Ovacık Muharebesi; Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ile komutasındaki Safevi ordusu arasında gerçekleşip, isyanla birlikte Nur Ali'nin hayatını da bitirmiştir.
Ovacık Muharebesi | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Fırat-Dicle Seferi Nur Ali Halife İsyanı İran-Osmanlı savaşları | |||||||||||
![]() Muharebenin Selimname'de yer alan minyatürü | |||||||||||
| |||||||||||
Taraflar | |||||||||||
| | ||||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| | ||||||||||
Çatışan birlikler | |||||||||||
| | ||||||||||
Güçler | |||||||||||
10.000 | 800 | ||||||||||
Kayıplar | |||||||||||
Bilinmiyor | Ağır |
Öncesi
Anadolu'ya gözünü diken Şah İsmail, 1512 Nur Ali Halife'nin yönetiminde bir isyan başlattı. İsyanın merkezi Çemişgezek olmakla birlikte Tokat'a kadar ciddi tahribatlara ve katliamlara yol açtı. Bu savaştan daha önce Sinan Paşa komutasında bir ordu gönderildiyse de, bu ordu ağır kayıplar vererek geri çekildi.
Tüm bu olayları Şehzade olduğu dönemden beri takip eden Yavuz Sultan Selim, taht kavgasını kazanıp düzeni sağladı. Akabinde de ordusunu hazırlayan Padişah, meşhur 'ne çıktı. Osmanlı İmparatorluğu, Ağustos 1514'te Çaldıran ovasında mutlak zafere ulaştı. Dağılan Safevi orduları Anadolu'daki hakimiyetini kaybetmeye başladı. Son olarak Kemah Kuşatması ile Erzincan'daki son hakimiyetini kaybeden Şah İsmail, Çemişgezek hakimi Nur Ali Halife'nin yönetiminde kuvvetli bir ordu toplayıp taarruz emrini verdi. Bunun haberini alan Padişah, Bıyıklı Mehmet Paşa'yı vazifelendirdi. Tercan, Kemah ve Karahisar kuvvetlerini toplayan Bıyıklı Mehmet Paşa, ivedilikle Safevi ordusunu şaşkına uğratmak için yaz ayında Fırat'ı atladı.
Muharebe
Nur Ali Halife Çemişgezek'e ilk girdiğinde bölgenin yerel hakimi Rüstem Bey, Şah İsmail'in kuvvetlerine direnmedi ve biat etti. Çaldıran'da Yavuz'a karşı savaşan Rüstem Bey, muharebeden sonra Osmanlı Padişahı'na sığınsa da bu talebi kabul edilmedi ve idam edildi. Oğlu Pir Hüseyin Bey'in ise sığınma talebi kabul edildi ve kuvvetleriyle Bıyıklı Mehmet Paşa'ya katılması için emir aldı.
Bıyıklı Mehmet Paşa'nın üstüne geldiğini öğrenen Safevi ordusu şaşkınlığına rağmen karşılama kararı aldı. İki ordu, Haziran ortalarında Ovacık'ın Tekir yaylasında karşılaştı.
Sert geçen muharebede üstün ateş gücü karşısında gerçekleşen Safevi taarruzları bir sonuç vermedi. Çok kayıp veren Safevi ordusu, bir de Nur Ali'nin cansız başının sallandığını görünce dağılmaya başladı. Disiplinli hareket eden Osmanlı ordusu, Safevi ordusunu neredeyse imha etti.
Sonrası
Nur Ali'nin ölümü ve bölgedeki Safevi ordusunun dağılması, Tunceli'nin kapılarını Osmanlı ordusuna açtı. Kısa sürede civar kalelerin bazıları düştü bazıları ise teslim oldu.
Fethedilen bölge ise imtiyazlı bir sancak haline getirilerek, atalarının yurdu olan 'e tahsis edildi.
Seferi başarıyla tamamlayıp, üç yıldır Doğu Anadolu'yu kasıp kavuran 'yi ve isyanını bitiren Bıyıklı Mehmet Paşa; düzeni sağladı ve ordusuyla birlikte Bayburt'a geçti.
Tüm bunlar olurken Diyarbakır ahalisi Safevi Devleti'ne yüz çevirdi ve Osmanlı Padişahı'ndan yardım istedi. Şah İsmail ise Doğu Anadolu'daki hakimiyetini tamamen kaybetmişken buna göz yumamadı ve eski Diyarbakır Valisi'nin kardeşi komutasındaki bir orduyu Diyarbakır'a gönderdi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Mehmet Ali Ünal, Pertek ve Sağman Sancakbeyileri, S. 240-246 (http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/834/10557.pdf4 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- İlhan, Mehdi (1992). . TDV İslam Ansiklopedisi. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Emecen, Feridun (2016). V. Bölüm. İstanbul: Kapı yayınları. s. 175. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ovacik Muharebesi Biyikli Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli ordusu ile komutasindaki Safevi ordusu arasinda gerceklesip isyanla birlikte Nur Ali nin hayatini da bitirmistir Ovacik MuharebesiFirat Dicle Seferi Nur Ali Halife Isyani Iran Osmanli savaslariMuharebenin Selimname de yer alan minyaturuTarihHaziran 1515BolgeOvacik Tunceli TurkiyeSebepSafeviler in ve Osmanli nin Dogu Anadolu daki hakimiyet mucadelesiSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerTunceli Osmanli hakimiyetine girdiTaraflarOsmanli ImparatorluguSafevi DevletiKomutanlar ve liderlerBiyikli Mehmet Pasa olu Catisan birliklerErzincan kuvvetleriCemisgezek kuvvetleriGucler10 000800KayiplarBilinmiyorAgirOncesiAnadolu ya gozunu diken Sah Ismail 1512 Nur Ali Halife nin yonetiminde bir isyan baslatti Isyanin merkezi Cemisgezek olmakla birlikte Tokat a kadar ciddi tahribatlara ve katliamlara yol acti Bu savastan daha once Sinan Pasa komutasinda bir ordu gonderildiyse de bu ordu agir kayiplar vererek geri cekildi Tum bu olaylari Sehzade oldugu donemden beri takip eden Yavuz Sultan Selim taht kavgasini kazanip duzeni sagladi Akabinde de ordusunu hazirlayan Padisah meshur ne cikti Osmanli Imparatorlugu Agustos 1514 te Caldiran ovasinda mutlak zafere ulasti Dagilan Safevi ordulari Anadolu daki hakimiyetini kaybetmeye basladi Son olarak Kemah Kusatmasi ile Erzincan daki son hakimiyetini kaybeden Sah Ismail Cemisgezek hakimi Nur Ali Halife nin yonetiminde kuvvetli bir ordu toplayip taarruz emrini verdi Bunun haberini alan Padisah Biyikli Mehmet Pasa yi vazifelendirdi Tercan Kemah ve Karahisar kuvvetlerini toplayan Biyikli Mehmet Pasa ivedilikle Safevi ordusunu saskina ugratmak icin yaz ayinda Firat i atladi MuharebeNur Ali Halife Cemisgezek e ilk girdiginde bolgenin yerel hakimi Rustem Bey Sah Ismail in kuvvetlerine direnmedi ve biat etti Caldiran da Yavuz a karsi savasan Rustem Bey muharebeden sonra Osmanli Padisahi na siginsa da bu talebi kabul edilmedi ve idam edildi Oglu Pir Huseyin Bey in ise siginma talebi kabul edildi ve kuvvetleriyle Biyikli Mehmet Pasa ya katilmasi icin emir aldi Biyikli Mehmet Pasa nin ustune geldigini ogrenen Safevi ordusu saskinligina ragmen karsilama karari aldi Iki ordu Haziran ortalarinda Ovacik in Tekir yaylasinda karsilasti Sert gecen muharebede ustun ates gucu karsisinda gerceklesen Safevi taarruzlari bir sonuc vermedi Cok kayip veren Safevi ordusu bir de Nur Ali nin cansiz basinin sallandigini gorunce dagilmaya basladi Disiplinli hareket eden Osmanli ordusu Safevi ordusunu neredeyse imha etti SonrasiNur Ali nin olumu ve bolgedeki Safevi ordusunun dagilmasi Tunceli nin kapilarini Osmanli ordusuna acti Kisa surede civar kalelerin bazilari dustu bazilari ise teslim oldu Fethedilen bolge ise imtiyazli bir sancak haline getirilerek atalarinin yurdu olan e tahsis edildi Seferi basariyla tamamlayip uc yildir Dogu Anadolu yu kasip kavuran yi ve isyanini bitiren Biyikli Mehmet Pasa duzeni sagladi ve ordusuyla birlikte Bayburt a gecti Tum bunlar olurken Diyarbakir ahalisi Safevi Devleti ne yuz cevirdi ve Osmanli Padisahi ndan yardim istedi Sah Ismail ise Dogu Anadolu daki hakimiyetini tamamen kaybetmisken buna goz yumamadi ve eski Diyarbakir Valisi nin kardesi komutasindaki bir orduyu Diyarbakir a gonderdi Ayrica bakinizBayburt Kusatmasi Kemah Kusatmasi Diyarbakir Kusatmasi Caldiran MuharebesiKaynakca a b Hesen Bey Rumlu Ehsenut Tevarih ceviri Namiq Musali amp Oqtay Efendiyev s 429 Mehmet Ali Unal Pertek ve Sagman Sancakbeyileri S 240 246 http dergiler ankara edu tr dergiler 19 834 10557 pdf4 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ilhan Mehdi 1992 TDV Islam Ansiklopedisi 18 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Emecen Feridun 2016 V Bolum Istanbul Kapi yayinlari s 175 ISBN 9786055147624