Nur Cihan (Farsça: نور جهاں, d. 31 Mayıs 1577, Kandehar - ö. 17 Aralık 1645, Lahor), Babür İmparatoru Cihangir'in eşi.
Nur Cihan نور جهاں | |
---|---|
Babür İmparatoru Eşi | |
Hüküm süresi | 25 Mayıs 1611 – 28 Ekim 1627 |
Önce gelen | Saliha Banu Begüm |
Sonra gelen | Mümtaz Mahal |
Doğum | Mihrünnisa 31 Mayıs 1577 Kandehar, Babür İmparatorluğu |
Ölüm | 17 Aralık 1645 (68 yaşında) Lahor, Babür İmparatorluğu |
Defin | Nur Cihan Türbesi, Lahor |
Eş(ler)i | Şir Afgan Han (e. 1594–1607) Cihangir (e. 1611–1627) |
Çocuk(lar)ı | Ladilî Begüm |
Babası | |
Annesi | İsmet Begüm |
Dini | İslam |
Hayatı
Babası Babür İmparatorluğu veziri İran asıllı 'dir. Doğum adı Mihrünnisa'dır. İlk eşi Şir Afgan Han'dır. Cihangir tahta çıktıktan sonra Nur Cihan'ın babasını vezir tayin etti. Bir süre sonra Nevruz kutlamaları sırasında gördüğü Nur Cihan'a âşık oldu ve evlendiler. Güzelliği ve zekasıyla kocası üzerinde etkili oldu ve yakınlarını çeşitli görevlere getirtti. Kardeşinin kızı Mümtaz Mahal Şah Cihan adını alacak olan Şehzade Hürrem ile evlendi. Devlet içinde ailesinin giderek güçlenmesi rahatsızlıklara sebep oldu. Nur Cihan vezir olan babasının ölümünün ardından yönetimde gücünü daha da arttırdı. Fermanlar çıkartmaya, kendi adına para bastırmaya başladı. Veliahtlık sorunu sebebiyle Şehzade Hürrem ile arası açıldı.
Kabil Valisi Mehabet Han'ın sadakatini ölçmek için isyan eden Şehzade Hürrem'in üzerine gönderdi. İsyan bastırıldıktan sonra Mehabet Han'ı başkentten uzaklaştırdı ve ağır vergiler istedi. Bunun üzerine Mehabet Han Cihangir ile görüşmek için yola çıktı ve Kâbil'de karşılaştılar. Görüşmede Nur Cihan'ın Mehabet Han'a hakaret etmesi üzerine Mehabet Han çevrelerini kuşatıp Nur Cihan'ı teslim aldı ancak bir süre sonra serbest bırakıp kaçtı.
Kocası Cihangir'in 1627'de ölümü üzerine kardeşi Asaf Han ile Nur Cihan arasında tahta kimin çıkacağı konusunda ihtilaf çıktı. Asaf Han kardeşi Nur Cihan'ı etkisiz hale getirip kumandanların desteğini alarak Şehzade Şehriyâr'ı öldürtüp damadı Şah Cihan'ı tahta çıkarttı. Bundan sonra gözetim altında tutulan Nur Cihan 1645 yılında ölünce kendisi için yaptırdığı Lahor'daki türbesine gömüldü. Sanatkârlara destek olan ve sanata düşkün olan Nur Cihan babası ve kendisi için mimarî açıdan seçkin türbeler yaptırmıştır.
Dış bağlantılar
- Babur Devlet Siyasetinde Kadınların Rolü, Zafer Bölen[]
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nur Cihan Farsca نور جهاں d 31 Mayis 1577 Kandehar o 17 Aralik 1645 Lahor Babur Imparatoru Cihangir in esi Nur Cihan نور جهاںBabur Imparatoru EsiHukum suresi25 Mayis 1611 28 Ekim 1627Once gelenSaliha Banu BegumSonra gelenMumtaz MahalDogumMihrunnisa 31 Mayis 1577 Kandehar Babur ImparatorluguOlum17 Aralik 1645 68 yasinda Lahor Babur ImparatorluguDefinNur Cihan Turbesi LahorEs ler iSir Afgan Han e 1594 1607 Cihangir e 1611 1627 Cocuk lar iLadili BegumBabasiAnnesiIsmet BegumDiniIslamHayatiCihangir Sehzade Hurrem Nur Cihan la beraber Nur Cihan adina basilan gumus sikkeler Babasi Babur Imparatorlugu veziri Iran asilli dir Dogum adi Mihrunnisa dir Ilk esi Sir Afgan Han dir Cihangir tahta ciktiktan sonra Nur Cihan in babasini vezir tayin etti Bir sure sonra Nevruz kutlamalari sirasinda gordugu Nur Cihan a asik oldu ve evlendiler Guzelligi ve zekasiyla kocasi uzerinde etkili oldu ve yakinlarini cesitli gorevlere getirtti Kardesinin kizi Mumtaz Mahal Sah Cihan adini alacak olan Sehzade Hurrem ile evlendi Devlet icinde ailesinin giderek guclenmesi rahatsizliklara sebep oldu Nur Cihan vezir olan babasinin olumunun ardindan yonetimde gucunu daha da arttirdi Fermanlar cikartmaya kendi adina para bastirmaya basladi Veliahtlik sorunu sebebiyle Sehzade Hurrem ile arasi acildi Kabil Valisi Mehabet Han in sadakatini olcmek icin isyan eden Sehzade Hurrem in uzerine gonderdi Isyan bastirildiktan sonra Mehabet Han i baskentten uzaklastirdi ve agir vergiler istedi Bunun uzerine Mehabet Han Cihangir ile gorusmek icin yola cikti ve Kabil de karsilastilar Gorusmede Nur Cihan in Mehabet Han a hakaret etmesi uzerine Mehabet Han cevrelerini kusatip Nur Cihan i teslim aldi ancak bir sure sonra serbest birakip kacti Kocasi Cihangir in 1627 de olumu uzerine kardesi Asaf Han ile Nur Cihan arasinda tahta kimin cikacagi konusunda ihtilaf cikti Asaf Han kardesi Nur Cihan i etkisiz hale getirip kumandanlarin destegini alarak Sehzade Sehriyar i oldurtup damadi Sah Cihan i tahta cikartti Bundan sonra gozetim altinda tutulan Nur Cihan 1645 yilinda olunce kendisi icin yaptirdigi Lahor daki turbesine gomuldu Sanatkarlara destek olan ve sanata duskun olan Nur Cihan babasi ve kendisi icin mimari acidan seckin turbeler yaptirmistir Dis baglantilarBabur Devlet Siyasetinde Kadinlarin Rolu Zafer Bolen olu kirik baglanti Kaynakca a b TDV Islam Ansiklopedisi cilt 33 sayfa 251 252