Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pnömokok (Streptococcus pneumoniae), vücudun farklı bölgelerinde ciddi enfeksiyon hastalıklarına neden olan bir bakteri türüdür. Latince adı; Streptococcus pneumoniae şeklindedir.
- Dünyada her 30 saniyede bir çocuk, pnömokok mikrobunun yol açtığı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirmektedir.
| Streptococcus pneumoniae | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Pnömokok'un SEM fotoğrafı | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Streptococcus pneumoniae (Klein 1884) Chester 1901 | |||||||||||||||
Özellikle bebekler ve küçük çocuklarda ölümcül olabilen ya da kalıcı hasarlara yol açan hastalıklara neden olan pnömokok; menenjit, zatürre, orta kulak iltihabı, sinüzit ve kan iltihabı gibi hastalıklara neden olur.
Üst solunum yollarında pnömokok bulunan çocuklar, bu bakteriyi başka çocuklara da bulaştırabilir. Bulaşma genellikle; öksürük, yıkanmamış ellere dokunmak ya da öpüşmek gibi doğrudan temas gibi yollarla olur.
Ayrıca yaşlılar ve akciğer, kalp, şeker hastalığı gibi altta yatan hastalıkları olan kişilerde de pnömokok tahribatları görülmektedir.
Pnömokokların en çok neden olduğu hastalık olan zatürrenin dünyada ve Türkiye'de en sık görülen ve en fazla ölüme neden olan hastalıklardan olduğu ve Türkiye'de beşinci sıradaki ölüm nedeni olduğu belirlenmiştir.
Enfeksiyon
Streptococcus pneumoniae normal üst solunum yolu florasının parçasıdır. Pek çok doğal florada olduğu gibi doğru koşullar altında, genellikle konağın bağışıklık sistemi bastırılmış olduğunda patojenik hale gelebilir. İnvasinler, örneğin pnömolizin, antifagositik kapsül, çeşitli adhezinler ve immünojenik hücre duvarı bileşenleri başlıca virulans faktörleri‘dir. S. pneumoniae, akciğerlerin hava keselerini kolonize ettikten sonra vücut, tahrik tepkisini uyarıp yanıt vererek plazma, kan ve beyaz kan hücrelerinin alveolleri doldurmasına neden olur. Bu duruma zatürre (akciğer iltihaplanması) denir.
Belirtileri
- Akciğerlerde iltihaplanma belirtileri olan öksürük, ateş, solunum güçlüğü, sık soluk alıp verme, aşırı yorgunluk ve halsizlik, zatürreye,
- Kan dolaşımı ve merkezi sinir sistemine girişiyle ölüme kadar yol açan enfeksiyon belirtisi olarak yüksek ateş, baş ağrısı, kusma, ense sertliği (ensede hareketsizlik ve ağrı gibi), aşırı yorgunluk, huzursuzluk, iştah kaybı; bakteriyemi ve menenjite
- Orta kulak enfeksiyonu yaratan; kulak ağrısı, ağlama, huzursuzluk ve ateş; işitme kaybı, sağırlık ve konuşma güçlüğüne
- Yüz bölgesinde aşırı ağrı, solunum kaybı yaratan; burun akıntısı, ateş, göz ardında basınç duygusu, burundan soluk alıp verme güçlüğü; sinüzite
yol açan pnömokok belirtileridir.
Tanı ve tedavi
Pnömokok hastalıklarının tanısı, röntgen, kan testleri ve bazen bel bölgesinden su alma yoluyla yapılmaktadır.
Pnömokok enfeksiyonları; penisilin ve diğer antibiyotiklerle tedavi edilebilmektedir. Ancak mikrobun antibiyotik tedavisine karşı direncinin giderek artması nedeniyle aşılama da önem kazanmaktadır. Çocuklara uygulanan aşılama yöntemiyle, antibiyotik kullanımının azaltılması ve bağışıklık riskinin azaltılması hedeflenmektedir.
Türkiye'de Pnönokok Polisakkarid aşı (PPV23) ile, Ticari adı PREVENAR 13 olarak bilinen Pnömokok Konjuge aşı (PCV13) Türkiye’de Sağlık Bakanlığı sistemlerinde konjuge pnömokok aşı(KPA-13) olarak anılmaktadır.
PREVENAR 13
6 hafta-5 yaş arası bebek ve çocukların (6. yaş gününden önceki çocuklarda) 13 farklı Streptococcus pneumoniae tipinin sebep olduğu beyin zarı iltihabı (menenjit), bakterilerin kana geçmesi sonucunda ateş ve titreme (sepsis) veya bakterilerin veya bakteri toksinlerinin kana geçmesi (bakteriyemi), akciğer iltihabı (pnömoni) ve orta kulak iltihabından korunmasına yardımcı olur. Bunun dışında, PV23 aşısının hamile kadınlardaki güvenilirliği araştırılmamıştır. Ayrıca, PPV uygulandığında alerjik tepki gösteren hastalarda PPV uygulamasına son verilir.
Öneriler
- Çocuklara, sık ve düzenli aralıklarla ellerini sabun ve bol suyla yıkamalarının öğretilmesi gerekliliği
- Solunum güçlüğü yaratan ortamlardan (sigara dumanı, toz, polen vb.) uzak durulması
- Yenidoğanlarda anne sütüyle beslenme
Dış bağlantılar
- İngilizce Wikipedia'da Pnömokok19 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- ^ Anderson, Cindy. (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- Sağlık Bakanlığı
- İngilizce Wikipedia19 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pnomokok Streptococcus pneumoniae vucudun farkli bolgelerinde ciddi enfeksiyon hastaliklarina neden olan bir bakteri turudur Latince adi Streptococcus pneumoniae seklindedir Dunyada her 30 saniyede bir cocuk pnomokok mikrobunun yol actigi hastaliklar nedeniyle yasamini yitirmektedir Streptococcus pneumoniaePnomokok un SEM fotografiBiyolojik siniflandirmaUst alem BacteriaSube FirmicutesSinif Takim LactobacillalesFamilya StreptococcaceaeCins StreptococcusTur S pneumoniaeIkili adlandirmaStreptococcus pneumoniae Klein 1884 Chester 1901Pnomokok bakterisine karsi bilinclendirme afisi Ozellikle bebekler ve kucuk cocuklarda olumcul olabilen ya da kalici hasarlara yol acan hastaliklara neden olan pnomokok menenjit zaturre orta kulak iltihabi sinuzit ve kan iltihabi gibi hastaliklara neden olur Ust solunum yollarinda pnomokok bulunan cocuklar bu bakteriyi baska cocuklara da bulastirabilir Bulasma genellikle oksuruk yikanmamis ellere dokunmak ya da opusmek gibi dogrudan temas gibi yollarla olur Ayrica yaslilar ve akciger kalp seker hastaligi gibi altta yatan hastaliklari olan kisilerde de pnomokok tahribatlari gorulmektedir Pnomokoklarin en cok neden oldugu hastalik olan zaturrenin dunyada ve Turkiye de en sik gorulen ve en fazla olume neden olan hastaliklardan oldugu ve Turkiye de besinci siradaki olum nedeni oldugu belirlenmistir EnfeksiyonStreptococcus pneumoniae normal ust solunum yolu florasinin parcasidir Pek cok dogal florada oldugu gibi dogru kosullar altinda genellikle konagin bagisiklik sistemi bastirilmis oldugunda patojenik hale gelebilir Invasinler ornegin pnomolizin antifagositik kapsul cesitli adhezinler ve immunojenik hucre duvari bilesenleri baslica virulans faktorleri dir S pneumoniae akcigerlerin hava keselerini kolonize ettikten sonra vucut tahrik tepkisini uyarip yanit vererek plazma kan ve beyaz kan hucrelerinin alveolleri doldurmasina neden olur Bu duruma zaturre akciger iltihaplanmasi denir BelirtileriAkcigerlerde iltihaplanma belirtileri olan oksuruk ates solunum guclugu sik soluk alip verme asiri yorgunluk ve halsizlik zaturreye Kan dolasimi ve merkezi sinir sistemine girisiyle olume kadar yol acan enfeksiyon belirtisi olarak yuksek ates bas agrisi kusma ense sertligi ensede hareketsizlik ve agri gibi asiri yorgunluk huzursuzluk istah kaybi bakteriyemi ve menenjite Orta kulak enfeksiyonu yaratan kulak agrisi aglama huzursuzluk ve ates isitme kaybi sagirlik ve konusma guclugune Yuz bolgesinde asiri agri solunum kaybi yaratan burun akintisi ates goz ardinda basinc duygusu burundan soluk alip verme guclugu sinuzite yol acan pnomokok belirtileridir Tani ve tedaviPnomokok hastaliklarinin tanisi rontgen kan testleri ve bazen bel bolgesinden su alma yoluyla yapilmaktadir Pnomokok enfeksiyonlari penisilin ve diger antibiyotiklerle tedavi edilebilmektedir Ancak mikrobun antibiyotik tedavisine karsi direncinin giderek artmasi nedeniyle asilama da onem kazanmaktadir Cocuklara uygulanan asilama yontemiyle antibiyotik kullaniminin azaltilmasi ve bagisiklik riskinin azaltilmasi hedeflenmektedir Turkiye de Pnonokok Polisakkarid asi PPV23 ile Ticari adi PREVENAR 13 olarak bilinen Pnomokok Konjuge asi PCV13 Turkiye de Saglik Bakanligi sistemlerinde konjuge pnomokok asi KPA 13 olarak anilmaktadir PREVENAR 13 6 hafta 5 yas arasi bebek ve cocuklarin 6 yas gununden onceki cocuklarda 13 farkli Streptococcus pneumoniae tipinin sebep oldugu beyin zari iltihabi menenjit bakterilerin kana gecmesi sonucunda ates ve titreme sepsis veya bakterilerin veya bakteri toksinlerinin kana gecmesi bakteriyemi akciger iltihabi pnomoni ve orta kulak iltihabindan korunmasina yardimci olur Bunun disinda PV23 asisinin hamile kadinlardaki guvenilirligi arastirilmamistir Ayrica PPV uygulandiginda alerjik tepki gosteren hastalarda PPV uygulamasina son verilir OnerilerCocuklara sik ve duzenli araliklarla ellerini sabun ve bol suyla yikamalarinin ogretilmesi gerekliligi Solunum guclugu yaratan ortamlardan sigara dumani toz polen vb uzak durulmasi Yenidoganlarda anne sutuyle beslenmeDis baglantilarIngilizce Wikipedia da Pnomokok19 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Kaynakca Anderson Cindy PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Saglik Bakanligi Ingilizce Wikipedia19 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi