Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır.Mart 2021) () ( |
Nene Hatun (d. 1857 - ö. 22 Mayıs 1955, Erzurum), 93 Harbi sırasında Erzurum'da Aziziye savunmasına katılan, Rus işgaline karşı Erzurum'daki halk direnişinin simgesi hâline gelmiş Türk kadın kahraman.
Nene Hatun | |
---|---|
Erzurum Aziziye Tabyalarındaki Nene Hatun heykeli | |
Doğum | 1857 Çeperli, Palandöken, Erzurum |
Ölüm | 22 Mayıs 1955 (97-98 yaşlarında) Erzurum, Türkiye |
Defin yeri | Aziziye Şehitliği |
Rus askerlerin 8 Kasım 1877 gecesi Aziziye Tabyası'nı ele geçirdiği haberinin Erzurum'da sabah ezanında minarelerden duyurulması üzerine Osmanlı askerine yardım için taş ve sopalarla mücadeleye giren şehir halkına katılmış ve gösterdiği yararlılıklar sonucu efsaneleşmiştir.
1955 yılında Türk Kadınlar Birliği tarafından Yılın Annesi seçilen Nene Hatun, Türkiye’de “Yılın Annesi” unvanı verilmiş ilk kadındır. Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından verilmiş olan “3. Ordunun Nenesi” unvanını taşır.
Yaşamı
Nene Hatun 1857'de Erzurum'un Çeperli köyünde dünyaya geldi. Babasının adı Hüseyin, annesinin adı Zeliha'dır.
Aziziye savunması sırasında 20 yaşında olan Nene Hatun, köyünden Mehmet Efendi ile evliydi.[] Rus ordusunun Pasinler'i işgal edip Erzurum'a doğru ilerlemesi üzerine düşman işgali altında kalma endişesinden ötürü bir çokları gibi eşi ile birlikte Erzurum'a göç ettiler. Rusların Deveboynu Savaşı'ndan sonra Erzurum'un varoşlarındaki tabyaları da işgal etmesi üzerine Nene Hatun, 3 aylık oğlunu evde bırakarak şehrin savunmasına katıldı ve yararlılık gösterdi.
Nene Hatun ve ailesi savaştan sonra Erzurum'a yerleşti. Erzurum'da Eminkurbu Mahallesinde Kına Sokağındaki otuz beş numaralı evde ikamet etti. 1934'te çıkan Soyadı Kanunu'yla Kırkgöz soyadını aldı.
Nene Hatun'un dördü erkek (Yusuf, Nazım, Abdurrahman ve Musa), ikisi kız (Asime ve Nevriye) olmak üzere altı çocuğu olmuştur. Oğullarından ikisi I. Dünya Savaşı'nda öldü.
Cumhuriyet gazetesinin İstanbul muhabiri gazeteci İsmail Habib Sevük’ün 1937 yılında Erzurum'da Nene Hatun ve diğer 93 Harbi gazileriyle yaptığı röportajla Nene Hatun Türkiye'ye tanıtıldı.
Geçim sıkıntısı çeken Nene Hatun, 1943 yılında ulusal kadın kahramanlardan Nâme Hanım ile birlikte cumhurbaşkanına bir dilekçe yazarak yardım istemiştir.
Nene Hatun, 1952 yılından itibaren Aziziye Anıtı yapılması çalışmaları sırasında yeniden gündeme geldi. 9. Kolordu Komutanı Korgeneral Refik Koraltan ve karargahı Erzurum’da bulunan Üçüncü Ordu'nun Komutanı Nurettin Baransel Paşa, dönemin belediye başkanı, Erzurum valisi ile TBMM, Nene Hatun'a sahip çıkmıştır. 1952 yılında 30 Ağustos Zaferi kutlamalarında kendisine “3. Ordunun Nenesi” unvanı verildi.Türk Kadınlar Birliği'nin girişimi ile Türkiye'de ilk defa Anneler Günü'nün kutlandığı 1955 yılında birlik kendisine “Yılın Annesi” unvanını verdi.
Nene Hatun, zatürre teşhisiyle tedavi gördüğü Erzurum Numune Hastanesi'nde 22 Mayıs 1955 günü 98 yaşında öldü. Cenazesi, resmi törenle Aziziye Şehitliği'ne defnedilmiştir.
Hakkındaki eserler
- 1911 yılında Erzurum Valiliği yapan Mehmet Emin Yurdakul Nene Hatun'dan ve Aziziye mücadelesinden söz eden makaleler yayınlamıştır.
- Cumhuriyet gazetesinin İstanbul muhabiri gazeteci İsmail Habib Sevük 1937 yılında geldiği Erzurum'da Nene Hatun ve diğer 93 Harbi gazileriyle yaptığı röportajla bu şahsiyetleri Türkiye’ye tanıtmıştır.
- General Ali Fuat Cebesoy 1956 yılında yayınlanan “Moskova Hatıraları”'nda Nene Hatun'dan ve Aziziye kahramanlarından söz etmiştir.
- Başrollerinde Türkan Şoray ve Kadir İnanır'ın rol aldığı 1973 yapımı Gazi Kadın adlı film, Nene Hatun'un hayatını konu alır.
- Talat Uzunyaylalı'nın 2006 yılında yayımlanan “Efsane Kadın Nene Hatun” adlı tarihi romanı Nene Hatun'u konu edinmektedir.
- 2010 yapımı Nene Hatun adlı film, Nene Hatun'un hayatını konu alır.
Kaynakça
- ^ a b "Türk Kadınlar Birliği web sitesi, Erişim tarihi:22.05.2015". 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
- ^ a b "Mehmet Koçyiğit, Nenehatun Kız Anadolu Lisesi Üzerine Tarihsel Bir İnceleme, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2014". 29 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
- ^ a b . 16 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2016.
- ^ "Nene Hatun kimdir? Tarihteki önemi nedir?". Milliyet. 22 Mayıs 2019. 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2020.
- ^ "Türk kadınının kahramanlık simgesi: Nene Hatun". Anadolu Ajansı. 22 Mayıs 2019. 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2020.
- ^ Nene Hatun, M. Talat Uzunyaylalı, Atatürk Üniversitesi Yayını, Erzurum, 2015, s. 67
- ^ . 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
- ^ Yunus Emre, Kitap: Mücadelenin Adı Efsane Nene Hatun, Yeni Şafak gazetesi, 05.12.2006
- ^ a b c d e "Yaylalı Nene Hatun'u anlattı, Erzurum gazetesi, 12.03.2012". 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
- ^ . 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
- ^ . 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
- ^ Nene Hatun Nasıl "Gazi Kadın" Oldu?, Ntv.com.tr 16.05.2012[]
- ^ "Uğur Vardan, Nene Hatun Böyle mi Anlatılır, Radikal gazetesi, 29.10.2010". 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Mart 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Nene Hatun d 1857 o 22 Mayis 1955 Erzurum 93 Harbi sirasinda Erzurum da Aziziye savunmasina katilan Rus isgaline karsi Erzurum daki halk direnisinin simgesi haline gelmis Turk kadin kahraman Nene HatunErzurum Aziziye Tabyalarindaki Nene Hatun heykeliDogum1857 Ceperli Palandoken ErzurumOlum22 Mayis 1955 97 98 yaslarinda Erzurum TurkiyeDefin yeriAziziye SehitligiErzurum Aziziye Tabyasi Rus askerlerin 8 Kasim 1877 gecesi Aziziye Tabyasi ni ele gecirdigi haberinin Erzurum da sabah ezaninda minarelerden duyurulmasi uzerine Osmanli askerine yardim icin tas ve sopalarla mucadeleye giren sehir halkina katilmis ve gosterdigi yararliliklar sonucu efsanelesmistir 1955 yilinda Turk Kadinlar Birligi tarafindan Yilin Annesi secilen Nene Hatun Turkiye de Yilin Annesi unvani verilmis ilk kadindir Ayrica Turk Silahli Kuvvetleri tarafindan verilmis olan 3 Ordunun Nenesi unvanini tasir YasamiNene Hatun 1857 de Erzurum un Ceperli koyunde dunyaya geldi Babasinin adi Huseyin annesinin adi Zeliha dir Aziziye savunmasi sirasinda 20 yasinda olan Nene Hatun koyunden Mehmet Efendi ile evliydi kaynak belirtilmeli Rus ordusunun Pasinler i isgal edip Erzurum a dogru ilerlemesi uzerine dusman isgali altinda kalma endisesinden oturu bir coklari gibi esi ile birlikte Erzurum a goc ettiler Ruslarin Deveboynu Savasi ndan sonra Erzurum un varoslarindaki tabyalari da isgal etmesi uzerine Nene Hatun 3 aylik oglunu evde birakarak sehrin savunmasina katildi ve yararlilik gosterdi Nene Hatun ve ailesi savastan sonra Erzurum a yerlesti Erzurum da Eminkurbu Mahallesinde Kina Sokagindaki otuz bes numarali evde ikamet etti 1934 te cikan Soyadi Kanunu yla Kirkgoz soyadini aldi Nene Hatun un dordu erkek Yusuf Nazim Abdurrahman ve Musa ikisi kiz Asime ve Nevriye olmak uzere alti cocugu olmustur Ogullarindan ikisi I Dunya Savasi nda oldu Cumhuriyet gazetesinin Istanbul muhabiri gazeteci Ismail Habib Sevuk un 1937 yilinda Erzurum da Nene Hatun ve diger 93 Harbi gazileriyle yaptigi roportajla Nene Hatun Turkiye ye tanitildi Gecim sikintisi ceken Nene Hatun 1943 yilinda ulusal kadin kahramanlardan Name Hanim ile birlikte cumhurbaskanina bir dilekce yazarak yardim istemistir Nene Hatun 1952 yilindan itibaren Aziziye Aniti yapilmasi calismalari sirasinda yeniden gundeme geldi 9 Kolordu Komutani Korgeneral Refik Koraltan ve karargahi Erzurum da bulunan Ucuncu Ordu nun Komutani Nurettin Baransel Pasa donemin belediye baskani Erzurum valisi ile TBMM Nene Hatun a sahip cikmistir 1952 yilinda 30 Agustos Zaferi kutlamalarinda kendisine 3 Ordunun Nenesi unvani verildi Turk Kadinlar Birligi nin girisimi ile Turkiye de ilk defa Anneler Gunu nun kutlandigi 1955 yilinda birlik kendisine Yilin Annesi unvanini verdi Nene Hatun zaturre teshisiyle tedavi gordugu Erzurum Numune Hastanesi nde 22 Mayis 1955 gunu 98 yasinda oldu Cenazesi resmi torenle Aziziye Sehitligi ne defnedilmistir Hakkindaki eserler1911 yilinda Erzurum Valiligi yapan Mehmet Emin Yurdakul Nene Hatun dan ve Aziziye mucadelesinden soz eden makaleler yayinlamistir Cumhuriyet gazetesinin Istanbul muhabiri gazeteci Ismail Habib Sevuk 1937 yilinda geldigi Erzurum da Nene Hatun ve diger 93 Harbi gazileriyle yaptigi roportajla bu sahsiyetleri Turkiye ye tanitmistir General Ali Fuat Cebesoy 1956 yilinda yayinlanan Moskova Hatiralari nda Nene Hatun dan ve Aziziye kahramanlarindan soz etmistir Basrollerinde Turkan Soray ve Kadir Inanir in rol aldigi 1973 yapimi Gazi Kadin adli film Nene Hatun un hayatini konu alir Talat Uzunyaylali nin 2006 yilinda yayimlanan Efsane Kadin Nene Hatun adli tarihi romani Nene Hatun u konu edinmektedir 2010 yapimi Nene Hatun adli film Nene Hatun un hayatini konu alir Kaynakca a b Turk Kadinlar Birligi web sitesi Erisim tarihi 22 05 2015 24 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2015 a b Mehmet Kocyigit Nenehatun Kiz Anadolu Lisesi Uzerine Tarihsel Bir Inceleme Ataturk Universitesi Egitim Bilimleri Enstitusu Yuksek Lisans Tezi 2014 29 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2015 a b 16 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2016 Nene Hatun kimdir Tarihteki onemi nedir Milliyet 22 Mayis 2019 17 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2020 Turk kadininin kahramanlik simgesi Nene Hatun Anadolu Ajansi 22 Mayis 2019 17 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2020 Nene Hatun M Talat Uzunyaylali Ataturk Universitesi Yayini Erzurum 2015 s 67 23 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2015 Yunus Emre Kitap Mucadelenin Adi Efsane Nene Hatun Yeni Safak gazetesi 05 12 2006 a b c d e Yaylali Nene Hatun u anlatti Erzurum gazetesi 12 03 2012 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2015 24 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2015 24 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2015 Nene Hatun Nasil Gazi Kadin Oldu Ntv com tr 16 05 2012 olu kirik baglanti Ugur Vardan Nene Hatun Boyle mi Anlatilir Radikal gazetesi 29 10 2010 7 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2015