Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oymak, ulusun ayrıldığı bölümlerden her biri. "Oymak" sözcüğü, Türkiye Türkçesi dışındaki Altay, , Kazak, Kırgız vb. dillerde aymak şeklindedir. Bu şivelerde kelime şu anlamlara gelir: Halk, kavim, boy, , aile, köy, yabancı, yabancı göçebe, memleket vb. Moğolca'da "büyük kavim birlikleri" anlamını taşır. Moğol teşkilat bölümlerinde uluslar utuklara, utuklar da ayımaglara (oymak) ayrılırdı. Batı Anadolu ile Güneybatı Anadolu'daki göçebe ve yarı göçebe Türkmen boylarına "oymak" deniyordu. Bunlar 16. yüzyıldan sonra yörük adını aldılar, bir süre bunlara cemaat ve aşiret de dendi.
Bir boydan ayrılmış, zamanla türeyerek sayıları dörtten on altıya çıkan veya daha fazla olan oymaklar vardır. Bunlar genellikle reislerinin adlarını alırlar. Safevi Devleti ise askerî bakımdan Türk oymaklarına dayanıyordu. Oymak beyi devletin en yüksek askerî mevkilerine çıkabiliyordu. Oymaklar, Osmanlı devrinde riayet, yani vergi veren halktan sayıldı. Osmanlı Devleti, Devşirme Ocağı önemini kaybettiği ve asker sıkıntısı çekmeye başladığı zaman bunlardan yararlandı. Oymaklar mali bakımdan hanedana bağlandı. Devlet özellikle, Halep Türkmenlerinden asker topladı. 16. yüzyılda bu Türkmen topluluğu başlıca şu oymaklardan kuruluydu: Beğdili, , Bayat, , Karkın, Kızık, . İçel'de oymak teşkilatını muhafaza eden yörüklerin bir kısmı Kıbrıs'ın alınmasından sonra, zaman zaman bu adaya göçmen olarak gönderildi. , Bozdoğan, , , , gibi oymaklar Çukurova'da; Menteşe, Aydın, Kütahya ve Ankara sancaklarında Türkmen boyları yaşadılar ve yörük kuruluşlarını meydana getirdiler. Bu oymaklar bugün de yerleştikleri yerlerde toprağa bağlı bir durumda, oymak adı altında yaşarlar.
Sosyal hayat
Oymaklar, mevsimden mevsime yaylak ve kışlak arasında sürekli olarak hareket ederler. Yaylak ve kışlak bölgeleri bazen birbirinden çok uzakta bulunur. Erzurum Yaylası'na, Fırat Nehri'nin çıktığı yerlere yaylamağa giden bir oymak; kışlık için Suriye çöllerine kadar iner. Genellikle hayvancılıkla geçinirler ve sürülerine otlak bulmak için zamanlarının önemli kısmını değişik yerlerde geçirirler. Yurt veya ev denilen çadırları çabuk kurulup çabuk kaldırılacak türdendir.
Türk oymaklarında genellikle üç türlü çadır vardır:
- Keçi kılından el tezgâhı işi dokunmuş sonra birbirine dikilmiş direkli kara çadır,
- Pamuktan dokunmuş veya keçeden yapılmış devirli çadır,
- Koyun kılından döverek yapılan keçe çadır, bunlara alaçık veya alaycık da denir.
Çadırların direklerine cağ, erzağın konulduğu yere sitil denir. Çadırın özel bir iç bölümü vardır. Çadırlar, sonradan yerleşik hayata geçtikleri zaman bazılarının kurdukları evler için bir model olmuştur.
Oymakların yaşayışında binek ve taşıt hayvanları önemli bir yer tutar. Oymak halkı gömleğinden çuvalına kadar her şeyini kendi dokur. Kendi kendine yeter ve oymak içinde kapalı bir iktisadi hayat sürerler. Çobanlık ve çeşitli sanatlarla da uğraşırlar. Konya bölgesindeki Türk oymakları Karamanoğulları ve Osmanlılar devrinde her yerde aranan atlar yetiştirirlerdi. Bunlar önceleri vergilerini, yetiştirdikleri atlardan verdiklerinden atçeken adını aldılar.
Yönetim
Oymakların başında bir bey bulunur. Beyler, ve ihtiyarların oyları alınarak hükûmet tarafından onaylanır; beylik berâtı verilirdi. Kethüdalar, bey tarafından tayin edilirdi. Kethüdalara oymak halkının kefil olması gerekirdi. Bu yetkililer, kanunen tayin edilmiş olan vergileri has voyvodalarına vermekle görevliydiler. Oymağı yönetmek ve vergi toplamakta ihmalleri görülürse, oymak halkının şikâyeti ve has voyvodalarının onayıyla azledilerek yerlerine yenileri seçilirdi.
Ayrıca bakınız
 | Sosyoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oymak ulusun ayrildigi bolumlerden her biri Oymak sozcugu Turkiye Turkcesi disindaki Altay Kazak Kirgiz vb dillerde aymak seklindedir Bu sivelerde kelime su anlamlara gelir Halk kavim boy aile koy yabanci yabanci gocebe memleket vb Mogolca da buyuk kavim birlikleri anlamini tasir Mogol teskilat bolumlerinde uluslar utuklara utuklar da ayimaglara oymak ayrilirdi Bati Anadolu ile Guneybati Anadolu daki gocebe ve yari gocebe Turkmen boylarina oymak deniyordu Bunlar 16 yuzyildan sonra yoruk adini aldilar bir sure bunlara cemaat ve asiret de dendi Bir boydan ayrilmis zamanla tureyerek sayilari dortten on altiya cikan veya daha fazla olan oymaklar vardir Bunlar genellikle reislerinin adlarini alirlar Safevi Devleti ise askeri bakimdan Turk oymaklarina dayaniyordu Oymak beyi devletin en yuksek askeri mevkilerine cikabiliyordu Oymaklar Osmanli devrinde riayet yani vergi veren halktan sayildi Osmanli Devleti Devsirme Ocagi onemini kaybettigi ve asker sikintisi cekmeye basladigi zaman bunlardan yararlandi Oymaklar mali bakimdan hanedana baglandi Devlet ozellikle Halep Turkmenlerinden asker topladi 16 yuzyilda bu Turkmen toplulugu baslica su oymaklardan kuruluydu Begdili Bayat Karkin Kizik Icel de oymak teskilatini muhafaza eden yoruklerin bir kismi Kibris in alinmasindan sonra zaman zaman bu adaya gocmen olarak gonderildi Bozdogan gibi oymaklar Cukurova da Mentese Aydin Kutahya ve Ankara sancaklarinda Turkmen boylari yasadilar ve yoruk kuruluslarini meydana getirdiler Bu oymaklar bugun de yerlestikleri yerlerde topraga bagli bir durumda oymak adi altinda yasarlar Sosyal hayatOymaklar mevsimden mevsime yaylak ve kislak arasinda surekli olarak hareket ederler Yaylak ve kislak bolgeleri bazen birbirinden cok uzakta bulunur Erzurum Yaylasi na Firat Nehri nin ciktigi yerlere yaylamaga giden bir oymak kislik icin Suriye collerine kadar iner Genellikle hayvancilikla gecinirler ve surulerine otlak bulmak icin zamanlarinin onemli kismini degisik yerlerde gecirirler Yurt veya ev denilen cadirlari cabuk kurulup cabuk kaldirilacak turdendir Turk oymaklarinda genellikle uc turlu cadir vardir Keci kilindan el tezgahi isi dokunmus sonra birbirine dikilmis direkli kara cadir Pamuktan dokunmus veya keceden yapilmis devirli cadir Koyun kilindan doverek yapilan kece cadir bunlara alacik veya alaycik da denir Cadirlarin direklerine cag erzagin konuldugu yere sitil denir Cadirin ozel bir ic bolumu vardir Cadirlar sonradan yerlesik hayata gectikleri zaman bazilarinin kurduklari evler icin bir model olmustur Oymaklarin yasayisinda binek ve tasit hayvanlari onemli bir yer tutar Oymak halki gomleginden cuvalina kadar her seyini kendi dokur Kendi kendine yeter ve oymak icinde kapali bir iktisadi hayat surerler Cobanlik ve cesitli sanatlarla da ugrasirlar Konya bolgesindeki Turk oymaklari Karamanogullari ve Osmanlilar devrinde her yerde aranan atlar yetistirirlerdi Bunlar onceleri vergilerini yetistirdikleri atlardan verdiklerinden atceken adini aldilar YonetimOymaklarin basinda bir bey bulunur Beyler ve ihtiyarlarin oylari alinarak hukumet tarafindan onaylanir beylik berati verilirdi Kethudalar bey tarafindan tayin edilirdi Kethudalara oymak halkinin kefil olmasi gerekirdi Bu yetkililer kanunen tayin edilmis olan vergileri has voyvodalarina vermekle gorevliydiler Oymagi yonetmek ve vergi toplamakta ihmalleri gorulurse oymak halkinin sikayeti ve has voyvodalarinin onayiyla azledilerek yerlerine yenileri secilirdi Ayrica bakinizObaSosyoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz