Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Portolan haritası, 14. ve 15. yüzyıl'da Avrupa'da kullanılan, kıyılar ve limanlara dair bilgiler içeren el yazması denizcilik haritalarıydı. İtalyanca "liman" anlamına gelen porto'dan türetilmiş olan portolano, "kılavuz kitabı" anlamına gelir.
Portolan haritaları, kıyı boyunca giden bir denizcinin rastlayacağı limanları aralarındaki mesafeleriyle sıralayan portolanların genelde kıyıları gerçekçi bir şekilde ama kıyı içlerini boş gösteren, gündelik kullanıma yönelik haritalardı. Estetik amaçlı hazırlanmış olan bazılarında süslemeler de bulunurdu. Denizcilerin bir limandan diğerine emniyetle ulaşması amacıyla hazırlanan portolanlarda aşağıdaki unsurlar bulunurdu:
- Haritanın anahtar noktalarına yerleştirilen noktalardan yayılan yön çizgileri (genelde bir merkezden 16 çizgi). Bazı portolanlar ise limanları birbirine bağlayan rota çizgileri ile dolu olurdu.
- Ayrıntılı kıyı çizgileri ve bunların üzerindeki yerleşimlerin isimleri.
- Uzaklıkların hesaplamak için ölçek çizgileri.
- Sığ bölgeler, kayalıklar ve adaların yerleri.
Pusula ve portolan haritasıyla denizciler, kıyıları izlemek zorunda kalmadan rota çizgileri üzerinden seyrederek gideceklere yere varabilirlerdi. Dünyanın yuvarlaklığını göz önüne almayan bu haritalar özellikle Akdeniz veya Kızıldeniz gibi küçük denizlerde kullanışlıydılar. Enlem ve boylam ölçüm tekniklerinin bulunmasıyla portolan haritaları yerlerini 17. yüzyılda daha gelişkin haritalara bıraktılar.[]
Kaynakça
- (İngilizce)
- (İngilizce)
- Özel
- ^ Bayatli, Altay (1 Ocak 2022). "Osmanlı ve Kutup Stratejisinin Haritacılık Tarihi ve Coğrafi Keşifler Perspektifinden İncelenmesi / Examining of The Ottoman and Polar Strategy from The Perspective of The History of Cartopital and Geographical Discoveries". dergipark.org.tr. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2022.
Dış bağlantılar
- Albino de Canepa'nın 1489 yapımı bir doğu Akdeniz portolanı 5 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- (İngilizce)
- (İngilizce)
- Bibliothèque nationale de France'daki sanal portolan galerisi 19 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- Çeşitli portolan atlasları 28 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Francesco Oliva'nın 1603 tarihli Akdeniz portolanı 24 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- Hint Okyanusu'na dair eski bir portolan 11 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Portolan haritasi 14 ve 15 yuzyil da Avrupa da kullanilan kiyilar ve limanlara dair bilgiler iceren el yazmasi denizcilik haritalariydi Italyanca liman anlamina gelen porto dan turetilmis olan portolano kilavuz kitabi anlamina gelir Dogu Akdeniz i gosteren portolan tarzi bir harita Joan Oliva ya atfedilmis yaklasik 1590 yapimi Kongre Kutuphanesinde bulunan en eski kartografik sanat eseri Akdeniz i gosteren bir portolan on dorduncu yuzyilin ikinci ceyregi Portolan haritalari kiyi boyunca giden bir denizcinin rastlayacagi limanlari aralarindaki mesafeleriyle siralayan portolanlarin genelde kiyilari gercekci bir sekilde ama kiyi iclerini bos gosteren gundelik kullanima yonelik haritalardi Estetik amacli hazirlanmis olan bazilarinda suslemeler de bulunurdu Denizcilerin bir limandan digerine emniyetle ulasmasi amaciyla hazirlanan portolanlarda asagidaki unsurlar bulunurdu Haritanin anahtar noktalarina yerlestirilen noktalardan yayilan yon cizgileri genelde bir merkezden 16 cizgi Bazi portolanlar ise limanlari birbirine baglayan rota cizgileri ile dolu olurdu Ayrintili kiyi cizgileri ve bunlarin uzerindeki yerlesimlerin isimleri Uzakliklarin hesaplamak icin olcek cizgileri Sig bolgeler kayaliklar ve adalarin yerleri Pusula ve portolan haritasiyla denizciler kiyilari izlemek zorunda kalmadan rota cizgileri uzerinden seyrederek gideceklere yere varabilirlerdi Dunyanin yuvarlakligini goz onune almayan bu haritalar ozellikle Akdeniz veya Kizildeniz gibi kucuk denizlerde kullanisliydilar Enlem ve boylam olcum tekniklerinin bulunmasiyla portolan haritalari yerlerini 17 yuzyilda daha geliskin haritalara biraktilar sayfa belirt Kaynakca Ingilizce Ingilizce Ozel Bayatli Altay 1 Ocak 2022 Osmanli ve Kutup Stratejisinin Haritacilik Tarihi ve Cografi Kesifler Perspektifinden Incelenmesi Examining of The Ottoman and Polar Strategy from The Perspective of The History of Cartopital and Geographical Discoveries dergipark org tr 3 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2022 Dis baglantilarAlbino de Canepa nin 1489 yapimi bir dogu Akdeniz portolani 5 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce Ingilizce Bibliotheque nationale de France daki sanal portolan galerisi 19 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Cesitli portolan atlaslari 28 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Francesco Oliva nin 1603 tarihli Akdeniz portolani 24 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Hint Okyanusu na dair eski bir portolan 11 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca