Pernisyöz anemi veya kötücül anemi, bir otoimmün Anemi tipidir. Pernisyöz anemide antikorlar intrinsik faktör veya paryetal hücrelere karşı döner. İntrinsik faktör B12 vitamini emilimi için gereklidir, bu nedenle B12 vitamininin emilimi zarar görür.
Pernisyöz anemi | |
---|---|
Uzmanlık | Hematoloji |
Bazen pernisyöz anemi terimi otoimmün bir tepki içermeyen (non-otoimmün) B12 vitamini eksikliklerini tanımlamak için de kullanılabilir.
Tanımı ve özellikleri
Eritrositlerin (alyuvarların) normal ve sağlıklı bir şekilde üretilebilmeleri için B12 vitaminine ihtiyaç vardır. Pernisyöz anemide vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olan antikorlar intrinsik faktöre veya bu faktörü üreten paryetal hücrelere saldırır. İntrinsik faktör B12 vitamininin emilimi için gereklidir, sonuç olarak intrinsik faktördeki azalma B12 vitaminin emilimini sekteye uğratır. Bu nedenle B12 vitamini eksikliği sonucu olarak da Eritrositlerin (alyuvarların) sayısı azalır ve ölçüleri büyür.
Yaşlılarda daha sık görülen pernisyöz aneminin erkek ve kadınlarda görülme sıklığı aynıdır.
Tarihçe
Pernisyöz anemi tedavisi ilk kez tarafından geliştirilmiştir. Murphy denek olarak seçtiği köpeklerde anemiye yol açmak için, bu köpeklerde kanama olmasını sağlar, daha sonra da onları farklı besinlerle besleyerek hangisinin (veya herhangi birisinin) köpeklerin tekrar sağlıklı olmasına neden olduğunu anlamaya çalışmıştır. Bu çalışmasında büyük miktarlarda ciğerin (karaciğer) hastalığı tedavi ettiğini keşfetmiştir. Daha sonra George Minot ve George Whipple kimyasal olarak B12 vitaminini ciğerden ayırdılar. Bu çalışmalar sayesinde üçü, 1934 yılında Nobel Tıp Ödülü'nü paylaştılar.
Bugün pernisyöz anemi genellikle B12 vitamini enjeksiyonları ( veya siyanokobalamin) veya büyük oral (ağızdan alınan) dozlar halinde B12 vitamini verilir.
Semptomlar
Pernisyöz anemi dilde enflamasyona (iltihaba) yol açabilir (), bu da dilde yara ve acıya neden olur. İştah azalması, denge bozukluğu, el ve ayaklarda duyu kayıpları ve depresyon da görülmüştür.
Tedavi
Tedavi genellikle ilk iki hafta boyunca her gün yapılan B12enjeksiyonları içerir. Böylece hastanın karaciğerinde B12 vitamininin depolanması sağlanır. Eğer hastanın B12 seviyesi çok düşükse bu enjeksiyonların süresi uzayabilir ve hastaya hayatı boyunca, genellikle ayda bir olarak uygulanan, ek bir enjeksiyon yapılabilir. Bu enjeksiyonlar genelde veya siyanokobalamin içerir. Çoğunlukla doğrudan kasa verilir (genellikle kollar), böylece ileumda (incebağırsağın son bölümü) zarara uğraması önlenir.
Ayrıca, B12 yeterli miktarlarda ağız yoluyla emilebilir, intrinsik faktör veya ileum gerekmeden. Genellikle bu yol için 1000 - 2000 arasındaki bir doz kullanılır.
Ayrıca bakınız
Hematoloji veya Kan bilimi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pernisyoz anemi veya kotucul anemi bir otoimmun Anemi tipidir Pernisyoz anemide antikorlar intrinsik faktor veya paryetal hucrelere karsi doner Intrinsik faktor B12 vitamini emilimi icin gereklidir bu nedenle B12 vitamininin emilimi zarar gorur Pernisyoz anemiUzmanlikHematoloji Bazen pernisyoz anemi terimi otoimmun bir tepki icermeyen non otoimmun B12 vitamini eksikliklerini tanimlamak icin de kullanilabilir Tanimi ve ozellikleriEritrositlerin alyuvarlarin normal ve saglikli bir sekilde uretilebilmeleri icin B12 vitaminine ihtiyac vardir Pernisyoz anemide vucudun bagisiklik sisteminin bir parcasi olan antikorlar intrinsik faktore veya bu faktoru ureten paryetal hucrelere saldirir Intrinsik faktor B12 vitamininin emilimi icin gereklidir sonuc olarak intrinsik faktordeki azalma B12 vitaminin emilimini sekteye ugratir Bu nedenle B12 vitamini eksikligi sonucu olarak da Eritrositlerin alyuvarlarin sayisi azalir ve olculeri buyur Yaslilarda daha sik gorulen pernisyoz aneminin erkek ve kadinlarda gorulme sikligi aynidir TarihcePernisyoz anemi tedavisi ilk kez tarafindan gelistirilmistir Murphy denek olarak sectigi kopeklerde anemiye yol acmak icin bu kopeklerde kanama olmasini saglar daha sonra da onlari farkli besinlerle besleyerek hangisinin veya herhangi birisinin kopeklerin tekrar saglikli olmasina neden oldugunu anlamaya calismistir Bu calismasinda buyuk miktarlarda cigerin karaciger hastaligi tedavi ettigini kesfetmistir Daha sonra George Minot ve George Whipple kimyasal olarak B12 vitaminini cigerden ayirdilar Bu calismalar sayesinde ucu 1934 yilinda Nobel Tip Odulu nu paylastilar Bugun pernisyoz anemi genellikle B12 vitamini enjeksiyonlari veya siyanokobalamin veya buyuk oral agizdan alinan dozlar halinde B12 vitamini verilir SemptomlarPernisyoz anemi dilde enflamasyona iltihaba yol acabilir bu da dilde yara ve aciya neden olur Istah azalmasi denge bozuklugu el ve ayaklarda duyu kayiplari ve depresyon da gorulmustur TedaviTedavi genellikle ilk iki hafta boyunca her gun yapilan B12enjeksiyonlari icerir Boylece hastanin karacigerinde B12 vitamininin depolanmasi saglanir Eger hastanin B12 seviyesi cok dusukse bu enjeksiyonlarin suresi uzayabilir ve hastaya hayati boyunca genellikle ayda bir olarak uygulanan ek bir enjeksiyon yapilabilir Bu enjeksiyonlar genelde veya siyanokobalamin icerir Cogunlukla dogrudan kasa verilir genellikle kollar boylece ileumda incebagirsagin son bolumu zarara ugramasi onlenir Ayrica B12 yeterli miktarlarda agiz yoluyla emilebilir intrinsik faktor veya ileum gerekmeden Genellikle bu yol icin 1000 2000 arasindaki bir doz kullanilir Ayrica bakinizMegaloblastik anemi Intrinsik faktor B12 vitaminiHematoloji veya Kan bilimi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz