Evrimin kanıtları ve canlıların ortak atadan geldiği, bilim insanlarının uzun yıllar boyunca çeşitli alanlar ve disiplinlerde canlıların akrabalık derecesi ve ortak kökenine dair çalışmalarda ortaya çıkarılmış olup bu kanıtlar, evrimsel süreçlerin meydana geldiğini göstererek evrimin bir olgu olarak gerçekliğini doğrulamış ve Dünya üzerindeki yaşamın türlülük ve çeşitliliğine neden olan doğal süreçler hakkında bir bilgi zenginliği sağlamıştır. Bu kanıtlar, yaşamın zaman içinde nasıl ve neden değiştiğini açıklayan ve bilimsel bir kuram olan modern evrimsel sentezi desteklemektedir. Evrimsel biyologlar, test edilebilir varsayımlarda bulunup hipotezleri test ederek ve nedenlerini açıklayan ve gösteren kuramlar geliştirerek ortak atayı belgelerler.
Organizmaların DNA dizilerinin karşılaştırması, filogenetik olarak birbirlerine yakın olan organizmaların filogenetik olarak birbirlerine uzak olan organizmalara kıyasla gen dizilerinde daha yüksek derecelerde benzerlikler gösterdiklerini ortaya koymuştur. Ortak ataya dair daha fazla kanıt, psödogenler gibi kalıcı bir dejenerasyona uğrayarak işlevlerini yitirmiş genlerin çalışmayan evrimsel akrabaları olan ve organizmaların yakın akrabalarında da bulunan DNA bölgelerindeki gen kalıntılarından gelir.
Evrimsel süreçler hem doğada hem de laboratuvar ortamında birçok defa gözlemlenmiş olup yakın zamanda gerçekleşen yeni türleşme olayları da tespit edilmiştir.Canlı türlerinde yeni özelliklerin gelişimi ve ortaya çıkması rastlantısal oluşan mutasyonlar aracılığıyla açıklanmıştır. Tür içi ve türler arası düzeyde oluşan evrim gerçeği, deneysel olarak da kanıtlanmış olup türleşme süreçleri doğada da gözlemlenmektedir.
Fosiller canlıların jeolojik devirlerdeki evrimsel gelişmelerini gösterdiği için önemli olup paleontologlar yaşamın evrimsel tarihi hakkında bilgi edinmek için fosilleri inceler. Modern türler arasındaki benzerlik derecesi canlı organizmaların yapılarının, genomlarının ve embriyo gelişimlerinin karşılaştırılmasıyla tespit edilir. Evrime dair ek veriler, biyocoğrafya alanındaki bitki ve hayvanlar ile onların coğrafi dağılım kurallarının incelenmesiyle elde edilir. Tüm bu veriler toplanarak tek bir resim halinde evrimsel hayat ağacını oluşturur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ AAAS Konseyi, AAAS Kararı: Evrim Teorisinin Bugünkü Bilimsel Durumu 17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) . Advancement of Science Amerikan Derneği . (26 Aralık, 1922) Arşivlenmiş . orijinali 20 Ağustos 2011 tarihli
- (16 Şubat 2006). Arşivlenmiş. Oluşturulma tarihi, 20 Ağustos 2011.
- ^ author., Spilsbury, Louise,. What is evolution?. ISBN . OCLC 961275629.
- ^ Mayr, Ernst (2001). What evolution is. New York: Basic Books. ISBN . OCLC 47443814. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2021.
- ^ Mount DM. (2004). Bioinformatics: Sequence and Genome Analysis (2nd ed.). Cold Spring Harbor Laboratory Press: Cold Spring Harbor, NY.. .
- ^ Türleşmenin Gözlenen Örnekleri 29 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) . TalkOrigins.org Arşiv . Arşivlenmiş orijinal 21 Ağustos 2011.
- ^ Morfolojik kanıtlar 13 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Evrimin kanıtı. State Darwin Müzesi. Arşivlenmiş orijinal 20 Ağustos 2011 dan.
- ^ Embriyolojik kanıtı 4 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Evrimin Kanıtı. State Darwin Müzesi. Arşivlenmiş orijinal 20 Ağustos 2011.
- ^ Biyocoğrafik Kanıt 4 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Evrim Kanıtı. State Darwin Müzesi. Arşivlenmiş orijinal 20 Ağustos 2011 dan.
Konuyla ilgili yayınlar
- Biological science. Oxford. 2002.
- Clegg, C.J. (1998). Genetics & evolution. Londra: J. Murray. ISBN .
- (2009). Why Evolution is True. New York: Oxford University Press. ISBN .
- Darwin, Charles 24 November 1859. On the by means of Natural Selection or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life. London: , . 502 pages. Reprinted: Gramercy (22 May 1995).
- Dawkins, Richard (2009). The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution. Bantam Press. ISBN .
- Endler, John A. (1986). Natural selection in the wild. New Jersey: Princeton University Press. ISBN .
- Fitzhugh, Kirk (2006). . Natural History Museum of Los Angeles County. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Grant, Peter R.; Grant, B. Rosemary (2014). 40 Years of Evolution: Darwin's Finches on Daphne Major Island. Princeton University Press. s. 432. ISBN .
- Hill, A.; Behrensmeyer, A. K. (1980). Fossils in the making: vertebrate taphonomy and paleoecology. Chicago: University of Chicago Press. ISBN .
- Kluge, Arnold G. (1999). "The Science of Phylogenetic Systematics: Explanation, Prediction and Test". Cladistics. 15 (4): 429-436. doi:10.1111/j.1096-0031.1999.tb00279.x. hdl:2027.42/73926 .
- Laurin, Michel (2000). (PDF). Tree. 15 (3): 118-123. doi:10.1016/s0169-5347(99)01780-2. (PMID) 10675932. 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2017.
- Mayr, Ernst (2001). What evolution is. New York: Basic Books. ISBN .
- Paul, C.R.C.; Donovan, S.K. (1998). The adequacy of the fossil record. New York: John Wiley. ISBN .
- Prothero, Donald (2007). Evolution: What the Fossils Say and Why it Matters. Columbia University Press. ISBN .
- Shubin, Neil (2008). Your Inner Fish:A Journey Into the 3.5 Billion-Year History of the Human Body. Random House. ISBN .
- Sober, Elliott (2008). Evidence and Evolution: The logic behind the science. Cambridge University Press. ISBN .
Evrim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Evrimin kanitlari ve canlilarin ortak atadan geldigi bilim insanlarinin uzun yillar boyunca cesitli alanlar ve disiplinlerde canlilarin akrabalik derecesi ve ortak kokenine dair calismalarda ortaya cikarilmis olup bu kanitlar evrimsel sureclerin meydana geldigini gostererek evrimin bir olgu olarak gercekligini dogrulamis ve Dunya uzerindeki yasamin turluluk ve cesitliligine neden olan dogal surecler hakkinda bir bilgi zenginligi saglamistir Bu kanitlar yasamin zaman icinde nasil ve neden degistigini aciklayan ve bilimsel bir kuram olan modern evrimsel sentezi desteklemektedir Evrimsel biyologlar test edilebilir varsayimlarda bulunup hipotezleri test ederek ve nedenlerini aciklayan ve gosteren kuramlar gelistirerek ortak atayi belgelerler Organizmalarin DNA dizilerinin karsilastirmasi filogenetik olarak birbirlerine yakin olan organizmalarin filogenetik olarak birbirlerine uzak olan organizmalara kiyasla gen dizilerinde daha yuksek derecelerde benzerlikler gosterdiklerini ortaya koymustur Ortak ataya dair daha fazla kanit psodogenler gibi kalici bir dejenerasyona ugrayarak islevlerini yitirmis genlerin calismayan evrimsel akrabalari olan ve organizmalarin yakin akrabalarinda da bulunan DNA bolgelerindeki gen kalintilarindan gelir Evrimsel surecler hem dogada hem de laboratuvar ortaminda bircok defa gozlemlenmis olup yakin zamanda gerceklesen yeni turlesme olaylari da tespit edilmistir Canli turlerinde yeni ozelliklerin gelisimi ve ortaya cikmasi rastlantisal olusan mutasyonlar araciligiyla aciklanmistir Tur ici ve turler arasi duzeyde olusan evrim gercegi deneysel olarak da kanitlanmis olup turlesme surecleri dogada da gozlemlenmektedir Fosiller canlilarin jeolojik devirlerdeki evrimsel gelismelerini gosterdigi icin onemli olup paleontologlar yasamin evrimsel tarihi hakkinda bilgi edinmek icin fosilleri inceler Modern turler arasindaki benzerlik derecesi canli organizmalarin yapilarinin genomlarinin ve embriyo gelisimlerinin karsilastirilmasiyla tespit edilir Evrime dair ek veriler biyocografya alanindaki bitki ve hayvanlar ile onlarin cografi dagilim kurallarinin incelenmesiyle elde edilir Tum bu veriler toplanarak tek bir resim halinde evrimsel hayat agacini olusturur Ayrica bakinizYasamin evrimsel tarihi Evrim zaman cizelgesiKaynakca AAAS Konseyi AAAS Karari Evrim Teorisinin Bugunku Bilimsel Durumu 17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Advancement of Science Amerikan Dernegi 26 Aralik 1922 Arsivlenmis orijinali 20 Agustos 2011 tarihli 16 Subat 2006 Arsivlenmis Olusturulma tarihi 20 Agustos 2011 author Spilsbury Louise What is evolution ISBN 978 0 7502 9799 8 OCLC 961275629 Mayr Ernst 2001 What evolution is New York Basic Books ISBN 0 465 04425 5 OCLC 47443814 16 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2021 Mount DM 2004 Bioinformatics Sequence and Genome Analysis 2nd ed Cold Spring Harbor Laboratory Press Cold Spring Harbor NY ISBN 0 87969 608 7 Turlesmenin Gozlenen Ornekleri 29 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce TalkOrigins org Arsiv Arsivlenmis orijinal 21 Agustos 2011 Morfolojik kanitlar 13 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Evrimin kaniti State Darwin Muzesi Arsivlenmis orijinal 20 Agustos 2011 dan Embriyolojik kaniti 4 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Evrimin Kaniti State Darwin Muzesi Arsivlenmis orijinal 20 Agustos 2011 Biyocografik Kanit 4 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Evrim Kaniti State Darwin Muzesi Arsivlenmis orijinal 20 Agustos 2011 dan Konuyla ilgili yayinlarBiological science Oxford 2002 Clegg C J 1998 Genetics amp evolution Londra J Murray ISBN 978 0 7195 7552 5 2009 Why Evolution is True New York Oxford University Press ISBN 978 0 19 923084 6 Darwin Charles 24 November 1859 On the by means of Natural Selection or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life London 502 pages Reprinted Gramercy 22 May 1995 0 517 12320 7 Dawkins Richard 2009 The Greatest Show on Earth The Evidence for Evolution Bantam Press ISBN 978 1 4165 9478 9 Endler John A 1986 Natural selection in the wild New Jersey Princeton University Press ISBN 978 0 691 08387 2 Fitzhugh Kirk 2006 Natural History Museum of Los Angeles County 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Grant Peter R Grant B Rosemary 2014 40 Years of Evolution Darwin s Finches on Daphne Major Island Princeton University Press s 432 ISBN 978 0691160467 Hill A Behrensmeyer A K 1980 Fossils in the making vertebrate taphonomy and paleoecology Chicago University of Chicago Press ISBN 978 0 226 04169 8 Kluge Arnold G 1999 The Science of Phylogenetic Systematics Explanation Prediction and Test Cladistics 15 4 429 436 doi 10 1111 j 1096 0031 1999 tb00279 x hdl 2027 42 73926 Laurin Michel 2000 PDF Tree 15 3 118 123 doi 10 1016 s0169 5347 99 01780 2 PMID 10675932 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2017 Mayr Ernst 2001 What evolution is New York Basic Books ISBN 978 0 465 04426 9 Paul C R C Donovan S K 1998 The adequacy of the fossil record New York John Wiley ISBN 978 0 471 96988 4 Prothero Donald 2007 Evolution What the Fossils Say and Why it Matters Columbia University Press ISBN 978 0231139625 Shubin Neil 2008 Your Inner Fish A Journey Into the 3 5 Billion Year History of the Human Body Random House ISBN 978 0 375 42447 2 Sober Elliott 2008 Evidence and Evolution The logic behind the science Cambridge University Press ISBN 978 0 521 87188 4 Evrim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz