Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Osmanlı İmparatorluğu gerileme dönemi adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Osmanlı İmparatorluğu reform dönemi, Türk ve Türkiye tarihi için önemli bir dönem. Bu dönem 1828'de başlayıp 1908'e kadar devam eder.
Dönemin Özellikleri
Osmanlı Devleti, Avrupalı devletlerin kendi aralarındaki çıkar çatışmalarından yararlanıp denge politikası izleyerek varlığını korumaya çalışmıştır. Osmanlı Devleti'ne, bu dönemde Avrupalı Devletlerce "Hasta Adam" lakabı konulmuştur.
Modernizasyon 1828–1839
1808–1839: II. Mahmud
- Alemdar Mustafa Paşa, Nizam-ı Cedit ordusunun yerine Sekban-ı Cedit Ordusu'nu kurdu.
- II. Mahmut, Alemdar Mustafa Paşanın öldürülmesi üzerine Sekban-ı Cedit'in yerine Eşkinci Ocağı kurdu.
- 1826'da Yeniçeri Ocağı'nı kaldırarak yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye Ordusu kuruldu. Bu olayın adı Vakay-i Hayriye (Hayırlı Olay)'dir.
- Yeni kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammediye Ordusu tümen, tabur, bölük gibi birliklere ayrıldı.
- Ordunun reformu için Prusya'dan subaylar getirildi. Avrupa'ya subaylar gönderildi.
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı
Tanzimat 1839–1876
1839–1861 I. Abdülmecit
Tanzimat Fermanı (3 Kasım 1839)
Tanzimat Fermanı'nın amacı; Osmanlı uyruğunda bulunan bütün vatandaşlara eşit haklar vererek Avrupa devletlerinin Osmanlıların içişlerine karışmasını önlemek, Azınlıklar ve Avrupa üzerinde olumlu bir etki yaparak Avrupalı devletlerin desteğini sağlamak ve imparatorluğu yeniden toparlamaktı.
- Avrupalı Devletlerin, Osmanlı İmparatorluğu'nun iç işlerine karışmasına engel olmak.
- Mısır ve Boğazlar konusunda Avrupalı devletlerin desteğini kazanmak.
- Devleti ve toplumu demokratik bir yapıya kavuşturmak.
- Azınlık isyanlarını önleme isteği.
Bu nedenlerden dolayı 3 Kasım 1839'da Tanzimat Fermanı (Gülhane Hattı Hümayun) ilan edildi.
- Müslüman ve Hristiyan bütün halkın namus, ırz, can ve mal güvenliğinin sağlanması.
- Askerliğin düzenli bir şekle sokulması.
- Vergilerin düzenli bir yönteme göre belirlenmesi ve toplanması.
Londra Konferansı (1840)
- Mısır Valiliği, babadan oğula geçmek üzere Mehmet Ali Paşa'ya verilecek, fakat hukuki yönden Osmanlı'ya bağlı kalacak.
- Mısır'da vergiler padişah adına toplanacak, dörtte biri İstanbul'a gönderilecek.
- Suriye, Adana ve Girit Osmanlı'ya geri verilecek.
Bu anlaşmayla Mısır, iç işlerinde serbest, dış işlerinde Osmanlı'ya bağlı imtiyazlı bir eyalet haline geldi.
Londra Konferansı (1841)
Hünkâr İskelesi Antlaşması'nın süresi bitince Londra'da bir konferans toplandı. Toplantıya İngiltere, Rusya, Fransa, Avusturya-Macaristan, Prusya ve Osmanlı Devleti katıldı. Londra'da imzalanan Boğazlar Sözleşmesi'ne göre:
- Boğazlar Osmanlı Devleti'nin olacak, ancak Osmanlı barış halindeyken boğazlar bütün savaş gemilerine kapatılacaktı.
- Bu sözleşme ile boğazlar, devletlerarası bir statü kazandı.
- Osmanlının boğazlar üzerindeki hükümranlık haklarına kısıtlama getirilmiştir.
- Rusya boğazlar üzerindeki üstünlüğünü kaybederken, Fransa ve İngiltere Akdeniz'deki güvenliklerini artırmışlardır.
Islahat Fermanı (1856)
Paris Antlaşması görüşmeleri sürerken Islahat Fermanı ilan edilmişti (1856). Bu fermanla ilgili bir madde Paris Antlaşması'nda da yer aldı. Islahat Fermanı kaynağını ve ortaya çıkış nedenini yabancı devletlerden almaktadır. Bu fermanın esasları Fransa'nın ısrarı ile Avusturya, İngiltere ve Fransa tarafından belirlenmiştir. Osmanlı Devleti, Paris antlaşması şartlarını lehine çevirmek için bu fermanı ilan etmiştir.
- Din ve mezhep hürriyeti sağlanarak azınlıklara okul, kilise ve hastane açma hakkı verilecek.
- Azınlık ve yabancılara küçük düşürücü sözler söylenmeyecek.
- Azınlıklar da bütün devlet memurluklarına girebilecek.
- Askerlik işleri yeniden düzenlenecek, azınlıklardan askerlik için bedel kabul edilecek.
- Vergi sistemi yeniden düzenlenecek. İltizam usulü kaldırılacak.
- Herkes inancına göre yemin edecek, karma mahkemeler kurulacak.
1861–1876 Abdülaziz
Bu dönemde, Rusya'nın Balkanlarda Panslavizm idealini yaymaya başlamasıyla isyanlar başlamıştır. Sırp, Karadağ, Bosna-Hersek, Rumen (Eflak ve Boğdan) ve Bulgar isyanları ortaya çıkarak "Balkan Bunalımı"na zemin hazırlandı ve Girit'teki Rumlar ayaklanarak Yunanistan'a bağlanmak istediler. Avrupalıların duruma müdahalesiyle Osmanlı Devleti Halepa Fermanı'nı ilan etmiş ve Giritlilere vergi muafiyeti getirilmiştir. Mısır Hıdivi İsmail Paşa'nın gayretleri ve Fransa'nın desteğiyle 1869'da Süveyş Kanalı açılmış, böylece coğrafi keşiflerle önemini yitiren Mısır ve Akdeniz yeniden canlanmıştır. Bu durum Avrupalı devletlerin Mısır'a sahip olma arzunu artırmıştır.
Beylerbeyi ve Çırağan sarayları yapılmıştır. Avrupalı Devletler azınlıklarla ilgili ağır istek ve tehditlerden oluşan Berlin Memorandumu'nu ilan ettiler. Avrupa'da önemli gelişmeler görülmüş, İtalya (1870) ve Almanya (1871) siyasi birliklerini tamamlayarak siyasi güç olarak ortaya çıktılar.
Kırım Savaşı (1853-1856)
Sebepleri:
- Rusya'nın Osmanlı Devleti üzerindeki emelleri.
- Kutsal Yerler Meselesi: Rusya İstanbul'a bir elçi göndererek Ortodoks Kilisesi'nin kutsal yerlerle ilgili isteklerinin onaylanmasını istemiş, Ancak bu isteği Osmanlı İmparatorluğu reddetmiştir.
- Rusya'nın 1848 İhtilallerinin Avrupa'da meydana getirdiği kârışıklıklardan yararlanmak istemesi.
Bu sebeplerden dolayı savaş, Osmanlı Devleti ile Rusya arasında 1853'te başladı. Osmanlı donanması Sinop'ta Ruslar tarafından yakıldı. 1854'te İngiltere ve Fransa, Osmanlı Devleti'nin yanında yer aldı. Sivastopol kalesi kuşatılarak alındı. Yenilen Rusya ile Paris Antlaşması imzalandı. (1856)
Kırım Savaşında İngiltere, Fransa, Sardunya ve Piyomento, Osmanlı Devleti'nin yanında savaşa girdi. Avusturya ise Eflak ve Boğdan'ı işgal ederek destek verdi. Osmanlı Devleti ilk dış borcu Kırım savaşı sırasında İngiltere'den aldı. (1854) Osmanlı Devleti Paris anlaşması sırasında Avrupalı devletlerin tam desteğini kazanmak için azınlıklara geniş haklar tanıyan Islahat Fermanı'nı ilan etti.
Kanuni Esasinin yazılması, 1876
1876: V. Murat
V. Murat Abdülaziz'in tahttan indirilmesi sonucu padişah oldu. (1876) Ancak sağlığının yerinde olmadığı görüldü. Bu durum karşısında başta Mithat Paşa olmak üzere önde gelen devlet adamları toplam 93 gün tahtta kalan V. Murat'ı tahttan indirerek Meşrutiyeti ilan etme sözü veren II. Abdülhamit'i tahta çıkardılar.
Birinci Meşrutiyet, 1876–1878
II. Abdülhamit 23 Aralık 1876'da Kanun-i Esasi’yi ilan etti. Böylece meşruti yönetime geçilmiş oluyordu.
1876–1909: II. Abdülhamid
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi)
Savaşın nedeni, İstanbul (Tersane) ve Londra Konferansı kararlarının Osmanlı tarafından kabul edilmemesi ve Rusya'nın Panslavist politikası ve sıcak denizlere inme çabasıdır.
Rusya ilk olarak, Osmanlı'dan balkanlarda ıslahat yapmasını istemiştir. Çünkü Rusya da içinde bulunduğu karışıklıklar dolayısıyla olası bir savaştan çekinmekteydi. Ancak Osmanlı savaş çıkacağını bile bile bu istekleri reddetmiştir. Çünkü Islahat Fermanı nedeniyle, kamuoyu tarafından reformlara büyük bir tepki vardı. Rusya tüm bu sebeplerden dolayı Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti. Savaş, Doğu ve Batı cephesi olarak ikiye ayrılmıştı.Batı cephesinde, Plevne'ye kadar ilerleyen Rus kuvvetlerini, Gazi Osman Paşa durdurdu. Ancak kaledeki kıtlık dolayısıyla, taarruzu deneyen Osman Paşa başarılı olamadı.
Ruslar doğuda Erzurum'a kadar ilerlediler. Rus ordusu tarafından durduruldu. Ancak ağır kış şartlarına dayanamayan Osmanlı kuvvetleri, Rus orduları karşısında tutunamadı. Ruslar batıda Edirne ve doğuda Kars'a kadar girdiler. Sonuç olarak da, iki taraf arasında Ayestafanos Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma Rusya'ya sıcak denizlere inme konusunda Balkan ve Doğu koridorunu açmıştır. Bu durum Avrupa devletlerin tepkisine neden olmuş, Rusya yeni bir savaşı göze alamadığından Berlin'de bir kongre toplanmasını kabul etmiştir. Bu antlaşma yürürlüğe girmemiş, bunun yerine Berlin antlaşması imzalanmıştır. Osmanlı Devleti'nin imzalayıp da uygulamaya konulmayan iki antlaşma Ayestefanos ve Sevrdir.
Berlin Kongresi ve Antlaşması (1878)
Bu sırada İngiltere, Osmanlı Devleti'ne Kıbrıs'ın kendisine bir üs olarak verilmesi durumunda kongrede Osmanlı Devleti'ni savunacağını söyledi. Osmanlı, İngiltere'nin bu isteğini kabul etmek zorunda kaldı.
Bu antlaşma ile Osmanlı'nın dağılma süreci hızlandı. İngiltere de Osmanlı topraklarının parçalanmasına katıldı. Bu yüzden Osmanlının dış politikasında İngiltere'den boşalan yeri Almanya almaya başladı. Ermeni meselesi ilk defa uluslararası bir antlaşmada yer almış, Ermeni Meselesi Ermenilerin değil Osmanlı'yı parçalamak isteyen devletlerin meselesi olarak ortaya çıkmıştır. Osmanlı'nın 19. yy.da en çok toprak kaybettiği antlaşmadır. Anlaşmadan en kârlı çıkan, Bosna-Hersek üzerinde haklar elde eden Avusturya ve Kıbrıs'ı üs olarak alan İngiltere'dir.
Tedbir 1879-1908
II. Abdülhamit parlamentoyu iptal etti.
1879–1908: II. Abdülhamit Dönemi
1897 Yunan Savaşı
1908 Devrimi
1908 Devrimi'ni merkezi Selanik'te bulunan 3. Ordu gerçekleştirdi. Selanik'te bulunan İttihat ve Terakki merkez komitesi organize etti.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Osmanli Imparatorlugu gerileme donemi adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Osmanli Imparatorlugu reform donemi Turk ve Turkiye tarihi icin onemli bir donem Bu donem 1828 de baslayip 1908 e kadar devam eder Donemin OzellikleriOsmanli Devleti Avrupali devletlerin kendi aralarindaki cikar catismalarindan yararlanip denge politikasi izleyerek varligini korumaya calismistir Osmanli Devleti ne bu donemde Avrupali Devletlerce Hasta Adam lakabi konulmustur Modernizasyon 1828 18391808 1839 II Mahmud Alemdar Mustafa Pasa Nizam i Cedit ordusunun yerine Sekban i Cedit Ordusu nu kurdu II Mahmut Alemdar Mustafa Pasanin oldurulmesi uzerine Sekban i Cedit in yerine Eskinci Ocagi kurdu 1826 da Yeniceri Ocagi ni kaldirarak yerine Asakir i Mansure i Muhammediye Ordusu kuruldu Bu olayin adi Vakay i Hayriye Hayirli Olay dir Yeni kurulan Asakir i Mansure i Muhammediye Ordusu tumen tabur boluk gibi birliklere ayrildi Ordunun reformu icin Prusya dan subaylar getirildi Avrupa ya subaylar gonderildi 1828 1829 Osmanli Rus Savasi 1806 1812 Osmanli Rus Savasi Edirne Antlasmasi 1829 Tanzimat 1839 18761839 1861 I Abdulmecit Tanzimat Fermani 3 Kasim 1839 Tanzimat Fermani nin amaci Osmanli uyrugunda bulunan butun vatandaslara esit haklar vererek Avrupa devletlerinin Osmanlilarin icislerine karismasini onlemek Azinliklar ve Avrupa uzerinde olumlu bir etki yaparak Avrupali devletlerin destegini saglamak ve imparatorlugu yeniden toparlamakti Avrupali Devletlerin Osmanli Imparatorlugu nun ic islerine karismasina engel olmak Misir ve Bogazlar konusunda Avrupali devletlerin destegini kazanmak Devleti ve toplumu demokratik bir yapiya kavusturmak Azinlik isyanlarini onleme istegi Bu nedenlerden dolayi 3 Kasim 1839 da Tanzimat Fermani Gulhane Hatti Humayun ilan edildi Musluman ve Hristiyan butun halkin namus irz can ve mal guvenliginin saglanmasi Askerligin duzenli bir sekle sokulmasi Vergilerin duzenli bir yonteme gore belirlenmesi ve toplanmasi Londra Konferansi 1840 Misir Valiligi babadan ogula gecmek uzere Mehmet Ali Pasa ya verilecek fakat hukuki yonden Osmanli ya bagli kalacak Misir da vergiler padisah adina toplanacak dortte biri Istanbul a gonderilecek Suriye Adana ve Girit Osmanli ya geri verilecek Bu anlasmayla Misir ic islerinde serbest dis islerinde Osmanli ya bagli imtiyazli bir eyalet haline geldi Londra Konferansi 1841 Hunkar Iskelesi Antlasmasi nin suresi bitince Londra da bir konferans toplandi Toplantiya Ingiltere Rusya Fransa Avusturya Macaristan Prusya ve Osmanli Devleti katildi Londra da imzalanan Bogazlar Sozlesmesi ne gore Bogazlar Osmanli Devleti nin olacak ancak Osmanli baris halindeyken bogazlar butun savas gemilerine kapatilacakti Bu sozlesme ile bogazlar devletlerarasi bir statu kazandi Osmanlinin bogazlar uzerindeki hukumranlik haklarina kisitlama getirilmistir Rusya bogazlar uzerindeki ustunlugunu kaybederken Fransa ve Ingiltere Akdeniz deki guvenliklerini artirmislardir Islahat Fermani 1856 Paris Antlasmasi gorusmeleri surerken Islahat Fermani ilan edilmisti 1856 Bu fermanla ilgili bir madde Paris Antlasmasi nda da yer aldi Islahat Fermani kaynagini ve ortaya cikis nedenini yabanci devletlerden almaktadir Bu fermanin esaslari Fransa nin israri ile Avusturya Ingiltere ve Fransa tarafindan belirlenmistir Osmanli Devleti Paris antlasmasi sartlarini lehine cevirmek icin bu fermani ilan etmistir Din ve mezhep hurriyeti saglanarak azinliklara okul kilise ve hastane acma hakki verilecek Azinlik ve yabancilara kucuk dusurucu sozler soylenmeyecek Azinliklar da butun devlet memurluklarina girebilecek Askerlik isleri yeniden duzenlenecek azinliklardan askerlik icin bedel kabul edilecek Vergi sistemi yeniden duzenlenecek Iltizam usulu kaldirilacak Herkes inancina gore yemin edecek karma mahkemeler kurulacak 1861 1876 Abdulaziz Bu donemde Rusya nin Balkanlarda Panslavizm idealini yaymaya baslamasiyla isyanlar baslamistir Sirp Karadag Bosna Hersek Rumen Eflak ve Bogdan ve Bulgar isyanlari ortaya cikarak Balkan Bunalimi na zemin hazirlandi ve Girit teki Rumlar ayaklanarak Yunanistan a baglanmak istediler Avrupalilarin duruma mudahalesiyle Osmanli Devleti Halepa Fermani ni ilan etmis ve Giritlilere vergi muafiyeti getirilmistir Misir Hidivi Ismail Pasa nin gayretleri ve Fransa nin destegiyle 1869 da Suveys Kanali acilmis boylece cografi kesiflerle onemini yitiren Misir ve Akdeniz yeniden canlanmistir Bu durum Avrupali devletlerin Misir a sahip olma arzunu artirmistir Beylerbeyi ve Ciragan saraylari yapilmistir Avrupali Devletler azinliklarla ilgili agir istek ve tehditlerden olusan Berlin Memorandumu nu ilan ettiler Avrupa da onemli gelismeler gorulmus Italya 1870 ve Almanya 1871 siyasi birliklerini tamamlayarak siyasi guc olarak ortaya ciktilar Kirim Savasi 1853 1856 Sebepleri Rusya nin Osmanli Devleti uzerindeki emelleri Kutsal Yerler Meselesi Rusya Istanbul a bir elci gondererek Ortodoks Kilisesi nin kutsal yerlerle ilgili isteklerinin onaylanmasini istemis Ancak bu istegi Osmanli Imparatorlugu reddetmistir Rusya nin 1848 Ihtilallerinin Avrupa da meydana getirdigi karisikliklardan yararlanmak istemesi Bu sebeplerden dolayi savas Osmanli Devleti ile Rusya arasinda 1853 te basladi Osmanli donanmasi Sinop ta Ruslar tarafindan yakildi 1854 te Ingiltere ve Fransa Osmanli Devleti nin yaninda yer aldi Sivastopol kalesi kusatilarak alindi Yenilen Rusya ile Paris Antlasmasi imzalandi 1856 Kirim Savasinda Ingiltere Fransa Sardunya ve Piyomento Osmanli Devleti nin yaninda savasa girdi Avusturya ise Eflak ve Bogdan i isgal ederek destek verdi Osmanli Devleti ilk dis borcu Kirim savasi sirasinda Ingiltere den aldi 1854 Osmanli Devleti Paris anlasmasi sirasinda Avrupali devletlerin tam destegini kazanmak icin azinliklara genis haklar taniyan Islahat Fermani ni ilan etti Kanuni Esasinin yazilmasi 18761876 V Murat V Murat Abdulaziz in tahttan indirilmesi sonucu padisah oldu 1876 Ancak sagliginin yerinde olmadigi goruldu Bu durum karsisinda basta Mithat Pasa olmak uzere onde gelen devlet adamlari toplam 93 gun tahtta kalan V Murat i tahttan indirerek Mesrutiyeti ilan etme sozu veren II Abdulhamit i tahta cikardilar Birinci Mesrutiyet 1876 1878II Abdulhamit 23 Aralik 1876 da Kanun i Esasi yi ilan etti Boylece mesruti yonetime gecilmis oluyordu 1876 1909 II Abdulhamid 1877 1878 Osmanli Rus Savasi 93 Harbi Savasin nedeni Istanbul Tersane ve Londra Konferansi kararlarinin Osmanli tarafindan kabul edilmemesi ve Rusya nin Panslavist politikasi ve sicak denizlere inme cabasidir Rusya ilk olarak Osmanli dan balkanlarda islahat yapmasini istemistir Cunku Rusya da icinde bulundugu karisikliklar dolayisiyla olasi bir savastan cekinmekteydi Ancak Osmanli savas cikacagini bile bile bu istekleri reddetmistir Cunku Islahat Fermani nedeniyle kamuoyu tarafindan reformlara buyuk bir tepki vardi Rusya tum bu sebeplerden dolayi Osmanli Devleti ne savas ilan etti Savas Dogu ve Bati cephesi olarak ikiye ayrilmisti Bati cephesinde Plevne ye kadar ilerleyen Rus kuvvetlerini Gazi Osman Pasa durdurdu Ancak kaledeki kitlik dolayisiyla taarruzu deneyen Osman Pasa basarili olamadi Ruslar doguda Erzurum a kadar ilerlediler Rus ordusu tarafindan durduruldu Ancak agir kis sartlarina dayanamayan Osmanli kuvvetleri Rus ordulari karsisinda tutunamadi Ruslar batida Edirne ve doguda Kars a kadar girdiler Sonuc olarak da iki taraf arasinda Ayestafanos Antlasmasi imzalandi Bu antlasma Rusya ya sicak denizlere inme konusunda Balkan ve Dogu koridorunu acmistir Bu durum Avrupa devletlerin tepkisine neden olmus Rusya yeni bir savasi goze alamadigindan Berlin de bir kongre toplanmasini kabul etmistir Bu antlasma yururluge girmemis bunun yerine Berlin antlasmasi imzalanmistir Osmanli Devleti nin imzalayip da uygulamaya konulmayan iki antlasma Ayestefanos ve Sevrdir Berlin Kongresi ve Antlasmasi 1878 Hristo Chernopeev liderligindeki cete 1903 Bu sirada Ingiltere Osmanli Devleti ne Kibris in kendisine bir us olarak verilmesi durumunda kongrede Osmanli Devleti ni savunacagini soyledi Osmanli Ingiltere nin bu istegini kabul etmek zorunda kaldi Bu antlasma ile Osmanli nin dagilma sureci hizlandi Ingiltere de Osmanli topraklarinin parcalanmasina katildi Bu yuzden Osmanlinin dis politikasinda Ingiltere den bosalan yeri Almanya almaya basladi Ermeni meselesi ilk defa uluslararasi bir antlasmada yer almis Ermeni Meselesi Ermenilerin degil Osmanli yi parcalamak isteyen devletlerin meselesi olarak ortaya cikmistir Osmanli nin 19 yy da en cok toprak kaybettigi antlasmadir Anlasmadan en karli cikan Bosna Hersek uzerinde haklar elde eden Avusturya ve Kibris i us olarak alan Ingiltere dir Tedbir 1879 1908II Abdulhamit parlamentoyu iptal etti 1879 1908 II Abdulhamit Donemi 1897 Yunan Savasi Domeke Savasi 1908 Devrimi 1908 Devrimi ni merkezi Selanik te bulunan 3 Ordu gerceklestirdi Selanik te bulunan Ittihat ve Terakki merkez komitesi organize etti Kaynakca Somel Selcuk Aksin 2012 Historical dictionary of the Ottoman Empire 2 bas Lanham Md Scarecrow Press ISBN 978 0810871687