Kalay, periyodik cetvelde atom numarası 50 olan elementtir. Simgesi Sn olup Latince stannum dan gelir. Gümüşümsü gri renktedir. Havada kolaylıkla okside olmaz, korozyona karşı dirençlidir. Bu özelliğinden ötürü diğer metallerin (korozyondan korumak amacıyla) kullanılır. Tarihçesi MÖ 3000 yıllarına dayanır. Antik Mısır'da ve Mezopotamya'da bronz alaşımında kalay kullanılmıştır.
Allotropları
Kalayın alfa-kalay ve beta-kalay olmak üzere başlıca iki allotropu vardır. Düşük sıcaklıklarda gri veya alfa-kalay kararlı olup, silisyum ve germanyuma benzeyen kübik kristal yapıdadır. 13,2 °C nin üzerinde ısıtıldığında beyaz veya beta-kalaya dönüşür. Beyaz kalay tetragonal kristalin yapıdadır. Soğutulduğunda yavaşça gri formuna dönüşür ki bu durum kalay hastalığı olarak bilinir. Bu dönüşüm, aluminyum ve çinko gibi (safsızlıkların) varlığından etkilenir ve antimon veya bizmut ilavesiyle önlenebilir.
Kalay elementinin Kalay çığlığı adı verilen karakteristik bir bükülme sesi vardır. Elementin iç yapısındaki kristalleşmenin sonucu element büküldüğünde cam ezilmesine, kırılmasına benzer ses üretir.
Dış bağlantılar
- WebElements.com – Kalay (İngilizce) 27 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kalayla ilgili ilginç bilgiler (İngilizce) 4 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kalay[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kalay Sn H Periyodik tablo HeLi Be B C N O F NeNa Mg Al Si P S Cl ArK Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br KrRb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I XeCs Ba Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At RnFr Ra Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Temel ozellikleriAtom numarasi 50Element serisi Zayif metallerGrup periyot blok 5 pGorunus Gumusumsu griKutle numarasi 118 710 7 g molElektron dizilimi Kr 4d10 5s2 5p2Enerji seviyesi basina Elektronlar 2 8 18 18 4CAS kayit numarasi 7440 31 5Fiziksel OzellikleriMaddenin hali katiYogunluk beyaz 7 265 g cm Sivi haldeki yogunlugu 6 99 g cm Ergime noktasi 505 08 K 231 93 CKaynama noktasi 2875 K 2602 CErgime isisi beyaz 7 03 kJ molBuharlasma isisi beyaz 296 1 kJ molIsi kapasitesi 27 112 J mol K Atom ozellikleriKristal yapisi TetragonalYukseltgenme seviyeleri 4 2 Elektronegatifligi 1 96 Pauling olcegiIyonlasma enerjisi 708 6 kJ molAtom yaricapi 145 pmAtom yaricapi hes 145 pmKovalent yaricapi 141 pmVan der Waals yaricapi 217 pmDiger ozellikleriElektrik direnci 115 nW m 20 C de Isil iletkenlik 66 8 W m K Isil genlesme 22 0 µm m K 25 C de Ses hizi 2730 m s 20 C de Mohs sertligi 1 5Vickers sertligi MPaBrinell sertligi 51 MPa Kalay periyodik cetvelde atom numarasi 50 olan elementtir Simgesi Sn olup Latince stannum dan gelir Gumusumsu gri renktedir Havada kolaylikla okside olmaz korozyona karsi direnclidir Bu ozelliginden oturu diger metallerin korozyondan korumak amaciyla kullanilir Tarihcesi MO 3000 yillarina dayanir Antik Misir da ve Mezopotamya da bronz alasiminda kalay kullanilmistir AllotroplariKalayin alfa kalay ve beta kalay olmak uzere baslica iki allotropu vardir Dusuk sicakliklarda gri veya alfa kalay kararli olup silisyum ve germanyuma benzeyen kubik kristal yapidadir 13 2 C nin uzerinde isitildiginda beyaz veya beta kalaya donusur Beyaz kalay tetragonal kristalin yapidadir Sogutuldugunda yavasca gri formuna donusur ki bu durum kalay hastaligi olarak bilinir Bu donusum aluminyum ve cinko gibi safsizliklarin varligindan etkilenir ve antimon veya bizmut ilavesiyle onlenebilir Kalay elementinin Kalay cigligi adi verilen karakteristik bir bukulme sesi vardir Elementin ic yapisindaki kristallesmenin sonucu element bukuldugunde cam ezilmesine kirilmasina benzer ses uretir Simyacilarin kullandigi kalay simgesiDis baglantilarWebElements com Kalay Ingilizce 27 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kalayla ilgili ilginc bilgiler Ingilizce 4 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kalay olu kirik baglanti