Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Millî Mensucat, Adana'daki tarihi dokuma fabrikası.
Türkiye'nin tarihindeki yedinci, Adana'nın ise ilk tekstil fabrikasıdır. Kültür varlığı endüstri mirası' olarak tescillenmiştir. Adana'nın Seyhan ilçesine bağlı Döşeme mahallesindedir.
Yazar Orhan Kemal'in Murtaza, Cemile gibi romanlarına ve filme esin kaynağı olması ile hatırlanır.
Günümüzde bir müze kompleksi olarak yeni işlev kazanmıştır. Türkiye'nin en eski müzelerinden biri olan Adana Arkeoloji Müzesi içinde yer almaktadır.
Tarihçe
Simyonoğlu Fabrikası
Fabrika, 1907'de Ermeni Simyonoğlu evlatlarından Aristidi Kozma tarafından Simyonoğlu Fabrikası adıyla kuruldu. Kozma, şehirdeki diğer azınlıklar ile birlikte Adana'yı terkedince fabrika Hazine'ye geçti ve İttihat ve Terakki Yönetimi tarafından adı Millî Fabrika' olarak değiştirildi. Adana Fransızlar tarafından işgal edildiğinde fabrika eski sahiplerine geçti.
Milli Mensucat
| “ | Adana’da Milli Mensucat Fabrikası’nda uzun yıllar küçük memurluk, katiplik yaptım. Gurbete çıkan Adana’ya inen köylülerle bu vesileyle tanıştım, çırçır işçileri pamuk işçileri. Onların mektuplarını dilekçelerini yazdım. Halk çocuklarının şehir madrabazlarının elinde nasıl sömürüldüklerini gördüm. | ” |
| — -Orhan Kemal | ||
Cumhuriyetin ilanınan sonra cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal'den Adana'daki sahipsiz fabrikaları yeniden canlandırma buyruğunu alan Kayserili tüccar ve Adana milletvekili Nuh Naci Yazgan, 1924’te milletvekilliğinden istifa edip Adana'daki sanayi hamlesinin öncülüğünü üstlenmişti. Yazgan, 1927'de dönemin diğer işadamları Mustafa Özgür, Nuri Has, Seyit Tekin ile birlikte fabrikayı Hazine'den satın aldı ve adını Millî Mensucat olarak değiştirdi. Burada üretilen "Aslan" marka vater ve ekstra iplikler, ülkede büyük talep gördü.
Bu yıllarda yazar Orhan Kemal, fabrikada memurluk yaptı; Millî Mensucat kimi romanlarına esin kaynağı oldu. Yazarın “Murtaza” adlı ünlü romanının kahramanı Murtaza, Millî Mensucat fabrikasının gece bekçisi olarak çalışmış bir karakterdir.
1944 yılında fabrikanın dört ortağından her birine 300 bin TL. Varlık Vergisi kondu ve fabrikaya pamuk temin eden Hacı Ömer Sabancı'ya da fabrikaya ortak olmadığı halde Varlık Vergisi Tahakkuk Komisyonu tarafından Mill Mensucat'ın ortakları gibi vergi konuldu.
Fabrika, 1978 yılında bu kez biriken borçları nedeniyle tekrar Hazine'ye geçti ve üretime ara verildi.
Milsan Mensucat
1983'te Turgut Özal'ın direktifiyle Gaziantepli iş insanı 'ye 49 yıllığına kiraya verilen fabrikanın adı "Milsan Mensucat" olarak değiştirildi. 1990'lara kadar üretim devam etti.
Müzeye dönüştürülmesi
2006 yılında Mustafa Özgür'ün torunu Fatih Özgür'ün de katkıları ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'nün verdiği kararla 'Kültür varlığı endüstri mirası' olarak tescillendi.
Fabrikanın Çocuk, Mozaik ve Arkeoloji Müzesi 'ne dönüştürülmesi için 2013'te çalışmalar başladı. Bu müzelere Kent, Tarım, Sanayi ve Etnografya Müzesi, resim ve sanat galerilerinin ilavesiyle büyük bir müze kompleksine dönüştürülmesi planlandı.
Müze kompleksi projesinin ilk etabı 2017'de tamamlandı ve Adana Arkeoloji Müzesi, Milli Mensucat fabrikasının deposunda oluşturulan yeni müze binasına taşınarak ziyarete açıldı.
Kaynakça
- ^ a b "Mediha Olgun Karaca, Ünlü yazarın esin kaynağı olan ve bir süre de memurluk ve katiplik yaptığı Adana'daki fabrika çürümeye terk edildi, Halka ve Olaylara Tercüman gazetesi, 20.12.2004". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2014.
- ^ . 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2014.
- ^ "Varlık Vergisi için bir valiz altın bozdurduk". Sabah gazetesi. 20 Mart 2002. 18 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2014.
- ^ Tezcan Karakuş, Candan (3 Temmuz 2023). . Kısa Dalga. 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.
- ^ . Hürriyet. 17 Eylül 2006. 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.
- ^ "Bekçi Murtazanın fabrikası kurtuldu". Radikal gazetesi. 17 Eylül 2006. 7 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.
- ^ . www.adana.gov.tr. 20 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.
Ek Okuma
- A scenario on conversion of industrial heritage into museum: Adana National Textile Factory (Endüstriyel mirasın müzeye dönüşüm senaryosu: Adana Milli Mensucat Fabrikası), TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi, 2019
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milli Mensucat Adana daki tarihi dokuma fabrikasi Fabrika binasi gunumuzde muze kompleksi olarak hizmet verir Turkiye nin tarihindeki yedinci Adana nin ise ilk tekstil fabrikasidir Kultur varligi endustri mirasi olarak tescillenmistir Adana nin Seyhan ilcesine bagli Doseme mahallesindedir Yazar Orhan Kemal in Murtaza Cemile gibi romanlarina ve filme esin kaynagi olmasi ile hatirlanir Gunumuzde bir muze kompleksi olarak yeni islev kazanmistir Turkiye nin en eski muzelerinden biri olan Adana Arkeoloji Muzesi icinde yer almaktadir TarihceSimyonoglu Fabrikasi Fabrika 1907 de Ermeni Simyonoglu evlatlarindan Aristidi Kozma tarafindan Simyonoglu Fabrikasi adiyla kuruldu Kozma sehirdeki diger azinliklar ile birlikte Adana yi terkedince fabrika Hazine ye gecti ve Ittihat ve Terakki Yonetimi tarafindan adi Milli Fabrika olarak degistirildi Adana Fransizlar tarafindan isgal edildiginde fabrika eski sahiplerine gecti Milli Mensucat Adana da Milli Mensucat Fabrikasi nda uzun yillar kucuk memurluk katiplik yaptim Gurbete cikan Adana ya inen koylulerle bu vesileyle tanistim circir iscileri pamuk iscileri Onlarin mektuplarini dilekcelerini yazdim Halk cocuklarinin sehir madrabazlarinin elinde nasil somurulduklerini gordum Orhan Kemal Cumhuriyetin ilaninan sonra cumhurbaskani Gazi Mustafa Kemal den Adana daki sahipsiz fabrikalari yeniden canlandirma buyrugunu alan Kayserili tuccar ve Adana milletvekili Nuh Naci Yazgan 1924 te milletvekilliginden istifa edip Adana daki sanayi hamlesinin onculugunu ustlenmisti Yazgan 1927 de donemin diger isadamlari Mustafa Ozgur Nuri Has Seyit Tekin ile birlikte fabrikayi Hazine den satin aldi ve adini Milli Mensucat olarak degistirdi Burada uretilen Aslan marka vater ve ekstra iplikler ulkede buyuk talep gordu Bu yillarda yazar Orhan Kemal fabrikada memurluk yapti Milli Mensucat kimi romanlarina esin kaynagi oldu Yazarin Murtaza adli unlu romaninin kahramani Murtaza Milli Mensucat fabrikasinin gece bekcisi olarak calismis bir karakterdir 1944 yilinda fabrikanin dort ortagindan her birine 300 bin TL Varlik Vergisi kondu ve fabrikaya pamuk temin eden Haci Omer Sabanci ya da fabrikaya ortak olmadigi halde Varlik Vergisi Tahakkuk Komisyonu tarafindan Mill Mensucat in ortaklari gibi vergi konuldu Fabrika 1978 yilinda bu kez biriken borclari nedeniyle tekrar Hazine ye gecti ve uretime ara verildi Milsan Mensucat 1983 te Turgut Ozal in direktifiyle Gaziantepli is insani ye 49 yilligina kiraya verilen fabrikanin adi Milsan Mensucat olarak degistirildi 1990 lara kadar uretim devam etti Muzeye donusturulmesi 2006 yilinda Mustafa Ozgur un torunu Fatih Ozgur un de katkilari ile Kultur ve Turizm Bakanligi Adana Kultur ve Tabiat Varliklarini Koruma Bolge Kurulu Mudurlugu nun verdigi kararla Kultur varligi endustri mirasi olarak tescillendi Fabrikanin Cocuk Mozaik ve Arkeoloji Muzesi ne donusturulmesi icin 2013 te calismalar basladi Bu muzelere Kent Tarim Sanayi ve Etnografya Muzesi resim ve sanat galerilerinin ilavesiyle buyuk bir muze kompleksine donusturulmesi planlandi Muze kompleksi projesinin ilk etabi 2017 de tamamlandi ve Adana Arkeoloji Muzesi Milli Mensucat fabrikasinin deposunda olusturulan yeni muze binasina tasinarak ziyarete acildi Kaynakca a b Mediha Olgun Karaca Unlu yazarin esin kaynagi olan ve bir sure de memurluk ve katiplik yaptigi Adana daki fabrika curumeye terk edildi Halka ve Olaylara Tercuman gazetesi 20 12 2004 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2014 21 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2014 Varlik Vergisi icin bir valiz altin bozdurduk Sabah gazetesi 20 Mart 2002 18 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2014 Tezcan Karakus Candan 3 Temmuz 2023 Kisa Dalga 1 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Agustos 2023 Hurriyet 17 Eylul 2006 1 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Agustos 2023 Bekci Murtazanin fabrikasi kurtuldu Radikal gazetesi 17 Eylul 2006 7 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2017 www adana gov tr 20 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Agustos 2023 Ek OkumaA scenario on conversion of industrial heritage into museum Adana National Textile Factory Endustriyel mirasin muzeye donusum senaryosu Adana Milli Mensucat Fabrikasi TOBB Ekonomi ve Teknoloji Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu yuksek lisans tezi 2019