Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oireachtas ( EH-rək-təs,İrlandaca telaffuz: ), bazen Oireachtas Éireann olarak da anılan, İrlanda'nın iki meclisli parlamentosudur. Oireachtas, İrlanda Cumhurbaşkanı ve Oireachtas'ın iki meclisinden (İrlandaca: Tithe an Oireachtais) oluşur: adı verilen temsilciler meclisi ve adı verilen bir senato.
| Oireachtas | |
|---|---|
 | |
| Tür | |
| Tür | Bicameral |
| Alt meclisler |
|
| Tarih | |
| Kuruluş | 29 Aralık 1937 () |
| Önceki | |
| Başkanlık | |
Michael D. Higgins tarihinden beri | |
tarihinden beri | |
, 23 Temmuz 2020 tarihinden beri | |
, tarihinden beri | |
, FF 16 Aralık 2022 tarihinden beri | |
Simon Harris, 9 Nisan 2024 tarihinden beri | |
| Yapı | |
| Sandalye |
|
 | |
siyasi grupları | Hükümet (95)
Muhalefet (78)
|
 | |
Ortak komisyonlar |
|
Görev süresi | 5 yılı geçmeyen sürelerde |
| Yetki | Articles 15−27, Constitution of Ireland |
| Maaş |
|
| Seçimler | |
| Nispi temsil sistemi (tek tercihli oy sistemi) | |
| İki dereceli seçim | |
son seçimleri | 29 Kasım 2024 |
son seçimleri | |
Sonraki genel seçim | 2030'da |
| Toplantı yeri | |
 | |
| , Kildare Street, Dublin | |
| Website | |
| Anayasa | |
| İrlanda Anayasası | |
Oireachtas meclisleri, Dublin'de bulunan ve on sekizinci yüzyıldan kalma bir dük sarayı olan 'da toplanır. Doğrudan halk tarafından seçilen Dáil, Oireachtas'ın meclisleri arasında daha güçlü olanıdır.
Kelime kökeni
Oireachtas kelimesi, İrlandaca airecht/oireacht ("özgür insanların danışma meclisi; toplanmış özgür insanlar; meclis, toplantı; miras, toprak") kelimesinden türetilmiştir ve kökeni airig ("özgür insan") kelimesine dayanır. Bu kelimenin bir yasama organının adı olarak ilk kaydedilen kullanımı, Özgür İrlanda Devleti dönemindedir.
Dağılımı
Dáil Éireann, İrlanda vatandaşlarının genel oy hakkıyla doğrudan seçilir ve seçmenlerin en az 18 yaşında olması gerekir; İrlanda vatandaşı olmayanlar ise yasalarla seçme hakkına sahip olabilir ve bu hak şu anda İngiliz vatandaşlarını da kapsamaktadır. Yasaya göre, bir Dáil dönemi beş yıldan uzun olamaz; ancak, hükûmet başkanı olan Taoiseach'in talebi üzerine cumhurbaşkanı tarafından herhangi bir zamanda feshedilebilir. Dáil seçimleri, devredilebilir tek oy yöntemiyle orantılı temsil sistemi kullanılarak yapılır. Dáil'in 174 üyesi vardır.
Seanad doğrudan seçilmez, ancak üyeleri farklı yollarla seçilir. 60 senatörden oluşur: 43'ü belediye meclis üyeleri ve parlamenterler tarafından seçilir, 11'i Taoiseach tarafından atanır ve altısı iki üniversite seçim bölgesi tarafından seçilir.
Başkan, doğrudan halk tarafından her yedi yılda bir seçilir ve en fazla iki dönem görev yapabilir; eğer başkanlık için yalnızca bir aday varsa, oylama yapılmaz ve aday, adaylık süresinin sonunda seçilmiş sayılır.
Başkan, doğrudan halk tarafından her yedi yılda bir seçilir ve en fazla iki dönem görev yapabilir; eğer başkanlık için yalnızca bir aday varsa, oylama yapılmaz ve aday, adaylık süresinin sonunda seçilmiş sayılır.
Görevi
Bir yasa tasarısının kanunlaşabilmesi için önce Dáil ve çoğu durumda Seanad tarafından onaylanması gerekir (ancak Dáil, Seanad'ın bir yasa tasarısını reddetmesini geçersiz kılabilir) ve ardından cumhurbaşkanı tarafından imzalanarak yasalaşır. Anayasayı değiştiren tasarılar, cumhurbaşkanına sunulmadan önce bir referandumda halk tarafından da onaylanmalıdır. Çoğu durumda, cumhurbaşkanı, Oireachtas Meclisleri tarafından onaylanan tüm yasaları imzalamak zorundadır, ancak cumhurbaşkanının çoğu tasarıyı anayasaya uygunluk açısından bir karar almak için Yüksek Mahkeme'ye sevk etme yetkisi vardır. Seanad'ın yetkileri, veto etmek yerine geciktirme ile sınırlıdır. Bu nedenle, İrlanda yasama organının en üst kademesi Dáil'dir. Oireachtas Yasaları için genel yürürlüğe koyma formülü şu şekildedir: "Be it enacted by the Oireachtas as follows:—" ["Oireachtas tarafından aşağıdaki şekilde yürürlüğe konulmuştur:—"], bir önsözü olan bir yasa için bu yürürlüğe koyma formülü şu şekilde olur: "Be it therefore enacted by the Oireachtas as follows:—" ["Bu nedenle Oireachtas tarafından aşağıdaki şekilde yürürlüğe konulmuştur:—"].
Yetkileri
Oireachtas şu yetkilere sahiptir:
- - Yasama yetkisi, bütçeyle ilgili mali kararları onaylama yetkisi de dahil olmak üzere Dáil’e verilmiştir. Ancak mahkemeler, Oireachtas’ın sınırlı yasama yetkilerini diğer varlıklara, örneğin hükümet bakanlarına devretmesine izin vermiştir.
- - Alt yasama organları oluşturma.
- - Anayasa değişiklikleri önerme (Dáil’de başlatılmalıdır), bu değişiklikler daha sonra referanduma sunulmalıdır.
- - Askeri veya silahlı kuvvetler oluşturma.
- - Uluslararası anlaşmaların devletin iç hukukunun bir parçası olmasına izin verme.
- - Belirli yasaların, diğer devletlerin benzer uygulamalarına uygun olarak, ülke sınırları dışında etkili olmasını sağlama.
- - Bir acil durum durumu olduğunu düşündüğü zaman, gerekli gördüğü neredeyse her türlü yasayı çıkarma; ancak her durumda ölüm cezası uygulanması kesinlikle hariç tutulmuştur.
Sınırları
- Anayasa ile çelişen yasalar, geçersizdir ve bu çelişki ölçüsünde uygulanamaz.
- Bir çatışma durumunda, AB hukuku, Oireachtas'ın çıkardığı yasalardan üstün gelir; bu durum, Avrupa Birliği genelinde yaygın bir uygulamadır.
- Yasalar, işlendiği zamanda yasal olmayan bir eylemi geriye dönük olarak suç sayamaz.
- Ayrıca, olağanüstü hâl durumunda bile ölüm cezası uygulanmasını sağlayacak herhangi bir yasa çıkarılamaz.
Öncülleri
İrlanda tarihinde iki parlamento "Oireachtas" adını taşımıştır, bunlar: 1937'den beri mevcut olan İrlanda Oireachtas'ı ve hemen öncesinde, 1922'den 1937'ye kadar var olan Özgür İrlanda Devleti Oireachtas'ı. İrlanda'daki en eski parlamento, 13. yüzyılda kurulan ve İrlanda lordluğunun en yüksek yasama organı olarak görev yapan İrlanda Parlamentosu'dur. Bu parlamento, 1801 yılına kadar varlığını sürdürmüştür. İlk başta Dublin ve çevresindeki şehirlerle sınırlı olan İngiltere egemenliğindeki İrlanda'nın bir kısmını yönetmiş, daha sonra tüm adayı kapsayacak şekilde genişlemiştir. 1494'te çıkarılan Poynings Yasası'ndan 1782'de bu yasa kaldırılana kadar, İrlanda Parlamentosu İngiliz ve daha sonra Britanya Parlamentosu'na bağlıydı. Bu parlamento, İrlanda Kralı (aynı zamanda İngiltere Kralı), Lordlar Kamarası ve Avam Kamarası'ndan oluşuyordu. 1800 yılında İrlanda Parlamentosu, Birlik Yasası'nı kabul ederek kendi feshedilmesini onayladı ve bu yasa 1 Ocak 1801'de yürürlüğe girdi. İrlanda'da bir sonraki yasama organı 1919 yılında kuruldu. Bu, İrlandalı cumhuriyetçiler tarafından kurulan ve sadece Dáil Éireann olarak bilinen tek meclisli bir parlamentoydu. Bu devrimci Dáil, teorik olarak tüm İrlanda adası için bir yasama organıydı. 1920 yılında, Dáil'e paralel olarak, İngiliz hükümeti Güney İrlanda Parlamentosu adında bir yerel yönetim meclisi oluşturdu. Ancak bu parlamento, çoğu İrlandalı politikacı tarafından boykot edildi. Güney İrlanda Parlamentosu, Kral, Güney İrlanda Avam Kamarası ve Güney İrlanda Senatosu'ndan oluşuyordu. Güney İrlanda Parlamentosu, 1922 yılında İrlanda Serbest Devleti Anayasası ile Oireachtas'ın kurulmasıyla resmen feshedildi. İrlanda Serbest Devleti Oireachtas'ı, Kral (bir Genel Vali tarafından temsil ediliyordu) ve iki meclisten oluşuyordu: "Milletvekilleri Meclisi" olarak tanımlanan Dáil Éireann ve Seanad Éireann. Ancak Serbest Devlet Senatosu Mayıs 1936'da kaldırıldı ve Aralık 1936'da monarşinin rolü sona erdirildi. Modern Oireachtas, Aralık 1937'de İrlanda Anayasası'nın kabul edilmesiyle ortaya çıktı.
Kuzey İrlanda'nın temsiliyeti
1937'de kabul edilen anayasanın 3. Maddesi, "bu anayasa tarafından kurulan parlamento ve hükümetin tüm İrlanda üzerinde yargı yetkisini kullanma hakkını" savunsa da, aynı zamanda "ulusal toprakların yeniden birleşmesi" gerçekleşene kadar Oireachtas Yasalarının Kuzey İrlanda'da uygulanmayacağını belirtir. Bu nedenle, Kuzey İrlanda'nın Dáil'de temsil edilmesi için ciddi girişimlerde bulunulmadı. Taoiseach olarak Éamon de Valera, bölünmenin kararlı bir muhalifi olmasına ve Birinci Dáil'de bir Kuzey seçim bölgesini temsil etmek üzere seçilmiş olmasına rağmen, vergi ve sorumluluk olmadan temsil anlamına geleceği gerekçesiyle Kuzey İrlanda için Dáil'de sandalye fikrini takip etmedi. 1982'de Seamus Mallon ile başlayarak, seçimlerden sonra Taoiseach tarafından atanan on bir Senatör arasında Kuzey İrlanda'dan bir veya daha fazla kişi yer aldı.
Sinn Féin, Kuzey İrlanda MLA'larının, MP'lerin ve Avrupa Parlamentosu üyelerinin Dáil tartışmalarına katılma hakkına sahip olmaları gerektiğini savundu, oy kullanamasalar bile. 2005 yılında Taoiseach Bertie Ahern, Kuzey İrlanda milletvekillerinin tüm Dáil'in bir komitesinde konuşabilmelerini önerdi. Ancak Fine Gael, İşçi Partisi ve Ahern'in koalisyon ortakları olan İlerici Demokratlar bu fikre karşı çıktı; aynı şekilde Yeşil Parti, Sosyalist Parti ve Fianna Fáil'den bazı Oireachtas üyeleri de bu fikri desteklemedi. Sadece Sinn Féin, bu öneriden en çok yarar sağlayacak parti olarak, bunu destekledi; daha ılımlı Sosyal Demokrat İşçi Partisi (SDLP) ise bunu ileriye doğru atılmış bir adım olarak nitelendirdi. Milletvekilleriyle ilgili Ahern'in önerisi yanlış bir adım olarak değerlendiriliyor. Öneri medyada da geniş çapta eleştirildi; The Irish Times'ta yer alan bir başyazı, "Bu devletin kurumlarının bu devletin halkını temsil etmesi ve onlara hizmet etmesi en önemli demokratik zorunluluktur" ifadesini kullandı. 2011'den itibaren Kuzey İrlanda Avrupa Parlamentosu üyeleri, Cumhuriyet'ten gelen üyeler gibi Seanad'ın Avrupa komitesine katılma hakkına sahipti, diğer Avrupa Parlamentosu üyeleri ise davet gerektiriyordu. Ancak Birleşik Krallık'ın 2020'de AB'den ayrılmasıyla birlikte tüm Birleşik Krallık Avrupa Parlamentosu üyeleri görevlerinden ayrıldı ve bu hak sona erdi.
Kaynakça
- ^ "Oireachtas". UK İngilizce sözlüğü. Oxford University Press. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Oireachtas, İrlanda Anayasası'nın 15. Maddesi'nde "Ulusal Parlamento" olarak tanımlanmıştır, ancak bu terim resmi bir alternatif unvan değildir.
- ^ İrlandaca telaffuz:
- ^ Moody, Theodore William; Cróinín, Dáibhí Ó; Martin, Francis X.; Byrne, Francis John; Cosgrove, Art (5 Mayıs 1976). A New History of Ireland: Prehistoric and early Ireland. Oxford University Press. ISBN . 22 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "CONSTITUTION OF IRELAND" (PDF). Constitution.ie. 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Coogan, Tim Pat (16 Aralık 2015), De Valera: Long Fellow, Long Shadow, Head of Zeus, s. 644, ISBN , 23 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi
- ^ Dáil Reform Komitesi, kuzeyden Oireachtas temsilini reddetti 20 Aralık 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., agendaNi, Eylül 2022
- ^ Milletvekilleriyle ilgili Ahern'in önerisi yanlış bir adım olarak değerlendiriliyor. 22 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Irish Times, 29 Ekim 2005
- ^ "Standing Orders: Motion". Seanad Éireann debates. 16 Haziran 2011. s. Standing Order 70A(6). 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde modern yasama organi hakkindadir alternatif anlamlari icin Oireachtas anlam ayrim ve Irlanda parlamentosu anlam ayrim sayfasina bakiniz Oireachtas ˈ ɛr e k t e s EH rek tes 1 Irlandaca telaffuz ˈɛɾʲaxt ˠesˠ bazen Oireachtas Eireann olarak da anilan Irlanda nin iki meclisli parlamentosudur 2 Oireachtas Irlanda Cumhurbaskani ve Oireachtas in iki meclisinden Irlandaca Tithe an Oireachtais 3 olusur Dail Eireann adi verilen temsilciler meclisi ve Seanad Eireann adi verilen bir senato OireachtasTurTurBicameralAlt meclislerDail Eireann 33 Seanad Eireann 26 TarihKurulus29 Aralik 1937 Modern form OncekiOzgur Irlanda Devleti OireachtasBaskanlikIrlanda CumhurbaskaniMichael D Higgins 11 Kasim 2011 tarihinden beriCeann ComhairleVerona Murphy 18 Aralik 2024 tarihinden beriLeas Cheann ComhairleCatherine Connolly Bgsz 23 Temmuz 2020 tarihinden beriCathaoirleachJerry Buttimer FG 16 Aralik 2022 tarihinden beriLeas ChathaoirleachMark Daly FF 16 Aralik 2022 tarihinden beriTaoiseachSimon Harris FG 9 Nisan 2024 tarihinden beriTanaisteMicheal Martin FF 17 Aralik 2022 tarihinden beriYapiSandalyeDail Eireann 174Seanad Eireann 60Dail siyasi gruplariHukumet 95 Fianna Fail 48 Fine Gael 38 Bagimsiz 9 Muhalefet 78 Sinn Fein 39 Isci Partisi 11 Sosyal Demokratlar 11 Bagimsizlar Irlanda 4 Kardan Once Halk Dayanisma 3 Aontu 2 Yesil Parti 1 100 Redress 1 Bagimsiz 7 Ortak komisyonlar20 Tarim Gida ve DenizcilikOtizmCocuklar Engellilik Esitlik Entegrasyon ve GenclikEngellilik KonulariEgitim Daha Ileri ve Yuksek Egitim Arastirma Inovasyon ve BilimGirisimcilik Ticaret ve IstihdamCevre ve Iklim EylemiAvrupa Birligi IsleriMaliye Kamu Harcamalari ve Reform ve TaoiseachDisisleri ve SavunmaToplumsal Cinsiyet EsitligiGood Friday Anlasmasi nin UygulanmasiIrlanda Dili Gaeltacht ve Irlanda Konusan ToplulukSaglikKonut Yerel Yonetim ve MirasAdaletHalk DilekceleriSosyal Koruma Toplum ve Kirsal Kalkinma ile AdalarUlasim ve IletisimTurizm Kultur Sanat Spor ve MedyaGorev suresi5 yili gecmeyen surelerdeYetkiArticles 15 27 Constitution of IrelandMaas 105 271 yillik masraflar TD ler 73 726 yillik masraflar Senatorler SecimlerDail oylama sistemiNispi temsil sistemi tek tercihli oy sistemi Seanad oylama sistemiIki dereceli secimDail son secimleri29 Kasim 2024Seanad son secimleri31 Mart 2020Sonraki genel secim2030 daToplanti yeriLeinster House Kildare Street DublinWebsiteoireachtas ieAnayasaIrlanda Anayasasi Oireachtas meclisleri Dublin de bulunan ve on sekizinci yuzyildan kalma bir duk sarayi olan Leinster House da toplanir Dogrudan halk tarafindan secilen Dail Oireachtas in meclisleri arasinda daha guclu olanidir Icindekiler 1 Kelime kokeni 2 Dagilimi 3 Gorevi 4 Yetkileri 5 Sinirlari 6 Onculleri 7 Kuzey Irlanda nin temsiliyeti 8 KaynakcaKelime kokenidegistirOireachtas kelimesi Irlandaca airecht oireacht ozgur insanlarin danisma meclisi toplanmis ozgur insanlar meclis toplanti miras toprak kelimesinden turetilmistir ve kokeni airig ozgur insan kelimesine dayanir 4 Bu kelimenin bir yasama organinin adi olarak ilk kaydedilen kullanimi Ozgur Irlanda Devleti donemindedir DagilimidegistirDail Eireann Irlanda vatandaslarinin genel oy hakkiyla dogrudan secilir ve secmenlerin en az 18 yasinda olmasi gerekir Irlanda vatandasi olmayanlar ise yasalarla secme hakkina sahip olabilir ve bu hak su anda Ingiliz vatandaslarini da kapsamaktadir Yasaya gore bir Dail donemi bes yildan uzun olamaz ancak hukumet baskani olan Taoiseach in talebi uzerine cumhurbaskani tarafindan herhangi bir zamanda feshedilebilir Dail secimleri devredilebilir tek oy yontemiyle orantili temsil sistemi kullanilarak yapilir Dail in 174 uyesi vardir Seanad dogrudan secilmez ancak uyeleri farkli yollarla secilir 60 senatorden olusur 43 u belediye meclis uyeleri ve parlamenterler tarafindan secilir 11 i Taoiseach tarafindan atanir ve altisi iki universite secim bolgesi tarafindan secilir Baskan dogrudan halk tarafindan her yedi yilda bir secilir ve en fazla iki donem gorev yapabilir eger baskanlik icin yalnizca bir aday varsa oylama yapilmaz ve aday adaylik suresinin sonunda secilmis sayilir Baskan dogrudan halk tarafindan her yedi yilda bir secilir ve en fazla iki donem gorev yapabilir eger baskanlik icin yalnizca bir aday varsa oylama yapilmaz ve aday adaylik suresinin sonunda secilmis sayilir GorevidegistirBir yasa tasarisinin kanunlasabilmesi icin once Dail ve cogu durumda Seanad tarafindan onaylanmasi gerekir ancak Dail Seanad in bir yasa tasarisini reddetmesini gecersiz kilabilir ve ardindan cumhurbaskani tarafindan imzalanarak yasalasir Anayasayi degistiren tasarilar cumhurbaskanina sunulmadan once bir referandumda halk tarafindan da onaylanmalidir Cogu durumda cumhurbaskani Oireachtas Meclisleri tarafindan onaylanan tum yasalari imzalamak zorundadir ancak cumhurbaskaninin cogu tasariyi anayasaya uygunluk acisindan bir karar almak icin Yuksek Mahkeme ye sevk etme yetkisi vardir Seanad in yetkileri veto etmek yerine geciktirme ile sinirlidir Bu nedenle Irlanda yasama organinin en ust kademesi Dail dir Oireachtas Yasalari icin genel yururluge koyma formulu su sekildedir Be it enacted by the Oireachtas as follows Oireachtas tarafindan asagidaki sekilde yururluge konulmustur bir onsozu olan bir yasa icin bu yururluge koyma formulu su sekilde olur Be it therefore enacted by the Oireachtas as follows Bu nedenle Oireachtas tarafindan asagidaki sekilde yururluge konulmustur YetkileridegistirOireachtas su yetkilere sahiptir Yasama yetkisi butceyle ilgili mali kararlari onaylama yetkisi de dahil olmak uzere Dail e verilmistir Ancak mahkemeler Oireachtas in sinirli yasama yetkilerini diger varliklara ornegin hukumet bakanlarina devretmesine izin vermistir Alt yasama organlari olusturma Anayasa degisiklikleri onerme Dail de baslatilmalidir bu degisiklikler daha sonra referanduma sunulmalidir Askeri veya silahli kuvvetler olusturma Uluslararasi anlasmalarin devletin ic hukukunun bir parcasi olmasina izin verme Belirli yasalarin diger devletlerin benzer uygulamalarina uygun olarak ulke sinirlari disinda etkili olmasini saglama Bir acil durum durumu oldugunu dusundugu zaman gerekli gordugu neredeyse her turlu yasayi cikarma ancak her durumda olum cezasi uygulanmasi kesinlikle haric tutulmustur SinirlaridegistirAnayasa ile celisen yasalar gecersizdir ve bu celiski olcusunde uygulanamaz Bir catisma durumunda AB hukuku Oireachtas in cikardigi yasalardan ustun gelir bu durum Avrupa Birligi genelinde yaygin bir uygulamadir Yasalar islendigi zamanda yasal olmayan bir eylemi geriye donuk olarak suc sayamaz Ayrica olaganustu hal durumunda bile olum cezasi uygulanmasini saglayacak herhangi bir yasa cikarilamaz OnculleridegistirIrlanda tarihinde iki parlamento Oireachtas adini tasimistir bunlar 1937 den beri mevcut olan Irlanda Oireachtas i ve hemen oncesinde 1922 den 1937 ye kadar var olan Ozgur Irlanda Devleti Oireachtas i Irlanda daki en eski parlamento 13 yuzyilda kurulan ve Irlanda lordlugunun en yuksek yasama organi olarak gorev yapan Irlanda Parlamentosu dur Bu parlamento 1801 yilina kadar varligini surdurmustur Ilk basta Dublin ve cevresindeki sehirlerle sinirli olan Ingiltere egemenligindeki Irlanda nin bir kismini yonetmis daha sonra tum adayi kapsayacak sekilde genislemistir 1494 te cikarilan Poynings Yasasi ndan 1782 de bu yasa kaldirilana kadar Irlanda Parlamentosu Ingiliz ve daha sonra Britanya Parlamentosu na bagliydi Bu parlamento Irlanda Krali ayni zamanda Ingiltere Krali Lordlar Kamarasi ve Avam Kamarasi ndan olusuyordu 1800 yilinda Irlanda Parlamentosu Birlik Yasasi ni kabul ederek kendi feshedilmesini onayladi ve bu yasa 1 Ocak 1801 de yururluge girdi Irlanda da bir sonraki yasama organi 1919 yilinda kuruldu Bu Irlandali cumhuriyetciler tarafindan kurulan ve sadece Dail Eireann olarak bilinen tek meclisli bir parlamentoydu Bu devrimci Dail teorik olarak tum Irlanda adasi icin bir yasama organiydi 1920 yilinda Dail e paralel olarak Ingiliz hukumeti Guney Irlanda Parlamentosu adinda bir yerel yonetim meclisi olusturdu Ancak bu parlamento cogu Irlandali politikaci tarafindan boykot edildi Guney Irlanda Parlamentosu Kral Guney Irlanda Avam Kamarasi ve Guney Irlanda Senatosu ndan olusuyordu Guney Irlanda Parlamentosu 1922 yilinda Irlanda Serbest Devleti Anayasasi ile Oireachtas in kurulmasiyla resmen feshedildi Irlanda Serbest Devleti Oireachtas i Kral bir Genel Vali tarafindan temsil ediliyordu ve iki meclisten olusuyordu Milletvekilleri Meclisi olarak tanimlanan Dail Eireann ve Seanad Eireann Ancak Serbest Devlet Senatosu Mayis 1936 da kaldirildi ve Aralik 1936 da monarsinin rolu sona erdirildi Modern Oireachtas Aralik 1937 de Irlanda Anayasasi nin kabul edilmesiyle ortaya cikti Kuzey Irlanda nin temsiliyetidegistir1937 de kabul edilen anayasanin 3 Maddesi bu anayasa tarafindan kurulan parlamento ve hukumetin tum Irlanda uzerinde yargi yetkisini kullanma hakkini 5 savunsa da ayni zamanda ulusal topraklarin yeniden birlesmesi gerceklesene kadar Oireachtas Yasalarinin Kuzey Irlanda da uygulanmayacagini belirtir Bu nedenle Kuzey Irlanda nin Dail de temsil edilmesi icin ciddi girisimlerde bulunulmadi Taoiseach olarak Eamon de Valera bolunmenin kararli bir muhalifi olmasina ve Birinci Dail de bir Kuzey secim bolgesini temsil etmek uzere secilmis olmasina ragmen vergi ve sorumluluk olmadan temsil anlamina gelecegi gerekcesiyle Kuzey Irlanda icin Dail de sandalye fikrini takip etmedi 6 1982 de Seamus Mallon ile baslayarak secimlerden sonra Taoiseach tarafindan atanan on bir Senator arasinda Kuzey Irlanda dan bir veya daha fazla kisi yer aldi Sinn Fein Kuzey Irlanda MLA larinin MP lerin ve Avrupa Parlamentosu uyelerinin Dail tartismalarina katilma hakkina sahip olmalari gerektigini savundu oy kullanamasalar bile 7 2005 yilinda Taoiseach Bertie Ahern Kuzey Irlanda milletvekillerinin tum Dail in bir komitesinde konusabilmelerini onerdi Ancak Fine Gael Isci Partisi ve Ahern in koalisyon ortaklari olan Ilerici Demokratlar bu fikre karsi cikti ayni sekilde Yesil Parti Sosyalist Parti ve Fianna Fail den bazi Oireachtas uyeleri de bu fikri desteklemedi Sadece Sinn Fein bu oneriden en cok yarar saglayacak parti olarak bunu destekledi daha ilimli Sosyal Demokrat Isci Partisi SDLP ise bunu ileriye dogru atilmis bir adim olarak nitelendirdi Milletvekilleriyle ilgili Ahern in onerisi yanlis bir adim olarak degerlendiriliyor 8 Oneri medyada da genis capta elestirildi The Irish Times ta yer alan bir basyazi Bu devletin kurumlarinin bu devletin halkini temsil etmesi ve onlara hizmet etmesi en onemli demokratik zorunluluktur ifadesini kullandi 2011 den itibaren Kuzey Irlanda Avrupa Parlamentosu uyeleri Cumhuriyet ten gelen uyeler gibi Seanad in Avrupa komitesine katilma hakkina sahipti diger Avrupa Parlamentosu uyeleri ise davet gerektiriyordu 9 Ancak Birlesik Krallik in 2020 de AB den ayrilmasiyla birlikte tum Birlesik Krallik Avrupa Parlamentosu uyeleri gorevlerinden ayrildi ve bu hak sona erdi Kaynakcadegistir Oireachtas Lexico UK Ingilizce sozlugu Oxford University Press 6 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Oireachtas Irlanda Anayasasi nin 15 Maddesi nde Ulusal Parlamento olarak tanimlanmistir ancak bu terim resmi bir alternatif unvan degildir Irlandaca telaffuz ˈtʲɪhe enˠ ˈɛɾʲaxt ˠeʃ Moody Theodore William Croinin Daibhi o Martin Francis X Byrne Francis John Cosgrove Art 5 Mayis 1976 A New History of Ireland Prehistoric and early Ireland Oxford University Press ISBN 9780198217374 22 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Google Books vasitasiyla CONSTITUTION OF IRELAND PDF Constitution ie 9 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Coogan Tim Pat 16 Aralik 2015 De Valera Long Fellow Long Shadow Head of Zeus s 644 ISBN 9781784975371 23 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dail Reform Komitesi kuzeyden Oireachtas temsilini reddetti 20 Aralik 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi agendaNi Eylul 2022 Milletvekilleriyle ilgili Ahern in onerisi yanlis bir adim olarak degerlendiriliyor 22 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Irish Times 29 Ekim 2005 Standing Orders Motion Seanad Eireann debates 16 Haziran 2011 s Standing Order 70A 6 5 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi https tr wikipedia org w index php title Oireachtas amp oldid 34695037 sayfasindan alinmistir