Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oruro (İspanyolca okunuşu) veya Uru Uru, Bolivya'nın Oruro departmanının Cercado bölgesinde yer alan bir şehirdir. Şehrin toplam nüfusu 2012'deki nüfus sayımına göre 264.683'tür. Ülkenin resmi başkenti Sucre ile fiili başkenti La Paz'ın hemen hemen ortasında yer alan şehir, yaklaşık 3709 metrelik bir rakıma sahiptir.
| Oruro | |
|---|---|
Oruro şehri | |
 | |
 Bayrak  Mühür | |
  Oruro Potosi'nin Bolivya'daki konumu | |
| Ülke |  Bolivya |
| Oruro | |
| İlçe | |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Rossío Pimentel |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 426,95 km² |
| Nüfus | |
| • Toplam | 264.700 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| Zaman dilimi | UTC-08.00 (PZD) |
Nüfusu itibarıyla Bolivya'nın Santa Cruz de la Sierra, El Alto, La Paz ve Cochabamba'nın ardından en büyük beşinci şehri olan Oruro, kendisiyle aynı adı taşıyan departmanın da başkentidir. Oruro ekonomisi madenciliğe dayandığı için, kentin ekonomik durumu kalay, tungsten ve gümüş gibi madenlerin değerlerine ve bu madenlere olan talebe göre değişim göstermektedir.
Tarihi
Şehir, 1 Kasım 1606 tarihinde Don Manuel Castro de Padilla tarafından Bolivya'nın yerlilerinden olan toprakları üzerinde gümüş madenciliği merkezi olarak kurulmuştur. O dönemde kentin adı İspanyol Kralı 'e atıfla Real Villa de San Felipe de Austria idi. Bir süreliğine gelişen şehir, gümüşün tükenmesiyle beraber terk edildi.
Uzun bir süre terk edilmiş olarak kalan Oruro, 19. yüzyılın sonlarında Avrupalı Bolivyalılar tarafından kalay madenciliği merkezi olarak yeniden inşa edildi. İsmi de o bölgede yaşayan yerli kabilelerinden olan Uru-Uru'dan geliyordu. Şehir madencilik açısından o kadar önemli hale geldi ki bir zamanlar kentteki La Salvadora kalay madeni dünyada kalayın çıkarıldığı en önemli merkezdi. Zamanla maden kaynakları azaldıkça şehrin ekonomisi de durgunluğa girdi. Bugün Oruro'nun ekonomisi temelde hala madenciliğe dayanmaktadır.
Ekonomi
Eskiden beri tipik bir madenci kasabası olsa da, Oruro özellikle 20. yüzyılın sonlarından beri turistik açıdan da popüler hale gelmeye başlamıştır. 21. yüzyılın başlarından itibaren Şili ve Bolivya arasında artan ticaret ve işbirliği sayesinde Oruro'da üretilen mallar Şili üzerinden dünya pazarlarına satılır. Şili'nin Iquique ve Antofagasta limanları Oruro ekonomisi açısından özel bir öneme sahiptir. Yine gelişen yol altyapısı sayesinde Oruro, Brezilya'nın Atlantik kıyısındaki limanlarından olan Santos ile Bolivya'nın fiili başkenti La Paz arasında bir köprü görevi görmektedir.
Kültür ve Eğitim
Ekonomik anlamda gerileme yaşamasına rağmen şehir, Oruro Karnavalı sayesinde önemli ölçüde turist çekmektedir. Maskeli bir şekilde yapılan halk danslarını kapsayan Oruro Karnavalı, Güney Amerika'daki en önemli folklor etkinliklerinden biri olarak görülmektedir.
Oruro Senfoni Orkestrası bu şehirde bulunur. Aymara halkından ressam Alejandro Mario Yllanes (1913–1960) de bu kentte dünyaya gelmiştir.
Mühendislik bölümleiyle bilinen Universidad Técnica de Oruro (Oruro Teknik Üniversitesi) de yine Oruro'da yer almaktadır.
İklim
Oruro, tuzlu göller olan ve Poopó'nun kuzeyinde bulunur. La Paz'dan otobüsle 3 saatte Oruro'ya ulaşılabilir. Deniz seviyesinden 3709 metre yükseklikte bulunan şehir, soğuğuyla meşhurdur. Kış soğuğunun bitiminden sonraki ve yaz yağmurlarının başlamasından önceki aylar, yani Ağustos, Eylül ve Ekim ayları ise en ılık aylardır. Şehirde esen soğuk rüzgarlar, Mayıs ayından Temmuz'un başlarına kadar havayı -20 °C'ye kadar düşürebilmektedir. Yaz ayları ise oldukça ılık geçer. Oruro, kurak bir bölgede yer almasına rağmen Kasım'dan Mart'a kadar önemli ölçüde yağış gören bir şehirdir. Köppen iklim sınıflandırmasına göre kentin iklimi soğuk subtropikal yayla iklimiyken, soğuk yarı-kurak iklimle komşudur. Ilık gündüzlerden ve kuru kıştan dolayı fazla kar yağışı görülmez. Şehre son kez 4 Temmuz 2015'te kar yağmıştır.
Turistik yerler
- Museo Patiño, "kalay baronu" olarak bilinen 'nun eskiden yaşadığı evdir.
- Museo Mineralógico'da (Mineraloji Müzesi) değerli taşlar, mineraller ve fosillerle ilgili sergiler bulunur.
- Museo Etnográfico Minero (Etnografik Madencilik Müzesi) bir maden tünelinin içinde yer alır ve Bolivya'daki madencilik üzerine bir müzedir.
- Museo Nacional Antropológico Eduardo López Rivas'ta (Ulusal Antropoloji Müzesi) Oruro Karnavalı ile ilgili bilgiler yer alır ve yerli Chipaya ve Uru kabilelerinin kullandığı aletler sergilenir.
- Catedral Nuestra Señora de la Asunción, Santuario de la Virgen del Socavón ve Iglesia de Cunchupata kiliseleri de görülmeye değerdir.
- Inti Raymi isimli maden de meşhurdur.
Kardeş şehirler
Orurolu önemli insanlar
- (1922–2005), sendika lideri
- (1912–1980), Bolivyalı yazar, şair ve gazeteci
Galeri
-
![image]()
Oruro'nun arması -
![image]()
Oruro şehri -
![image]()
Oruro şehri ve Uru Uru gölü -
![image]()
Oruro'da bulunan madenci kaskı heykeli -
![image]()
Oruro'da bulunan bir sokak -
![image]()
1879 yılında Oruro -
![image]()
Oruro Katedrali -
![image]()
Socavon (La Salvadora) madeni -
![image]()
Oruro'da yer alan köylü ve çiftçi marketi (Mercado campesino La Kantuta) -
![image]()
Oruro'nun güneyinde bulunan Poopó Gölü -
![image]()
Oruro'daki hayvanlar -
![image]()
2009 Oruro Karnavalı -
![image]()
2009 Oruro Karnavalı -
![image]()
2009 Oruro Karnavalı -
![image]()
2009 Oruro Karnavalı -
![image]()
2009 Oruro Karnavalı -
![image]()
2009 Oruro Karnavalı
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Oruro, Bolivya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Oscar Cornblit. (1995). Power and Violence in the Colonial City: Oruro from the Mining Renaissance to the Rebellion of Tupac Amaru (1740-1782). Cambridge University Press.
- ^ . Bolivia, Lonely Planet. 4 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Milka Ruth Cayoja Ancalle (2012). (PDF). Yüksek lisans tezi. Pontifical Catholic University of Chile. 8 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2014.
- ^ Ancalle (2012), sf. 27
- ^ Margaret Joy Kartomi & Stephen Blum, (1994). Music-Cultures In Contact: Convergences And Collisions. Gordon and Breach. s. sf. 63.
- ^ Raynor, Vivien (5 Nisan 1992). "ART; "Works by a Vanished Bolivian Painter". New York Times. 10 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2009.
- ^ . 5 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2006.
- ^ "Oruro, Bolivia Köppen İklim Sınıflandırması (Weatherbase)"". weatherbase.com. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2017.
- ^ . 16 Temmuz 2015. 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
 | Bolivya'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oruro Ispanyolca okunusu veya Uru Uru Bolivya nin Oruro departmaninin Cercado bolgesinde yer alan bir sehirdir Sehrin toplam nufusu 2012 deki nufus sayimina gore 264 683 tur Ulkenin resmi baskenti Sucre ile fiili baskenti La Paz in hemen hemen ortasinda yer alan sehir yaklasik 3709 metrelik bir rakima sahiptir OruroOruro sehriBayrakMuhurOruroPotosi nin Bolivya daki konumuUlke BolivyaOruroIlceIdare Belediye baskaniRossio PimentelYuzolcumu Toplam426 95 km Nufus Toplam264 700 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 08 00 PZD Nufusu itibariyla Bolivya nin Santa Cruz de la Sierra El Alto La Paz ve Cochabamba nin ardindan en buyuk besinci sehri olan Oruro kendisiyle ayni adi tasiyan departmanin da baskentidir Oruro ekonomisi madencilige dayandigi icin kentin ekonomik durumu kalay tungsten ve gumus gibi madenlerin degerlerine ve bu madenlere olan talebe gore degisim gostermektedir TarihiSehir 1 Kasim 1606 tarihinde Don Manuel Castro de Padilla tarafindan Bolivya nin yerlilerinden olan topraklari uzerinde gumus madenciligi merkezi olarak kurulmustur O donemde kentin adi Ispanyol Krali e atifla Real Villa de San Felipe de Austria idi Bir sureligine gelisen sehir gumusun tukenmesiyle beraber terk edildi Uzun bir sure terk edilmis olarak kalan Oruro 19 yuzyilin sonlarinda Avrupali Bolivyalilar tarafindan kalay madenciligi merkezi olarak yeniden insa edildi Ismi de o bolgede yasayan yerli kabilelerinden olan Uru Uru dan geliyordu Sehir madencilik acisindan o kadar onemli hale geldi ki bir zamanlar kentteki La Salvadora kalay madeni dunyada kalayin cikarildigi en onemli merkezdi Zamanla maden kaynaklari azaldikca sehrin ekonomisi de durgunluga girdi Bugun Oruro nun ekonomisi temelde hala madencilige dayanmaktadir EkonomiEskiden beri tipik bir madenci kasabasi olsa da Oruro ozellikle 20 yuzyilin sonlarindan beri turistik acidan da populer hale gelmeye baslamistir 21 yuzyilin baslarindan itibaren Sili ve Bolivya arasinda artan ticaret ve isbirligi sayesinde Oruro da uretilen mallar Sili uzerinden dunya pazarlarina satilir Sili nin Iquique ve Antofagasta limanlari Oruro ekonomisi acisindan ozel bir oneme sahiptir Yine gelisen yol altyapisi sayesinde Oruro Brezilya nin Atlantik kiyisindaki limanlarindan olan Santos ile Bolivya nin fiili baskenti La Paz arasinda bir kopru gorevi gormektedir Kultur ve EgitimEkonomik anlamda gerileme yasamasina ragmen sehir Oruro Karnavali sayesinde onemli olcude turist cekmektedir Maskeli bir sekilde yapilan halk danslarini kapsayan Oruro Karnavali Guney Amerika daki en onemli folklor etkinliklerinden biri olarak gorulmektedir Oruro Senfoni Orkestrasi bu sehirde bulunur Aymara halkindan ressam Alejandro Mario Yllanes 1913 1960 de bu kentte dunyaya gelmistir Muhendislik bolumleiyle bilinen Universidad Tecnica de Oruro Oruro Teknik Universitesi de yine Oruro da yer almaktadir IklimOruro tuzlu goller olan ve Poopo nun kuzeyinde bulunur La Paz dan otobusle 3 saatte Oruro ya ulasilabilir Deniz seviyesinden 3709 metre yukseklikte bulunan sehir soguguyla meshurdur Kis sogugunun bitiminden sonraki ve yaz yagmurlarinin baslamasindan onceki aylar yani Agustos Eylul ve Ekim aylari ise en ilik aylardir Sehirde esen soguk ruzgarlar Mayis ayindan Temmuz un baslarina kadar havayi 20 C ye kadar dusurebilmektedir Yaz aylari ise oldukca ilik gecer Oruro kurak bir bolgede yer almasina ragmen Kasim dan Mart a kadar onemli olcude yagis goren bir sehirdir Koppen iklim siniflandirmasina gore kentin iklimi soguk subtropikal yayla iklimiyken soguk yari kurak iklimle komsudur Ilik gunduzlerden ve kuru kistan dolayi fazla kar yagisi gorulmez Sehre son kez 4 Temmuz 2015 te kar yagmistir Turistik yerlerMuseo Patino kalay baronu olarak bilinen nun eskiden yasadigi evdir Museo Mineralogico da Mineraloji Muzesi degerli taslar mineraller ve fosillerle ilgili sergiler bulunur Museo Etnografico Minero Etnografik Madencilik Muzesi bir maden tunelinin icinde yer alir ve Bolivya daki madencilik uzerine bir muzedir Museo Nacional Antropologico Eduardo Lopez Rivas ta Ulusal Antropoloji Muzesi Oruro Karnavali ile ilgili bilgiler yer alir ve yerli Chipaya ve Uru kabilelerinin kullandigi aletler sergilenir Catedral Nuestra Senora de la Asuncion Santuario de la Virgen del Socavon ve Iglesia de Cunchupata kiliseleri de gorulmeye degerdir Inti Raymi isimli maden de meshurdur Kardes sehirlerLima Peru Iquique Sili Calama SiliOrurolu onemli insanlar 1922 2005 sendika lideri 1912 1980 Bolivyali yazar sair ve gazeteciGaleriOruro nun armasi Oruro sehri Oruro sehri ve Uru Uru golu Oruro da bulunan madenci kaski heykeli Oruro da bulunan bir sokak 1879 yilinda Oruro Oruro Katedrali Socavon La Salvadora madeni Oruro da yer alan koylu ve ciftci marketi Mercado campesino La Kantuta Oruro nun guneyinde bulunan Poopo Golu Oruro daki hayvanlar 2009 Oruro Karnavali 2009 Oruro Karnavali 2009 Oruro Karnavali 2009 Oruro Karnavali 2009 Oruro Karnavali 2009 Oruro KarnavaliKaynakcaWikimedia Commons ta Oruro Bolivya ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Oscar Cornblit 1995 Power and Violence in the Colonial City Oruro from the Mining Renaissance to the Rebellion of Tupac Amaru 1740 1782 Cambridge University Press Bolivia Lonely Planet 4 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Milka Ruth Cayoja Ancalle 2012 PDF Yuksek lisans tezi Pontifical Catholic University of Chile 8 Subat 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2014 Ancalle 2012 sf 27 Margaret Joy Kartomi amp Stephen Blum 1994 Music Cultures In Contact Convergences And Collisions Gordon and Breach s sf 63 Raynor Vivien 5 Nisan 1992 ART Works by a Vanished Bolivian Painter New York Times 10 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2009 5 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2006 Oruro Bolivia Koppen Iklim Siniflandirmasi Weatherbase weatherbase com 24 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2017 16 Temmuz 2015 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2015 Bolivya daki bir yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz