Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Peripatrik veya peripatri (dış kenara ait), yayılma alanları birbirine komşu olan ama çakışmayan, bunun yanında bir sıra dağ veya geniş nehirler gibi engeller yüzünden birbirinden ayrılan ve artık eski yurtlarında olamayan organizmaları ifade eden birer biyocoğrafya terimleridir.
Birbirinden ayrılmış bu tür canlı organizmalar genellikle birbirleriyle yakın akraba olup aynı soydan gelen kardeş türlerdir ve gösterdikleri yayılım peripartik türleşmenin bir sonucudur. Peripatrik türleşme veya dış kenarlı türleşme evrim yoluyla yeni türlerin oluştuğu bir türleşme şeklidir. Bu türleşme şeklinde, izolasyon içinde bulunan ve diğerlerinden yalıtılmış olan periferik (dış kenara ait) bir popülasyon içinde yeni türler şekillenir. Bu, izole popülasyonların birbirleriyle gen alış verişlerinde bulunamadığı ve gen akışının engellendiği allopatrik türleşmeye çok benzer. Ancak peripatrik türleşme terimi, allopatrik türleşmenin aksine, daha ziyade popülasyonlardan birinin diğerinden daha çok küçük olduğu durumları tanımlamak için kullanılması önerilir.
Peripatrik türleşmenin olası bir sonucu, coğrafi olarak geniş bir alana yayılmış olan ata türün parafiletik (birden fazla atadan köken almış) olmaya başlaması ve böylece bir olmasıdır. Kısa olarak paratür, kendisi herhangi bir soy tükenmesi yaşamadan bir veya daha fazla oğul türler oluşturabilmiş olan türlere denir. Örneğin, boz ayıdan kutup ayılarının evrimiş olması, soyundan geldiği ata türün sınır bölgesinde yaşayan bir popülasyonun evrilerek yeni türler oluşturmasına dair iyi belgelenmiş canlı bir örnektir.
Peripatrik türleşme, başlangıçta Ernst Mayr tarafından önerilmiş olup küçük nüfuslu canlı popülasyonlarının, bir veya daha fazla nesil boyunca nüfus azalmasına maruz kalarak bir süre için genetik çeşitliliğin hızla azalış gösterdiği seçim darboğazlarından geçmesi nedeniyle, kurucu etkisi denilen olgu ile yakın ilişkilidir. Bunun yanında genetik sürüklenmenin peripatrik türleşmede genellikle önemli bir rol oynadığı da düşünülmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Türleşme - 4: Türleşme Nedir? Farklı Türler Nasıl Oluşur? Parapatrik ve Peripatrik Türleşmeler Ne Demektir? 21 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Evrim Ağacı, ODTÜ Biyoloji ve Genetik Topluluğu, 11.05.2011, erişim tarihi 18.11.2011
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Kasım 2011.
- ^ Provine WB (1 Temmuz 2004). . Genetics. 167 (3). ss. 1041-6. (PMC) 1470966 $2. (PMID) 15280221. 1 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2011.
- ^ Darboğazlar ve kurucu etkiler 5 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Evrimi Anlamak, erişim tarihi 18.11.2011
- ^ Templeton AR (1 Nisan 1980). . Genetics. 94 (4). ss. 1011-38. (PMC) 1214177 $2. (PMID) 6777243. 4 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Peripatrik veya peripatri dis kenara ait yayilma alanlari birbirine komsu olan ama cakismayan bunun yaninda bir sira dag veya genis nehirler gibi engeller yuzunden birbirinden ayrilan ve artik eski yurtlarinda olamayan organizmalari ifade eden birer biyocografya terimleridir Dort farkli turlesme mekanizmasinin karsilastirilmasi allopatrik peripatrik parapatrik simpatrik turlesme Birbirinden ayrilmis bu tur canli organizmalar genellikle birbirleriyle yakin akraba olup ayni soydan gelen kardes turlerdir ve gosterdikleri yayilim peripartik turlesmenin bir sonucudur Peripatrik turlesme veya dis kenarli turlesme evrim yoluyla yeni turlerin olustugu bir turlesme seklidir Bu turlesme seklinde izolasyon icinde bulunan ve digerlerinden yalitilmis olan periferik dis kenara ait bir populasyon icinde yeni turler sekillenir Bu izole populasyonlarin birbirleriyle gen alis verislerinde bulunamadigi ve gen akisinin engellendigi allopatrik turlesmeye cok benzer Ancak peripatrik turlesme terimi allopatrik turlesmenin aksine daha ziyade populasyonlardan birinin digerinden daha cok kucuk oldugu durumlari tanimlamak icin kullanilmasi onerilir Peripatrik turlesmenin olasi bir sonucu cografi olarak genis bir alana yayilmis olan ata turun parafiletik birden fazla atadan koken almis olmaya baslamasi ve boylece bir olmasidir Kisa olarak paratur kendisi herhangi bir soy tukenmesi yasamadan bir veya daha fazla ogul turler olusturabilmis olan turlere denir Ornegin boz ayidan kutup ayilarinin evrimis olmasi soyundan geldigi ata turun sinir bolgesinde yasayan bir populasyonun evrilerek yeni turler olusturmasina dair iyi belgelenmis canli bir ornektir Peripatrik turlesme baslangicta Ernst Mayr tarafindan onerilmis olup kucuk nufuslu canli populasyonlarinin bir veya daha fazla nesil boyunca nufus azalmasina maruz kalarak bir sure icin genetik cesitliligin hizla azalis gosterdigi secim darbogazlarindan gecmesi nedeniyle kurucu etkisi denilen olgu ile yakin iliskilidir Bunun yaninda genetik suruklenmenin peripatrik turlesmede genellikle onemli bir rol oynadigi da dusunulmektedir Ayrica bakinizTurlesme Allopatrik turlesme Parapatrik turlesme Simpatrik turlesme Adaptif radyasyon Kladistik Filogenetik Taksonomi Populasyon darbogazi Kurucu etkisiKaynakca Turlesme 4 Turlesme Nedir Farkli Turler Nasil Olusur Parapatrik ve Peripatrik Turlesmeler Ne Demektir 21 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Evrim Agaci ODTU Biyoloji ve Genetik Toplulugu 11 05 2011 erisim tarihi 18 11 2011 Arsivlenmis kopya 20 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2011 Arsivlenmis kopya 3 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Kasim 2011 Provine WB 1 Temmuz 2004 Genetics 167 3 ss 1041 6 PMC 1470966 2 PMID 15280221 1 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2011 Darbogazlar ve kurucu etkiler 5 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Evrimi Anlamak erisim tarihi 18 11 2011 Templeton AR 1 Nisan 1980 Genetics 94 4 ss 1011 38 PMC 1214177 2 PMID 6777243 4 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2011