Polietilen tereftalattan (PET, bazen PETE) yapılan şişeler geri dönüştürülebilir, yeni şişeler ve kaplar, termoform paketleme, çemberleme bandı ve ayrıca halı ve giyim gibi elyaf uygulamalarında da kullanılır. Pek çok ülkede PET plastikleri genellikle kabın altında bulunan evrensel geri dönüşüm sembolü içinde reçine tanımlama kodu numarası "1" ile kodlanır. Ulusal PET Konteyner Kaynakları Birliği (NAPCOR) PET'i şu şekilde tanımlar: "Referans verilen polietilen tereftalat öğeleri tereftalik asit (veya dimetil tereftalat) ve mono etilen glikolden türetilir; burada tereftalik asit (veya dimetil tereftalat) ve mono etilen glikol reaksiyona girer Polimeri oluşturmak için reaksiyona giren monomer kütlesinin en az yüzde 90'ını oluşturur ve numuneyi ısıtırken 10°C/dakika hızında ısıtıldığında ASTM D3418, 10.1 yöntemindeki ikinci termal tarama sırasında tanımlandığı gibi 225°C ile 255°C arasında bir erime tepe sıcaklığı sergilemelidir"
PET Kullanımı
PET çok çeşitli gıda ürünlerini ve diğer tüketim mallarını paketlemek için şişe, kap gibi ambalaj malzemelerinin yapımında hammadde olarak kullanılır. Örn. gazlı alkolsüz içecekler, alkollü içecekler, deterjanlar, kozmetikler, farmasötik ürünler ve yenebilir yağlar bazı ürünlkerdir. PET kullanılan en yaygın tüketici plastiklerinden biridir ve yüksek oranda geri dönüştürülebilir.
Polietilen tereftalat, suya dayanıklı kağıt yapımında ana malzeme olarak da kullanılabilir.
İşlem
Tüketici sonrası atık
Boş PET ambalaj kullanıldıktan sonra tüketici tarafından atılır ve PET atığı olur. Geri dönüşüm sanayinde buna "tüketici sonrası PET" adı verilir. Birçok yerel yönetim ve atık toplama firması tüketici sonrası PET'i diğer evsel atıklardan ayrı olarak toplamaya başlamıştır. Bunun yanı sıra bazı ülkelerde PET şişeler için de geçerli olan depozitolu kap mevzuatı vardır.
Yerel geri dönüşüm sanayine zarar veren dolaşımdaki kaynakların ihracatının kabul edilebilir olup olmadığı tartışmalıdır. Japonya'da denizaşırı pazar baskısı iç pazarda önemli maliyet düşüşüne zorladı. PET şişe dışındaki plastiklerin maliyeti yüksek kaldı.
Amerika Birleşik Devletleri'nde PET şişelerin ve kapların geri kazanımı için esasen iki yöntem vardır. Birincisi çoğu tüketicinin erişebildiği kaldırım kenarı geri dönüşüm kaplarıdır. Atık taşıyıcısı geri dönüştürülmüş malzemeyi daha da detaylı ayrıldığı malzeme geri dönüşüm tesisine (MRF) getirir. PET daha sonra balyalanır ve geri kazanım yapılacak yere gönderilir. PET geri kazanımı yapan balyayı açar ve PET'i pullar halinde öğütür. Bazıları gıdaya uygun ambalajlamaya hazır hale getirmek için ek işlemler de yaparlar. Sürecin videosuna bir bağlantı için bkz.- PET Geri kazanım Videosu .
Sıralama
PET şişeler yetkili geri ödeme merkezine veya bazı yetki alanlarında asıl satıcıya iade edildiğinde depozito kısmen veya tamamen iade edilir. Her iki durumda da toplanan tüketim sonrası PET'i malzeme yeniden kullanım yerlerinden (MRF) geridönüşüm merkezine toplanır ve diğer tüm malzemelerden örn. PVC, HDPE, polipropilen gibi sert plastikten yapılmış nesneler, metal,esnek plastiklerden örn. torbalar (genellikle düşük yoğunluklu polietilen), içecek kartonları, cam ve PET'den yapılmayan diğer her şeyden ayrılır.
Tüketici sonrası PET genellikle farklı renk kıırmlarına ayrılır: şeffaf veya renksiz PET mavi ve yeşil renkli PET ve geri kalanı karışık renk kısımları. Yeni renklerin (plastik bira şişeleri için kehribar gibi) ortaya çıkışı geri dönüşüm endüstrisi için ayırma sürecini daha da karmaşık hale getirir.
Satış için işleme
Ayrılan tüketici sonrası PET atıkları ezilir balyalanır ve geri dönüşüm firmalarına satışa sunulur. Renksiz/açık mavi tüketici sonrası PET, koyu mavi ve yeşil fraksiyonlardan daha fazla satış fiyatlarındadır. Karışık renk fraksiyonu alüminyumun aksine PET'in renklendirilmesi söz konusu olduğunda çok az standart olduğu gerçeğinden dolayı en az değerlidir. Açık çeşitlerin aksine benzersiz renk özelliklerine sahip PET yalnızca o rengi kullanan belirli üretici için yararlıdır. Malzeme geri dönüşüm tesisleri için renkli PET şişeler bu tür malzemelerin geri dönüştürülmesinin finansal uygulanabilirliğini etkileyebileceğinden endişe kaynağıdır. Avrupa Plastik Geridönüştürücüleri (The Plastics Recyclers Europe (PRE, Brüksel, Belçika)) mevcut geri dönüşüm ortamında onlar için pazar olmadığı için çeşitli PET renklerinde artışın sorun olduğunu belirtmektedir.
Daha ileri seviyeli işleme
Sonraki işleme süreci ezme, yıkama, ayırma ve kurutmadan oluşur. Geri dönüşüm şirketleri malzemeyi küçük parçalara kıyarak tüketici sonrası PET'i daha da ileri derecede işler. Bu parçalar hâlâ orijinal içeriğin kalıntılarını, parçalanmış kâğıt etiketleri ve plastik kapakları içerir. Bunlar plastik granülasyon işlemiyle PET'den ayrılır ve sonuçta saf PET parçacıkları veya "PET pulları" yapılırlar. PET pulları aksi takdirde fabrika çıkışı poliesterden yapılabilecek birçok ürün için hammadde olarak kullanılır. Bu örnekler arasında poliester elyaflar (giysi, yastık, halı, vb. yapımı için temel malzeme), poliester plakalar, kayışlar veya yeniden PET şişe yapımı vb vardır.
Eriyik filtreleme
Eriyik filtrasyonu genellikle ekstrüzyon sırasında polimer eriyiklerinden kirleticileri çıkarmak için kullanılır. Kirletici maddelerin 'süzgeç değiştirici' adı verilen bir makinede mekanik olarak ayrılması vardır. Tipik bir sistem işlemcinin üretimi durdurmadan ekstrüder akışından süzgeçlere çıkarmasını sağlayan hareketli pistonlarda veya kayar plakalarda bulunan filtreleme ortamına sahip çelik muhafazadan oluşur. Kirleticiler genellikle polimer eriyik akışına izin vermek için büyük deliklerle delinmiş sağlam, dairesel bir çelik parçası olan 'kırıcı plaka' adı verilen paslanmaz çelik bir plaka üzerinde desteklenen dokuma tel süzgeçlerde toplanır. Poliesterin geri dönüşümü için ekstrüzyon hattına bir süzgeç değiştiricinin entegre edilmesi tipiktir. Bu peletleme, tabaka ekstrüzyonu veya çemberleme bandı ekstrüzyon hattında olabilir.
Poliesteri kurutma
PET polimeri hidrolitik bozunmaya karşı çok hassastır bu da moleküler ağırlığında azalmaya neden olur ve bu nedenle sonraki eriyik işlenebilirliğini kötü etkiler. Bu nedenle PET pullarının veya granüllerinin eriyik ekstrüzyonundan önce çok az bir nem seviyesine kadar kurutulmalıdır.
PET eriyik işleme sırasında hidrolizi en aza indirmek için milyonda <100 parça (ppm) nem seviyesine kadar kurutulmalı ve bu seviyede tutulmalıdır.
Nem Alarak Kurutma - Bu tür kurutucular sıcak ve nemi giderilmiş kuru havayı reçine üzerinde dolaştırır, havayı geri emer, kurutur ve ardından kapalı döngü işleminde tekrar pompalar. Bu işlem PET'teki nem seviyesini 50 ppm veya altına düşürür. Nem gidermenin etkinliği havanın çiğ noktasına bağlıdır. Hava çiğ noktası yeterli değilse PET talaşlarında bir miktar nem kalır ve işlem sırasında IV kaybına neden olur.
Kızılötesi Kurutma poliester peletleri ve pulları - Son yıllarda Kızılötesi kurutma (IRD) kullanan yeni bir tür kurutucu piyasaya sürüldü. Kullanılan özel dalga boyu ile birlikte IR ısıtma ile yüksek enerji aktarımı oranı nedeniyle bu sistemlerle ilgili enerji maliyetleri boyutla birlikte azaltır. Poliester kurutulabilir ve amorf pul kristalize edilebilir ve yaklaşık 15 dakika içinde yaklaşık nem seviyesine kadar kurutulabilir. Kurutmayı 1 saatten az zamanda bitirmek için tek adımda 300ppm'i <50 ppm'ye kadar indirmek için tampon huni kullanılır.
Küresel istatistikler
2011 yılında dünya çapında yaklaşık 7,5 milyon ton PET toplandı. Bu 5,9 milyon ton pula dönüştü. 2009 yılında elyaf üretmek için 3.4 milyon ton, şişe üretmek için 500.000 ton, termoform ısıl şekillendirmede kullanılan APET levha üretmek için 500.000 ton, çember bandı üretmek için 200.000 ton ve çeşitli uygulamalar için 100.000 ton kullanıldı.
PET'in toplanmasını ve geri dönüştürülmesini teşvik eden Avrupa ticaret birliği Petcore 2011'de yalnızca Avrupa'da 1,6 milyon ton PET şişenin toplandığını bu da tüm şişelerin% 51'inden fazlası olduğunu bildirdi. İhraç edilen balyalar da dikkate alındıktan sonra 1.12 milyon ton PET pul üretildi. Elyaf üretmek için 440.000 ton, daha fazla şişe üretmek için 283.000 ton, APET levhalar üretmek için 278.000 ton, çemberleme bandı için 102.000 ton ve çeşitli uygulamalar için 18.000 ton kullanıldı. (Kaynak: Petcore ve EuPR için PCI)
2008 yılında Amerika Birleşik Devletlerinde geri dönüşüm için toplanan ve satılan tüketici sonrası PET şişe miktarı yaklaşık 1.45 milyar pounddur.
2012 yılında İsviçre'de satılan PET şişelerin % 81'i geri dönüştürüldü.
2018 yılında Finlandiya'da satılan PET şişelerin % 90'ı geri dönüştürüldü. Yüksek geri dönüşüm oranı çoğunlukla kullanılan depozito sisteminden kaynaklanır. Yasa geri ödeme sisteminin parçası olmayan şişe ve kutular için 0,51 €/l vergi ister. Bu nedenle kanun tarafından teşvik edilen ürünler kutu veya şişenin geri dönüştürücüsüne ödenen 10 ¢ ila 40 ¢ depozitoya eklenir.
Artan enerji fiyatları geri dönüşüm PET şişelerin hacmini artırır. Avrupa'da AB Atık Çerçeve Direktifi 2020 yılına kadar evsel akımlardan gelen plastiklerin % 50 geri dönüştürülmesi veya yeniden kullanılması gerektiğini şart koşmaktadır.
The National Association for PET Container Resources (NAPCOR) ve The Association of Post Consumer Plastic Recyclers (APR) tarafından hazırlanan bir rapora göre Amerika Birleşik Devletleri'nde PET ambalaj için geri dönüşüm oranı 2013 yılında % 31,2 idi. Toplamda 1,798 milyon pound ağırlığında PET toplandı ve toplam 5,764 milyon pound PET şişeden 475 milyon poundu için geri dönüştürülmüş PET kullanıldı.
Dünya'da PET şişelerin geri dönüşüm oranı
Japonya | ABD | Avrupa | Hindistan |
---|---|---|---|
% 72 | % 29 | % 48 | % 90 |
PET şişelerin yeniden kullanılması
PET şişeler ayrıca okul projelerinde kullanılmak üzere ve boş PET şişelerin suyla doldurulduğu ve ultraviyole ışımayla dezenfeksiyona imkan vermek için güneşte bırakıldığı gelişmekte olan ülkelerde güneşle su dezenfeksiyonunda kullanılmak üzere çeşitli kullanımlar için yeniden tasarlanır. PET bu amaç için kullanışlıdır çünkü görünür ışığa şeffaf olan diğer birçok malzeme (pencere camı dahil) morötesi ışımaya opaktır.
Üçüncü dünya ülkelerinde yeni bir yapı malzemesi olarak kullanılır. Çevrimiçi kaynaklara göre yoğun emek gerektiren süreçte şişeler kumla doldurulur, ardından istiflenir ve bir duvar oluşturacak şekilde çamurlaştırılır veya yapıştırılır. Yapıya ışık girmesini sağlamak için şişelerin bazıları hava veya su yerine doldurulabilir.
Ayrıca bakınız
- Plastik şişelerde sağlık ve çevre sorunları
- Plastik geri dönüşüm
- Plastiki
- Düşük plastik su şişesi
Kaynakça
- ^ . NAPCOR (İngilizce). 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ "Recycling Symbols on Plastics - What Do Recycling Codes on Plastics Mean". The Daily Green (Good Housekeeping). 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mayıs 2012.
- ^ Chacon (Ocak 2020), Effect of recycled content and rPET quality on the properties of PET bottles, part I: Optical and mechanical properties, 33 (9), ss. 347-357, 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Eylül 2020
- ^ . Teijin Group. 25 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2013.
- ^ (PDF). American Chemistry Council. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.
- ^ K. Hanaki: Urban Environmental Management and Technology, , p. 104
- ^ . 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.
- ^ . 2 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.
- ^ http://infohouse.p2ric.org/ref/14/13543.pdf 1 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . PET Drying Best Practices
- ^ . PCI Wood Mackenzie (İngilizce). 25 Mayıs 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2017.
- ^ a b Nicholas Dege: The Technology of bottled water, p. 431, John Wiley & Sons, 2011,
- ^ http://www.bafu.admin.ch/dokumentation/medieninformation/00962/index.html?lang=fr&msg-id=50084 15 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (page visited on 4 November 2013).
- ^ . 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.
- ^ . PlasticsToday. 8 Ekim 2014. 9 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2018.
- ^ Japan streets ahead in global plastic recycling race 1 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Primary source is 『Plastic Waste Management Institute, Tokyo http://www.pwmi.or.jp/ei/index.htm』 17 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ http://www.hindustantimes.com/mumbai-news/india-recycles-90-of-its-pet-waste-outperforms-japan-europe-and-us-study/story-yqphS1w2GdlwMYPgPtyb2L.html 27 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . NCL and PET Packaging Association for Clean Environment (PACE) Data release Feb 2017. The figure is strikingly high and could place India as among the top recycles of PET. The reason is thought not to be due to a strong recycling culture or infrastructure at the consumer end, but by ragpickers who collect and sell the bottles discarded as normal trash to reprocessors. The industry is supposed to be a ₹3200 crore one>
- ^ . Sustainable Sanitation and Water Management. Seecon. 10 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Polietilen tereftalattan PET bazen PETE yapilan siseler geri donusturulebilir yeni siseler ve kaplar termoform paketleme cemberleme bandi ve ayrica hali ve giyim gibi elyaf uygulamalarinda da kullanilir Pek cok ulkede PET plastikleri genellikle kabin altinda bulunan evrensel geri donusum sembolu icinde recine tanimlama kodu numarasi 1 ile kodlanir Ulusal PET Konteyner Kaynaklari Birligi NAPCOR PET i su sekilde tanimlar Referans verilen polietilen tereftalat ogeleri tereftalik asit veya dimetil tereftalat ve mono etilen glikolden turetilir burada tereftalik asit veya dimetil tereftalat ve mono etilen glikol reaksiyona girer Polimeri olusturmak icin reaksiyona giren monomer kutlesinin en az yuzde 90 ini olusturur ve numuneyi isitirken 10 C dakika hizinda isitildiginda ASTM D3418 10 1 yontemindeki ikinci termal tarama sirasinda tanimlandigi gibi 225 C ile 255 C arasinda bir erime tepe sicakligi sergilemelidir PET KullanimiPET cok cesitli gida urunlerini ve diger tuketim mallarini paketlemek icin sise kap gibi ambalaj malzemelerinin yapiminda hammadde olarak kullanilir Orn gazli alkolsuz icecekler alkollu icecekler deterjanlar kozmetikler farmasotik urunler ve yenebilir yaglar bazi urunlkerdir PET kullanilan en yaygin tuketici plastiklerinden biridir ve yuksek oranda geri donusturulebilir Polietilen tereftalat suya dayanikli kagit yapiminda ana malzeme olarak da kullanilabilir Islem 1 PETE recine tanimlama koduTuketici sonrasi atik Bos PET ambalaj kullanildiktan sonra tuketici tarafindan atilir ve PET atigi olur Geri donusum sanayinde buna tuketici sonrasi PET adi verilir Bircok yerel yonetim ve atik toplama firmasi tuketici sonrasi PET i diger evsel atiklardan ayri olarak toplamaya baslamistir Bunun yani sira bazi ulkelerde PET siseler icin de gecerli olan depozitolu kap mevzuati vardir Yerel geri donusum sanayine zarar veren dolasimdaki kaynaklarin ihracatinin kabul edilebilir olup olmadigi tartismalidir Japonya da denizasiri pazar baskisi ic pazarda onemli maliyet dususune zorladi PET sise disindaki plastiklerin maliyeti yuksek kaldi Amerika Birlesik Devletleri nde PET siselerin ve kaplarin geri kazanimi icin esasen iki yontem vardir Birincisi cogu tuketicinin erisebildigi kaldirim kenari geri donusum kaplaridir Atik tasiyicisi geri donusturulmus malzemeyi daha da detayli ayrildigi malzeme geri donusum tesisine MRF getirir PET daha sonra balyalanir ve geri kazanim yapilacak yere gonderilir PET geri kazanimi yapan balyayi acar ve PET i pullar halinde ogutur Bazilari gidaya uygun ambalajlamaya hazir hale getirmek icin ek islemler de yaparlar Surecin videosuna bir baglanti icin bkz PET Geri kazanim Videosu Almanya daki Aldi supermarketindeki bos icecek kutulari ve PET siseler icin geri alma otomati Geri donusum kutulari genellikle Singapur daki Urban Environmental Management and Technology gibi cam ve veya plastik siseler icin bir tane icerir Siralama PET siseler yetkili geri odeme merkezine veya bazi yetki alanlarinda asil saticiya iade edildiginde depozito kismen veya tamamen iade edilir Her iki durumda da toplanan tuketim sonrasi PET i malzeme yeniden kullanim yerlerinden MRF geridonusum merkezine toplanir ve diger tum malzemelerden orn PVC HDPE polipropilen gibi sert plastikten yapilmis nesneler metal esnek plastiklerden orn torbalar genellikle dusuk yogunluklu polietilen icecek kartonlari cam ve PET den yapilmayan diger her seyden ayrilir Tuketici sonrasi PET genellikle farkli renk kiirmlarina ayrilir seffaf veya renksiz PET mavi ve yesil renkli PET ve geri kalani karisik renk kisimlari Yeni renklerin plastik bira siseleri icin kehribar gibi ortaya cikisi geri donusum endustrisi icin ayirma surecini daha da karmasik hale getirir PET siseler malzeme geri kazanim tesisinde diger plastiklerden ayrilir Renklere gore siniflandirilmis ezilmis PET sise balyalari mavi seffaf ve yesil Ezilmis PET sise balyalari Satis icin isleme Ayrilan tuketici sonrasi PET atiklari ezilir balyalanir ve geri donusum firmalarina satisa sunulur Renksiz acik mavi tuketici sonrasi PET koyu mavi ve yesil fraksiyonlardan daha fazla satis fiyatlarindadir Karisik renk fraksiyonu aluminyumun aksine PET in renklendirilmesi soz konusu oldugunda cok az standart oldugu gerceginden dolayi en az degerlidir Acik cesitlerin aksine benzersiz renk ozelliklerine sahip PET yalnizca o rengi kullanan belirli uretici icin yararlidir Malzeme geri donusum tesisleri icin renkli PET siseler bu tur malzemelerin geri donusturulmesinin finansal uygulanabilirligini etkileyebileceginden endise kaynagidir Avrupa Plastik Geridonusturuculeri The Plastics Recyclers Europe PRE Bruksel Belcika mevcut geri donusum ortaminda onlar icin pazar olmadigi icin cesitli PET renklerinde artisin sorun oldugunu belirtmektedir Daha ileri seviyeli isleme Sonraki isleme sureci ezme yikama ayirma ve kurutmadan olusur Geri donusum sirketleri malzemeyi kucuk parcalara kiyarak tuketici sonrasi PET i daha da ileri derecede isler Bu parcalar hala orijinal icerigin kalintilarini parcalanmis kagit etiketleri ve plastik kapaklari icerir Bunlar plastik granulasyon islemiyle PET den ayrilir ve sonucta saf PET parcaciklari veya PET pullari yapilirlar PET pullari aksi takdirde fabrika cikisi poliesterden yapilabilecek bircok urun icin hammadde olarak kullanilir Bu ornekler arasinda poliester elyaflar giysi yastik hali vb yapimi icin temel malzeme poliester plakalar kayislar veya yeniden PET sise yapimi vb vardir Eriyik filtrelemeEriyik filtrasyonu genellikle ekstruzyon sirasinda polimer eriyiklerinden kirleticileri cikarmak icin kullanilir Kirletici maddelerin suzgec degistirici adi verilen bir makinede mekanik olarak ayrilmasi vardir Tipik bir sistem islemcinin uretimi durdurmadan ekstruder akisindan suzgeclere cikarmasini saglayan hareketli pistonlarda veya kayar plakalarda bulunan filtreleme ortamina sahip celik muhafazadan olusur Kirleticiler genellikle polimer eriyik akisina izin vermek icin buyuk deliklerle delinmis saglam dairesel bir celik parcasi olan kirici plaka adi verilen paslanmaz celik bir plaka uzerinde desteklenen dokuma tel suzgeclerde toplanir Poliesterin geri donusumu icin ekstruzyon hattina bir suzgec degistiricinin entegre edilmesi tipiktir Bu peletleme tabaka ekstruzyonu veya cemberleme bandi ekstruzyon hattinda olabilir Poliesteri kurutmaPET polimeri hidrolitik bozunmaya karsi cok hassastir bu da molekuler agirliginda azalmaya neden olur ve bu nedenle sonraki eriyik islenebilirligini kotu etkiler Bu nedenle PET pullarinin veya granullerinin eriyik ekstruzyonundan once cok az bir nem seviyesine kadar kurutulmalidir PET eriyik isleme sirasinda hidrolizi en aza indirmek icin milyonda lt 100 parca ppm nem seviyesine kadar kurutulmali ve bu seviyede tutulmalidir Nem Alarak Kurutma Bu tur kurutucular sicak ve nemi giderilmis kuru havayi recine uzerinde dolastirir havayi geri emer kurutur ve ardindan kapali dongu isleminde tekrar pompalar Bu islem PET teki nem seviyesini 50 ppm veya altina dusurur Nem gidermenin etkinligi havanin cig noktasina baglidir Hava cig noktasi yeterli degilse PET talaslarinda bir miktar nem kalir ve islem sirasinda IV kaybina neden olur Poliester peletlerin ve poliester sise pullarinin kurutulmasi icin kullanilan IRD kurutma tamburu Kizilotesi Kurutma poliester peletleri ve pullari Son yillarda Kizilotesi kurutma IRD kullanan yeni bir tur kurutucu piyasaya suruldu Kullanilan ozel dalga boyu ile birlikte IR isitma ile yuksek enerji aktarimi orani nedeniyle bu sistemlerle ilgili enerji maliyetleri boyutla birlikte azaltir Poliester kurutulabilir ve amorf pul kristalize edilebilir ve yaklasik 15 dakika icinde yaklasik nem seviyesine kadar kurutulabilir Kurutmayi 1 saatten az zamanda bitirmek icin tek adimda 300ppm i lt 50 ppm ye kadar indirmek icin tampon huni kullanilir Kuresel istatistikler 100 geri donusturulmus PET kumastan yapilmis kopek yagmurlugu 2011 yilinda dunya capinda yaklasik 7 5 milyon ton PET toplandi Bu 5 9 milyon ton pula donustu 2009 yilinda elyaf uretmek icin 3 4 milyon ton sise uretmek icin 500 000 ton termoform isil sekillendirmede kullanilan APET levha uretmek icin 500 000 ton cember bandi uretmek icin 200 000 ton ve cesitli uygulamalar icin 100 000 ton kullanildi PET in toplanmasini ve geri donusturulmesini tesvik eden Avrupa ticaret birligi Petcore 2011 de yalnizca Avrupa da 1 6 milyon ton PET sisenin toplandigini bu da tum siselerin 51 inden fazlasi oldugunu bildirdi Ihrac edilen balyalar da dikkate alindiktan sonra 1 12 milyon ton PET pul uretildi Elyaf uretmek icin 440 000 ton daha fazla sise uretmek icin 283 000 ton APET levhalar uretmek icin 278 000 ton cemberleme bandi icin 102 000 ton ve cesitli uygulamalar icin 18 000 ton kullanildi Kaynak Petcore ve EuPR icin PCI 2008 yilinda Amerika Birlesik Devletlerinde geri donusum icin toplanan ve satilan tuketici sonrasi PET sise miktari yaklasik 1 45 milyar pounddur 2012 yilinda Isvicre de satilan PET siselerin 81 i geri donusturuldu 2018 yilinda Finlandiya da satilan PET siselerin 90 i geri donusturuldu Yuksek geri donusum orani cogunlukla kullanilan depozito sisteminden kaynaklanir Yasa geri odeme sisteminin parcasi olmayan sise ve kutular icin 0 51 l vergi ister Bu nedenle kanun tarafindan tesvik edilen urunler kutu veya sisenin geri donusturucusune odenen 10 ila 40 depozitoya eklenir Artan enerji fiyatlari geri donusum PET siselerin hacmini artirir Avrupa da AB Atik Cerceve Direktifi 2020 yilina kadar evsel akimlardan gelen plastiklerin 50 geri donusturulmesi veya yeniden kullanilmasi gerektigini sart kosmaktadir The National Association for PET Container Resources NAPCOR ve The Association of Post Consumer Plastic Recyclers APR tarafindan hazirlanan bir rapora gore Amerika Birlesik Devletleri nde PET ambalaj icin geri donusum orani 2013 yilinda 31 2 idi Toplamda 1 798 milyon pound agirliginda PET toplandi ve toplam 5 764 milyon pound PET siseden 475 milyon poundu icin geri donusturulmus PET kullanildi Dunya da PET siselerin geri donusum orani Japonya ABD Avrupa Hindistan 72 29 48 90PET siselerin yeniden kullanilmasiPET siseler ayrica okul projelerinde kullanilmak uzere ve bos PET siselerin suyla dolduruldugu ve ultraviyole isimayla dezenfeksiyona imkan vermek icin guneste birakildigi gelismekte olan ulkelerde gunesle su dezenfeksiyonunda kullanilmak uzere cesitli kullanimlar icin yeniden tasarlanir PET bu amac icin kullanislidir cunku gorunur isiga seffaf olan diger bircok malzeme pencere cami dahil morotesi isimaya opaktir Ucuncu dunya ulkelerinde yeni bir yapi malzemesi olarak kullanilir Cevrimici kaynaklara gore yogun emek gerektiren surecte siseler kumla doldurulur ardindan istiflenir ve bir duvar olusturacak sekilde camurlastirilir veya yapistirilir Yapiya isik girmesini saglamak icin siselerin bazilari hava veya su yerine doldurulabilir Ayrica bakinizPlastik siselerde saglik ve cevre sorunlari Plastik geri donusum Plastiki Dusuk plastik su sisesiKaynakca NAPCOR Ingilizce 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Temmuz 2020 Recycling Symbols on Plastics What Do Recycling Codes on Plastics Mean The Daily Green Good Housekeeping 24 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mayis 2012 Chacon Ocak 2020 Effect of recycled content and rPET quality on the properties of PET bottles part I Optical and mechanical properties 33 9 ss 347 357 1 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Eylul 2020 Teijin Group 25 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2013 PDF American Chemistry Council 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2020 K Hanaki Urban Environmental Management and Technology 9784431783978 p 104 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2020 2 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2020 http infohouse p2ric org ref 14 13543 pdf 1 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde PET Drying Best Practices PCI Wood Mackenzie Ingilizce 25 Mayis 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Temmuz 2017 a b Nicholas Dege The Technology of bottled water p 431 John Wiley amp Sons 2011 9781444393323 http www bafu admin ch dokumentation medieninformation 00962 index html lang fr amp msg id 50084 15 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde page visited on 4 November 2013 19 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2020 PlasticsToday 8 Ekim 2014 9 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2018 Japan streets ahead in global plastic recycling race 1 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Primary source is Plastic Waste Management Institute Tokyo http www pwmi or jp ei index htm 17 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www hindustantimes com mumbai news india recycles 90 of its pet waste outperforms japan europe and us study story yqphS1w2GdlwMYPgPtyb2L html 27 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde NCL and PET Packaging Association for Clean Environment PACE Data release Feb 2017 The figure is strikingly high and could place India as among the top recycles of PET The reason is thought not to be due to a strong recycling culture or infrastructure at the consumer end but by ragpickers who collect and sell the bottles discarded as normal trash to reprocessors The industry is supposed to be a 3200 crore one gt Sustainable Sanitation and Water Management Seecon 10 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2017