Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nicolas Bourbaki. Bir grup 20. yüzyıl Fransız matematikçisi Nicolas Bourbaki takma adı altında toplanıp, 1935 yılından başlayarak modern ileri matematiğin çıkışı sayılan pek çok kitap yazmışlardır. Nicolas Bourbaki, ünlü eserleri, yaklaşımları ve teorileri olan kurgusal bir karakter olmasına karşın, Bourbaki Grubu ya da resmi adıyla Association des collaborateurs de Nicolas Bourbaki ("Nicolas Bourbaki işbirlikçileri örgütü"), Paris’te, École Normale Supérieure’de merkezi olan bir kuruluştur.
| Nicolas Bourbaki | |
|---|---|
| Association des collaborateurs de Nicolas Bourbaki | |
 1938'de 'te Bourbaki kongresi. Soldan, Simone Weil,, André Weil, (oturan), , ve . | |
| Sonraki ad | |
| Kuruluş | 10 Aralık 1934 (ilk gayrı resmi toplantı) 10–17 Temmuz 1935 (ilk resmi, kurucu konferans) |
| Kuruluş yeri | , Paris, Fransa (ilk gayrı resmi toplantı) , Fransa (ilk resmi, kurucu konferans) |
| Tür | Gönüllü kuruluş |
| Amaç | Soyut matematik alanında ders kitaplarının yayımlanması |
| Merkez | École Normale Supérieure, Paris |
| Üyeler | Gizli |
| Resmî diller | Fransızca |
| Resmî site | bourbaki.fr |
Bourbaki’nin kitapları
Küme teorisi’ne dayalı modern matematik etrafında, tamamen özgün çalışmalarıyla oluşturdukları kitaplar, parantez içerisinde özgün Fransızca isimleriyle aşağıda listelenmiştir.
- I. Küme teorisi (Théorie des ensembles)
- II. Cebir (Algèbre)
- III. Topoloji (Topologie générale)
- IV. Bir gerçek değişkenin fonksiyonları (Fonctions d'une variable réelle)
- V. Topolojik vektör uzayları (Espaces vectoriels topologiques)
- VI. İntegrasyon (Intégration)
Ve daha sonra
- VII. (Algèbre commutative)
- VIII. (Groupes et algèbres de Lie)
Variétés différentielles et analytiques, dağıtım teorisi hakkında sonuçların (fascicule de résultats) yayınlandığı bir eserdir. Son çalışma IX (Théories spectrales), 1983 yayınların sonuncusu olarak duyurulmasına karşın; 20. yüzyılın sonuna doğru komütatif cebirhakkında bir eser daha yayınlamışlardır.
Bourbaki kitapları alanında birer standart kaynak olarak kabul edilmelerine karşın, çoğunlukla şekil itibarıyla ders kitabı olarak kullanılmaya uygun bulunmamıştır. Bununla birlikte 1950 ile 1960 yılları arasında yayınlanan matematik ders kitaplarında etkileri gözlenmektedir.
Boş küme sembolü gibi notasyonlar ile çeşitli terimlerin matematiğe kazandırılmasında katkıları olmuştur.
Grup
, , , , , , , ve André Weil dahil olmak üzere, kurucu üyelerin Paris’teki Ecole Normale Supérieure ile ilişkileri sürmektedir. 1934’ün sonlarına doğru bir ön toplantı gerçekleşmiştir. ve bu ön toplantıya katılmakla birlikte daha sonra gruptan ayrılmışlardır. İleri dönemlerde katılanlar arasında , Jean-Pierre Serre, Alexander Grothendieck, , ve yer almaktadır.
Grubun ilk amacı bir iyileştirme çalışması yapmak olmak birlikte, daha sonra matematiğin tamamının köklü bir şekilde ele alınması gerektiği kararına varmışlardır. Gruba üyelik için resmi bir statüsü gerekmemektedir. Grup çalışmalarını özellikle bir gizlilik içerisinde gerçekleştirmeye özen göstermiştir. Her bir kitabın her bir satırının tartışıldığı düzenli toplantılar gerçekleştirmiştir.
Grup üyelerinin 50 yaşında gruptan ayrılmaları bekleniyordu. Bu kural nedeniyle, grubun ilk üyeleri, 1950'li yıllarda hemen tüm üyelerinin 50 yaşını aşması nedeniyle, Nicolas Bourbaki'nin ölmüş olduğunu söylemeyi tercih etmişlerdir. Bu tercihte bir diğer etken ise, gruba yeni katılanlar arasında Fransız matematiğinin en tepesinde bulunan bilim adamlarından hiç kimse olmamasıdır.
Grup "Bourbaki" adını, mizahi bir yaklaşımla, Prusya Savaşı’nda yenilgiye uğrayan Yunan asıllı Fransız kumandan 'den almıştır. Charles Bourbaki bir başarısızlık sembolü olmuş idi. Öyle ki intihar etmek istemiş onu dahi becerememişti. Nicolas önadını ortaya atan ise Weil’ın eşi Eveline olmuştur. Daha önce Possel ile evli olan Eveline, 1937 yılında Weil ile evlenmiş ve Possel de gruptan ayrılmıştır.
Bourbaki sözcüsü Dieudonné
Bourbaki'nin görüşlerini, başlangıçta, kendi adını kullanmaktan kaçınmayan duyurmuştur. Dieudonné’nin kendi adıyla yazdığı, matematiksel analiz ve cebirsel geometri ile ilgili dokuz yayını bulunmaktadır. Dieudonné, Bourbaki’nin eğilim ve geleneklerini anlamlı bir şekilde dile getiremediği için sık sık eleştirilmiştir. Alexander Grothendieck’e yakınlığı da sık sık eleştiri konusu olmuştur.
André Weil
André Weil, Nicolas Bourbaki kimliği ile neredeyse özdeşleşmiş muzip bir matematikçi idi. Öğrencilerini şaşırtmak için, bir keresinde, takma sakal, eski bir komutan giysisi ve elinde bir bira bardağı ile derse girerek, tahtaya yazdığı Bourbaki kuramını kiminlerin anladığını sormuş. Bir başka zaman ise, henüz daha Bourbaki'nin Fransa dışında tanınmadığını düşündüğü sırada, Amerikan Matematik Cemiyeti'ne, derneklerine üye olmak istediğine dair Nicolas Bourbaki imzalı bir mektup göndermiş, cemiyetten de, onu şaşırtacak şekilde mizahi bir yanıt almıştır.
Askerlik hizmeti yapmak istemeyen Weil, kurtuluşu yurt dışına gitmekte aramış, ancak Finlandiya'da bulunduğu sırada, şakacı kimliği yüzünden idam edilmekten son anda kurtulmuş. Tam Helsinki'nin Rusya tarafından bombalandığı sırada, Rusya sınırına yakın bir bölgede, izleyenlerin ne olduğunu anlayamadıkları matematik problemleri ile uğraştığı bir anda, şüphelenilerek sorgulanmış. Üzerinden çıkan Nicolas Bourbaki kimliğinin sahte olduğunun anlaşılması, Rusya'daki bazı matematik konferanslarına katılması için onu davet eden Rusça mektupları üzerinde taşıması nedeniyle Rus ajanı olduğunu düşünerek derhal idam edilmesine karar verilmiş. İdamdan önceki gece onu tanıdığını iddia eden bir kişinin, sınır dışı edilmesini önermesi üzerine İngiltere üzerinden Amerika'ya gitmiştir.
Bourbaki etkisi: eğitim, okullar, eğilimler
Uzun vadede, Bourbaki gösterisinin özellikle temel matematiğin öğretimine etkisi belirgin ve derin olmuştur. Bu muhtemelen en çok Lie grup ve Lie cebiri’nin ele alınışında fark edilir durumdadır. Dieudonné birinin onlar olmaksızın hiçbir şey yapamayacağı iddiasında bulunmuştur.
Bourbaki’nin uluslararası etkinliği, programından sonra 1960’ların başında gerçekleşmiştir. Bir diğer dönün noktası ise, 1959 yılında Jean-Pierre Serre ve ’in hakkında verdikleri seminer olmuştur.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- (Fransızca). 30 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi.
resmi sayfa
- . PlanetMath. 7 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Notlar
- ^ Simone Weil grubun bir üyesi değildi; o bir matematikçi değil filozoftu. Ancak kardeşi André'ye destek olmak ve matematik öğrenmek için erken dönemlerindeki birçok konferansa katıldı.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nicolas Bourbaki Bir grup 20 yuzyil Fransiz matematikcisi Nicolas Bourbaki takma adi altinda toplanip 1935 yilindan baslayarak modern ileri matematigin cikisi sayilan pek cok kitap yazmislardir Nicolas Bourbaki unlu eserleri yaklasimlari ve teorileri olan kurgusal bir karakter olmasina karsin Bourbaki Grubu ya da resmi adiyla Association des collaborateurs de Nicolas Bourbaki Nicolas Bourbaki isbirlikcileri orgutu Paris te Ecole Normale Superieure de merkezi olan bir kurulustur Nicolas BourbakiAssociation des collaborateurs de Nicolas Bourbaki1938 de te Bourbaki kongresi Soldan Simone Weil Andre Weil oturan ve Sonraki adKurulus10 Aralik 1934 ilk gayri resmi toplanti 10 17 Temmuz 1935 ilk resmi kurucu konferans Kurulus yeri Paris Fransa ilk gayri resmi toplanti Fransa ilk resmi kurucu konferans TurGonullu kurulusAmacSoyut matematik alaninda ders kitaplarinin yayimlanmasiMerkezEcole Normale Superieure ParisUyelerGizliResmi dillerFransizcaResmi sitebourbaki frBourbaki nin kitaplariKume teorisi ne dayali modern matematik etrafinda tamamen ozgun calismalariyla olusturduklari kitaplar parantez icerisinde ozgun Fransizca isimleriyle asagida listelenmistir I Kume teorisi Theorie des ensembles II Cebir Algebre III Topoloji Topologie generale IV Bir gercek degiskenin fonksiyonlari Fonctions d une variable reelle V Topolojik vektor uzaylari Espaces vectoriels topologiques VI Integrasyon Integration Ve daha sonra VII Algebre commutative VIII Groupes et algebres de Lie Varietes differentielles et analytiques dagitim teorisi hakkinda sonuclarin fascicule de resultats yayinlandigi bir eserdir Son calisma IX Theories spectrales 1983 yayinlarin sonuncusu olarak duyurulmasina karsin 20 yuzyilin sonuna dogru komutatif cebirhakkinda bir eser daha yayinlamislardir Bourbaki kitaplari alaninda birer standart kaynak olarak kabul edilmelerine karsin cogunlukla sekil itibariyla ders kitabi olarak kullanilmaya uygun bulunmamistir Bununla birlikte 1950 ile 1960 yillari arasinda yayinlanan matematik ders kitaplarinda etkileri gozlenmektedir displaystyle varnothing Bos kume sembolu gibi notasyonlar ile cesitli terimlerin matematige kazandirilmasinda katkilari olmustur Grup ve Andre Weil dahil olmak uzere kurucu uyelerin Paris teki Ecole Normale Superieure ile iliskileri surmektedir 1934 un sonlarina dogru bir on toplanti gerceklesmistir ve bu on toplantiya katilmakla birlikte daha sonra gruptan ayrilmislardir Ileri donemlerde katilanlar arasinda Jean Pierre Serre Alexander Grothendieck ve yer almaktadir Grubun ilk amaci bir iyilestirme calismasi yapmak olmak birlikte daha sonra matematigin tamaminin koklu bir sekilde ele alinmasi gerektigi kararina varmislardir Gruba uyelik icin resmi bir statusu gerekmemektedir Grup calismalarini ozellikle bir gizlilik icerisinde gerceklestirmeye ozen gostermistir Her bir kitabin her bir satirinin tartisildigi duzenli toplantilar gerceklestirmistir Grup uyelerinin 50 yasinda gruptan ayrilmalari bekleniyordu Bu kural nedeniyle grubun ilk uyeleri 1950 li yillarda hemen tum uyelerinin 50 yasini asmasi nedeniyle Nicolas Bourbaki nin olmus oldugunu soylemeyi tercih etmislerdir Bu tercihte bir diger etken ise gruba yeni katilanlar arasinda Fransiz matematiginin en tepesinde bulunan bilim adamlarindan hic kimse olmamasidir Grup Bourbaki adini mizahi bir yaklasimla Prusya Savasi nda yenilgiye ugrayan Yunan asilli Fransiz kumandan den almistir Charles Bourbaki bir basarisizlik sembolu olmus idi Oyle ki intihar etmek istemis onu dahi becerememisti Nicolas onadini ortaya atan ise Weil in esi Eveline olmustur Daha once Possel ile evli olan Eveline 1937 yilinda Weil ile evlenmis ve Possel de gruptan ayrilmistir Bourbaki sozcusu DieudonneBourbaki nin goruslerini baslangicta kendi adini kullanmaktan kacinmayan duyurmustur Dieudonne nin kendi adiyla yazdigi matematiksel analiz ve cebirsel geometri ile ilgili dokuz yayini bulunmaktadir Dieudonne Bourbaki nin egilim ve geleneklerini anlamli bir sekilde dile getiremedigi icin sik sik elestirilmistir Alexander Grothendieck e yakinligi da sik sik elestiri konusu olmustur Andre WeilAndre Weil Nicolas Bourbaki kimligi ile neredeyse ozdeslesmis muzip bir matematikci idi Ogrencilerini sasirtmak icin bir keresinde takma sakal eski bir komutan giysisi ve elinde bir bira bardagi ile derse girerek tahtaya yazdigi Bourbaki kuramini kiminlerin anladigini sormus Bir baska zaman ise henuz daha Bourbaki nin Fransa disinda taninmadigini dusundugu sirada Amerikan Matematik Cemiyeti ne derneklerine uye olmak istedigine dair Nicolas Bourbaki imzali bir mektup gondermis cemiyetten de onu sasirtacak sekilde mizahi bir yanit almistir Askerlik hizmeti yapmak istemeyen Weil kurtulusu yurt disina gitmekte aramis ancak Finlandiya da bulundugu sirada sakaci kimligi yuzunden idam edilmekten son anda kurtulmus Tam Helsinki nin Rusya tarafindan bombalandigi sirada Rusya sinirina yakin bir bolgede izleyenlerin ne oldugunu anlayamadiklari matematik problemleri ile ugrastigi bir anda suphelenilerek sorgulanmis Uzerinden cikan Nicolas Bourbaki kimliginin sahte oldugunun anlasilmasi Rusya daki bazi matematik konferanslarina katilmasi icin onu davet eden Rusca mektuplari uzerinde tasimasi nedeniyle Rus ajani oldugunu dusunerek derhal idam edilmesine karar verilmis Idamdan onceki gece onu tanidigini iddia eden bir kisinin sinir disi edilmesini onermesi uzerine Ingiltere uzerinden Amerika ya gitmistir Bourbaki etkisi egitim okullar egilimlerUzun vadede Bourbaki gosterisinin ozellikle temel matematigin ogretimine etkisi belirgin ve derin olmustur Bu muhtemelen en cok Lie grup ve Lie cebiri nin ele alinisinda fark edilir durumdadir Dieudonne birinin onlar olmaksizin hicbir sey yapamayacagi iddiasinda bulunmustur Bourbaki nin uluslararasi etkinligi programindan sonra 1960 larin basinda gerceklesmistir Bir diger donun noktasi ise 1959 yilinda Jean Pierre Serre ve in hakkinda verdikleri seminer olmustur Ayrica bakinizDis baglantilar Fransizca 30 Agustos 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi resmi sayfa PlanetMath 7 Aralik 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Notlar Simone Weil grubun bir uyesi degildi o bir matematikci degil filozoftu Ancak kardesi Andre ye destek olmak ve matematik ogrenmek icin erken donemlerindeki bircok konferansa katildi Kaynakca Aczel ss 123 25 Mashaal s 31 Amir Aczel 2006 The Artist and the Mathematician The Story of Nicolas Bourbaki the Genius Mathematician Who Never Existed Thunder s Mouth Press