Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Onlar Konseyi (İtalyanca: Consiglio dei Dieci) 1310-1797 yılları arasında Venedik Cumhuriyetinde iktidarın önde gelen yönetim kurullarından birisi olan gizli topluluk. Venedik genelinde kurulun varlığı genel olarak onaylansa da kurula karşı muhalefet de bulunmaktaydı.
Ortaya çıkışı
Onlar Konseyi 10 Temmuz 1310 tarihinde olağanüstü duruma karşı önlem olarak kurulmuştu. Bu tarihte Doçe’ye karşı ayaklanan ’ya karşı olağanüstü yetkilerle donatılan kurul ayaklanmanın bastırılmasından sonra kapatılmamış, 1334 yılında kalıcı bir kurum haline gelmiştir.
Bileşimi
Onlar Konseyi on üyeden oluşmakta ve üyeleri tarafından bir yıllığına seçilmekteydi. Pratikte doçe ve diğer asillerin katılmasıyla bileşim sayısı 17’yi buluyordu. Önemli konularda konuyla ilgili senatörler toplantılara çağrılsalar da bu çok nadir olurdu. Onlar Konseyi üyeleri arka arkaya iki kez seçilemez, aynı aileden iki farklı kişi de arka arkaya konsey üyesi olamazdı. Konsey üyeleri arasından seçilen bir kişi bir ay boyunca konseyin yönetimi görevini alırdı. Görev yaptıkları ay boyunca bu kişilerin yolsuzluk yapmasının ve rüşvet almasının önlenmesi için Palazzo Ducale’den çıkmaları yasaktı.
Faaliyetleri
Konsey, resmî olarak cumhuriyetin güvenliğinden, hükûmetin darbelere karşı korunmasından ve yolsuzluğa karşı mücadeleden sorumluydu. Ancak kolay toplanabiliyor ve karar yetkisine sahip olmasından dolayı git gide bütün hükûmet faaliyetlerinin karara bağlandığı kurul haline gelir. Başta Venedik dışişleri olmak üzere istihbarat, askeriye, yargı süreçlerinde tek yetkili hale gelir.
Yargılama
1539 yılında Onlar Konseyi aldığı kararla devletin güvenliğini tehdit eden meselelerde yargılama sürecini belirlemek için üyelerinden oluşan üç hâkim görevlendirir. Konseyin yetkisini ve iradesini temsil eden yargıçlar özellikle vatana ihanet davalarında görev alırdı. Ayrıca bu konuyla ilgili geniş bir istihbarat ve muhbir ağı hem Venedik'te hem de yurt dışı topraklarda oluşturulmuştur.
Muhalefet
Reform çabaları
Onlar Konseyi'nin artan gücü cumhuriyet yönetimindeki diğer kurulların tepkisini çekmeye başlar. Özellikle konsey 1457 yılında Doçe 'yi zorla görevden alınca endişeler arttı. 1468 yılında Büyük Konsey, Onlar Konseyi'nin yetkilerini kısmaya yönelik bir hamle yaptıysa da başarılı olamadı.
Renier Zen
1627 yılında Onlar Konseyi üyesi olan konseyde gördüğü despotluk ve yolsuzluklara karşı başkaldırmaya karar verir. Ayrılığın çıkış noktası konseyin Doçe ’nun yakınları tarafından yapılan yolsuzlukların üzerine gidilmemesiydi. 27 Ekim 1627 tarihinde Zen, Büyük Konsey toplantısında Cornaro ailesini açıkça yolsuzlukla suçlayınca büyük olaylar çıkar. 30 Aralık 1627 tarihinde Reiner Zen maskeli suikatçilerin saldırısına uğrasa da yara almadan kurtulur. Saldırganların arasında Doçe’nin oğlu Giorgio Cornaro’nun yer aldığı anlaşılınca Zen kampanyasını yükseltir. 23 Temmuz 1628 günü toplanan Onlar Konseyi Renier Zen’in tutuklanıp sürgüne gönderilmesine karar verir. Bu dönemde Büyük Konsey Onlar Konseyi’nin güçlerini denetim altına almak için reform yapmaya çalışsa da başarılı olamayacak, bozuk yapı devam edecektir.
Çöküş
17.yüzyılın ikinci yarısıyla beraber gücünü kaybetmeye başlayan konsey resmî yetkilerini devam ettirse de artık ne kendi bünyesinde ne de ülkede yolsuzluğa, çöküşe engel olamaz durumdaydı. 1797 yılında Venedik Cumhuriyeti’nin çöküşüne kadar ismen varlığını sürdürmüştür. 1797 tarihinde imzalanan Campo Formio Antlaşması uyarınca Venedik Cumhuriyeti, Birinci Fransa Cumhuriyeti ve Habsburg Monarşisi arasında paylaşılmıştır.
Kaynakça
- ^ İtalyanca: Maggior Consiglio
- ^ Antlaşmanın tam metni 6 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 6 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Venedik tarihi4 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca) 6 Haziran 2011 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Onlar Konseyi Italyanca Consiglio dei Dieci 1310 1797 yillari arasinda Venedik Cumhuriyetinde iktidarin onde gelen yonetim kurullarindan birisi olan gizli topluluk Venedik genelinde kurulun varligi genel olarak onaylansa da kurula karsi muhalefet de bulunmaktaydi Onlar Konseyi uyeleri pembe togali ve omuzlarinda siyah kurdelali Nisan 1533de devlete ihanet sucu dolayisiyla halledilip idama mahkum edilmis tumu siyah cubbe giymis eski Doce nun idam edilmeye hazirlanmasi sirasinda Ressam Francesco Hayez 1867Ortaya cikisiOnlar Konseyi 10 Temmuz 1310 tarihinde olaganustu duruma karsi onlem olarak kurulmustu Bu tarihte Doce ye karsi ayaklanan ya karsi olaganustu yetkilerle donatilan kurul ayaklanmanin bastirilmasindan sonra kapatilmamis 1334 yilinda kalici bir kurum haline gelmistir BilesimiOnlar Konseyi on uyeden olusmakta ve uyeleri tarafindan bir yilligina secilmekteydi Pratikte doce ve diger asillerin katilmasiyla bilesim sayisi 17 yi buluyordu Onemli konularda konuyla ilgili senatorler toplantilara cagrilsalar da bu cok nadir olurdu Onlar Konseyi uyeleri arka arkaya iki kez secilemez ayni aileden iki farkli kisi de arka arkaya konsey uyesi olamazdi Konsey uyeleri arasindan secilen bir kisi bir ay boyunca konseyin yonetimi gorevini alirdi Gorev yaptiklari ay boyunca bu kisilerin yolsuzluk yapmasinin ve rusvet almasinin onlenmesi icin Palazzo Ducale den cikmalari yasakti FaaliyetleriKonsey resmi olarak cumhuriyetin guvenliginden hukumetin darbelere karsi korunmasindan ve yolsuzluga karsi mucadeleden sorumluydu Ancak kolay toplanabiliyor ve karar yetkisine sahip olmasindan dolayi git gide butun hukumet faaliyetlerinin karara baglandigi kurul haline gelir Basta Venedik disisleri olmak uzere istihbarat askeriye yargi sureclerinde tek yetkili hale gelir Yargilama 1539 yilinda Onlar Konseyi aldigi kararla devletin guvenligini tehdit eden meselelerde yargilama surecini belirlemek icin uyelerinden olusan uc hakim gorevlendirir Konseyin yetkisini ve iradesini temsil eden yargiclar ozellikle vatana ihanet davalarinda gorev alirdi Ayrica bu konuyla ilgili genis bir istihbarat ve muhbir agi hem Venedik te hem de yurt disi topraklarda olusturulmustur MuhalefetReform cabalari Onlar Konseyi nin artan gucu cumhuriyet yonetimindeki diger kurullarin tepkisini cekmeye baslar Ozellikle konsey 1457 yilinda Doce yi zorla gorevden alinca endiseler artti 1468 yilinda Buyuk Konsey Onlar Konseyi nin yetkilerini kismaya yonelik bir hamle yaptiysa da basarili olamadi Renier Zen 1627 yilinda Onlar Konseyi uyesi olan konseyde gordugu despotluk ve yolsuzluklara karsi baskaldirmaya karar verir Ayriligin cikis noktasi konseyin Doce nun yakinlari tarafindan yapilan yolsuzluklarin uzerine gidilmemesiydi 27 Ekim 1627 tarihinde Zen Buyuk Konsey toplantisinda Cornaro ailesini acikca yolsuzlukla suclayinca buyuk olaylar cikar 30 Aralik 1627 tarihinde Reiner Zen maskeli suikatcilerin saldirisina ugrasa da yara almadan kurtulur Saldirganlarin arasinda Doce nin oglu Giorgio Cornaro nun yer aldigi anlasilinca Zen kampanyasini yukseltir 23 Temmuz 1628 gunu toplanan Onlar Konseyi Renier Zen in tutuklanip surgune gonderilmesine karar verir Bu donemde Buyuk Konsey Onlar Konseyi nin guclerini denetim altina almak icin reform yapmaya calissa da basarili olamayacak bozuk yapi devam edecektir Cokus17 yuzyilin ikinci yarisiyla beraber gucunu kaybetmeye baslayan konsey resmi yetkilerini devam ettirse de artik ne kendi bunyesinde ne de ulkede yolsuzluga cokuse engel olamaz durumdaydi 1797 yilinda Venedik Cumhuriyeti nin cokusune kadar ismen varligini surdurmustur 1797 tarihinde imzalanan Campo Formio Antlasmasi uyarinca Venedik Cumhuriyeti Birinci Fransa Cumhuriyeti ve Habsburg Monarsisi arasinda paylasilmistir Kaynakca Italyanca Maggior Consiglio Antlasmanin tam metni 6 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 6 Haziran 2011 tarihinde erisilmistirAyrica bakinizVenedik Cumhuriyeti Denizci cumhuriyetlerDis baglantilarVenedik tarihi4 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca 6 Haziran 2011 tarihinde erisilmistir