlarda (nematodlarda) glutamat, glutamat kapılı klorür kanallarını uyarır.[] Reseptörün β alt birimleri glutamat ve glisine çok yüksek afinite ile cevap verir. Bu reseptörleri hedeflemek kullanılarak antelmintik terapinin tedavisel amacı olmuştur. Avermektinler glutamat kapılı klorür kanallarının α alt birimlerini yüksek afinite ile hedefler. Bu reseptörler ve gibi eklembacaklılarda anlatılmıştır. Bu reseptörlerin geri dönüşsüz olarak harekete geçirilmesi sinapsların hiperpolarizasyonu, nöromüsküler kavşakların flaksik felci ve eklembacaklılarla yuvarlak solucanların ölümü ile sonuçlanır.
Tarih
Glutamatın vücudun tüm kısımlarında protein yapıtaşı olarak bulunması sinir sistemindeki rolünün keşfedilmesini zorlaştırmıştır: 1970'lere kadar nörotransmitter görevi kabul edilmemiştir, bu asetilkolin, norepinefrin ve serotonin gibi nörotransmitterlerin tanınmasından onyıllar sonraya denk gelir. Glutamatın transmitter olarak görev yapabileceği önerisi ilk olarak 1952 yılında T. Hayoshi tarafından yapılmıştır, köpeklerde serebral ventriküllere glutamat enjeksiyonunun nöbete sebep olduğu buluşundan etkilenmiştir. Bu fikre diğer destek de kısa sürede ortaya çıkmıştır fakat fizyolojistlerin büyük çoğunluğu çeşitli teorik ve deneysel sepeblerden ötürü şüpheyle yaklaşmışlardır. İronik olarak şüphenin en yaygın sebeplerinden biri glutamatın merkezi sinir sistemi üzerindeki uyarıcı etkisinin evrenselliğiydi, bir nörotransmitterin özgüllüğü ile tutarsız görünüyordu. Şüphenin diğer sebepleri, bilinen antagonistlerin ve inaktivasyon mekanizmalarının olmayışıydı. 1970'lerdeki buluşlar zinciri şüpheleri kaldırdı ve 1980'lere gelindiğinde kanıtlar neredeyse evrensel olarak kabul edilmesini zorunlu kılmıştır.
Kaynakça
- ^ Meldrum BS (Nisan 2000). "Glutamate as a neurotransmitter in the brain: review of physiology and pathology" (PDF). The Journal of Nutrition. 130 (4S Suppl). ss. 1007S-15S. (PMID) 10736372. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2017.
- ^ McEntee WJ, Crook TH (1993). "Glutamate: its role in learning, memory, and the aging brain". Psychopharmacology. 111 (4). ss. 391-401. doi:10.1007/BF02253527. (PMID) 7870979.
- ^ Okubo Y, Sekiya H, Namiki S, Sakamoto H, Iinuma S, Yamasaki M, Watanabe M, Hirose K, Iino M (Nisan 2010). "Imaging extrasynaptic glutamate dynamics in the brain". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 107 (14). ss. 6526-31. doi:10.1073/pnas.0913154107. (PMC) 2851965 $2. (PMID) 20308566.
- ^ Smith QR (Nisan 2000). "Transport of glutamate and other amino acids at the blood-brain barrier". The Journal of Nutrition. 130 (4S Suppl). ss. 1016S-22S. (PMID) 10736373. 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2017.
- ^ Shigeri Y, Seal RP, Shimamoto K (Temmuz 2004). "Molecular pharmacology of glutamate transporters, EAATs and VGLUTs". Brain Research. Brain Research Reviews. 45 (3). ss. 250-65. doi:10.1016/j.brainresrev.2004.04.004. (PMID) 15210307.
- ^ Manev H, Favaron M, Guidotti A, Costa E (Temmuz 1989). "Delayed increase of Ca2+ influx elicited by glutamate: role in neuronal death". Molecular Pharmacology. 36 (1). ss. 106-12. (PMID) 2568579.
- ^ Murphy, Michael P (5 Mayıs 1999). "Nitric oxide and cell death". Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Bioenergetics. 1411 (2). ss. 401-414. doi:10.1016/s0005-2728(99)00029-8.
- ^ Robert Sapolsky (2005). "Biology and Human Behavior: The Neurological Origins of Individuality, 2nd edition". The Teaching Company.
see pages 19 and 20 of Guide Book
- ^ Shinohe A, Hashimoto K, Nakamura K, Tsujii M, Iwata Y, Tsuchiya KJ, Sekine Y, Suda S, Suzuki K, Sugihara G, Matsuzaki H, Minabe Y, Sugiyama T, Kawai M, Iyo M, Takei N, Mori N (Aralık 2006). "Increased serum levels of glutamate in adult patients with autism". Progress in Neuro-Psychopharmacology & Biological Psychiatry. 30 (8). ss. 1472-7. doi:10.1016/j.pnpbp.2006.06.013. (PMID) 16863675.
- ^ Hynd MR, Scott HL, Dodd PR (Ekim 2004). "Glutamate-mediated excitotoxicity and neurodegeneration in Alzheimer's disease". Neurochemistry International. 45 (5). ss. 583-95. doi:10.1016/j.neuint.2004.03.007. (PMID) 15234100.
- ^ Glushakov AV, Dennis DM, Sumners C, Seubert CN, Martynyuk AE (Nisan 2003). "L-phenylalanine selectively depresses currents at glutamatergic excitatory synapses". Journal of Neuroscience Research. 72 (1). ss. 116-24. doi:10.1002/jnr.10569. (PMID) 12645085.
- ^ Glushakov AV, Glushakova O, Varshney M, Bajpai LK, Sumners C, Laipis PJ, Embury JE, Baker SP, Otero DH, Dennis DM, Seubert CN, Martynyuk AE (Şubat 2005). "Long-term changes in glutamatergic synaptic transmission in phenylketonuria". Brain. 128 (Pt 2). ss. 300-7. doi:10.1093/brain/awh354. (PMID) 15634735.
- ^ "The ctenophore genome and the evolutionary origins of neural systems". Nature. 510 (7503). Haziran 2014. ss. 109-14. doi:10.1038/nature13400. (PMC) 4337882 $2. (PMID) 24847885.
- ^ "Elements of a 'nervous system' in sponges". The Journal of Experimental Biology. 218 (Pt 4). Şubat 2015. ss. 581-91. doi:10.1242/jeb.110817. (PMID) 25696821.
- ^ "The role of G protein-coupled receptors in the early evolution of neurotransmission and the nervous system". The Journal of Experimental Biology. 218 (Pt 4). Şubat 2015. ss. 562-71. doi:10.1242/jeb.110312. (PMID) 25696819.
- ^ "The beta-subunit of Caenorhabditis elegans avermectin receptor responds to glycine and is encoded by chromosome 1". Journal of Neurochemistry. 64 (5). Mayıs 1995. ss. 2354-7. doi:10.1046/j.1471-4159.1995.64052354.x. (PMID) 7536811.
- ^ "Cloning of an avermectin-sensitive glutamate-gated chloride channel from Caenorhabditis elegans". Nature. 371 (6499). Ekim 1994. ss. 707-11. doi:10.1038/371707a0. (PMID) 7935817.
- ^ "Identification of a Drosophila melanogaster glutamate-gated chloride channel sensitive to the antiparasitic agent avermectin". The Journal of Biological Chemistry. 271 (33). 1996. ss. 20187-91. (PMID) 8702744.
- ^ "Identification of the genes encoding for putative gamma aminobutyric acid (GABA) and glutamate-gated chloride channel (GluCl) alpha receptor subunits in sea lice (Lepeophtheirus salmonis)". Journal of Veterinary Pharmacology and Therapeutics. 30 (2). Nisan 2007. ss. 163-7. doi:10.1111/j.1365-2885.2007.00823.x. (PMID) 17348903.
- ^ "l-glutamate as a central neurotransmitter: looking back". Biochemical Society Transactions. 28 (4). 2000. ss. 297-309. doi:10.1042/0300-5127:0280297. (PMID) 10961913.
- ^ Hayashi, T. (Kasım 1952). "A physiological study of epileptic seizures following cortical stimulation in animals and its application to human clinics". The Japanese Journal of Physiology. 3 (1). ss. 46-64. ISSN 0021-521X. (PMID) 13034377. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Glutamat glutamik asidin anyonudur ve sinirbilimde norotransmitter olarak gorev alir bir sinir hucresinin baska hucrelere sinyal olarak gonderdigi kimyasallardan biridir Omurgali sinir sistemi icerisinde genis farkla en fazla bulunan norotransmitterdir Omurgali beyninde tum uyarici fonksiyonlarda kullanilir bu insan beynindeki sinaptik baglantilarin 90 indan fazlasina denk gelir Bazi beyin bolgelerinde orn birincil norotransmitterdir GlutamatFarmakokinetik veriMetabolizmaTanimlayicilarIUPAC adi 2 Aminopentanedioic acidCAS Numarasi56 86 0PubChem CID104813Kimyasal ve fiziksel verilerFormulC5H8NO4Mol kutlesi146 122 AMPA reseptorleri NMDA reseptorleri ve olarak uc ana sinifa ayrilir Bir dorduncu sinif olarak bilinen kainat reseptorleri AMPA reseptorlerine pek cok bakimdan benzer fakat daha az bulunur Bircok sinaps glutamat reseptorlerinin coklu tipleridir AMPA reseptorleri cabuk uyarma icin uzmanlasmis iyonotropik reseptorlerdir pek cok sinapsta uyarildiktan milisaniyeden kisa sure sonra uyarici elektriksel yanit uretir NMDA reseptorleri de iyonotropiktir ama onlar AMPA reseptorlerinden farkli olarak aktive olduklarinda kalsiyum gecirgenlerdir Onlarin bu ozellikleri bilhassa ogrenme ve bellekte onlari onemli kilar ile calisirlar ve hedefleri uzerinde yavas ve surekli etki olustururlar rolu sebebiyle glutamat beyinde ogrenme ve hafiza gibi bilissel islevlerde gorev alir olarak bilinen plastisite formu hipokampus neokorteks ve diger beyin bolumlerinin glutamaterjik sinapslarinda yer alir Glutamat noktadan noktaya iletici gibi calismanin yaninda sinaptik kargasadan tasanlar yardimiyla da calisir komsu sinapslardan salgilanan glutamatlarin toplami ekstrasinaptik sinyal ses iletimi yaratir Ayrica glutamat beyin gelisimi sirasinda ve duzenlenmesinde onemli rol oynar BiyosenteziGlutamat genis bir yelpazede proteinin onemli bir bilesenidir bu nedenle insan vucudunda en cok bulunan amino asitlerden biridir Normal kosullar altinda yemeklerden yeteri kadar elde edilir ve sentezlenmeye gerek yoktur Yine de glutamat resmi olarak gereksiz non essential amino asit olarak siniflandirilir cunku sitratla baslayan bir dizi reaksiyon olan sitrik asit dongusunun bir kisminda uretilen sentezlenebilir Glutamat kan beyin bariyerini desteksiz gecemez ama sinir sistemine yuksek cekimli tasima sistemi ile aktif olarak tasinir boylece beyin sivisindaki konsantrasyonu oldukca sabit duzeyde tutulur Glutamat merkezi sinir sisteminde enzimi tarafindan bir bolumunde sentezlenir Bu presinaptik noronda ya da komsu glia hucrelerde meydana gelir Glutamat enziminin eylemi sayesinde GABA norotransmitteri icin metabolik haberci gorevi gorur Hucresel etkileriMemeli beyninde glutamat reseptorleri Aile Tur MekanizmasiAMPA Iyonotropik Sodyum ve potasyum icin membran gecirgenligini artirirIyonotropik Sodyum ve potasyum icin membran gecirgenligini artirirIyonotropi voltaj kapili Kalsiyum icin membran gecirgenligini artirirGrup I Fosfolipaz C yi aktive ederek IP3 ve diasil gliserolu artirirGrup II Adenilat siklazi inhibe ederek hucre ici cAMP seviyesini dusururGrup III Adenilat siklazi inhibe ederek hucre ici cAMP seviyesini dusurur Glutamat hucre yuzey reseptorlerine baglanip aktive ederek etkisini gosterir Memelilerde dort aileye ait glutamat reseptorleri tespit edilmistir AMPA reseptorleri kainat reseptorleri NMDA reseptorleri ve metabotropik glutamat reseptorleri Ilk uc aile iyonotropiktir yani aktive olduklarinda membran kanallarini acarak iyonlarin gecisine izin verirler Metabotropik aile G protein reseptorleridir etkilerini karmasik vasitasiyla gosterirler Hastalik engeller ve farmakoloji ve noronal ve gliyal membranlarda bulunur ve glutamati hizlica alana kaldirirlar Beyin yaralanmalari veya hastalikta genelde ters calisirlar ve asiri glutamat hucre disinda birikebilir Bu islem kalsiyum iyonlarinin kanallari vasitasiyla hucre icine girmesine sinir hasarina ve nihai olarak hucre olumune sebebiyet verir olarak isimlendirilir Hucre olumu mekanizmasi sunlari icerir Asiri hucre ici Ca2 sonucu mitokondri hasari Artan hucre ici nitrik oksit konsantrasyonu Pro apoptotik genler icin Glu Ca2 aracili transkripsiyon faktorleri tesviki ya da anti apoptotik genler icin transkripsiyon faktorlerinin baskilanmasi Asiri glutamat salinimi ve bozulmus geri alim nedeniyle olusan eksitotoksisite iskemik kaskadin bir parcasi olarak meydana gelir ve inme otizm bazi fikri sakatlik formlari ve amiyotrofik lateral skleroz ve Alzheimer hastaligi gibi bazi hastaliklarla iliskilendirilir Ote yandan azalmis glutamat salinimi klasik fenilketonuri durumunda gozlemlenir ve ifadesinin gelisimsel bozulumuna sebebiyet verir Glutamik asit epileptik ile karistirilmistir Glutamik asidin noronlara mikroenjeksiyonu bir saniye arayla kendiliginden meydana gelen uretir bu atesleme modeli ayrica epileptik ataklardaki olarak da bilinir Nobet odaklarindaki membranlarda meydana gelen dinlenme potansiyelindeki bu degisim kendiliginden acilmasi nedeniyle glutamik asit salinimina ve dolayisiyla daha da depolarize olmasina sebebiyet verebilir kaynak belirtilmeli Karsilastirmali biyoloji ve evrimGlutamat sinir sistemine sahip tum hayvanlarda norotransmitter olarak gorev alir Buna taraklilar da dahildir ustelik taraklilar evrimin erken fazinda diger filumlardan ayrilmistir ve serotonin asetilkolin gibi diger norotransmitterlerlere sahip degildir Bunun yerine taraklilar iyonotropik glutamat reseptorlerinin islevsel olarak farkli bir turune sahiptir bu reseptorlerin harekete gecirilmesi kas kasiilmasi ve diger yanitlari tetikleyebilir Sungerler bir sinir sistemine sahip degildir ama yine de hucreden hucreye sinyal gonderiminde glutamati kullanirlar Sungerler metabotropik glutamat reseptorlerine sahiptirler ve sungerde glutamat kullanildiginda kontaminasyondan kurtulmak icin tum vucudun tepkisini tetikleyebilir Sinir sistemi olmayan ilkel bir organizma olan Placozoa genomu pek cok metabotropik glutamat reseptorune sahiptir ama islevi henuz bilinmemektedir Eklem bacaklilar ve yuvarlak solucanlarda nematodlarda glutamat glutamat kapili klorur kanallarini uyarir kaynak belirtilmeli Reseptorun b alt birimleri glutamat ve glisine cok yuksek afinite ile cevap verir Bu reseptorleri hedeflemek kullanilarak antelmintik terapinin tedavisel amaci olmustur Avermektinler glutamat kapili klorur kanallarinin a alt birimlerini yuksek afinite ile hedefler Bu reseptorler ve gibi eklembacaklilarda anlatilmistir Bu reseptorlerin geri donussuz olarak harekete gecirilmesi sinapslarin hiperpolarizasyonu noromuskuler kavsaklarin flaksik felci ve eklembacaklilarla yuvarlak solucanlarin olumu ile sonuclanir TarihGlutamatin vucudun tum kisimlarinda protein yapitasi olarak bulunmasi sinir sistemindeki rolunun kesfedilmesini zorlastirmistir 1970 lere kadar norotransmitter gorevi kabul edilmemistir bu asetilkolin norepinefrin ve serotonin gibi norotransmitterlerin taninmasindan onyillar sonraya denk gelir Glutamatin transmitter olarak gorev yapabilecegi onerisi ilk olarak 1952 yilinda T Hayoshi tarafindan yapilmistir kopeklerde serebral ventrikullere glutamat enjeksiyonunun nobete sebep oldugu bulusundan etkilenmistir Bu fikre diger destek de kisa surede ortaya cikmistir fakat fizyolojistlerin buyuk cogunlugu cesitli teorik ve deneysel sepeblerden oturu supheyle yaklasmislardir Ironik olarak suphenin en yaygin sebeplerinden biri glutamatin merkezi sinir sistemi uzerindeki uyarici etkisinin evrenselligiydi bir norotransmitterin ozgullugu ile tutarsiz gorunuyordu Suphenin diger sebepleri bilinen antagonistlerin ve inaktivasyon mekanizmalarinin olmayisiydi 1970 lerdeki buluslar zinciri supheleri kaldirdi ve 1980 lere gelindiginde kanitlar neredeyse evrensel olarak kabul edilmesini zorunlu kilmistir Kaynakca Meldrum BS Nisan 2000 Glutamate as a neurotransmitter in the brain review of physiology and pathology PDF The Journal of Nutrition 130 4S Suppl ss 1007S 15S PMID 10736372 18 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Kasim 2017 McEntee WJ Crook TH 1993 Glutamate its role in learning memory and the aging brain Psychopharmacology 111 4 ss 391 401 doi 10 1007 BF02253527 PMID 7870979 Okubo Y Sekiya H Namiki S Sakamoto H Iinuma S Yamasaki M Watanabe M Hirose K Iino M Nisan 2010 Imaging extrasynaptic glutamate dynamics in the brain Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 107 14 ss 6526 31 doi 10 1073 pnas 0913154107 PMC 2851965 2 PMID 20308566 Smith QR Nisan 2000 Transport of glutamate and other amino acids at the blood brain barrier The Journal of Nutrition 130 4S Suppl ss 1016S 22S PMID 10736373 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2017 Shigeri Y Seal RP Shimamoto K Temmuz 2004 Molecular pharmacology of glutamate transporters EAATs and VGLUTs Brain Research Brain Research Reviews 45 3 ss 250 65 doi 10 1016 j brainresrev 2004 04 004 PMID 15210307 Manev H Favaron M Guidotti A Costa E Temmuz 1989 Delayed increase of Ca2 influx elicited by glutamate role in neuronal death Molecular Pharmacology 36 1 ss 106 12 PMID 2568579 Murphy Michael P 5 Mayis 1999 Nitric oxide and cell death Biochimica et Biophysica Acta BBA Bioenergetics 1411 2 ss 401 414 doi 10 1016 s0005 2728 99 00029 8 Robert Sapolsky 2005 Biology and Human Behavior The Neurological Origins of Individuality 2nd edition The Teaching Company see pages 19 and 20 of Guide Book Shinohe A Hashimoto K Nakamura K Tsujii M Iwata Y Tsuchiya KJ Sekine Y Suda S Suzuki K Sugihara G Matsuzaki H Minabe Y Sugiyama T Kawai M Iyo M Takei N Mori N Aralik 2006 Increased serum levels of glutamate in adult patients with autism Progress in Neuro Psychopharmacology amp Biological Psychiatry 30 8 ss 1472 7 doi 10 1016 j pnpbp 2006 06 013 PMID 16863675 Hynd MR Scott HL Dodd PR Ekim 2004 Glutamate mediated excitotoxicity and neurodegeneration in Alzheimer s disease Neurochemistry International 45 5 ss 583 95 doi 10 1016 j neuint 2004 03 007 PMID 15234100 Glushakov AV Dennis DM Sumners C Seubert CN Martynyuk AE Nisan 2003 L phenylalanine selectively depresses currents at glutamatergic excitatory synapses Journal of Neuroscience Research 72 1 ss 116 24 doi 10 1002 jnr 10569 PMID 12645085 Glushakov AV Glushakova O Varshney M Bajpai LK Sumners C Laipis PJ Embury JE Baker SP Otero DH Dennis DM Seubert CN Martynyuk AE Subat 2005 Long term changes in glutamatergic synaptic transmission in phenylketonuria Brain 128 Pt 2 ss 300 7 doi 10 1093 brain awh354 PMID 15634735 The ctenophore genome and the evolutionary origins of neural systems Nature 510 7503 Haziran 2014 ss 109 14 doi 10 1038 nature13400 PMC 4337882 2 PMID 24847885 Elements of a nervous system in sponges The Journal of Experimental Biology 218 Pt 4 Subat 2015 ss 581 91 doi 10 1242 jeb 110817 PMID 25696821 The role of G protein coupled receptors in the early evolution of neurotransmission and the nervous system The Journal of Experimental Biology 218 Pt 4 Subat 2015 ss 562 71 doi 10 1242 jeb 110312 PMID 25696819 The beta subunit of Caenorhabditis elegans avermectin receptor responds to glycine and is encoded by chromosome 1 Journal of Neurochemistry 64 5 Mayis 1995 ss 2354 7 doi 10 1046 j 1471 4159 1995 64052354 x PMID 7536811 Cloning of an avermectin sensitive glutamate gated chloride channel from Caenorhabditis elegans Nature 371 6499 Ekim 1994 ss 707 11 doi 10 1038 371707a0 PMID 7935817 Identification of a Drosophila melanogaster glutamate gated chloride channel sensitive to the antiparasitic agent avermectin The Journal of Biological Chemistry 271 33 1996 ss 20187 91 PMID 8702744 Identification of the genes encoding for putative gamma aminobutyric acid GABA and glutamate gated chloride channel GluCl alpha receptor subunits in sea lice Lepeophtheirus salmonis Journal of Veterinary Pharmacology and Therapeutics 30 2 Nisan 2007 ss 163 7 doi 10 1111 j 1365 2885 2007 00823 x PMID 17348903 l glutamate as a central neurotransmitter looking back Biochemical Society Transactions 28 4 2000 ss 297 309 doi 10 1042 0300 5127 0280297 PMID 10961913 Hayashi T Kasim 1952 A physiological study of epileptic seizures following cortical stimulation in animals and its application to human clinics The Japanese Journal of Physiology 3 1 ss 46 64 ISSN 0021 521X PMID 13034377 4 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2017