Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paşa Adası Deniz Muharebesi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
| Paşa Adası Deniz Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||
 Venedik kalyonu | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Venedik Cumhuriyeti Malta Şövalyeleri Papalık Toskana Büyük Dükalığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| İzmirli Süleyman Paşa | Amiral Pisani | ||||||
| Güçler | |||||||
| 36 kalyon | 26 kalyon | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Nispeten hafif 4-5 kalyon hasarlı | ~2.000 ölü ve yaralı 15-20 kalyon hasarlı | ||||||
| Taraflar gemi kaybetmedi. Deniz harp tarihinin en uzun muharebelerinden biri oldu. | |||||||
Kaptan-ı derya İzmirli Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 20-22 Temmuz 1718 tarihlerinde Mora'nın güneyindeki Paşa Adası ile Matapan Burnu arasındaki deniz muharebesinde komutasındaki Venedik donanmasına ağır kayıplar verdirdi. 21 Temmuz 1718 tarihinde imzalanan ve taraflar arasında savaş durumuna son veren Pasarofça Antlaşması'nın haberinin bölgeye ulaşmasıyla taraflar muharebeyi sonlandırdı.
Muharebe öncesi
Amiral komutasındaki 25 parçalı Venedik donanması 21 Mayıs 1718'de Korfu'dan ayrılarak 8 Haziran'da Zante adasına geldi ve burada Amiral Pisani komutasındaki Batılı müttefiklerin (Malta, Papalık ve Toskana) gemilerinin de bulunduğu filoyla 17 Haziran'da birleştikten sonra 1 Temmuz'da Koron önlerine geldi. Ardından bir yıl önce iki donanmanın kıyasıya çarpıştıkları Matapan Burnu'na ulaştı.
İzmirli Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı donanması ise Haziran'da Çanakkale Boğazı'ndan çıkıp Ege Denizi'ne açıldıktan sonra Eğriboz'a uğradı ve 19 Temmuz'da Mora'nın güneyinde Paşa ile Çuha adaları arasına demir attı.
Muharebe
20 Temmuz
İki donanma 19 Temmuz'da kalyonları için uygun rüzgâr bekledikten sonra, 20 Temmuz'da Osmanlı donanması hücuma geçti. Osmanlılar Venediklilerin 26 gemisine karşı 36 gemiyle sayısal üstünlüğe sahipseler de, toplam top sayılarında fark büyük değildi (Osmanlılar 2.000, Venedikliler 1.800). İki hat halinde dizilen Venedik donanmasının gerideki hattı muharebenin uzağında kalınca tek gövde halindeki Osmanlı donanmasının hücumu etkili oldu. Osmanlıların 30 gemisiyle çarpışmak durumunda kalan 9 Venedik gemisi ciddi hasarlar aldı ve yaklaşık 600 kayıp veren Venedik donanması düzensiz bir şekilde kuzeybatıya çekildi.
21 Temmuz
20-21 Temmuz gecesi boyunca Çuha Adası civarında toplanmaya çalışan Venedik donanması muharebeden kaçınmaya çalışsa da 21 Temmuz saat 14.00 civarında Osmanlı donanması yeniden hücuma geçti. Venedik arka hattı yine muharebe dışı kalırken, ön hattın merkezindeki 8 gemiden 5'i ağır hasar alarak muharebe dışı kaldı. Bunun üzerine Osmanlı donanması kanada hücum ederken ağır yaralar alan 2 Venedik gemisi daha muharebe dışı kalırken, 2 gemi de hasar gördü. Dört saatlik muharebe sonucunda Venedik donanması bu defa 500'e yakın kayba uğradıysa da, ağır hasar alan gemi sayısı bir gün öncesine oranla daha büyüktü. Amiral gemisi Trionfo da buna dahildi.
22 Temmuz
Venedik donanmasının komutanı Diedo ilk iki günkü muharebelerde donanmanın iki hat olarak dizilmesi ve arkadaki hattın muharebelere hiç katılamaması nedeniyle taktik değişikliğine gitti ve donanmayı tek hat şeklinde dizdi. Saat 15.00 civarında Venedik donanmasının top ateşiyle yeniden başlayan muharebe 18.30'a kadar sürdü ve tüm Venedik donanmasının çarpışmasıyla daha çetin bir hale büründü. Akşam olduğunda Venedik tarafının kayıpları yaklaşık 900'e ulaşmışkenOsmanlı donanması da asker kayıplarına uğradı.
Muharebe sonrası
23 Temmuz'da iki donanma birbirini gözetlediyse de çarpışmaya girmediler. Esasen, 21 Temmuz günü Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ve Venedik Cumhuriyeti arasında savaş halini sona erdiren Pasarofça Antlaşması imzalanmıştı. Antlaşmanın imzalandığı haberinin bölgeye de ulaşması neticesinde Osmanlı donanması 25 Temmuz'da Ege Denizi'ne döndü.
İlginç bir şekilde, taraflar barış antlaşmasının (21 Temmuz'da) imzalandığından haberleri olmadığından savaşın resmen sona ermesinden bir gün sonra dahi çarpışmışlardı.
Üç gün süren Paşa Adası Deniz Muharebesi, kadırgadan kalyon'a geçmiş Osmanlı donanması'nın 1690'larda Venedik donanmasına karşı kurduğu üstünlüğün sürdüğünü gösterdi. Öte yandan, sözkonusu muharebe yüzyıllardır denizlerde çarpışan bu iki kudretli devletin son askerî mücadeleleri oldu. Pasarofça Antlaşması'ndan sonra taraflar bir daha savaşmazlarken, 1797 yılında Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu tarafından işgal edilerek toprakları Fransa'ya ilhak edilen Venedik Cumhuriyeti tarihe karıştı.
Kaynakça
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.267
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.268
- ^ ""Three Decks" internet sitesi, "Battle of Cervi/Battle of Elafonisos" başlığı". 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2022.
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.269
- ^ "Warfare on the Mediterranean in the Age of Sail: A History, 1571-1866", David S.T. Blackmore, McFarland (2014), s.120
Dış bağlantılar
- "300. Yılında Pasarofça Antlaşması Sempozyumu Bildirileri", haz. Gültekin Yıldız, MSÜ Fatih Harp Tarihi Araştırmaları Enstitüsü, Haziran 2019, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pasa Adasi Deniz Muharebesi 1714 1718 Osmanli Venedik Savasi nda evre Pasa Adasi Deniz Muharebesi1714 1718 Osmanli Venedik SavasiVenedik kalyonuTarih20 22 Temmuz 1718BolgePasa Adasi ve Cuha Adasi arasi AkdenizSonucStratejik Osmanli zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguVenedik Cumhuriyeti Malta Sovalyeleri Papalik Toskana Buyuk DukaligiKomutanlar ve liderlerIzmirli Suleyman PasaAmiral PisaniGucler36 kalyon26 kalyonKayiplarNispeten hafif 4 5 kalyon hasarli 2 000 olu ve yarali 15 20 kalyon hasarliTaraflar gemi kaybetmedi Deniz harp tarihinin en uzun muharebelerinden biri oldu Kaptan i derya Izmirli Suleyman Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi 20 22 Temmuz 1718 tarihlerinde Mora nin guneyindeki Pasa Adasi ile Matapan Burnu arasindaki deniz muharebesinde komutasindaki Venedik donanmasina agir kayiplar verdirdi 21 Temmuz 1718 tarihinde imzalanan ve taraflar arasinda savas durumuna son veren Pasarofca Antlasmasi nin haberinin bolgeye ulasmasiyla taraflar muharebeyi sonlandirdi Muharebe oncesiAmiral komutasindaki 25 parcali Venedik donanmasi 21 Mayis 1718 de Korfu dan ayrilarak 8 Haziran da Zante adasina geldi ve burada Amiral Pisani komutasindaki Batili muttefiklerin Malta Papalik ve Toskana gemilerinin de bulundugu filoyla 17 Haziran da birlestikten sonra 1 Temmuz da Koron onlerine geldi Ardindan bir yil once iki donanmanin kiyasiya carpistiklari Matapan Burnu na ulasti Izmirli Suleyman Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi ise Haziran da Canakkale Bogazi ndan cikip Ege Denizi ne acildiktan sonra Egriboz a ugradi ve 19 Temmuz da Mora nin guneyinde Pasa ile Cuha adalari arasina demir atti MuharebeMora Yarimadasi ve guneydogusundaki Pasa ve Cuha adalari20 Temmuz Iki donanma 19 Temmuz da kalyonlari icin uygun ruzgar bekledikten sonra 20 Temmuz da Osmanli donanmasi hucuma gecti Osmanlilar Venediklilerin 26 gemisine karsi 36 gemiyle sayisal ustunluge sahipseler de toplam top sayilarinda fark buyuk degildi Osmanlilar 2 000 Venedikliler 1 800 Iki hat halinde dizilen Venedik donanmasinin gerideki hatti muharebenin uzaginda kalinca tek govde halindeki Osmanli donanmasinin hucumu etkili oldu Osmanlilarin 30 gemisiyle carpismak durumunda kalan 9 Venedik gemisi ciddi hasarlar aldi ve yaklasik 600 kayip veren Venedik donanmasi duzensiz bir sekilde kuzeybatiya cekildi 21 Temmuz 20 21 Temmuz gecesi boyunca Cuha Adasi civarinda toplanmaya calisan Venedik donanmasi muharebeden kacinmaya calissa da 21 Temmuz saat 14 00 civarinda Osmanli donanmasi yeniden hucuma gecti Venedik arka hatti yine muharebe disi kalirken on hattin merkezindeki 8 gemiden 5 i agir hasar alarak muharebe disi kaldi Bunun uzerine Osmanli donanmasi kanada hucum ederken agir yaralar alan 2 Venedik gemisi daha muharebe disi kalirken 2 gemi de hasar gordu Dort saatlik muharebe sonucunda Venedik donanmasi bu defa 500 e yakin kayba ugradiysa da agir hasar alan gemi sayisi bir gun oncesine oranla daha buyuktu Amiral gemisi Trionfo da buna dahildi 22 Temmuz Venedik donanmasinin komutani Diedo ilk iki gunku muharebelerde donanmanin iki hat olarak dizilmesi ve arkadaki hattin muharebelere hic katilamamasi nedeniyle taktik degisikligine gitti ve donanmayi tek hat seklinde dizdi Saat 15 00 civarinda Venedik donanmasinin top atesiyle yeniden baslayan muharebe 18 30 a kadar surdu ve tum Venedik donanmasinin carpismasiyla daha cetin bir hale burundu Aksam oldugunda Venedik tarafinin kayiplari yaklasik 900 e ulasmiskenOsmanli donanmasi da asker kayiplarina ugradi Muharebe sonrasi23 Temmuz da iki donanma birbirini gozetlediyse de carpismaya girmediler Esasen 21 Temmuz gunu Osmanli Imparatorlugu ile Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu ve Venedik Cumhuriyeti arasinda savas halini sona erdiren Pasarofca Antlasmasi imzalanmisti Antlasmanin imzalandigi haberinin bolgeye de ulasmasi neticesinde Osmanli donanmasi 25 Temmuz da Ege Denizi ne dondu Ilginc bir sekilde taraflar baris antlasmasinin 21 Temmuz da imzalandigindan haberleri olmadigindan savasin resmen sona ermesinden bir gun sonra dahi carpismislardi Uc gun suren Pasa Adasi Deniz Muharebesi kadirgadan kalyon a gecmis Osmanli donanmasi nin 1690 larda Venedik donanmasina karsi kurdugu ustunlugun surdugunu gosterdi Ote yandan sozkonusu muharebe yuzyillardir denizlerde carpisan bu iki kudretli devletin son askeri mucadeleleri oldu Pasarofca Antlasmasi ndan sonra taraflar bir daha savasmazlarken 1797 yilinda Napolyon Bonapart komutasindaki Fransiz ordusu tarafindan isgal edilerek topraklari Fransa ya ilhak edilen Venedik Cumhuriyeti tarihe karisti Kaynakca Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 267 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 268 Three Decks internet sitesi Battle of Cervi Battle of Elafonisos basligi 2 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2022 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 269 Warfare on the Mediterranean in the Age of Sail A History 1571 1866 David S T Blackmore McFarland 2014 s 120Dis baglantilar 300 Yilinda Pasarofca Antlasmasi Sempozyumu Bildirileri haz Gultekin Yildiz MSU Fatih Harp Tarihi Arastirmalari Enstitusu Haziran 2019 ISBN 978 605 68035 4 3