Nazimi Yaver Yenal (1904, İstanbul - 1987, İstanbul), Türk mimardır.
Nazimi Yaver Yenal | |
---|---|
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1904 İstanbul |
Ölüm | 1987 İstanbul |
Vatandaşlık | Türk |
Çalışma ve başarıları | |
Etkin yılları | 1932-1969 |
Türkiye'de cumhuriyet döneminin önemli mimarlarındandır. 1932-1969 yıllarında İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde görev yaptı. Hayatı boyunca pek çok önemli projede birincilik ödülleri aldı. Hayata geçirilen tek mimari tasarımı Şişli Camii şadırvanı oldu.
Yaşamı
1904 yılında İstanbul'da Alemdar Mahallesi'nde doğdu.Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şahane'de (sonraki adı İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ) mimarlık öğrenimine 1920 yılında başladı. Osmanlı Devleti'nin mimarlık eğitimi veren ilk kurumu olan akademinin ilk kuşak öğrencilerinden birisi idi.Osman Hamdi Bey ve Alexandre Vallaury'nin öğrencisi oldu.
Akademi hayatı boyunca pek çok önemli projede birincilik ödülleri aldı. Bu projeler arasında 1925 senesinde Ankara Şehremaneti'nin düzenlediği Cumhuriyet döneminin ilk mimari proje yarışması da vardır. Bürokratları şehre çekmek için burjuva bir konut tipolojisi istenen yarışmaya kazandı ancak proje uygulanmadı. Ardından Cumhuriyet döneminde İstanbul için düzenlenen ilk mimari yarışma olan "Haydarpaşa Garı Tamiri" yarışmasını kazandı. Haydarpaşa Garı'nın I. Dünya Savaşı sırasında hasar gören çatısının tamiri için açılan bu yarışmayı da kazandı ancak proje hayata geçmedi. Öğrenciliği sırasında hocası Giulio Mongeri'nin bürosunda, özellikle Ziraat Bankası Ankara merkez şubesinin tasarım sürecine dahil oldu.
1926 yılında Akademi'den mezun oldu ve 1927-1928 döneminde, Güzel Sanatlar Akademisi'nin düzenlediği ilk mimari Avrupa konkurunda birincilik alarak Paris'e ve ardından Berlin'e gitti. Paris'te iken o dönem Paris'te hakim olan art déco stilinin dışına çıkarak & ile 'un güncel ve modern tasarımlarıyla yakından ilgilendi. 1931 senesinde burslu olarak yerleştiği Berlin'de, Almanya'nın en önemli mimarlarından Hans Poelzig'in "Meister Atelier" isimli "atölye-okul"una kabul edildi. Bu dönemde çizimlerinde modernist bir çizgi hakim oldu.
1932 senesinde Türkiye'ye dönerek Güzel Sanatlar Akademisi'nde mobilya atölyesinin başında görevli olan Philip Ginther'in asistanı olarak kariyerine başladı. 1969'da emekli oluncaya kadar aynı kurumda görev yaptı ve yüzlerce öğrenci yetiştirdi. 1933'te Türkiye'nin ilk dekorasyon yarışması olan "Balkan Konferansı Tefriş Yarışmasına katılarak birinci oldu. Yıldız Sarayı Şale Köşkü'nde düzenlenen Üçüncü Balkan Konferansı için tasarladığı mobilyalar art deco üslubundaydı. 1941 yılında açılan Anıtkabir Proje Yarışması için de yarışmanın gerekliliklerini çok net karşılayan, 25 paftadan oluşan tasarım yaptı ancak tasarım eskizlerini yarışmaya sunup sunmadığı bilinmemektedir. 1945 yılında katıldığı İstanbul Radyoevi proje yarışmasında projesi şartname dışı takdire layık görüldü ve satın alınmasına karar verildi.
Nazimi Yayer, kırk seneye yakın eğitimcilik kariyerine rağmen, hiçbir zaman proje hocası olmadı ve okulun yönetim kadrosunda yer almadı. Çok üretken bir mimardı ancak inşa eyleminden uzak kaldı ve inşa edilmek üzere değil, kendisi için mimari çizimler yaptı. Bu nedenle "kağıt mimarı" olarak anıldı. İç mimari çalışmaları haricinde hayata geçirilebilen tek mimari tasarımı, Şişli Camii'nin şadırvanı oldu.
Akademideki atölyesinin arka odasını gitgide artacak biriktirme tutkusuna ayırdı ve burayı kendisine ait bir dünya olarak şekillendirdi. Mimari çizimlerinden mobilya tasarımlarına kadar pek çok projeyi içeren dev arşivi emekliliği sonrasında evinde korundu.
1987 yılında Mimar Sinan Üniversitesi tarafından fahri profesörlük unvanı verilen Yenal, aynı yıl hayatını kaybetti.
Kaynakça
- ^ a b c d e "Akademi'nin yetenekli çocuğu "Kağıt mimarı" Nazimi Yaver Yenal". Atlas Tarih, 50. Aralık 2017 - Ocak 2018. ss. 12-13.
- ^ a b c d e f g Bozkurt, Yener (5 Ocak 2017). "Nazimî Yaver Yenal: Sadece Kendisi İçin Çizen Mimar". Arkitera.com. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2017.
- ^ Turan, Gülname (Temmuz 2009). Türkiye'de Erken Cumhuriyet Dönemi Zanaat ve Endüstri Üretiminde Tasarım (PDF) (doktora). İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Aralık 2017.
- ^ "Şişli Camii'nden Mimari Detaylar – 2". İstanbul Araştırmaları Enstitüsü. 2 Eylül 2016. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ . Cumhuriyet. 24 Ağustos 1987. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nazimi Yaver Yenal 1904 Istanbul 1987 Istanbul Turk mimardir Nazimi Yaver YenalKisisel bilgilerDogum1904 IstanbulOlum1987 IstanbulVatandaslikTurkCalisma ve basarilariEtkin yillari1932 1969 Turkiye de cumhuriyet doneminin onemli mimarlarindandir 1932 1969 yillarinda Istanbul Guzel Sanatlar Akademisi nde gorev yapti Hayati boyunca pek cok onemli projede birincilik odulleri aldi Hayata gecirilen tek mimari tasarimi Sisli Camii sadirvani oldu Yasami1904 yilinda Istanbul da Alemdar Mahallesi nde dogdu Mekteb i Sanayi i Nefise i Sahane de sonraki adi Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi bugunku Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi mimarlik ogrenimine 1920 yilinda basladi Osmanli Devleti nin mimarlik egitimi veren ilk kurumu olan akademinin ilk kusak ogrencilerinden birisi idi Osman Hamdi Bey ve Alexandre Vallaury nin ogrencisi oldu Akademi hayati boyunca pek cok onemli projede birincilik odulleri aldi Bu projeler arasinda 1925 senesinde Ankara Sehremaneti nin duzenledigi Cumhuriyet doneminin ilk mimari proje yarismasi da vardir Burokratlari sehre cekmek icin burjuva bir konut tipolojisi istenen yarismaya kazandi ancak proje uygulanmadi Ardindan Cumhuriyet doneminde Istanbul icin duzenlenen ilk mimari yarisma olan Haydarpasa Gari Tamiri yarismasini kazandi Haydarpasa Gari nin I Dunya Savasi sirasinda hasar goren catisinin tamiri icin acilan bu yarismayi da kazandi ancak proje hayata gecmedi Ogrenciligi sirasinda hocasi Giulio Mongeri nin burosunda ozellikle Ziraat Bankasi Ankara merkez subesinin tasarim surecine dahil oldu 1926 yilinda Akademi den mezun oldu ve 1927 1928 doneminde Guzel Sanatlar Akademisi nin duzenledigi ilk mimari Avrupa konkurunda birincilik alarak Paris e ve ardindan Berlin e gitti Paris te iken o donem Paris te hakim olan art deco stilinin disina cikarak amp ile un guncel ve modern tasarimlariyla yakindan ilgilendi 1931 senesinde burslu olarak yerlestigi Berlin de Almanya nin en onemli mimarlarindan Hans Poelzig in Meister Atelier isimli atolye okul una kabul edildi Bu donemde cizimlerinde modernist bir cizgi hakim oldu 1932 senesinde Turkiye ye donerek Guzel Sanatlar Akademisi nde mobilya atolyesinin basinda gorevli olan Philip Ginther in asistani olarak kariyerine basladi 1969 da emekli oluncaya kadar ayni kurumda gorev yapti ve yuzlerce ogrenci yetistirdi 1933 te Turkiye nin ilk dekorasyon yarismasi olan Balkan Konferansi Tefris Yarismasina katilarak birinci oldu Yildiz Sarayi Sale Kosku nde duzenlenen Ucuncu Balkan Konferansi icin tasarladigi mobilyalar art deco uslubundaydi 1941 yilinda acilan Anitkabir Proje Yarismasi icin de yarismanin gerekliliklerini cok net karsilayan 25 paftadan olusan tasarim yapti ancak tasarim eskizlerini yarismaya sunup sunmadigi bilinmemektedir 1945 yilinda katildigi Istanbul Radyoevi proje yarismasinda projesi sartname disi takdire layik goruldu ve satin alinmasina karar verildi Nazimi Yayer kirk seneye yakin egitimcilik kariyerine ragmen hicbir zaman proje hocasi olmadi ve okulun yonetim kadrosunda yer almadi Cok uretken bir mimardi ancak insa eyleminden uzak kaldi ve insa edilmek uzere degil kendisi icin mimari cizimler yapti Bu nedenle kagit mimari olarak anildi Ic mimari calismalari haricinde hayata gecirilebilen tek mimari tasarimi Sisli Camii nin sadirvani oldu Akademideki atolyesinin arka odasini gitgide artacak biriktirme tutkusuna ayirdi ve burayi kendisine ait bir dunya olarak sekillendirdi Mimari cizimlerinden mobilya tasarimlarina kadar pek cok projeyi iceren dev arsivi emekliligi sonrasinda evinde korundu 1987 yilinda Mimar Sinan Universitesi tarafindan fahri profesorluk unvani verilen Yenal ayni yil hayatini kaybetti Kaynakca a b c d e Akademi nin yetenekli cocugu Kagit mimari Nazimi Yaver Yenal Atlas Tarih 50 Aralik 2017 Ocak 2018 ss 12 13 a b c d e f g Bozkurt Yener 5 Ocak 2017 Nazimi Yaver Yenal Sadece Kendisi Icin Cizen Mimar Arkitera com 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2017 Turan Gulname Temmuz 2009 Turkiye de Erken Cumhuriyet Donemi Zanaat ve Endustri Uretiminde Tasarim PDF doktora Istanbul Teknik Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Aralik 2017 Sisli Camii nden Mimari Detaylar 2 Istanbul Arastirmalari Enstitusu 2 Eylul 2016 29 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2020 Cumhuriyet 24 Agustos 1987 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2017