Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nilüfer Hatun, (doğum adı Holifera, Holophira veya Olivera) (d. 1283, ö. 1383 veya 1388, Bursa), Yarhisar Tekfuru'nun kızı, Osmanlı Devleti'nin ikinci padişahı Orhan Gazi'nin eşidir. Rumeli Fatihi Süleyman Paşa ve Osmanlı Devleti'nin üçüncü padişahı I. Murad'ın annesidir. Bursa ve İznik'te büyük izler bırakmıştır. Bursa'nın Nilüfer ilçesinin ve Nilüfer Çayı'nın adı ondan gelmektedir.
Nilüfer Hâtun نیلوفر خاتون | |
|---|---|
 Nilüfer Hâtun'un mezarı, Bursa'daki Orhan Gazi Türbesi'ndedir. | |
| Doğum | Holofira (Holifere) / Olivera 1283 Yarhisar |
| Ölüm | 1383 veya 1388 Bursa, Osmanlı Devleti |
| Defin yeri | Orhan Gazi Türbesi, Bursa, Türkiye |
| Din | İslam |
| Evlilik | Orhan Gazi |
| Çocuk(lar) | Gazi Süleyman Paşa I. Murad Şehzade Kasım |
Yaşamı
Osmanlı Devleti'nde yabancı eşlerden ilki aynı zamanda ilk yabancı kökenli sultandır. Rum asıllıdır. Asıl adı Holofira idi. Nilüfer, bu adın Türkçeleşmiş halidir.Orhan Gazi ile evlendirilmeden önce Bilecik Tekfuru'nun oğluyla nişanlıydı. Osmanlıların 1299'da Bilecik'i ele geçirmeleri ve ardından yakınlardaki düğün konvoyuna yapılan baskın sırasında tutsak alındığı ve Osman Gazi tarafından oğlu Orhan Gazi ile evlendirildiği söylenmektedir. Tarihçi Necdet Sakaoğlu'nun aktardığına göre Nilüfer Hatun, cariye durumundaki ilk padişah eşidir. Osmanlı Hanedanı'na anne tarafından Rum kanı (genetiği) taşıyan ilk şehzadeleri de o doğurmuştur. 1360 yılında ölen Gazi Süleyman Paşa ile ondan on yaş daha küçük olan üçüncü Osmanlı padişahı I. Murad'ın annesidir.
Baş hâtunluğu
Faslı gezgin İbn Battuta'nın İznik'te bizzat kendisi ile görüştüğünü Nilüfer Hatun'un huzuruna kabul edildiğinde onu Beylûn Hatun Olarak seyyahatnamesine kaydetmiştir Orhan Gazi'nin Baş hâtunudur. Nilüfer, "lotus" adındaki kutsal çiçek anlamına gelir. Onun bu adı, İznik'teki imaretinin kitabesinde yazılıdır. İslâmî bir adı olmayan Nilüfer'in sağlığında yaptırdığı tesisler arasında herhangi bir cami bulunmamaktadır.İbn Battuta'nın naklettiğine göre Orhan Gazi ile birlikte Bursa'da oturmayan Beylûn Hâtun, ondan ayrı olarak o yıllarda "Anadolu'nun Kudüs'ü" olarak adlandırılabilecek kadar Hristiyanlarca kutsal kabul edilen İznik'te ikamet etmekteydi. İznik'e giden gezgin İbn Battuta, bomboş olan kentte saray hizmetkârlarından birkaçı ve sultanın hanımı Beylun hatun oturuyor, Beylun hatun kent toplumuna hükümranlık eden erdemli iyi yürekli bir kadın. Kendisi adil ve olgun bir yönetici Emirindeki hizmetkârlar kendisini çok severdi her sözünü yerine getirirlerdi. İznik'te Sultanönülü (Eskişehir) fakih Hacı Alâeddin'e konuk olan İbn Battuta söylediğine göre Orhan Gazi seferlerde iken kentin yönetimini ve askeri yönetimi Beylûn Hatun üstlenmiştir. Askerlerin komutası Beylûn Hatun'dadır. Orhan Gazi'nin eşlerinden dindarlığıyla ünlü olan Beylûn Hâtun olduğunu ve Hacı Alâeddin ile birlikte ziyaretine gittikleri Beylûn Hâtun'un kendilerine izzet ve ikramlarda bulunduğunu, birkaç gün sonra Orhan Bey'in de oraya geldiğini yazmaktadır.
Hayır işleri ve tarihe bıraktıkları
Nilüfer Hatun İznik Ve Bursa'yı, Camiler imaretler, medreselerle donattı. Bursa'da kaplıca kapısı yanında bir tekke, Bursa kalesinde bir cami.Darülharp Mahallesi'nde bir mescit, kendi adını taşıyan Nilüfer çayı .Bursa Mudanya yolu üzerinde bir Irmağa köprü yaptırdı. Köprü kendi adıyla anılır İznik'te, oğlu I. Murad tarafından kendisinin adına bir imarethane inşa edilmiştir. Ayrıca yaptığı hayır işleriyle. Bursalıların gönlüne taht kurmuştur. Adı yüzyıllar sonra Bursa'nın bir ilçesine verilmiştir. Kabri Bursa'daki Orhan Gazi Türbesi'ndedir. Ayrıca adı, Orhan Gazi'nin kendi türbesi olan Bursa'daki (Gümüşlü) Tophane'de bulunmaktadır.
Popüler kültürdeki yeri
- 1988'de TRT 1 de yayımlanan dizisinde Sema Yunak tarafından canlandırılmıştır.
- (Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?) adlı Türk Filminde Ayşe Tolga tarafından canlandırılmıştır.
- Günümüzde Atv'de yayınlanan Kuruluş Osman dizisinde tarafından canlandırılmaktadır.
Kaynakça
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 37. ISBN ..
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 38. ISBN . 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016..
- ^ Pay, Salih, Rumeli Fatihi Osmanlı Şehzadesi: Gazi Süleyman Paşa,Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 1, s. 279-297. 2012-08-28. URL:http://home.uludag.edu.tr/users/ucmaz/PDF/ilh/2009-18(1)/M13.pdf 3 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Accessed: 2012-08-28. (Archived by WebCite® at http://www.webcitation.org/6AG1FzObu[])
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 35 - 37. ISBN . 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016..
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 36. ISBN . 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016..
- ^ a b Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 39. ISBN . 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016..
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 40. ISBN . 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016..
- ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 35 - 40. ISBN . 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016. (Orhan Bey'in harem-sarayında Rûm hâtunlar).
| Wikimedia Commons'ta Nilüfer Hatun ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Bibliyografya
- Bahadıroğlu, Yavuz, Resimli Osmanlı Tarihi, Nesil Yayınları, 15. baskı, 2009, .
- Peirce, Leslie P., The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire, Oxford University Press, 1993, .
| Önce gelen: Yeni Unvan | Valide Hatûn 1362 – 1388 | Sonra gelen: Devlet Hatûn |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nilufer Hatun dogum adi Holifera Holophira veya Olivera d 1283 o 1383 veya 1388 Bursa Yarhisar Tekfuru nun kizi Osmanli Devleti nin ikinci padisahi Orhan Gazi nin esidir Rumeli Fatihi Suleyman Pasa ve Osmanli Devleti nin ucuncu padisahi I Murad in annesidir Bursa ve Iznik te buyuk izler birakmistir Bursa nin Nilufer ilcesinin ve Nilufer Cayi nin adi ondan gelmektedir Nilufer Hatun نیلوفر خاتونNilufer Hatun un mezari Bursa daki Orhan Gazi Turbesi ndedir DogumHolofira Holifere Olivera 1283 YarhisarOlum1383 veya 1388 Bursa Osmanli DevletiDefin yeriOrhan Gazi Turbesi Bursa TurkiyeDinIslamEvlilikOrhan GaziCocuk lar Gazi Suleyman Pasa I Murad Sehzade KasimYasamiOsmanli Devleti nde yabanci eslerden ilki ayni zamanda ilk yabanci kokenli sultandir Rum asillidir Asil adi Holofira idi Nilufer bu adin Turkcelesmis halidir Orhan Gazi ile evlendirilmeden once Bilecik Tekfuru nun ogluyla nisanliydi Osmanlilarin 1299 da Bilecik i ele gecirmeleri ve ardindan yakinlardaki dugun konvoyuna yapilan baskin sirasinda tutsak alindigi ve Osman Gazi tarafindan oglu Orhan Gazi ile evlendirildigi soylenmektedir Tarihci Necdet Sakaoglu nun aktardigina gore Nilufer Hatun cariye durumundaki ilk padisah esidir Osmanli Hanedani na anne tarafindan Rum kani genetigi tasiyan ilk sehzadeleri de o dogurmustur 1360 yilinda olen Gazi Suleyman Pasa ile ondan on yas daha kucuk olan ucuncu Osmanli padisahi I Murad in annesidir Bas hatunluguFasli gezgin Ibn Battuta nin Iznik te bizzat kendisi ile gorustugunu Nilufer Hatun un huzuruna kabul edildiginde onu Beylun Hatun Olarak seyyahatnamesine kaydetmistir Orhan Gazi nin Bas hatunudur Nilufer lotus adindaki kutsal cicek anlamina gelir Onun bu adi Iznik teki imaretinin kitabesinde yazilidir Islami bir adi olmayan Nilufer in sagliginda yaptirdigi tesisler arasinda herhangi bir cami bulunmamaktadir Ibn Battuta nin naklettigine gore Orhan Gazi ile birlikte Bursa da oturmayan Beylun Hatun ondan ayri olarak o yillarda Anadolu nun Kudus u olarak adlandirilabilecek kadar Hristiyanlarca kutsal kabul edilen Iznik te ikamet etmekteydi Iznik e giden gezgin Ibn Battuta bombos olan kentte saray hizmetkarlarindan birkaci ve sultanin hanimi Beylun hatun oturuyor Beylun hatun kent toplumuna hukumranlik eden erdemli iyi yurekli bir kadin Kendisi adil ve olgun bir yonetici Emirindeki hizmetkarlar kendisini cok severdi her sozunu yerine getirirlerdi Iznik te Sultanonulu Eskisehir fakih Haci Alaeddin e konuk olan Ibn Battuta soyledigine gore Orhan Gazi seferlerde iken kentin yonetimini ve askeri yonetimi Beylun Hatun ustlenmistir Askerlerin komutasi Beylun Hatun dadir Orhan Gazi nin eslerinden dindarligiyla unlu olan Beylun Hatun oldugunu ve Haci Alaeddin ile birlikte ziyaretine gittikleri Beylun Hatun un kendilerine izzet ve ikramlarda bulundugunu birkac gun sonra Orhan Bey in de oraya geldigini yazmaktadir Hayir isleri ve tarihe biraktiklariNilufer Hatun imareti KitabesiNilufer Hatun imareti Bilgilendirme LevhasiNilufer Hatun Imareti Iznik Bursa Turkiye Nilufer Hatun Iznik Ve Bursa yi Camiler imaretler medreselerle donatti Bursa da kaplica kapisi yaninda bir tekke Bursa kalesinde bir cami Darulharp Mahallesi nde bir mescit kendi adini tasiyan Nilufer cayi Bursa Mudanya yolu uzerinde bir Irmaga kopru yaptirdi Kopru kendi adiyla anilir Iznik te oglu I Murad tarafindan kendisinin adina bir imarethane insa edilmistir Ayrica yaptigi hayir isleriyle Bursalilarin gonlune taht kurmustur Adi yuzyillar sonra Bursa nin bir ilcesine verilmistir Kabri Bursa daki Orhan Gazi Turbesi ndedir Ayrica adi Orhan Gazi nin kendi turbesi olan Bursa daki Gumuslu Tophane de bulunmaktadir Populer kulturdeki yeri1988 de TRT 1 de yayimlanan Kurulus Osmancik dizisinde Sema Yunak tarafindan canlandirilmistir Hacivat Karagoz Neden Olduruldu adli Turk Filminde Ayse Tolga tarafindan canlandirilmistir Gunumuzde Atv de yayinlanan Kurulus Osman dizisinde tarafindan canlandirilmaktadir Kaynakca Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik s 37 ISBN 978 9 753 29623 6 Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik s 38 ISBN 978 9 753 29623 6 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 Pay Salih Rumeli Fatihi Osmanli Sehzadesi Gazi Suleyman Pasa Uludag Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi Cilt 18 Sayi 1 s 279 297 2012 08 28 URL http home uludag edu tr users ucmaz PDF ilh 2009 18 1 M13 pdf 3 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed 2012 08 28 Archived by WebCite at http www webcitation org 6AG1FzObu olu kirik baglanti Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik ss 35 37 ISBN 978 9 753 29623 6 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik s 36 ISBN 978 9 753 29623 6 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 a b Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik s 39 ISBN 978 9 753 29623 6 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik s 40 ISBN 978 9 753 29623 6 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik ss 35 40 ISBN 978 9 753 29623 6 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 Orhan Bey in harem sarayinda Rum hatunlar Wikimedia Commons ta Nilufer Hatun ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir BibliyografyaBahadiroglu Yavuz Resimli Osmanli Tarihi Nesil Yayinlari 15 baski 2009 ISBN 978 975 269 299 2 Peirce Leslie P The Imperial Harem Women and Sovereignty in the Ottoman Empire Oxford University Press 1993 ISBN 0 19 508677 5 Once gelen Yeni Unvan Valide Hatun 1362 1388 Sonra gelen Devlet Hatun