Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Polonya Yeraltı Devleti Polskie Państwo Podziemne | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1939-1945 | |||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||
| Yaygın dil(ler) | Lehçe | ||||||||
| Hükûmet | Sürgündeki hükûmet | ||||||||
| Başkan | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Polonya Yeraltı Devleti, Londra'da sürgünde bulunan Polonya Cumhuriyeti Hükümeti'ne sadık, işgal altındaki Polonya'daki direniş örgütlerinin birliği tarafından oluşturulan tek bir siyasi ve askeri varlıktı. Yeraltı Devletinin ilk unsurları, Almanya ve Sovyetlerin Polonya'yı işgalinin son günlerinde, Eylül 1939'un sonlarında kuruldu. Yeraltı Devleti, destekçileri tarafından, ülkenin işgalci güçleri olan Nazi Almanyası ve Sovyetler Birliği karşı silahlı mücadele yürüten savaş öncesi Polonya Cumhuriyeti'nin yasal bir devamı olarak algılanıyordu. Yeraltı Devleti yalnızca dünyanın en büyük direnişlerinden biri olan askeri direnişi değil aynı zamanda adalet, eğitim, kültür ve sosyal hizmetler gibi sivil yapıları da kapsıyordu.
Yeraltı Devleti savaşın büyük bölümünde geniş bir desteğe sahip olmasına rağmen, aşırı sol (komünistler) tarafından desteklenmedi veya tanınmadı. ve milliyetçiler, Almanya'nın Polonya'yı işgaline karşı çıktılar ve iki hareketin yerini, Polonya Yeraltı Devleti'nin bir parçası olan ve aynı zamanda savaş öncesi dönemin üyelerinin çoğunu da içeren aşırı sağ aldı. Komünistlerin etkisi, askeri gerilemeler, en önemlisi, Varşova Ayaklanması'nın başarısızlığı ve SSCB'nin artan düşmanlığı nedeniyle sonunda etkisi azaldı. Sovyetler Birliği 1944'te alternatif bir kukla hükûmet olan yaratmış ve bunun temelini oluşturmasını sağlamıştı. Savaşın sonunda Sovyet destekli komünistlerin Polonya'yı ele geçirmesi sırasında, birçok Yeraltı Devleti üyesi hain olduğu iddiasıyla yargılandı ve esaret altında öldü. Batılı Müttefikler tarafından terk edilen, Sovyetlerle müzakere yapmayı imkansız bulan ve bir iç savaşı önlemek isteyen Yeraltı Devleti'nin kilit kurumları 1945'in ilk yarısında kendilerini feshetti.
Sonuçta, yüzbinlerce insan Yeraltı Devleti'nin çeşitli teşkilatlarıyla doğrudan ilişki içindeydi, yalnızca Armia Krajowa üyeliğine ilişkin tahminler genellikle yarım milyona yakın kişi olarak verilmektedir ve milyonlarca Polonya vatandaşı tarafından sessizce desteklendiler. Gizli sivil otoritenin yaratılmasının ardındaki mantık, Polonya'nın Alman ve Sovyet işgalinin yasadışı olduğu gerçeğine dayanıyordu. Bu nedenle işgalci güçler tarafından oluşturulan tüm kurumlar yasadışı kabul edildi ve Polonya yasalarına uygun olarak paralel Polonya yeraltı kurumları kuruldu. Yeraltı Devletinin ölçeğine, Polonya devletini, ulusunu ve kültürünü yok etme girişimleri, en önemlisi Polonya vatandaşlarını hedef alan soykırım politikaları da dahil olmak üzere, Polonya direniş hareketine halk desteğini körükleyen işgalcilerin eylemleri de istemeden de olsa hareketin gelişimine yardımcı oldu.
Soğuk Savaş döneminde, Yeraltı Devleti üzerine araştırmalar Polonyalı komünist yetkililer tarafından kısıtlandı ve bunun yerine komünist partizanların Nazi karşıtı direnişte oynadığı rolü vurguladılar. Dolayısıyla yakın zamana kadar bu konuyla ilgili yapılan araştırmaların büyük bir kısmı sürgünde yaşayan Polonyalı bilim adamları tarafından yürütülüyordu.
Kaynakça
- ^ "The Phenomenon of the Polish Underground State". Warsaw Institute (İngilizce). 4 Aralık 2019. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Polonya Yeralti DevletiPolskie Panstwo Podziemne1939 1945Bayrak ArmaYaygin dil ler LehceHukumetSurgundeki hukumetBaskan 1939 1945Wladyslaw RaczkiewiczTarihce Kurulusu1939 Dagilisi1945Onculler ArdillarIkinci Polonya Cumhuriyeti Polonya Yeralti Devleti Londra da surgunde bulunan Polonya Cumhuriyeti Hukumeti ne sadik isgal altindaki Polonya daki direnis orgutlerinin birligi tarafindan olusturulan tek bir siyasi ve askeri varlikti Yeralti Devletinin ilk unsurlari Almanya ve Sovyetlerin Polonya yi isgalinin son gunlerinde Eylul 1939 un sonlarinda kuruldu Yeralti Devleti destekcileri tarafindan ulkenin isgalci gucleri olan Nazi Almanyasi ve Sovyetler Birligi karsi silahli mucadele yuruten savas oncesi Polonya Cumhuriyeti nin yasal bir devami olarak algilaniyordu Yeralti Devleti yalnizca dunyanin en buyuk direnislerinden biri olan askeri direnisi degil ayni zamanda adalet egitim kultur ve sosyal hizmetler gibi sivil yapilari da kapsiyordu b Yeralti Devleti savasin buyuk bolumunde genis bir destege sahip olmasina ragmen asiri sol komunistler tarafindan desteklenmedi veya taninmadi ve milliyetciler Almanya nin Polonya yi isgaline karsi ciktilar ve iki hareketin yerini Polonya Yeralti Devleti nin bir parcasi olan ve ayni zamanda savas oncesi donemin uyelerinin cogunu da iceren asiri sag aldi Komunistlerin etkisi askeri gerilemeler en onemlisi Varsova Ayaklanmasi nin basarisizligi ve SSCB nin artan dusmanligi nedeniyle sonunda etkisi azaldi Sovyetler Birligi 1944 te alternatif bir kukla hukumet olan yaratmis ve bunun temelini olusturmasini saglamisti Savasin sonunda Sovyet destekli komunistlerin Polonya yi ele gecirmesi sirasinda bircok Yeralti Devleti uyesi hain oldugu iddiasiyla yargilandi ve esaret altinda oldu Batili Muttefikler tarafindan terk edilen Sovyetlerle muzakere yapmayi imkansiz bulan ve bir ic savasi onlemek isteyen Yeralti Devleti nin kilit kurumlari 1945 in ilk yarisinda kendilerini feshetti Sonucta yuzbinlerce insan Yeralti Devleti nin cesitli teskilatlariyla dogrudan iliski icindeydi yalnizca Armia Krajowa uyeligine iliskin tahminler genellikle yarim milyona yakin kisi olarak verilmektedir ve milyonlarca Polonya vatandasi tarafindan sessizce desteklendiler Gizli sivil otoritenin yaratilmasinin ardindaki mantik Polonya nin Alman ve Sovyet isgalinin yasadisi oldugu gercegine dayaniyordu Bu nedenle isgalci gucler tarafindan olusturulan tum kurumlar yasadisi kabul edildi ve Polonya yasalarina uygun olarak paralel Polonya yeralti kurumlari kuruldu Yeralti Devletinin olcegine Polonya devletini ulusunu ve kulturunu yok etme girisimleri en onemlisi Polonya vatandaslarini hedef alan soykirim politikalari da dahil olmak uzere Polonya direnis hareketine halk destegini korukleyen isgalcilerin eylemleri de istemeden de olsa hareketin gelisimine yardimci oldu Soguk Savas doneminde Yeralti Devleti uzerine arastirmalar Polonyali komunist yetkililer tarafindan kisitlandi ve bunun yerine komunist partizanlarin Nazi karsiti direniste oynadigi rolu vurguladilar Dolayisiyla yakin zamana kadar bu konuyla ilgili yapilan arastirmalarin buyuk bir kismi surgunde yasayan Polonyali bilim adamlari tarafindan yurutuluyordu Kaynakca The Phenomenon of the Polish Underground State Warsaw Institute Ingilizce 4 Aralik 2019 15 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2024