Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nikolay Nikolaevich Semyonov(d. 3 Nisan 1896 - ö. 25 Eylül 1986), Rus fizikçi, kimyager. Kimyasal tepkimelerin nasıl oluştuğunu açıklayan çalışmalarıyla ve özellikle zincirleme kimyasal tepkimeler buluşuyla 1956 yılında Nobel Kimya Ödülünü almıştır.
Nikolay Nikolayevich Semyonov | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Nikolay Nikolayeviç Semyonov 03 Nisan 1896 Saratov, Rusya |
| Ölüm | 25 Eylül 1986 (90 yaşında) Moskova |
| Milliyet |  Rus |
| Ödüller |  1956 Nobel Kimya Ödülü |
| Kariyeri | |
| Dalı | Fizikçi, kimyacı |
| Doktora danışmanı | Abram Fyodorovich Ioffe |
Hayatı
21 yaşında fizik ve matematik öğrenimi gördüğü Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi'ni bitirdi. Burada Abram Fyodorovich Ioffe'nin öğrencisi oldu. Daha sonra 1918'de Samara'ya giderek Rus İç Savaşı sırasında Aleksandr Kolçak'ın Beyaz Ordusu'na katıldı. 1920 yılında Sankt-Peterburg'a geri dönerek Petrograd Fiziko-Teknik Enstitüsü'nün elektron laboratuvarı müdürlüğü görevini üstlendi. Burada Pyotr Kapitsa ile birlikte, daha sonraları deneysel zemini Otto Stern ile Walther Gerlach tarafından geliştirilecek ve Stern-Gerlach deneyi olarak adlandırılacak olan atom çekirdeğinin manyetik alanını ölçmeğe yarayacak olan yöntemi keşf etti.
1925 yılında, Semyonov, arkadaşı Yakov Frenkel ile birlikte gazların kinetik teorisi üzerinde çalıştı. 1928 yılında, Vladimir Fock ile beraber Yalıtkanlarda Elektriksel Kırılım Kuramı'nın temellerini geliştirerek Petrograd Politeknik Enstitüsü'ne profesör olarak atandı.
Buluşu
Oksitlenme, çatlama, halojenleşme (halojenler grubundan biri olma, eksiği olan bir elektronu almaya eğilimli) ve polımerleşme (formülü bileşenlerin formülleri olma) gibi pek çok tepkime zincirleme oluyordu. Yani tepkimede ortaya çıkan şey veya şeyler tepkimenin devam etmesini sağlıyordu. Ikül çatılmış oyun kağıdı dizilerinden birinin devrilmesiyle bütün dizinin art arda yıkılmasına benzer yanma ve lisyon gibi kimyasal veya atomsal oluşumlar.
Max Bodenstein ilk kez kimyasal zincirleme tepkimeden söz etmiş fakat bilim adamları konu üzerinde duramamışlardı. Araştırma işlerinde çalışanların veya araştırmayı hayal biçimi seçenlerin en büyük sorunu uygun bir problemi ele alınabilir şekilde düzenlemektir. Problem açık ve seçikse düzenlendikten sonra çözüm aranır. Problem düzenlemek en az onu çözmek kadar güçtür. Bunu bilen Semenov, Bodenstein'in bahsettiği ve üzerinde yeterince durulmamış olan kimyasal zincirleme tepkimelerin nasıl meydana geldiklerinin çözülmesi gereken bir problem olarak kabullenip araştırmalarına başladı.
Fosforun oksitlenmesini incelerken dallanan zincirleme tepkimeler gördü. Fosfor durağan halinden birdenbire şiddetli bir tepkimeye giriyordu. Bunun nedeni, bileşiğin basınç, yoğunluk ve kütlesi İle zincirleme sonunda oluşan karışımın miktarı gibi etkenlerdi. Bu ögelerden herhangi birindeki değişiklik bir sınır değere ulaştırıyordu. Bu değerin altında tepkime olmuyor fakat üstünde saniyeden çok daha kısa bir sürede "zincirleme patlama" denilen olay görülüyordu. "Isıl patlamanın" aksine, zincirleme patlama yavaş tepkimelerin oluşturduğu ısınmalardan tamamen bağımsızdı.
Semenov bütün bu olguların geliştirdiği dallanan zincirleme tepkimeler kuramı ile açıklıyordu. Atom ve kökçükler içeren ana zincirin her aşamasında etkili olan birden fazla merkez belirdiğini ileri sürüyordu. Dallanma sayısı uç noktaların sayısını aşarsa, zincirleme tepkime hızı katlanarak anıyor ve bütün karışımın tutuşmasına yani zincirleme patlamaya neden oluyordu. Fakat zincirin tamamında dallanma hiç olmazsa tepkime durağanlaşıyor ve çok düşük sıcaklıklarda son derece yavaşlıyordu. Bu nedenle zincirleme tepkimelerde dış ögelerin büyük önemi vardı. Daha sonraları yaptığı araştırmaları sonucunda "yozlaşmış dallanma" adını verdiği olgunun bulunduğu yeni zincirleme tepkiler buldu.
Birçok tepkimede ısı vererek başlıyordu.Tepkimede ortaya çıkan ısı ortamdan ayrılan ısıdan (fazla ise "ısıl patlama" görülüyordu. Yani ısıl patlamanın nedeni olan ortaya çıkan ısı zincirleme patlamanın sonucuydu. 1934 yılında "zincirleme tepkimeler" adlı kitabı yayınlanıp bir yıl sonra batı dillerine çevrilince tepkimelerin daha anlaşılmasına katkıları yaygınlaştı. Hidrojenin ve metanın oksitlenmesi, alkali bromitler ile alkalikloritlerın ayrışmaları açıklığa kavuştu. Siyaset ve bilimsel çalışmaları birlikte yürütmeyi çok iyi başaran Semenov, zincirleme tepkimeler pratik ve kuramına katkılarından dolayı 1956 yılında Nobel Kimya ödülünü Cyril Norman Hinshelwood ile birlikte ortaklaşa kazandı. Böylece Nobel Ödülü alan ilk Sovyet vatandaşı oldu.
Dış bağlantılar
- [1]4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Semyonov's Nobel Foundation biography4 Aralık 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Semyonov's Nobel Lecture Some Problems Relating to Chain Reactions and to the Theory of Combustion5 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) Biography of Nikolay Semyonov at NobelPrize.org4 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- (İngilizce) Semyonov's Nobel Lecture27 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- (Rusça) .
- (Rusça) .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nikolay Nikolaevich Semyonov d 3 Nisan 1896 o 25 Eylul 1986 Rus fizikci kimyager Kimyasal tepkimelerin nasil olustugunu aciklayan calismalariyla ve ozellikle zincirleme kimyasal tepkimeler bulusuyla 1956 yilinda Nobel Kimya Odulunu almistir Nikolay Nikolayevich SemyonovDogumNikolay Nikolayevic Semyonov 03 Nisan 1896 1896 04 03 Saratov RusyaOlum25 Eylul 1986 90 yasinda MoskovaMilliyetRusOduller1956 Nobel Kimya OduluKariyeriDaliFizikci kimyaciDoktora danismaniAbram Fyodorovich IoffeHayati21 yasinda fizik ve matematik ogrenimi gordugu Sankt Peterburg Devlet Universitesi ni bitirdi Burada Abram Fyodorovich Ioffe nin ogrencisi oldu Daha sonra 1918 de Samara ya giderek Rus Ic Savasi sirasinda Aleksandr Kolcak in Beyaz Ordusu na katildi 1920 yilinda Sankt Peterburg a geri donerek Petrograd Fiziko Teknik Enstitusu nun elektron laboratuvari mudurlugu gorevini ustlendi Burada Pyotr Kapitsa ile birlikte daha sonralari deneysel zemini Otto Stern ile Walther Gerlach tarafindan gelistirilecek ve Stern Gerlach deneyi olarak adlandirilacak olan atom cekirdeginin manyetik alanini olcmege yarayacak olan yontemi kesf etti 1925 yilinda Semyonov arkadasi Yakov Frenkel ile birlikte gazlarin kinetik teorisi uzerinde calisti 1928 yilinda Vladimir Fock ile beraber Yalitkanlarda Elektriksel Kirilim Kurami nin temellerini gelistirerek Petrograd Politeknik Enstitusu ne profesor olarak atandi BulusuOksitlenme catlama halojenlesme halojenler grubundan biri olma eksigi olan bir elektronu almaya egilimli ve polimerlesme formulu bilesenlerin formulleri olma gibi pek cok tepkime zincirleme oluyordu Yani tepkimede ortaya cikan sey veya seyler tepkimenin devam etmesini sagliyordu Ikul catilmis oyun kagidi dizilerinden birinin devrilmesiyle butun dizinin art arda yikilmasina benzer yanma ve lisyon gibi kimyasal veya atomsal olusumlar Max Bodenstein ilk kez kimyasal zincirleme tepkimeden soz etmis fakat bilim adamlari konu uzerinde duramamislardi Arastirma islerinde calisanlarin veya arastirmayi hayal bicimi secenlerin en buyuk sorunu uygun bir problemi ele alinabilir sekilde duzenlemektir Problem acik ve secikse duzenlendikten sonra cozum aranir Problem duzenlemek en az onu cozmek kadar guctur Bunu bilen Semenov Bodenstein in bahsettigi ve uzerinde yeterince durulmamis olan kimyasal zincirleme tepkimelerin nasil meydana geldiklerinin cozulmesi gereken bir problem olarak kabullenip arastirmalarina basladi Fosforun oksitlenmesini incelerken dallanan zincirleme tepkimeler gordu Fosfor duragan halinden birdenbire siddetli bir tepkimeye giriyordu Bunun nedeni bilesigin basinc yogunluk ve kutlesi Ile zincirleme sonunda olusan karisimin miktari gibi etkenlerdi Bu ogelerden herhangi birindeki degisiklik bir sinir degere ulastiriyordu Bu degerin altinda tepkime olmuyor fakat ustunde saniyeden cok daha kisa bir surede zincirleme patlama denilen olay goruluyordu Isil patlamanin aksine zincirleme patlama yavas tepkimelerin olusturdugu isinmalardan tamamen bagimsizdi Semenov butun bu olgularin gelistirdigi dallanan zincirleme tepkimeler kurami ile acikliyordu Atom ve kokcukler iceren ana zincirin her asamasinda etkili olan birden fazla merkez belirdigini ileri suruyordu Dallanma sayisi uc noktalarin sayisini asarsa zincirleme tepkime hizi katlanarak aniyor ve butun karisimin tutusmasina yani zincirleme patlamaya neden oluyordu Fakat zincirin tamaminda dallanma hic olmazsa tepkime duraganlasiyor ve cok dusuk sicakliklarda son derece yavasliyordu Bu nedenle zincirleme tepkimelerde dis ogelerin buyuk onemi vardi Daha sonralari yaptigi arastirmalari sonucunda yozlasmis dallanma adini verdigi olgunun bulundugu yeni zincirleme tepkiler buldu Bircok tepkimede isi vererek basliyordu Tepkimede ortaya cikan isi ortamdan ayrilan isidan fazla ise isil patlama goruluyordu Yani isil patlamanin nedeni olan ortaya cikan isi zincirleme patlamanin sonucuydu 1934 yilinda zincirleme tepkimeler adli kitabi yayinlanip bir yil sonra bati dillerine cevrilince tepkimelerin daha anlasilmasina katkilari yayginlasti Hidrojenin ve metanin oksitlenmesi alkali bromitler ile alkalikloritlerin ayrismalari acikliga kavustu Siyaset ve bilimsel calismalari birlikte yurutmeyi cok iyi basaran Semenov zincirleme tepkimeler pratik ve kuramina katkilarindan dolayi 1956 yilinda Nobel Kimya odulunu Cyril Norman Hinshelwood ile birlikte ortaklasa kazandi Boylece Nobel Odulu alan ilk Sovyet vatandasi oldu Dis baglantilar 1 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Semyonov s Nobel Foundation biography4 Aralik 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde Semyonov s Nobel Lecture Some Problems Relating to Chain Reactions and to the Theory of Combustion5 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Biography of Nikolay Semyonov at NobelPrize org4 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Semyonov s Nobel Lecture27 Mayis 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Rusca