Poděbradyli Jiří (Çekçe: Jiří z Poděbrad; Almanca: Georg von Podiebrad, 23 Nisan 1420 - 22 Mart 1471),1458-1471 yılları arasında hüküm süren Bohemya kralı . Hussitlerin önderlerindendi, ancak Katolik inancına karşı ılımlı ve hoşgörülüydü. Hükümdarlığı, dinsel olarak bölünmüş Hussitler ve Katolikler arasında barışı ve hoşgörüyü korumak için çabalarıyla bilinir.
Poděbradyli Jiří | |
---|---|
1607'da çizilen bir portresi | |
Bohemya kralı | |
Hüküm süresi | 2 Mart 1458 - 22 Mart 1471 |
Taç giymesi | 2 Mart 1458, Prag |
Önce gelen | V. László |
Sonra gelen | II. Vladislaus |
Doğum | 23 Nisan 1420 , Poděbrady |
Ölüm | 22 Mart 1471 (50 yaşında) Prag |
Eş(ler)i | |
Çocuk(lar)ı | |
Hanedan | |
Babası | |
Annesi | Wartenbergli Anna |
Dini | Hussitler |
İmza |
19. yüzyılda Çek Ulusal Dirilişi olarak adlandırılan dönemde, etnik köken açısından son Çek Bohemya kralı olarak övülmeye başlandı. Günümüzde, Avrupa'da ortak Hristiyan kurumları kurma fikri ve girişimiyle hatırlanmaktadır.
Erken dönem
Jiří, 'in oğluydu. Ataları Moravya kökenli olan Bohemyalı bir soyluydu ve Hussit Savaşları sırasında Hussitlerin daha ılımlı kesiminin ( ) liderlerinden biriydi. Jiří'nin annesi Wartenbergli Anna'dır. Hayatı boyunca düşmanlarından kökeniyle ilgili olarak alaycı sözler duymuştur.
On dört yaşındayken Jiří, radikal Hussit gruplarının ( Taboritler ve ) çöküşünü başlatan (1434) katıldı. Babası 1427 yılında öldüğünden artık yetim kalmıştı.
Hayatının erken dönemlerinde, Hussitlerin bir üyesi olarak, Bohemya, Almanya ve Macaristan Kralı Sigismund'un yerine geçen Kral II. Albert'in birliklerini yendi. Jiří, ölümünden sonra Hussitlerin önde gelen üyelerinden oldu.
Kral Albert'in yerine ölümünden sonra doğan oğlu Ladislaus geçti.
Hussitlerin güçlü olduğu ve atalarından kalma bulunduğu Kuzeydoğu Bohemya'da yavaş yavaş silahlı bir kuvvet topladı. 1448'de yaklaşık 9000 kişilik bu orduyu Kutná Hora'dan Prag'a yürüttü ve başkenti neredeyse hiç direnişle karşılaşmadan ele geçirdi.
Başkenti ele geçirmesi sonrası iç savaş çıktı. Ancak Jiří, Roma'ya sadık kalan soyluları yenmeyi başardı. 1451 yılında İmparator III. Friedrich, genç kral Ladislaus'un koruyucusu olarak, Bohemya'nın yönetimini Jiří'ye bıraktı. Aynı yıl Prag'da toplanan bir de Jiří'nin naipliğini doğruladı.
Bohemya kralı
Hussitlerin papalık yanlılarına karşı mücadelesi kesintisiz devam etti. 1453'te taç giyen Ladislaus, ona ayrıcalıklar tanıdı. Ancak Roma'ya sempatisini dile getirince Jiří'nin naipliğini zorlaştırdı. 1457'de Kral Ladislaus aniden öldü ve bazı kişiler Jiří'nin onu zehirlediğini iddia etti. Ancak 1985 yılında yapılan araştırmalarda ölüm nedeninin olduğunu ortaya çıkardı.
2 Mart 1458'de Bohemya soyluları oybirliğiyle Jiří'yi kral olarak seçti. Papalık yanlısı soylular bile ona oy verdi. Bazıları ılımlı politikaları sayesinde iken bazıları ise yabancı bir hükümdarın seçilmesini istemediği için ona oy vermiştir.
Jiří, Prag Sözleşmesi'ne dayanarak ılımlı bir yönetim sergiledi. Bazı Katoliklerin sadakatini kazandı, ancak Papa II. Pius ile mücadele etmek zorunda kaldı. Pius, 1462'de Sözleşmeyi geçersiz ilan etti ve Jiří'nin bunu onaylamasını istedi. Jiří bu talebi reddetti ancak daha radikal Hussitleri ( Taboritler ) ve o zamanlar yeni kurulan kilisesinin üyelerini cezalandırarak Papalığın gözüne girmeye çalıştı.
Barış mesajı
Bütün Hristiyan güçler arasında bir antlaşma önerdi.Macaristan, Polonya, Bohemya, Bavyera, Brandenburg, Saksonya, Fransa, Burgonya ve İtalya devletleri ile prensleri kurucu üyelerdi. Ancak diğerleri, özellikle İspanyol güçleri daha sonra katılacaklardı. Üye devletler, tüm anlaşmazlıkları yalnızca barışçıl yollarla çözmeyi taahhüt edeceklerdi. Ortak bir parlamento olacaktı.
Kayınbiraderi , yaymak için bir antlaşma taslağıyla Avrupa mahkemelerini gezmeye gönderdi. Jiří, antlaşmanın 1464 yılında yürürlüğe girmesini umuyordu.
Ancak öyle olmadı. Jiří'nin Roma ile barış sağlama çabaları sonuçsuz kaldı. Ancak II. Pius'un Bohemya'ya karşı bir haçlı seferi planı da gerçekleştirilemedi. Pius'un 1464'teki ölümünün ardından Jiří yeni papa II. Paulus ile müzakere etmeye çalıştı .
İç muhalefet ve antikral ile mücadele
Jiří papalık yanlısı soylular arasında düşman edinmişti. Soylular onu görevden almak için bir ittifak kurdular. İttifak, 23 Aralık 1466'da Jiří'yi aforoz eden ve Bohemya kralı görevinden alınmasını isteyen II. Paulus tarafından desteklendi. Bu da Bohemya tacının tüm tebaasının Jiří'ye olan bağlılık yeminlerinden kurtulmasını sağladı. İmparator III. Friedrich ve Jiří'nin eski müttefiki olan Macar Kralı Matyas Corvinus, isyancı Bohemya soylularına katılarak başlattılar. Matyas, Moravya'nın büyük bir bölümünü fethetti. 3 Mayıs 1469'da Olomouc'ta Bohemya kralı olarak taç giydi.
Jiří, Matyas'a karşı başarılı oldu. Ancak taraflarının isteklerine aykırı olarak 1470 yılında Macar kralıyla bir anlaşmaya vardı.
1471 baharında Jiří'nin sağlığı bozuldu ve 22 Mart'ta öldü. Aziz Vitus Katedrali'ndeki kraliyet mezarına gömüldü. Kalbi ve bağırsakları Tyn Kilisesi'ne, 'nın mezarının yanına yerleştirildi.
Takipçileri, Matyas'a karşı mücadeleyi sürdürmek için halefi olarak II. Vladislaus'u seçtiler.
Mirası
Prag 3'teki büyük ve yakınındaki onun adını taşıyor. Onun adını taşıyan diğer meydanlar Ostrava, , , , ve .
1896'da Poděbrady'de tarafından atlı heykeli dikildi.
I. Dünya Savaşı sırasında Çekoslovak Lejyonları'nın 2. Çekoslovak Tüfek Alayı onun adını aldı.
Evlilikleri ve çocukları
1440 yılında ile evlendi ve 6 çocuğu oldu:
- (15 Temmuz 1442 - 28 Eylül 1496)
- (29 Mayıs 1443 - 30 Ağustos 1500): , Dükü ve . İlk evliliğini Margaret Ptacek ile yaptı. 2. evliliğini Sophie ile, 3. evliliğini ise kızı Elena Margherita ile yaptı.
- Barbara (1446–1469), ilk olarak Lipálı Jindřich ile, ikinci olarak da Ronovlu Jan ile evlendi
- (1448–1498), kızı ile evlendi
- (11 Kasım 1449 - 8 Mart 1464), Zdenka'nın ikizi, Matyas Kornivus ile evlendi ve Macaristan kraliçesi oldu. Doğumda öldü.
- (11 Kasım 1449 - 1 Şubat 1510), Kateřina 'nın ikizi. ile evlendi
Kunigunde 1449'da öldükten sonra 1450'de evlendi ve 4 çocuğu oldu.
- (18 Mayıs 1452 – 1 Temmuz 1492): kızı Katharina ile evlendi
- Fridrich (1453–1458)
- Agnes: Eflaklı bir soyluyla evlendiği düşünülür.
- (16 Ekim 1456 – 20 Ocak 1503), ile evlendi
Kaynakça
- ^ "The Royal Route". Královská cesta. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2013.
- ^ a b Odložilík, Otakar (1941). "Problems of the Reign of George of Poděbrady". The Slavonic Year-Book. 1: 206-222. doi:10.2307/3020260. 31 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2024 – JSTOR vasıtasıyla.
- ^ Anthony D. Smith.
- ^ Preclík, Vratislav (2019). Masaryk a legie (Çekçe). Paris Karviná in association with Masaryk democratic movement in Prague. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Podebradyli Jiri Cekce Jiri z Podebrad Almanca Georg von Podiebrad 23 Nisan 1420 22 Mart 1471 1458 1471 yillari arasinda hukum suren Bohemya krali Hussitlerin onderlerindendi ancak Katolik inancina karsi ilimli ve hosgoruluydu Hukumdarligi dinsel olarak bolunmus Bohemya Taci ndaki Hussitler ve Katolikler arasinda barisi ve hosgoruyu korumak icin cabalariyla bilinir Podebradyli Jiri1607 da cizilen bir portresiBohemya kraliHukum suresi2 Mart 1458 22 Mart 1471Tac giymesi2 Mart 1458 Prag 1 Once gelenV LaszloSonra gelenII VladislausDogum23 Nisan 1420 Podebrady Kalesi PodebradyOlum22 Mart 1471 50 yasinda PragEs ler iSternbergli Kunigunde Rozmitalli JohanaCocuk lar iIV Bocek Munsterberg duku Viktorin I Jindrich Munstenberg Oels duku Macaristan kralicesi Katerina Saksonya dusesi Zdenka Podebradyli Hynek Podebradyli LudmilaHanedanPodebradyBabasiPodebradyli ViktorinAnnesiWartenbergli AnnaDiniUtrakizm HussitlerImza 19 yuzyilda Cek Ulusal Dirilisi olarak adlandirilan donemde etnik koken acisindan son Cek Bohemya krali olarak ovulmeye baslandi Gunumuzde Avrupa da ortak Hristiyan kurumlari kurma fikri ve girisimiyle hatirlanmaktadir Icindekiler 1 Erken donem 2 Bohemya krali 2 1 Baris mesaji 2 2 Ic muhalefet ve antikral ile mucadele 3 Mirasi 4 Evlilikleri ve cocuklari 5 KaynakcaErken donemdegistirJiri Podebradyli Viktorin in ogluydu Atalari Moravya kokenli olan Bohemyali bir soyluydu ve Hussit Savaslari sirasinda Hussitlerin daha ilimli kesiminin Utrakistler liderlerinden biriydi Jiri nin annesi Wartenbergli Anna dir Hayati boyunca dusmanlarindan kokeniyle ilgili olarak alayci sozler duymustur On dort yasindayken Jiri radikal Hussit gruplarinin Taboritler ve Orebitler cokusunu baslatan Lipany Muharebesi ne 1434 katildi Babasi 1427 yilinda oldugunden artik yetim kalmisti Hayatinin erken donemlerinde Hussitlerin bir uyesi olarak Bohemya Almanya ve Macaristan Krali Sigismund un yerine gecen Kral II Albert in birliklerini yendi Jiri Pirksteinli Hynce Ptacek in olumunden sonra Hussitlerin onde gelen uyelerinden oldu 2 Kral Albert in yerine olumunden sonra dogan oglu Ladislaus gecti Hussitlerin guclu oldugu ve atalarindan kalma Litice Kalesi nin bulundugu Kuzeydogu Bohemya da yavas yavas silahli bir kuvvet topladi 1448 de yaklasik 9000 kisilik bu orduyu Kutna Hora dan Prag a yuruttu ve baskenti neredeyse hic direnisle karsilasmadan ele gecirdi Baskenti ele gecirmesi sonrasi ic savas cikti Ancak Jiri Roma ya sadik kalan soylulari yenmeyi basardi 1451 yilinda Imparator III Friedrich genc kral Ladislaus un koruyucusu olarak Bohemya nin yonetimini Jiri ye birakti Ayni yil Prag da toplanan bir meclis de Jiri nin naipligini dogruladi Bohemya kralidegistirHussitlerin papalik yanlilarina karsi mucadelesi kesintisiz devam etti 1453 te tac giyen Ladislaus ona ayricaliklar tanidi Ancak Roma ya sempatisini dile getirince Jiri nin naipligini zorlastirdi 1457 de Kral Ladislaus aniden oldu ve bazi kisiler Jiri nin onu zehirledigini iddia etti Ancak 1985 yilinda yapilan arastirmalarda olum nedeninin akut losemi oldugunu ortaya cikardi 2 Mart 1458 de Bohemya soylulari oybirligiyle Jiri yi kral olarak secti Papalik yanlisi soylular bile ona oy verdi Bazilari ilimli politikalari sayesinde iken bazilari ise yabanci bir hukumdarin secilmesini istemedigi icin ona oy vermistir 2 Jiri Prag Sozlesmesi ne dayanarak ilimli bir yonetim sergiledi Bazi Katoliklerin sadakatini kazandi ancak Papa II Pius ile mucadele etmek zorunda kaldi Pius 1462 de Sozlesmeyi gecersiz ilan etti ve Jiri nin bunu onaylamasini istedi Jiri bu talebi reddetti ancak daha radikal Hussitleri Taboritler ve o zamanlar yeni kurulan Unitas Fratrum kilisesinin uyelerini cezalandirarak Papaligin gozune girmeye calisti Baris mesajidegistir nbsp Finisterre Burnunda Podebradyli Jiri nin baris misyonunu ve Rozmitalli Jaroslav Lev in seyahatini anan bir plaket Butun Hristiyan gucler arasinda bir antlasma onerdi Macaristan Polonya Bohemya Bavyera Brandenburg Saksonya Fransa Burgonya ve Italya devletleri ile prensleri kurucu uyelerdi Ancak digerleri ozellikle Ispanyol gucleri daha sonra katilacaklardi Uye devletler tum anlasmazliklari yalnizca bariscil yollarla cozmeyi taahhut edeceklerdi Ortak bir parlamento olacakti Kayinbiraderi Rozmitallli Jaroslav Lev i baris mesajini yaymak icin bir antlasma taslagiyla Avrupa mahkemelerini gezmeye gonderdi Jiri antlasmanin 1464 yilinda yururluge girmesini umuyordu 3 Ancak oyle olmadi Jiri nin Roma ile baris saglama cabalari sonucsuz kaldi Ancak II Pius un Bohemya ya karsi bir hacli seferi plani da gerceklestirilemedi Pius un 1464 teki olumunun ardindan Jiri yeni papa II Paulus ile muzakere etmeye calisti Ic muhalefet ve antikral ile mucadeledegistir Jiri papalik yanlisi soylular arasinda dusman edinmisti Soylular onu gorevden almak icin bir ittifak kurdular Ittifak 23 Aralik 1466 da Jiri yi aforoz eden ve Bohemya krali gorevinden alinmasini isteyen II Paulus tarafindan desteklendi Bu da Bohemya tacinin tum tebaasinin Jiri ye olan baglilik yeminlerinden kurtulmasini sagladi Imparator III Friedrich ve Jiri nin eski muttefiki olan Macar Krali Matyas Corvinus isyanci Bohemya soylularina katilarak Bohemya Savasi ni baslattilar Matyas Moravya nin buyuk bir bolumunu fethetti 3 Mayis 1469 da Olomouc ta Bohemya krali olarak tac giydi Jiri Matyas a karsi basarili oldu Ancak taraflarinin isteklerine aykiri olarak 1470 yilinda Macar kraliyla bir anlasmaya vardi 1471 baharinda Jiri nin sagligi bozuldu ve 22 Mart ta oldu Aziz Vitus Katedrali ndeki kraliyet mezarina gomuldu Kalbi ve bagirsaklari Tyn Kilisesi ne Jan Rokycana nin mezarinin yanina yerlestirildi Takipcileri Matyas a karsi mucadeleyi surdurmek icin halefi olarak II Vladislaus u sectiler MirasidegistirPrag 3 teki buyuk Jiriho z Podebrad Meydani ve yakinindakiayni adli metro istasyonu onun adini tasiyor Onun adini tasiyan diger meydanlar Ostrava Horice Touzim Revnice Kunstat ve Novy Knin dedir 1896 da Podebrady de Bohuslav Schnirch tarafindan atli heykeli dikildi I Dunya Savasi sirasinda Cekoslovak Lejyonlari nin 2 Cekoslovak Tufek Alayi onun adini aldi 4 Evlilikleri ve cocuklaridegistir1440 yilinda Sternberg li Kunigunde ile evlendi ve 6 cocugu oldu Bocek 15 Temmuz 1442 28 Eylul 1496 Viktorin 29 Mayis 1443 30 Agustos 1500 Munsterberg Opava Duku ve Kladsko Kontu Ilk evliligini Margaret Ptacek ile yapti 2 evliligini Silezyali Sophie ile 3 evliligini ise Montferrat markisi IV Giovanni nin kizi Elena Margherita ile yapti Barbara 1446 1469 ilk olarak Lipali Jindrich ile ikinci olarak da Ronovlu Jan ile evlendi Jindrich 1448 1498 Brandenburg elektoru III Albrecht in kizi Brandenburglu Ursula ile evlendi Katerina 11 Kasim 1449 8 Mart 1464 Zdenka nin ikizi Matyas Kornivus ile evlendi ve Macaristan kralicesi oldu Dogumda oldu Zdenka 11 Kasim 1449 1 Subat 1510 Katerina nin ikizi Saksonya duku III Albrecht ile evlendi Kunigunde 1449 da oldukten sonra 1450 de Rozmital li Johana ile evlendi ve 4 cocugu oldu Hynek 18 Mayis 1452 1 Temmuz 1492 Thuringen landkrafi III Wilhelm in kizi Katharina ile evlendi Fridrich 1453 1458 Agnes Eflakli bir soyluyla evlendigi dusunulur Ludmila 16 Ekim 1456 20 Ocak 1503 Liegnitzli I Friedrich ile evlendiKaynakcadegistir The Royal Route Kralovska cesta 24 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Temmuz 2013 a b Odlozilik Otakar 1941 Problems of the Reign of George of Podebrady The Slavonic Year Book 1 206 222 doi 10 2307 3020260 31 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2024 JSTOR vasitasiyla Anthony D Smith Preclik Vratislav 2019 Masaryk a legie Cekce Paris Karvina in association with Masaryk democratic movement in Prague ISBN 978 80 87173 47 3 https tr wikipedia org w index php title Podebradyli Jiri amp oldid 34204385 sayfasindan alinmistir