Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Katipzade Nuh Naci Yazgan (1885, Kayseri - 7 Ekim 1947), Kayseri doğumlu hayırsever iş insanı ve politikacıdır.
Nuh Naci Yazgan | |
|---|---|
| Doğum | 1885 Kayseri |
| Ölüm | 7 Ekim 1947 (61-62 yaşlarında) Kayseri |
| Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | İş insanı, siyasetçi |
Milli Mücadele yıllarında Kayseri'de Erciyes gazetesini çıkardı; Sivas Kongresi'nde Kayseri delegesi, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nde kurucu ve yönetim üyesi, TBMM II. dönem (İstifa: 22 Aralık 1924) Kayseri milletvekili olarak görev aldı.
Adana'daki sahipsiz fabrikaları yeniden canlandırmak üzere 1924'te milletvekilliğini bırakıp Adana'ya yerleşen Nuh Naci Bey, Adana'daki ünlü dokuma fabrikası Milli Mensucat'ın ve pamuk üreticilerine finansman sağlamak için Adana'da yaşayan Kayseri işadamları tarafından kurulan Akbank'ın kurucularındandır.
Kayseri ve İstanbul'da birçok hayır kurumu kurdu. Adı, Kayseri'de 2009 yılında kurulan Nuh Naci Yazgan Üniversitesi'nde yaşatılır.
Yaşamı
1886'da Kayseri'de dünyaya geldi. Babası, İbrahim Hakkı Bey'dir. Ticaret İdadisi'ni bitirdi. İş yaşamına Kayseri’deki Baruthane’de kâtiplik yaparak başladı. Bu işinden ötürü "Katipzade" olarak tanındı. Bir yıl kadar Kayseri İdadisi'nde (Lisesinde) Hüsn-ü Hat ve Meşk (Güzel yazı ve örnek yazı) dersleri verdi. Ticaret yaşamına ise halıcılık yaparak başladı.
Türk Kurtuluş Savaşı sırasında, Kalaçzade Ahmet Hilmi Bey ve ile birlikte Sivas Kongresi'nde Kayseri delegesi olarak seçildi, ne var ki kongre çalışmaları sona erdikten sonraki günlerde Sivas'a gelebildi. Sivas'tan döndükten sonra Kayseri'de Müdafa-i Hukuk Cemiyeti'nin kurulmasına önayak oldu. Kayseri ve civarında halktan toplanan yardımlarla ulusal müfrezeler oluşturulması ve görevlendirilmesi, işgal hareketlerini kınayan toplantılar düzenlenmesi, halkın dini ve milli duygularının canlı tutulması konularında öncülük etti. İşgal edilen yerlerde halka yapılan eziyetleri anlatmak ve Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki gelişmeleri halka duyurmak amacıyla yayın giderlerini şahsen karşılayarak “Erciyes” adında bir gazetenin çıkarılmasını sağladı.
Kayseri Belediyesi'nde encümen üyesi iken 1923 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne Kayseri milletvekili seçildi. Savaş sırasında Adana'daki fabrikasında Türk ordusu için kaput bezi üretti. Atatürk kendisine Adana'da kentten ayrılan azınlıkların terk ettiği, bacası tütmeyen fabrikaları yeniden faaliyete geçirme görevi verince, 22 Aralık 1924'te milletvekilliğinden istifa etti ve Adana'daki sanayi hamlesinin başına geçti.
Nuh Naci Bey, Orhan Kemal'in romanlarında ölümsüzleştirdiği ülkenin en eski fabrikalarından Milli Mensucat'ı 1927'de dönemin diğer işadamları , , ile birlikte Hazine'den satın aldı ve işletti. Burada üretilen "Aslan" marka vater ve ekstra iplikler, ülkede büyük talep gördü.
1948 yılında Akbank'ı kuran, hepsi "Adana'daki Kayserililerden" ve her biri %15 hisseye sahip 6 arkadaştan birisiydi.
Kayseri'de ilk köylü öğrenci yurdunu, Göğüs Hastalıkları Hastanesini yaptıran kişidir. Eşi Behice Yazgan' adına Behice Yazgan Kız Lisesi'ni yaptırmıştır. Kayseri’de Kayseri Yükseköğrenim ve Yardım Vakfı tarafından kurulan vakıf üniversitesi "Nuh Naci Yazgan" adını taşımaktadır.
7 Ekim 1947'de hayatını kaybetti. Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.
Yaptırdığı hayır kuruluşları
Nuh Naci Yazgan tarafından yaptırılmış hayır kuruluşları şunlardır:
- Nuh Naci Yazgan Öğrenci Yurdu (Kayseri): 1939 yılında hizmete giren öğrenci yurdu, halen Kayseri Yükseköğrenim ve Yardım Vakfı’nın iktisadi işletmesi olarak faaliyetini sürdürür.
- İstanbul Yüksek Tahsil Öğrenci Yurdu (İstanbul): Yükseköğrenim görmek için Kayseri’den İstanbul’a giden dar gelirli öğrencilerin barınmaları için hizmet veren bir kurulştur. Laleli’de’de hizmete giren yurt, binanın yetersiz kalması üzerine Çapa’da yaptırılan büyük yurt binasına taşınmıştır. 80 ihtilali sonrası kapanan yurdun binası uzun süre Çapa Kız Yurdu olarak devam etmiş daha sonra da mesleki liseye dönüşmüştür.
- Göğüs Hastanesi ve Dispanseri (Kayseri): Kayseri’nin merkezinde 1943 yılında yaptırılmış bir göğüs hastanesi ve dispanseridir, halen hizmetine devam etmektedir.
- Behice Yazgan Kız Lisesi (Kayseri): Nuh Naci Yazgan’ın vasiyeti üzerine 1969 yılında Kayseri şehir merkezinde eşi adına yaptırılmış olan lisedir.
Kaynakça
- ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 31 Ekim 2012. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2013.
- ^ . 27 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2009.
- ^ . www.nny.edu.tr/. Nuh Naci Yazgan Üniversitesi web sitesi. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Katipzade Nuh Naci Yazgan 1885 Kayseri 7 Ekim 1947 Kayseri dogumlu hayirsever is insani ve politikacidir Nuh Naci YazganDogum1885 KayseriOlum7 Ekim 1947 61 62 yaslarinda KayseriDefin yeriKaracaahmet MezarligiMilliyetTurkMeslekIs insani siyasetci Milli Mucadele yillarinda Kayseri de Erciyes gazetesini cikardi Sivas Kongresi nde Kayseri delegesi Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nde kurucu ve yonetim uyesi TBMM II donem Istifa 22 Aralik 1924 Kayseri milletvekili olarak gorev aldi Adana daki sahipsiz fabrikalari yeniden canlandirmak uzere 1924 te milletvekilligini birakip Adana ya yerlesen Nuh Naci Bey Adana daki unlu dokuma fabrikasi Milli Mensucat in ve pamuk ureticilerine finansman saglamak icin Adana da yasayan Kayseri isadamlari tarafindan kurulan Akbank in kurucularindandir Kayseri ve Istanbul da bircok hayir kurumu kurdu Adi Kayseri de 2009 yilinda kurulan Nuh Naci Yazgan Universitesi nde yasatilir YasamiNuh Naci Yazgan in Karacaahmet Mezarligi ndaki aile kabristanligi 1886 da Kayseri de dunyaya geldi Babasi Ibrahim Hakki Bey dir Ticaret Idadisi ni bitirdi Is yasamina Kayseri deki Baruthane de katiplik yaparak basladi Bu isinden oturu Katipzade olarak tanindi Bir yil kadar Kayseri Idadisi nde Lisesinde Husn u Hat ve Mesk Guzel yazi ve ornek yazi dersleri verdi Ticaret yasamina ise halicilik yaparak basladi Turk Kurtulus Savasi sirasinda Kalaczade Ahmet Hilmi Bey ve ile birlikte Sivas Kongresi nde Kayseri delegesi olarak secildi ne var ki kongre calismalari sona erdikten sonraki gunlerde Sivas a gelebildi Sivas tan dondukten sonra Kayseri de Mudafa i Hukuk Cemiyeti nin kurulmasina onayak oldu Kayseri ve civarinda halktan toplanan yardimlarla ulusal mufrezeler olusturulmasi ve gorevlendirilmesi isgal hareketlerini kinayan toplantilar duzenlenmesi halkin dini ve milli duygularinin canli tutulmasi konularinda onculuk etti Isgal edilen yerlerde halka yapilan eziyetleri anlatmak ve Mustafa Kemal Pasa onderligindeki gelismeleri halka duyurmak amaciyla yayin giderlerini sahsen karsilayarak Erciyes adinda bir gazetenin cikarilmasini sagladi Kayseri Belediyesi nde encumen uyesi iken 1923 yilinda Turkiye Buyuk Millet Meclisi ne Kayseri milletvekili secildi Savas sirasinda Adana daki fabrikasinda Turk ordusu icin kaput bezi uretti Ataturk kendisine Adana da kentten ayrilan azinliklarin terk ettigi bacasi tutmeyen fabrikalari yeniden faaliyete gecirme gorevi verince 22 Aralik 1924 te milletvekilliginden istifa etti ve Adana daki sanayi hamlesinin basina gecti Nuh Naci Bey Orhan Kemal in romanlarinda olumsuzlestirdigi ulkenin en eski fabrikalarindan Milli Mensucat i 1927 de donemin diger isadamlari ile birlikte Hazine den satin aldi ve isletti Burada uretilen Aslan marka vater ve ekstra iplikler ulkede buyuk talep gordu 1948 yilinda Akbank i kuran hepsi Adana daki Kayserililerden ve her biri 15 hisseye sahip 6 arkadastan birisiydi Kayseri de ilk koylu ogrenci yurdunu Gogus Hastaliklari Hastanesini yaptiran kisidir Esi Behice Yazgan adina Behice Yazgan Kiz Lisesi ni yaptirmistir Kayseri de Kayseri Yuksekogrenim ve Yardim Vakfi tarafindan kurulan vakif universitesi Nuh Naci Yazgan adini tasimaktadir 7 Ekim 1947 de hayatini kaybetti Karacaahmet Mezarligi na defnedildi Yaptirdigi hayir kuruluslariNuh Naci Yazgan tarafindan yaptirilmis hayir kuruluslari sunlardir Nuh Naci Yazgan Ogrenci Yurdu Kayseri 1939 yilinda hizmete giren ogrenci yurdu halen Kayseri Yuksekogrenim ve Yardim Vakfi nin iktisadi isletmesi olarak faaliyetini surdurur Istanbul Yuksek Tahsil Ogrenci Yurdu Istanbul Yuksekogrenim gormek icin Kayseri den Istanbul a giden dar gelirli ogrencilerin barinmalari icin hizmet veren bir kurulstur Laleli de de hizmete giren yurt binanin yetersiz kalmasi uzerine Capa da yaptirilan buyuk yurt binasina tasinmistir 80 ihtilali sonrasi kapanan yurdun binasi uzun sure Capa Kiz Yurdu olarak devam etmis daha sonra da mesleki liseye donusmustur Gogus Hastanesi ve Dispanseri Kayseri Kayseri nin merkezinde 1943 yilinda yaptirilmis bir gogus hastanesi ve dispanseridir halen hizmetine devam etmektedir Behice Yazgan Kiz Lisesi Kayseri Nuh Naci Yazgan in vasiyeti uzerine 1969 yilinda Kayseri sehir merkezinde esi adina yaptirilmis olan lisedir Kaynakca TBMM Albumu tbmm gov tr 31 Ekim 2012 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2013 27 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2009 www nny edu tr Nuh Naci Yazgan Universitesi web sitesi 25 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2017