Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Orrorin, Homininae içerisinde yer alan, primatların soyu tükenmiş bir cinsidir. Her ikisi de Kenya'da yer alan Miyosen tarihli ve Pliyosen tarihli 'ndan çıkarılan örneklerinden bilinir. İki ayak üzerinde durabilen ilk hominidlerden olabileceği için paleoantropolojik açıdan önemli görülür.
| Orrorin tugenensis | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Orrorin tugenensis fosilleri | |||||||||||||||||||||||
Başparmağın distal falanksı | |||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||
| †Orrorin tugenensis Senut vd., 2001 | |||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||
| Orrorin tugenensis'in keşif yeri, Kenya | |||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Bu cinsin türleri O. tugenensis 2001'de,O. praegens ise 2022'de tanımlandı.
Etimoloji
Türün ismi, 2000 yılında Kenya'nın Tugen Tepeleri'nde fosilleri bulan araştırmacılar tarafından verilmiştir. Tugenensis ismi Tugen Tepeleri'nden, Orrorin ismi ise bölgede konuşulan dildeki "orijinal insan" kelimesinden gelmektedir. Aynı zamanda "milenyum insanı" olarak da adlandırılır.
Açıklama ve fosiller
2007 itibarıyla bulunan 20 örnek şunları içerir: iki parça halinde bir mandibulanın arka kısmı; bir simfiz ve birkaç izole diş; üç femur parçası; kısmi humerus; proksimal falanks; ve bir distal başparmak falanksı.
Orrorin, vücut boyutuna göre küçük dişlere sahipti. Diş yapısı, Australopithecus'ta bulunandan, yanak dişlerinin daha küçük ve mesiodistal olarak daha az uzamış olması ve Ardipithecus'tan minesinin daha kalın olması bakımından farklıdır. Dişler, üst köpek dişlerinde bir mezial oluğun varlığında bu türlerin her ikisinden de farklıdır. Köpek dişleri bir insansı maymuna (insan olmayan) benzer, ancak Miyosen insansı maymunlarında ve dişi şempanzelerde bulunanlar gibi küçülmüştür. Orrorin'in küçük post-köpek dişleri vardı ve modern insanlar gibi mikrodonttu, oysa sağlam australopithecinler megadonttu.
Femurda baş küreseldir ve öne doğru döndürülür; boyun uzamış ve kesit olarak ovaldir ve küçük trokanter medial olarak çıkıntı yapar. Bunlar Orrorin'in iki ayaklı olduğunu gösterirken, kafatasının geri kalanı onun ağaçlara tırmandığını gösteriyor. Proksimal falanks kavisli iken, distal polikal falanks insan boyutlarındadır ve bu nedenle alet yapımı ile ilişkilendirilmiştir, ancak muhtemelen bu bağlamda ağaca tırmanma için yararlı olan kavrama yetenekleriyle ilişkilendirilmelidir.
Türle ilgili en önemli fosil dik kalça kemiğidir. Bu kemik, Orrorin tugenensis'in kemik yapısının tipik bipedal olduğunu gösterir. Bu da, en erken homininlerin bipedalliği 6 milyon yıl önce evrimleştirdiğinin kanıtıdır. Mevcut hakim teori, Orrorin tugenensis'in bir bazal hominin olduğu, iki ayaklılığın hominin soyunun erken dönemlerinde geliştiği ve insanın evrim ağacında başarılı bir şekilde evrimleştiğidir.
Keşif
2000 yılında bu fosilleri bulan ekip, Muséum National d'histoire naturelle'den Brigitte Senut ve Martin Pickford tarafından yönetildi. 20 fosil Kenya'da bulunan Lukeino Oluşumu'nda dört bölgede bulunmuştur: bunlardan Cheboit ve Aragai'deki fosiller en eskileridir (6.1 myö), Kapsomin ve Kapcheberek'tekiler ise oluşumun üst seviyelerinde bulunur (5.7 myö).
Sınıflandırma
Orrorin'in doğrudan bir insan atası olduğu kanıtlanırsa, o zaman bazı paleoantropologlara göre, Australopithecus afarensis gibi australopitesininler, hominin soy ağacının bir yan dalı olarak kabul edilebilir: Orrorin, A. afarensis'ten neredeyse 3 milyon yıl önce yaşamasına rağmen modern insanlara A. afarensis'ten daha benzer bazı özellikleri vardır. Ana benzerlik, Orrorin femurunun morfolojik olarak Homo sapiens'inkine Lucy'ninkinden daha yakın olmasıdır; ancak, bu nokta üzerinde bazı tartışmalar bulunmaktadır.
Bununla birlikte, başka bir bakış açısı, Orrorin ile diğer Miyosen insansı maymunları arasındaki karşılaştırmalara atıfta bulunur; mevcut büyük insansılar yerine, femurun kendisini Australopitesinlerinki ile daha önceki insansılar arasında bir aracı olarak gösterir. Ayrıca proximal femurun kendisinden sonra yaşamış Australopithecinlerle benzer olması, Orrorin'in, muhtemelen Australopithecuslar ile benzer bir yürüme şekline sahip olduğunu gösterir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d . www.nature.com. 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- ^ . humanorigins.si.edu. 29 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
- ^ . www.mindat.org. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
- ^ Senut, Brigitte; Pickford, Martin; Gommery, Dominique; Mein, Pierre; Cheboi, Kiptalam; Coppens, Yves (January 2001). "First hominid from the Miocene (Lukeino Formation, Kenya)". Comptes Rendus de l'Académie des Sciences, Série IIA. 332 (2): 137-144. Bibcode:2001CRASE.332..137S. doi:10.1016/S1251-8050(01)01529-4.
- ^ Pickford, Martin; Senut, Brigitte; Gommery, Dominique; Kipkech, Joseph (2022). "New Pliocene hominid fossils from Baringo County, Kenya". Fossil Imprint (İngilizce). 78 (2): 451-488. doi:10.37520/fi.2022.020. ISSN 2533-4069. 8 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2024.
- ^ Haviland; s. 122
- ^ a b c Henke 2007, pp. 1527–9
- ^ a b Richmond, Brian G.; Jungers, William L. (21 Mart 2008). "Orrorin tugenensis Femoral Morphology and the Evolution of Hominin Bipedalism". Science (İngilizce). 319 (5870): 1662-1665. doi:10.1126/science.1154197. ISSN 0036-8075. (PMID) 18356526. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ a b "First hominid from the Miocene (Lukeino Formation, Kenya)". Comptes Rendus de l'Académie des Sciences - Series IIA - Earth and Planetary Science (İngilizce). 332 (2): 137-144. 30 Ocak 2001. doi:10.1016/S1251-8050(01)01529-4. ISSN 1251-8050. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ Senut, Brigitte (2007). "The Earliest Putative Hominids". Handbook of Paleoanthropology. pp. 1519–1538
- ^ Almécija, Sergio; Tallman, Melissa; Alba, David M.; Pina, Marta; Moyà-Solà, Salvador; Jungers, William L. (Aralık 2013). "The femur of Orrorin tugenensis exhibits morphometric affinities with both Miocene apes and later hominins". Nature Communications (İngilizce). 4 (1). doi:10.1038/ncomms3888. ISSN 2041-1723.
- ^ . Evrim Ağacı. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
- Genel
- Haviland, William A.; Prins, Harald E. L.; Walrath, Dana; McBride, Bunny; Evolution and prehistory: the human challenge. Cengage Learning, 2007.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Orrorin ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur![image]()
Vikitür'de Orrorin ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.- Orrorin tugenensis 12 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - The Smithsonian Institution's Human Origins Program
- Human Timeline (Interactive) 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Smithsonian, National Museum of Natural History (Ağustos 2016).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orrorin Homininae icerisinde yer alan primatlarin soyu tukenmis bir cinsidir Her ikisi de Kenya da yer alan Miyosen tarihli ve Pliyosen tarihli ndan cikarilan orneklerinden bilinir Iki ayak uzerinde durabilen ilk hominidlerden olabilecegi icin paleoantropolojik acidan onemli gorulur Orrorin tugenensis Yasadigi donem araligi 6 1 5 8 myo Pliyosen PreYeYeOSDCPTJKPgN Orrorin tugenensis fosilleri source source source source source source Basparmagin distal falanksiBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya HomininaeOymak HomininiCins Orrorin Senut vd 2001Tur O tugenensisIkili adlandirma Orrorin tugenensisSenut vd 2001Orrorin tugenensis in kesif yeri KenyaSinonimlerPraeanthropus tugenensis Cela Conde amp Ayala 2003 Bu cinsin turleri O tugenensis 2001 de O praegens ise 2022 de tanimlandi EtimolojiTurun ismi 2000 yilinda Kenya nin Tugen Tepeleri nde fosilleri bulan arastirmacilar tarafindan verilmistir Tugenensis ismi Tugen Tepeleri nden Orrorin ismi ise bolgede konusulan dildeki orijinal insan kelimesinden gelmektedir Ayni zamanda milenyum insani olarak da adlandirilir Aciklama ve fosiller2007 itibariyla bulunan 20 ornek sunlari icerir iki parca halinde bir mandibulanin arka kismi bir simfiz ve birkac izole dis uc femur parcasi kismi humerus proksimal falanks ve bir distal basparmak falanksi Orrorin vucut boyutuna gore kucuk dislere sahipti Dis yapisi Australopithecus ta bulunandan yanak dislerinin daha kucuk ve mesiodistal olarak daha az uzamis olmasi ve Ardipithecus tan minesinin daha kalin olmasi bakimindan farklidir Disler ust kopek dislerinde bir mezial olugun varliginda bu turlerin her ikisinden de farklidir Kopek disleri bir insansi maymuna insan olmayan benzer ancak Miyosen insansi maymunlarinda ve disi sempanzelerde bulunanlar gibi kuculmustur Orrorin in kucuk post kopek disleri vardi ve modern insanlar gibi mikrodonttu oysa saglam australopithecinler megadonttu Femurda bas kureseldir ve one dogru dondurulur boyun uzamis ve kesit olarak ovaldir ve kucuk trokanter medial olarak cikinti yapar Bunlar Orrorin in iki ayakli oldugunu gosterirken kafatasinin geri kalani onun agaclara tirmandigini gosteriyor Proksimal falanks kavisli iken distal polikal falanks insan boyutlarindadir ve bu nedenle alet yapimi ile iliskilendirilmistir ancak muhtemelen bu baglamda agaca tirmanma icin yararli olan kavrama yetenekleriyle iliskilendirilmelidir Turle ilgili en onemli fosil dik kalca kemigidir Bu kemik Orrorin tugenensis in kemik yapisinin tipik bipedal oldugunu gosterir Bu da en erken homininlerin bipedalligi 6 milyon yil once evrimlestirdiginin kanitidir Mevcut hakim teori Orrorin tugenensis in bir bazal hominin oldugu iki ayakliligin hominin soyunun erken donemlerinde gelistigi ve insanin evrim agacinda basarili bir sekilde evrimlestigidir KesifAragai ve Kapsomin Kenya 2000 yilinda bu fosilleri bulan ekip Museum National d histoire naturelle den Brigitte Senut ve Martin Pickford tarafindan yonetildi 20 fosil Kenya da bulunan Lukeino Olusumu nda dort bolgede bulunmustur bunlardan Cheboit ve Aragai deki fosiller en eskileridir 6 1 myo Kapsomin ve Kapcheberek tekiler ise olusumun ust seviyelerinde bulunur 5 7 myo SiniflandirmaOrrorin in dogrudan bir insan atasi oldugu kanitlanirsa o zaman bazi paleoantropologlara gore Australopithecus afarensis gibi australopitesininler hominin soy agacinin bir yan dali olarak kabul edilebilir Orrorin A afarensis ten neredeyse 3 milyon yil once yasamasina ragmen modern insanlara A afarensis ten daha benzer bazi ozellikleri vardir Ana benzerlik Orrorin femurunun morfolojik olarak Homo sapiens inkine Lucy ninkinden daha yakin olmasidir ancak bu nokta uzerinde bazi tartismalar bulunmaktadir Bununla birlikte baska bir bakis acisi Orrorin ile diger Miyosen insansi maymunlari arasindaki karsilastirmalara atifta bulunur mevcut buyuk insansilar yerine femurun kendisini Australopitesinlerinki ile daha onceki insansilar arasinda bir araci olarak gosterir Ayrica proximal femurun kendisinden sonra yasamis Australopithecinlerle benzer olmasi Orrorin in muhtemelen Australopithecuslar ile benzer bir yurume sekline sahip oldugunu gosterir Ayrica bakinizInsanin evrimi Insan evriminin fosil listesi Sahelanthropus Ardipithecus AustralopithecusKaynakcaOzel a b c d www nature com 1 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Nisan 2021 humanorigins si edu 29 Mart 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2021 www mindat org 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2021 Senut Brigitte Pickford Martin Gommery Dominique Mein Pierre Cheboi Kiptalam Coppens Yves January 2001 First hominid from the Miocene Lukeino Formation Kenya Comptes Rendus de l Academie des Sciences Serie IIA 332 2 137 144 Bibcode 2001CRASE 332 137S doi 10 1016 S1251 8050 01 01529 4 Pickford Martin Senut Brigitte Gommery Dominique Kipkech Joseph 2022 New Pliocene hominid fossils from Baringo County Kenya Fossil Imprint Ingilizce 78 2 451 488 doi 10 37520 fi 2022 020 ISSN 2533 4069 8 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2024 Haviland s 122 a b c Henke 2007 pp 1527 9 a b Richmond Brian G Jungers William L 21 Mart 2008 Orrorin tugenensis Femoral Morphology and the Evolution of Hominin Bipedalism Science Ingilizce 319 5870 1662 1665 doi 10 1126 science 1154197 ISSN 0036 8075 PMID 18356526 26 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2021 a b First hominid from the Miocene Lukeino Formation Kenya Comptes Rendus de l Academie des Sciences Series IIA Earth and Planetary Science Ingilizce 332 2 137 144 30 Ocak 2001 doi 10 1016 S1251 8050 01 01529 4 ISSN 1251 8050 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2021 Senut Brigitte 2007 The Earliest Putative Hominids Handbook of Paleoanthropology pp 1519 1538 Almecija Sergio Tallman Melissa Alba David M Pina Marta Moya Sola Salvador Jungers William L Aralik 2013 The femur of Orrorin tugenensis exhibits morphometric affinities with both Miocene apes and later hominins Nature Communications Ingilizce 4 1 doi 10 1038 ncomms3888 ISSN 2041 1723 Evrim Agaci 30 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2021 GenelHaviland William A Prins Harald E L Walrath Dana McBride Bunny Evolution and prehistory the human challenge Cengage Learning 2007 ISBN 049538190XDis baglantilarWikimedia Commons ta Orrorin ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Orrorin ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Orrorin tugenensis 12 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Smithsonian Institution s Human Origins Program Human Timeline Interactive 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Smithsonian National Museum of Natural History Agustos 2016