Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abdülbaki Nusret Hızır, (d. 1899, İstanbul) - (ö. 8 Mart 1980, İstanbul) Türk eğitimci, akademisyen ve felsefeci .
Abdülbaki Nusret Hızır | |
|---|---|
| Doğum | 1899 İstanbul,  Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 8 Mart 1980 (81 yaşında) İstanbul,  Türkiye |
| Meslek | Akademisyen |
| Evlilik | Neriman Hızır |
İlgi alanı dil, mantık, tarih, bilim felsefesi üzerine yoğunlaşmış bir felsefecidir. Bilimle felsefe arasındaki ilişkiyi incelemiş, felsefenin bilimselleşmesi gerektiğini savunmuştur.Hans Reichenbach’ın bilimsel felsefe ve lojistik ekolünün temsilcisi kabul edilir.
Hayatı
Nusret Hızır, 1899’da İstanbul’da doğdu. İstanbul'da bir Fransız Lisesi'ni bitirdikten sonra Mühendis Mektebi'nde elektrik mühendisliği eğitimine başladı.I. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine askere alındı. Savaştan sonra dokuz yıl Almanya’da fizik, matematik, müzik ve felsefe öğrenimi gördü. Bir çok alanda bilgisini artırıp, çok yönlü bir kültür birikimi edindi; ancak hiçbir okuldan mezun olmadı. 1934’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nde Hans Reichenbach’ın asistanı oldu. O sırada aynı fakültede görev yapan pedagog Neriman Hilal ile evlendi, bu evlilikten bir oğlu oldu.
Ankara'ya yerleşerek 1937-1942 arasında Türk Tarih Kurumu’nda uzman olarak çalıştı. 1941-1948 arasında dünya klasiklerinin çevrilmesinden sorumlu "Tercüme Odası" adlı kurulda bulundu. Erasmus, Leibniz, Nietzsche gibi bazı düşünürlerin yapıtlarını Türkçeye çevirdi. Hasan Ali Yücel'in teşvikiyle 1942’de dışarıdan doçentlik sınavlarında girdi; "Bünye tahliline ve bu tahlilin Condillac'rn tarih görüşüne tatbikine dair" adlı çalışması ve Buffon ve Lamark hakkında verdiği derslerle, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü’nde öğretim üyesi oldu. 1954 yılında profesör unvanı aldı.
27 Mayıs 1960’tan sonra üniversiteden uzaklaştırılan 147 öğretim üyesi arasındaydı.1962’de yeniden göreve çağrıldığı Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ndeki derslerini ve Türk Tarih Kurumu’ndaki danışmanlığını, 1968 yılında emekliye ayrılana kadar sürdürdü. 1964’te Paris’te Yüksek Öğretmen Okulu’nda (École Normale Supérieure) modern mantık üzerine bir verdi. 1967'de Felsefe Araştırmaları Enstitüsü Müdürü oldu.
Emekli olduktan sonra bir yıl Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda, iki buçuk yıl Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde, bir yarıyıl Hacettepe Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde felsefe ve mantık dersleri verdi. 1971’den ölümüne dek evinde, özel olarak küçük gruplarla derslerini sürdürdü. Türkiye’de mantık ve bilgi felsefi üzerine kurulu bir felsefe anlayışının yerleşmesinde önemli payı oldu. Felsefe dilinin arılaşmasına katkıda bulundu. Olasılık terimini Türkçeye kazandırdı.
1945’te kısa bir süre Ant dergisinde yayımladığı yazılarında faşizmin kaynaklarına ilişkin tezler ileri sürdü.1949-1950’de Yaprak dergisinde çıkan yazılarında ise felsefe kavramlarına açıklık kazandırmaya çalıştı1976’da Felsefe Yazıları’nda topladı ve bu yapıtıyla, 1977’de Türk Dil Kurumu Deneme Ödülü’nü aldı. 1979 yılında Türkiye Felsefe Kurumu tarafından Onur Başkanı seçildi.
Kısa süren bir hastalıktan sonra 18 Mart 1980'de İstanbul’da öldü.
Felsefe Yazıları kitabında yer almayan diğer yazıları, ölümünden sonra asistanı Füsun Akatlı tarafından derlenerek , Bilimin Işığında Felsefe ve Geride Kalanlar adıyla basıldı. Füsun Akatlı’nın “Çağdaş ve Çağcıl bir Rönesans adamıydı” dediği Hızır, felsefe, mantık, fizik ve matematik dışında, tarih, dil, müzik ve edebiyat alanlarında da büyük bir birikime sahipti.
Yapıtları
- "Felsefe Yazıları", 1976
- "Bilimin Işığında Felsefe", 1985 (Ölümünden sonra Füsun Akatlı tarafından derlenen makalelerini içeren kitap.)
- "Geride Kalanlar", 1987 (Ölümünden sonra Füsun Akatlı tarafından derlenen notlarını içeren kitap.)
Çevrileri
- Leibniz, , (MEB Yayınları, 1949)
- Çin Denemeleri (Derleme / derleyen Wolfram Eberhard), (MEB Yayınları)
- Erasmus, Deliliğe Övgü (Kırmızı Yayınları)
Kaynakça
- ^ Ömer Faik, Anli (2016). "Aydın Sayılı ve Nusret Hızır bağlamında bilim tarihi ve felsefesi perspektifi-Ankara'da kuramsallaşma ve kurumsallaşma" (PDF). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi - DTCF Dergisi. 56 (2): 52-77. doi:10.1501/Dtcfder_0000001480. ISSN 2459-0150. 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
- ^ Karaca, Çağlar (Aralık 2020). (PDF). Bilim İnsanı Dr. Mustafa Eski'ye Armağan Eğitime Adanmış Bir Ömür. ss. 105-123. 2 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c Uluğ İğdemir (31 Mart 1980), Gerçek Bir Bilim ve Kültür Adamı:Nusret Hızır, Milliyet gazetesi
- ^ a b c Atici, Medar; Biçak, Ayhan; Avci, Fulya; Bayraktar, Levent (30 Temmuz 2013). "Felsefe Hocaları". Felsefe Arkivi (30): 0. ISSN 0378-2816. 4 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
Dış bağlantılar
- Nusret Hızır (1944), Olasılık Kavramının Bilgi İçin Önemi 20 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakülte Dergisi Cilt 2, Sayı 5
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulbaki Nusret Hizir d 1899 Istanbul o 8 Mart 1980 Istanbul Turk egitimci akademisyen ve felsefeci Abdulbaki Nusret HizirDogum1899 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum8 Mart 1980 81 yasinda Istanbul TurkiyeMeslekAkademisyenEvlilikNeriman Hizir Ilgi alani dil mantik tarih bilim felsefesi uzerine yogunlasmis bir felsefecidir Bilimle felsefe arasindaki iliskiyi incelemis felsefenin bilimsellesmesi gerektigini savunmustur Hans Reichenbach in bilimsel felsefe ve lojistik ekolunun temsilcisi kabul edilir HayatiNusret Hizir 1899 da Istanbul da dogdu Istanbul da bir Fransiz Lisesi ni bitirdikten sonra Muhendis Mektebi nde elektrik muhendisligi egitimine basladi I Dunya Savasi nin baslamasi uzerine askere alindi Savastan sonra dokuz yil Almanya da fizik matematik muzik ve felsefe ogrenimi gordu Bir cok alanda bilgisini artirip cok yonlu bir kultur birikimi edindi ancak hicbir okuldan mezun olmadi 1934 te Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Felsefe Bolumu nde Hans Reichenbach in asistani oldu O sirada ayni fakultede gorev yapan pedagog Neriman Hilal ile evlendi bu evlilikten bir oglu oldu Ankara ya yerleserek 1937 1942 arasinda Turk Tarih Kurumu nda uzman olarak calisti 1941 1948 arasinda dunya klasiklerinin cevrilmesinden sorumlu Tercume Odasi adli kurulda bulundu Erasmus Leibniz Nietzsche gibi bazi dusunurlerin yapitlarini Turkceye cevirdi Hasan Ali Yucel in tesvikiyle 1942 de disaridan docentlik sinavlarinda girdi Bunye tahliline ve bu tahlilin Condillac rn tarih gorusune tatbikine dair adli calismasi ve Buffon ve Lamark hakkinda verdigi derslerle Ankara Universitesi Dil ve Tarih cografya Fakultesi Felsefe Bolumu nde ogretim uyesi oldu 1954 yilinda profesor unvani aldi 27 Mayis 1960 tan sonra universiteden uzaklastirilan 147 ogretim uyesi arasindaydi 1962 de yeniden goreve cagrildigi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi ndeki derslerini ve Turk Tarih Kurumu ndaki danismanligini 1968 yilinda emekliye ayrilana kadar surdurdu 1964 te Paris te Yuksek Ogretmen Okulu nda Ecole Normale Superieure modern mantik uzerine bir verdi 1967 de Felsefe Arastirmalari Enstitusu Muduru oldu Emekli olduktan sonra bir yil Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi Basin Yayin Yuksek Okulu nda iki bucuk yil Orta Dogu Teknik Universitesi nde bir yariyil Hacettepe Universitesi Felsefe Bolumu nde felsefe ve mantik dersleri verdi 1971 den olumune dek evinde ozel olarak kucuk gruplarla derslerini surdurdu Turkiye de mantik ve bilgi felsefi uzerine kurulu bir felsefe anlayisinin yerlesmesinde onemli payi oldu Felsefe dilinin arilasmasina katkida bulundu Olasilik terimini Turkceye kazandirdi 1945 te kisa bir sure Ant dergisinde yayimladigi yazilarinda fasizmin kaynaklarina iliskin tezler ileri surdu 1949 1950 de Yaprak dergisinde cikan yazilarinda ise felsefe kavramlarina aciklik kazandirmaya calisti1976 da Felsefe Yazilari nda topladi ve bu yapitiyla 1977 de Turk Dil Kurumu Deneme Odulu nu aldi 1979 yilinda Turkiye Felsefe Kurumu tarafindan Onur Baskani secildi Kisa suren bir hastaliktan sonra 18 Mart 1980 de Istanbul da oldu Felsefe Yazilari kitabinda yer almayan diger yazilari olumunden sonra asistani Fusun Akatli tarafindan derlenerek Bilimin Isiginda Felsefe ve Geride Kalanlar adiyla basildi Fusun Akatli nin Cagdas ve Cagcil bir Ronesans adamiydi dedigi Hizir felsefe mantik fizik ve matematik disinda tarih dil muzik ve edebiyat alanlarinda da buyuk bir birikime sahipti Yapitlari Felsefe Yazilari 1976 Bilimin Isiginda Felsefe 1985 Olumunden sonra Fusun Akatli tarafindan derlenen makalelerini iceren kitap Geride Kalanlar 1987 Olumunden sonra Fusun Akatli tarafindan derlenen notlarini iceren kitap CevrileriLeibniz MEB Yayinlari 1949 Cin Denemeleri Derleme derleyen Wolfram Eberhard MEB Yayinlari Erasmus Delilige Ovgu Kirmizi Yayinlari Kaynakca Omer Faik Anli 2016 Aydin Sayili ve Nusret Hizir baglaminda bilim tarihi ve felsefesi perspektifi Ankara da kuramsallasma ve kurumsallasma PDF Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi DTCF Dergisi 56 2 52 77 doi 10 1501 Dtcfder 0000001480 ISSN 2459 0150 2 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Haziran 2022 Karaca Caglar Aralik 2020 PDF Bilim Insani Dr Mustafa Eski ye Armagan Egitime Adanmis Bir Omur ss 105 123 2 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b c Ulug Igdemir 31 Mart 1980 Gercek Bir Bilim ve Kultur Adami Nusret Hizir Milliyet gazetesi a b c Atici Medar Bicak Ayhan Avci Fulya Bayraktar Levent 30 Temmuz 2013 Felsefe Hocalari Felsefe Arkivi 30 0 ISSN 0378 2816 4 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2022 Dis baglantilarNusret Hizir 1944 Olasilik Kavraminin Bilgi Icin Onemi 20 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakulte Dergisi Cilt 2 Sayi 5