Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK) (Yunanca: Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, Panellinío Sosialistikó Kínima ΠΑΣΟΚ), Yunanistan'da, 1974'te Andreas Papandreu tarafından kurulan siyasi parti.
Panhelenik Sosyalist Hareket | |
---|---|
Kısaltma | PASOK |
Genel başkan | |
(Genel sekreter) | Manolis Christodoulakis |
Kurucu | Andreas Papandreu |
Slogan(lar) | Πρώτα ο Πολίτης (Önce Vatandaş) |
Kuruluş tarihi | 3 Eylül 1974 |
Merkez | 22, Ippokratous St., 106 80 Atina |
Gençlik kolu | |
İdeoloji | Sosyal demokrasi |
Ulusal üyelik | |
Uluslararası üyelik | Sosyalist Enternasyonal |
Avrupa üyeliği | Sosyalistler ve Demokratların İlerici İttifakı |
Parlamento | 31 / 300 |
Avrupa Parlamentosu | 3 / 21 |
Bölgeler | 94 / 725 |
İnternet sitesi | |
pasok.gr | |
Parti bayrağı | |
Yunanistan |
Başlangıçta Yunanistan'ın Avrupa Birliği (AB) ve NATO üyeliğine karşı çıkan ve ülkedeki ABD üslerinin kaldırılmasını savunan parti 1981'de iktidara geldikten sonra daha muhafazakâr bir çizgiye kaydı. Aynı yıl Yunanistan AB'ye girdi. 1983'te ABD üslerine ilişkin antlaşma yenilendi ve Yunanistan da tekrar NATO'da kaldı. Parti 1985 seçimlerinde biraz oy kaybettiyse de çoğunluğu sağlayarak iktidarını sürdürdü.Kıbrıs konusunda da başlangıçta uzlaşmaz bir tutum izlemişse de, sonradan bu politikasını 1988'de Papandreu ile Türkiye başbakanı Turgut Özal'ın İsviçre'nin Davos kentinde buluşmalarından sonra iki ülke arasındaki ilişkiler bir yumuşama dönemine girdi.
PASOK hükûmetinin Mart 1987'de kilisenin topraklarına el koyması kilise ve hükûmet arasındaki ilişkileri gerginleştirdi. 1989'da önde gelen siyasetçi, bürokrat ve askerlerin telefonlarının Papandreu'nun emriyle dinlediğinin ileri sürülmesi ve parti liderlerinin adının Koskotas yolsuzluğuna karışması PASOK'un durumunu sarstı. PASOK, yolsuzluk söylentilerinin de etkisiyle Haziran 1989'da yapılan seçimleri yitirdi. Hiçbir parti çoğunluğu sağlayamadığı için bu seçimlerin ardından geçici bir hükûmet kuruldu ve Aralık 1989'da yeniden seçimlere gidildi. Ama, bu seçimlerde de partilerden hiçbiri çoğunluğu sağlayamadı. PASOK'un da katıldığı geçici bir koalisyon hükûmeti kuruldu. Nisan 1990'daki seçimlerde kıl payı çoğunluğu Yeni Demokrasi Partisi elde etti. Ama Ekim 1993'te yapılan erken seçimlerde PASOK yeniden iktidara geldi.
1995'te Andreas Papandreu'nun bozulan sağlık durumu parti içindeki liderlik tartışmalarını başlattı. Ocak 1996'da Papandreu'nun siyasetten çekilmesinden sonra Kostas Simitis Papandreu'nun yakın arkadaşlarından Akis Çohacopulos'u yenerek PASOK liderliğine seçildi. PASOK başkanlığıyla beraber başbakanlığı da üstlenen Simitis görevi başlar başlamaz Türkiye'yle yaşanan Kardak Krizi'yle karşı karşıya kaldı. Bu dönemde Türkiye'ye karşı yumuşak bir tavır almak ve ABD'nin müdahalesine müteşekkir olması nedeniyle Yunan kamuoyu tarafından eleştirildi.
Eylül 1996'da yapılan erken seçimlerde, Kardak Krizi'ne rağmen yaşanan istikrarlı ekonomik büyüme PASOK'u % 41.5 oy oranıyla tekrar iktidara getirdi. 1997'de 2004 Yaz Olimpiyatları organizasyonunun Atina'ya kazandırılması ve Yunanistan'ın Avro Alanı'na sokulması gibi gelişmeler, Simitis'in Nisan 2000'de yapılan genel seçimlerde % 43.8'le tekrar iktidara gelmesini sağladı. 2004'te yapılacak Yaz Olimpiyatları'nda asayişin sağlanmasına yönelik operasyonlarda 17 Kasım Örgütü büyük ölçüde tasfiye edildi. Ocak 2004'te Kostas Simitis PASOK liderliğinden çekildiğini açıkladı ve görevini Andreas Papandreu'nun oğlu Yorgo Papandreu'ya bıraktı. Ancak Simitis döneminde PASOK'un orta ve alt sınıflardaki oy tabanının giderek erimesi, 7 Mart 2004'te yapılan seçimlerde uzun bir aradan sonra, Kostas Karamanlis liderliğindeki Yeni Demokrasi Partisi'nin gerisine düşmesine ve yıllardır sürdürdüğü iktidarını kaybetmesine neden oldu.
16 Eylül 2007'de yapılan ve Yeni Demokrasi'nin kazandığı parlamento seçimlerinde yüzde 38.1 ile 300 sandalyeli parlamentoda 102 koltuk kazandı. 11 Kasım 2007'de yapılan kongrede Yorgo Papandreu tekrar liderliğe seçildi. Parti 2009 erken seçimlerinde % 44.5'lik oy oranıyla yeniden iktidara geldi.
2012'de Yunanistan'daki ekonomik kriz sonucu oluşan ekonomik iktidarsızlığın etkisiyle kamuoyunun baskısı sonucu Yorgo Papandreu Başbakanlık görevinden istifa etti. Yerine Avrupa Merkez Bankası başkan yardımcısı Ekonomist Lukas Papadimos hükûmeti kurma görevini aldı. Bu hükûmeti PASOK dışarıdan destekledi.
Başbakanlıktan istifasından sonra Yorgo Papandreu Parti liderliğinden de istifa etti. 18 Mart 2012'de Evangelos Venizelos Maliye Bakanlığı'ndan istifa ederek tek aday olarak girdiği parti başkanlık seçimlerinde parti tabanının desteği ile PASOK'un dördüncü genel başkanı seçildi.
Mayıs 2012'de yapılan erken seçimlerde oy oranı %13'e düştü ve 41 milletvekili çıkardı. Hükûmetin kurulamaması sonucu Haziran ayında yapılan seçimlerde yine %13 oy aldı ve 33 milletvekili çıkardı.
Başkanlar
# | Lider | Resim | Görev Süresi | Başbakan | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Andreas Papandreu | 3 Eylül 1974 | 23 Haziran 1996 | 1981–1989 1993–1996 | |
2 | Kostas Simitis | 30 Haziran 1996 | 8 Şubat 2004 | 1996–2004 | |
3 | Yorgo Papandreu | 8 Şubat 2004 | 18 Mart 2012 | 2009–2011 | |
4 | Evangelos Venizelos | 18 Mart 2012 | 14 Haziran 2015 | — | |
5 | Fofi Gennimata | 14 Haziran 2015 | Görevde | — |
Seçim sonuçları
Yunan Parlamentosu
Seçim | Yunan Parlamentosu | Sıra | Hükûmet! rowspan="2"| Lider | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Oy | % | ± | Sandalye | +/− | ||||
1974 | 666,413 | 13.6% | Yeni | 12 / 300 | 12 | #3 | Muhalefet | Andreas Papandreu |
1,300,025 | 25.3% | 11.7 | 93 / 300 | 81 | #2 | Muhalefet | Andreas Papandreu | |
2,726,309 | 48.1% | 22.8 | 172 / 300 | 79 | #1 | Çoğunluk Hükûmeti | Andreas Papandreu | |
2,916,735 | 45.8% | 2.3 | 161 / 300 | 11 | #1 | Çoğunluk Hükûmeti | Andreas Papandreu | |
2,551,518 | 39.1% | 6.7 | 125 / 300 | 36 | #2 | Muhalefet | Andreas Papandreu | |
2,724,334 | 40.7% | 1.6 | 128 / 300 | 3 | #2 | Ulusal Birlik Hükûmeti ND-PASOK-SYN | Andreas Papandreu | |
2,543,042 | 38.6% | 2.1 | 123 / 300 | 5 | #2 | Muhalefet | Andreas Papandreu | |
3,235,017 | 46.9% | 8.3 | 170 / 300 | 47 | #1 | Çoğunluk Hükûmeti | Andreas Papandreu | |
2,814,779 | 41.5% | 5.4 | 162 / 300 | 8 | #1 | Çoğunluk Hükûmeti | Kostas Simitis | |
3,007,596 | 43.8% | 2.3 | 158 / 300 | 4 | #1 | Çoğunluk Hükûmeti | Kostas Simitis | |
3,003,988 | 40.5% | 3.3 | 117 / 300 | 41 | #2 | Muhalefet | Yorgo Papandreu | |
2,727,279 | 38.1% | 2.4 | 102 / 300 | 15 | #2 | Muhalefet | Yorgo Papandreu | |
2009 | 3,012,373 | 43.9% | 5.8 | 160 / 300 | 58 | #1 | Çoğunluk Hükûmeti | Yorgo Papandreu |
05/2012 | 833,452 | 13.2% | 30.7 | 41 / 300 | 119 | #3 | Geçici Hükûmet ND-PASOK | Evangelos Venizelos |
06/2012 | 756,024 | 12.3% | 0.9 | 33 / 300 | 8 | #3 | Koalisyon Hükûmeti ND-PASOK-DIMAR | Evangelos Venizelos |
01/2015 | 289,482 | 4.7% | 7.6 | 13 / 300 | 20 | #7 | Muhalefet | Evangelos Venizelos |
09/2015 | 341,312 | 6,3% | 1.6 | 16 / 300 | 4 | #4 | Muhalefet | Fofi Gennimata |
2019 | 457,519 | 8.1% | 1.8 | 19 / 300 | 3 | #3 | Muhalefet | Fofi Gennimata |
676,166 | % 11.46 | 3.36 | 41 / 300 | 19 | #3 | Muhalefet | ||
617,315 | % 11.85 | 0.39 | 32 / 300 | 9 | #3 | Muhalefet |
Avrupa Parlamentosu
Avrupa Parlamentosu | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Seçim | Oy | % | ± | Sandalye | +/− | Sıra | Lider |
2,278,030 | 40.1% | Yeni | 10 / 24 | 10 | #1 | Andreas Papandreu | |
2,476,491 | 41.6% | 1.5 | 10 / 24 | ±0 | #1 | Andreas Papandreu | |
2,352,271 | 35.9% | 5.7 | 9 / 24 | 1 | #2 | Andreas Papandreu | |
2,458,619 | 37.6% | 1.7 | 10 / 25 | 1 | #1 | Andreas Papandreu | |
2,115,844 | 32.9% | 4.7 | 9 / 25 | 1 | #2 | Kostas Simitis | |
2,083,327 | 34.0% | 1.1 | 8 / 24 | 1 | #2 | Yorgo Papandreu | |
1,878,859 | 36.6% | 2.6 | 8 / 22 | ±0 | #1 | Yorgo Papandreu | |
458,403 | 8.0% | 28.6 | 2 / 21 | 6 | #4 | Evangelos Venizelos | |
436,726 | 7.7% | 0.3 | 2 / 21 | 6 | #3 | Fofi Gennimata |
Dış bağlantılar
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Panhelenik Sosyalist Hareket PASOK Yunanca Panellhnio Sosialistiko Kinhma Panellinio Sosialistiko Kinima PASOK Yunanistan da 1974 te Andreas Papandreu tarafindan kurulan siyasi parti Panhelenik Sosyalist HareketKisaltmaPASOKGenel baskanGenel sekreterManolis ChristodoulakisKurucuAndreas PapandreuSlogan lar Prwta o Poliths Once Vatandas Kurulus tarihi3 Eylul 1974Merkez22 Ippokratous St 106 80 AtinaGenclik koluIdeolojiSosyal demokrasiUlusal uyelikUluslararasi uyelikSosyalist EnternasyonalAvrupa uyeligiSosyalistler ve Demokratlarin Ilerici IttifakiParlamento31 300Avrupa Parlamentosu3 21Bolgeler94 725Internet sitesipasok grParti bayragiYunanistan Baslangicta Yunanistan in Avrupa Birligi AB ve NATO uyeligine karsi cikan ve ulkedeki ABD uslerinin kaldirilmasini savunan parti 1981 de iktidara geldikten sonra daha muhafazakar bir cizgiye kaydi Ayni yil Yunanistan AB ye girdi 1983 te ABD uslerine iliskin antlasma yenilendi ve Yunanistan da tekrar NATO da kaldi Parti 1985 secimlerinde biraz oy kaybettiyse de cogunlugu saglayarak iktidarini surdurdu Kibris konusunda da baslangicta uzlasmaz bir tutum izlemisse de sonradan bu politikasini 1988 de Papandreu ile Turkiye basbakani Turgut Ozal in Isvicre nin Davos kentinde bulusmalarindan sonra iki ulke arasindaki iliskiler bir yumusama donemine girdi PASOK hukumetinin Mart 1987 de kilisenin topraklarina el koymasi kilise ve hukumet arasindaki iliskileri gerginlestirdi 1989 da onde gelen siyasetci burokrat ve askerlerin telefonlarinin Papandreu nun emriyle dinlediginin ileri surulmesi ve parti liderlerinin adinin Koskotas yolsuzluguna karismasi PASOK un durumunu sarsti PASOK yolsuzluk soylentilerinin de etkisiyle Haziran 1989 da yapilan secimleri yitirdi Hicbir parti cogunlugu saglayamadigi icin bu secimlerin ardindan gecici bir hukumet kuruldu ve Aralik 1989 da yeniden secimlere gidildi Ama bu secimlerde de partilerden hicbiri cogunlugu saglayamadi PASOK un da katildigi gecici bir koalisyon hukumeti kuruldu Nisan 1990 daki secimlerde kil payi cogunlugu Yeni Demokrasi Partisi elde etti Ama Ekim 1993 te yapilan erken secimlerde PASOK yeniden iktidara geldi 1995 te Andreas Papandreu nun bozulan saglik durumu parti icindeki liderlik tartismalarini baslatti Ocak 1996 da Papandreu nun siyasetten cekilmesinden sonra Kostas Simitis Papandreu nun yakin arkadaslarindan Akis Cohacopulos u yenerek PASOK liderligine secildi PASOK baskanligiyla beraber basbakanligi da ustlenen Simitis gorevi baslar baslamaz Turkiye yle yasanan Kardak Krizi yle karsi karsiya kaldi Bu donemde Turkiye ye karsi yumusak bir tavir almak ve ABD nin mudahalesine mutesekkir olmasi nedeniyle Yunan kamuoyu tarafindan elestirildi Eylul 1996 da yapilan erken secimlerde Kardak Krizi ne ragmen yasanan istikrarli ekonomik buyume PASOK u 41 5 oy oraniyla tekrar iktidara getirdi 1997 de 2004 Yaz Olimpiyatlari organizasyonunun Atina ya kazandirilmasi ve Yunanistan in Avro Alani na sokulmasi gibi gelismeler Simitis in Nisan 2000 de yapilan genel secimlerde 43 8 le tekrar iktidara gelmesini sagladi 2004 te yapilacak Yaz Olimpiyatlari nda asayisin saglanmasina yonelik operasyonlarda 17 Kasim Orgutu buyuk olcude tasfiye edildi Ocak 2004 te Kostas Simitis PASOK liderliginden cekildigini acikladi ve gorevini Andreas Papandreu nun oglu Yorgo Papandreu ya birakti Ancak Simitis doneminde PASOK un orta ve alt siniflardaki oy tabaninin giderek erimesi 7 Mart 2004 te yapilan secimlerde uzun bir aradan sonra Kostas Karamanlis liderligindeki Yeni Demokrasi Partisi nin gerisine dusmesine ve yillardir surdurdugu iktidarini kaybetmesine neden oldu 16 Eylul 2007 de yapilan ve Yeni Demokrasi nin kazandigi parlamento secimlerinde yuzde 38 1 ile 300 sandalyeli parlamentoda 102 koltuk kazandi 11 Kasim 2007 de yapilan kongrede Yorgo Papandreu tekrar liderlige secildi Parti 2009 erken secimlerinde 44 5 lik oy oraniyla yeniden iktidara geldi 2012 de Yunanistan daki ekonomik kriz sonucu olusan ekonomik iktidarsizligin etkisiyle kamuoyunun baskisi sonucu Yorgo Papandreu Basbakanlik gorevinden istifa etti Yerine Avrupa Merkez Bankasi baskan yardimcisi Ekonomist Lukas Papadimos hukumeti kurma gorevini aldi Bu hukumeti PASOK disaridan destekledi Basbakanliktan istifasindan sonra Yorgo Papandreu Parti liderliginden de istifa etti 18 Mart 2012 de Evangelos Venizelos Maliye Bakanligi ndan istifa ederek tek aday olarak girdigi parti baskanlik secimlerinde parti tabaninin destegi ile PASOK un dorduncu genel baskani secildi Mayis 2012 de yapilan erken secimlerde oy orani 13 e dustu ve 41 milletvekili cikardi Hukumetin kurulamamasi sonucu Haziran ayinda yapilan secimlerde yine 13 oy aldi ve 33 milletvekili cikardi Baskanlar Lider Resim Gorev Suresi Basbakan1 Andreas Papandreu 3 Eylul 1974 23 Haziran 1996 1981 1989 1993 19962 Kostas Simitis 30 Haziran 1996 8 Subat 2004 1996 20043 Yorgo Papandreu 8 Subat 2004 18 Mart 2012 2009 20114 Evangelos Venizelos 18 Mart 2012 14 Haziran 2015 5 Fofi Gennimata 14 Haziran 2015 Gorevde Secim sonuclariYunan Parlamentosu Secim Yunan Parlamentosu Sira Hukumet rowspan 2 LiderOy Sandalye 1974 666 413 13 6 Yeni 12 300 12 3 Muhalefet Andreas Papandreu1 300 025 25 3 11 7 93 300 81 2 Muhalefet Andreas Papandreu2 726 309 48 1 22 8 172 300 79 1 Cogunluk Hukumeti Andreas Papandreu2 916 735 45 8 2 3 161 300 11 1 Cogunluk Hukumeti Andreas Papandreu2 551 518 39 1 6 7 125 300 36 2 Muhalefet Andreas Papandreu2 724 334 40 7 1 6 128 300 3 2 Ulusal Birlik Hukumeti ND PASOK SYN Andreas Papandreu2 543 042 38 6 2 1 123 300 5 2 Muhalefet Andreas Papandreu3 235 017 46 9 8 3 170 300 47 1 Cogunluk Hukumeti Andreas Papandreu2 814 779 41 5 5 4 162 300 8 1 Cogunluk Hukumeti Kostas Simitis3 007 596 43 8 2 3 158 300 4 1 Cogunluk Hukumeti Kostas Simitis3 003 988 40 5 3 3 117 300 41 2 Muhalefet Yorgo Papandreu2 727 279 38 1 2 4 102 300 15 2 Muhalefet Yorgo Papandreu2009 3 012 373 43 9 5 8 160 300 58 1 Cogunluk Hukumeti Yorgo Papandreu05 2012 833 452 13 2 30 7 41 300 119 3 Gecici Hukumet ND PASOK Evangelos Venizelos06 2012 756 024 12 3 0 9 33 300 8 3 Koalisyon Hukumeti ND PASOK DIMAR Evangelos Venizelos01 2015 289 482 4 7 7 6 13 300 20 7 Muhalefet Evangelos Venizelos09 2015 341 312 6 3 1 6 16 300 4 4 Muhalefet Fofi Gennimata2019 457 519 8 1 1 8 19 300 3 3 Muhalefet Fofi Gennimata676 166 11 46 3 36 41 300 19 3 Muhalefet617 315 11 85 0 39 32 300 9 3 MuhalefetAvrupa Parlamentosu Avrupa ParlamentosuSecim Oy Sandalye Sira Lider2 278 030 40 1 Yeni 10 24 10 1 Andreas Papandreu2 476 491 41 6 1 5 10 24 0 1 Andreas Papandreu2 352 271 35 9 5 7 9 24 1 2 Andreas Papandreu2 458 619 37 6 1 7 10 25 1 1 Andreas Papandreu2 115 844 32 9 4 7 9 25 1 2 Kostas Simitis2 083 327 34 0 1 1 8 24 1 2 Yorgo Papandreu1 878 859 36 6 2 6 8 22 0 1 Yorgo Papandreu458 403 8 0 28 6 2 21 6 4 Evangelos Venizelos436 726 7 7 0 3 2 21 6 3 Fofi GennimataDis baglantilarKaynakca