Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nusretiye Camii, İstanbul'un Tophane semtinde bulunan 19. yüzyılda inşa edilmiş selatin camidir. Halk arasında daha çok “Tophane Camii” olarak anılır.
 | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Beyoğlu, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°01′38″K 28°58′59″D / 41.02722°K 28.98306°D |
| İnanç | İslam |
| Açılış | 1826 |
| Durum | Etkin |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Krikor Balyan |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | Osmanlı |
| İnşaat başlangıcı | 1823 |
| Tamamlanma | 1826 |
| Özellikler | |
| Kubbe yüksekliği (iç) | 33 metre |
| Kubbe çapı (iç) | 7,5 metre |
| Minare sayısı | 2 |
1823’teki Firuzağa yangınında yanmış olan “Arabacılar Kışlası Camii”’nin yerinde II. Mahmud tarafından yaptırılan ve “Nusretiye” adı verilen camii, 1826’da ibadete açıldı. Mimarı Krikor Balyan'dır. Yapı, tarihi İstanbul’un sınırları dışında inşa edilmiş en büyük camilerden birisidir
Yapıldığı yıllarda İstanbul'da etkin olan ampir ve barok üslup etkisindeki caminin sebil, muvakkithane ve şadırvanı da Tophane'yi süsler.
Tarihçe
18. yüzyılın sonlarında Tophane yakınlarında Padişah III. Selim'in yaptırdığı “Arabacılar Kışlası Camisi” bulunmaktaydı. Ahşap cami, 24 Şubat 1823'teki Firuzağa yangınında yanıp kül oldu. II. Mahmud 1823'te yanan caminin yerine yeni bir caminin inşaatını başlattı. Yeni bir askeri teşkilat kurmakta olan II. Mahmud, caminin yapımını askeri binalarla birlikte başlamıştı. Bu nedenle vakıf binalarla değil, top dökümhanesinin önüne inşa edilen çeşitli askeri yapılarla çevrilendi. Vakıf yapıları yerine etrafındaki Tophane-i Amire ve Tophane Kışlası ile bir bir bütünlük gösteren camii, bu özelliği ile eski külliyelerden ayrılır. Caminin adının yangın yerindekilere yapılan yardımlardan ötürü “Nusretiye” olduğu düşünülür.
Caminin mimarlığını Osmanlı'ya sonradan saraylar, köşkler inşa edecek Balyan ailesinin ilk kuşağından Meremetçi Bali Kalfa 'nın oğlu Krikor Amira Balyan üstlenmişti. İnşaat üç yıl sürdü ve 8 Nisan 1826'da II. Mahmud, saltanat kayığı ile Tophane İskelesi'ne çıkıp yere serilmiş değerli kumaşların üzerinde at sırtında ilerleyerek camiye gelerek, açılışı yaptı. Açılış töreninde topçu birliklerini selamlayıp yeniçerileri selamlamadığı görülen II. Mahmud'un birkaç ay sonra yeniçeri ocağını kaldırması üzerine yeniçerilere karşı kazandığı zaferin anısına camiye “Nusretiye” denilmeye başlandığı da söylenir
Caminin açılışı nedeniyle bir madalya yaptırılmıştır. Madalyanın ön yüzünde tuğra, ay içinde Nişanı Iftihar, arka yüzünde Camii Nusret, 1247 yazısı bulunmaktadır
Minarelerin yeniden yapılması ve diğer onarımlar
Nusretiye Camii’nin açıldığı 8 Nisan 1826 günü gerçekleşen törene II. Mahmud deniz yoluyla gelmiş, kubbenin mahyaları örttüğünü fark etmişti. Bunun üzerine 14 Mayıs 1826’da minareler alt şerefelere kadar yıktırıldı ve üst şerefeler daha yükseğe aldırılarak baştan yapıldı. Hacı Mıgırdiç Çarkyan (1799-1899) ikinci kalfa ve resimcibaşı olarak çalıştı.
1960’lara doğru minarelerden birinin petek kısmı tehlikeli bir biçimde eğrilmiş olduğundan bütünüyle sökülerek tekrar yapılmıştır. Cami, 1955-1958 arasında tamir gördü. 1956'da yol çalışması sırasında caddenin karşısında kalan sebil ve muvakkithane sökülerek caminin yanına taşınmıştır. Cami, 1980-1982 arasında kısmen restore edildi.
Mimarisi
Yüksek bir kaide üzerine kurulmuş, 15,5*15,5 m ölçülerinde kare plan üzerine inşa edilmiş bir camidir.
Camiye barok üslupta inşa edilmiş 4 m yüksekliğinde ve 2,10 m genişliğinde görkemli bir kapıdan girilir. Giriş kapısı üstündeki yazı Yesarizade Mustafa İzzet Efendi'ye aittir.
Tek kubbelidir. Kubbesinin cami iç kısmından yüksekliği 29 metre, çapı 15 metredir.
İkişer şerefeli iki minaresi vardır; minareler çok ince ve yüzeyi yivlidir.
Doğu ve batı yakasındaki çıkıntılı yapı, hünkâr kasrıdır. Hünkâr mahfilindeki kafes pirinç dökme ve altın yaldızlıdır. Hünkâr Kasrına son cemaat bölümündeki odalardan ve dış yan revaklardan da girişler verilmiştir. Sultan girişi ise, denize bakan güney cephededir. Hünkâr Kasrının duvarları renkli bitki motifleriyle süslenmiş ve kemerli kapısında ’ın yazdığı Nebe(Amme) Suresi yer alır. Caminin içini çevreleyen Amme suresi de Mustafa Rakım Efendi’ye aittir. Camide Recai Şakir Efendi’ye ait hat eserleri de görülür.
Şadırvan avlusu caminin sol yanında bulunur. 10 sütun üzerine oturan kubbeli bir şadırvanı vardır. Değişik üslûba sahip bu şadırvan külâhının tepesinde güneş ışınları biçiminde başka hiçbir şadırvanda olmayan bir alem bulunuyordu. 1855-1860 yıllarına doğru çekilen bir fotoğrafta görülen bu alem bugün yerinde yoktur. İç ve dış süslemelere sahip camide, yazılar dışındaki süslemeler, Türk motifleri içermez. Avrupa’nın barok ve ampir üslûplarının karma bir şekilde uygulandığı görülür.
Avluda muvakkithane ve sebil olmak üzere iki yapı daha bulunur. Eskiden caddenin karşısında, kışla kapısı yanında bulunan yapılar, bugünkü yerlerine sonradan taşınmıştır. Caminin mimarisi ve dış süslemesine uygun biçimde tam önüne II. Abdülhamid tarafından 1901’de İtalyan mimarı Raimondo D'Aronco’ya çeşme yaptırılmıştır. Söz konusu çeşme, 1956’da yerinden sökülerek Maçka’da İstanbul Teknik Üniversitesi binasının karşısında kurulmuştur.
Kaynakça
- ^ a b c d e f İstanbul Müftülüğü web sitesi, Nusretiye Camii sayfası, Erişim tarihi:03.06.2011[]
- ^ "Nusret'ten Nusretiye, Arkitera.com, 09.02.2004". 8 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2011.
- ^ Neşe Gürallar, Sultan II. Mahmud ve İstanbul’da Dönüşüm, Mostar Dergisi, Sayı:74, Nisan 2011[]
- ^ Nadir Osmanlı Madalya ve Nişanlar Kataloğu, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü[]
- ^ a b . 19 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2011.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Nusretiye Camii ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Nusretiye Camii resimleri 25 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nusretiye Camii Istanbul un Tophane semtinde bulunan 19 yuzyilda insa edilmis selatin camidir Halk arasinda daha cok Tophane Camii olarak anilir Nusretiye CamiiTemel bilgilerKonumBeyoglu Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 01 38 K 28 58 59 D 41 02722 K 28 98306 D 41 02722 28 98306InancIslamAcilis1826DurumEtkinMimariMimar lar Krikor BalyanMimari turCamiMimari bicimOsmanliInsaat baslangici1823Tamamlanma1826OzelliklerKubbe yuksekligi ic 33 metreKubbe capi ic 7 5 metreMinare sayisi212 Mart 1924 tarihli Resimli Gazete nin 32 sayisinda Tophane Nusretiye Cami 1823 teki Firuzaga yangininda yanmis olan Arabacilar Kislasi Camii nin yerinde II Mahmud tarafindan yaptirilan ve Nusretiye adi verilen camii 1826 da ibadete acildi Mimari Krikor Balyan dir Yapi tarihi Istanbul un sinirlari disinda insa edilmis en buyuk camilerden birisidir Yapildigi yillarda Istanbul da etkin olan ampir ve barok uslup etkisindeki caminin sebil muvakkithane ve sadirvani da Tophane yi susler TarihceNusretiye Camii ve Tophane Saat Kulesi 1862 18 yuzyilin sonlarinda Tophane yakinlarinda Padisah III Selim in yaptirdigi Arabacilar Kislasi Camisi bulunmaktaydi Ahsap cami 24 Subat 1823 teki Firuzaga yangininda yanip kul oldu II Mahmud 1823 te yanan caminin yerine yeni bir caminin insaatini baslatti Yeni bir askeri teskilat kurmakta olan II Mahmud caminin yapimini askeri binalarla birlikte baslamisti Bu nedenle vakif binalarla degil top dokumhanesinin onune insa edilen cesitli askeri yapilarla cevrilendi Vakif yapilari yerine etrafindaki Tophane i Amire ve Tophane Kislasi ile bir bir butunluk gosteren camii bu ozelligi ile eski kulliyelerden ayrilir Caminin adinin yangin yerindekilere yapilan yardimlardan oturu Nusretiye oldugu dusunulur Caminin mimarligini Osmanli ya sonradan saraylar koskler insa edecek Balyan ailesinin ilk kusagindan Meremetci Bali Kalfa nin oglu Krikor Amira Balyan ustlenmisti Insaat uc yil surdu ve 8 Nisan 1826 da II Mahmud saltanat kayigi ile Tophane Iskelesi ne cikip yere serilmis degerli kumaslarin uzerinde at sirtinda ilerleyerek camiye gelerek acilisi yapti Acilis toreninde topcu birliklerini selamlayip yenicerileri selamlamadigi gorulen II Mahmud un birkac ay sonra yeniceri ocagini kaldirmasi uzerine yenicerilere karsi kazandigi zaferin anisina camiye Nusretiye denilmeye baslandigi da soylenir Caminin acilisi nedeniyle bir madalya yaptirilmistir Madalyanin on yuzunde tugra ay icinde Nisani Iftihar arka yuzunde Camii Nusret 1247 yazisi bulunmaktadir Minarelerin yeniden yapilmasi ve diger onarimlar Nusretiye Camii nin acildigi 8 Nisan 1826 gunu gerceklesen torene II Mahmud deniz yoluyla gelmis kubbenin mahyalari orttugunu fark etmisti Bunun uzerine 14 Mayis 1826 da minareler alt serefelere kadar yiktirildi ve ust serefeler daha yuksege aldirilarak bastan yapildi Haci Migirdic Carkyan 1799 1899 ikinci kalfa ve resimcibasi olarak calisti 1960 lara dogru minarelerden birinin petek kismi tehlikeli bir bicimde egrilmis oldugundan butunuyle sokulerek tekrar yapilmistir Cami 1955 1958 arasinda tamir gordu 1956 da yol calismasi sirasinda caddenin karsisinda kalan sebil ve muvakkithane sokulerek caminin yanina tasinmistir Cami 1980 1982 arasinda kismen restore edildi MimarisiCaminin icinden bir gorunum Mart 2019 Caminin merkez kubbesi Nisan 2009 Yuksek bir kaide uzerine kurulmus 15 5 15 5 m olculerinde kare plan uzerine insa edilmis bir camidir Camiye barok uslupta insa edilmis 4 m yuksekliginde ve 2 10 m genisliginde gorkemli bir kapidan girilir Giris kapisi ustundeki yazi Yesarizade Mustafa Izzet Efendi ye aittir Tek kubbelidir Kubbesinin cami ic kismindan yuksekligi 29 metre capi 15 metredir Ikiser serefeli iki minaresi vardir minareler cok ince ve yuzeyi yivlidir Dogu ve bati yakasindaki cikintili yapi hunkar kasridir Hunkar mahfilindeki kafes pirinc dokme ve altin yaldizlidir Hunkar Kasrina son cemaat bolumundeki odalardan ve dis yan revaklardan da girisler verilmistir Sultan girisi ise denize bakan guney cephededir Hunkar Kasrinin duvarlari renkli bitki motifleriyle suslenmis ve kemerli kapisinda in yazdigi Nebe Amme Suresi yer alir Caminin icini cevreleyen Amme suresi de Mustafa Rakim Efendi ye aittir Camide Recai Sakir Efendi ye ait hat eserleri de gorulur Sadirvan avlusu caminin sol yaninda bulunur 10 sutun uzerine oturan kubbeli bir sadirvani vardir Degisik usluba sahip bu sadirvan kulahinin tepesinde gunes isinlari biciminde baska hicbir sadirvanda olmayan bir alem bulunuyordu 1855 1860 yillarina dogru cekilen bir fotografta gorulen bu alem bugun yerinde yoktur Ic ve dis suslemelere sahip camide yazilar disindaki suslemeler Turk motifleri icermez Avrupa nin barok ve ampir usluplarinin karma bir sekilde uygulandigi gorulur Avluda muvakkithane ve sebil olmak uzere iki yapi daha bulunur Eskiden caddenin karsisinda kisla kapisi yaninda bulunan yapilar bugunku yerlerine sonradan tasinmistir Caminin mimarisi ve dis suslemesine uygun bicimde tam onune II Abdulhamid tarafindan 1901 de Italyan mimari Raimondo D Aronco ya cesme yaptirilmistir Soz konusu cesme 1956 da yerinden sokulerek Macka da Istanbul Teknik Universitesi binasinin karsisinda kurulmustur Kaynakca a b c d e f Istanbul Muftulugu web sitesi Nusretiye Camii sayfasi Erisim tarihi 03 06 2011 olu kirik baglanti Nusret ten Nusretiye Arkitera com 09 02 2004 8 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2011 Nese Gurallar Sultan II Mahmud ve Istanbul da Donusum Mostar Dergisi Sayi 74 Nisan 2011 olu kirik baglanti Nadir Osmanli Madalya ve Nisanlar Katalogu Darphane ve Damga Matbaasi Genel Mudurlugu olu kirik baglanti a b 19 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2011 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Nusretiye Camii ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Nusretiye Camii resimleri 25 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde