Prangalanmak (chain-ganging), uluslararası ilişkiler alanında, birkaç devletin ittifak veya koalisyonlarla katılması nedeniyle devletlerarası çatışma olasılığının yükselmesini tanımlayan bir terimdir.
Bu tür ittifakların üzerinde mutabık kalınan ilkeleri tipik olarak bir üye devletin başka bir gücün askeri saldırısına maruz kalması durumunda tüm üyelerin saldırgan güce karşı düşmanlık ilan etmesini gerektiren karşılıklı savunma maddelerini içerir. Böyle bir düzenlemenin sonucunda, bir aktörün başka bir güce saldırması durumunda, kasıtlı olsun ya da olmasın, potansiyel olarak sırasıyla saldıran ve saldırıya uğrayan iki devletten çok daha fazla aktörün dahil olduğu çok uluslu bir çatışmayı tetikleyip uluslararası bir çatışma olasılığı artar.
Yeminli anlaşmalara veya antlaşmalara göre hiçbir üye devletin bu katılımı reddetme seçeneği yoktur. Devletler bir kez ittifakı kabul ettikten sonra, çatışma başlar başlamaz çatışmaya katılma yükümlülüğü altındadırlar (ancak bu yükümlülük her zaman yerine getirilmez).
Prangalanmanın, müttefik devletlerin potansiyel düşmanlara karşı askeri avantaja sahip olduğu çok kutuplu bir güç dengesi senaryosunda en etkili olduğuna inanılmaktadır. Prangalanma, aynı zamanda muadili sorumluluk yükleme ile karşılaştırılarak tartışılmaktadır. Her ikisi de neorealist teoriden türetilmiştir ve çok kutuplu bir sistemde mevcuttur ancak prangalanmanın gerçekleşmesi için saldırgan devlet davranışı gerekir.
Örnekleri
İtalya, Üçlü İttifak’tan ayrılmaya karar verdiğinde hem Avusturya-Macaristan hem de Almanya Avrupa’da büyük ölçüde yalnızdı ve İtilaf ülkeleri tarafından kuşatılmışlardı. İkisinden birinin yenilgiye uğraması, kalan üyeyi ciddi bir şekilde zayıflatacaktı. Kenneth Waltz’a göre, “Büyük bir müttefikin yenilgisi ya da ayrılması dengeyi sarsacak, her devlet stratejisini ve güçlerinin kullanımını ortaklarının amaç ve korkularına göre ayarlamak zorunda kalacaktı.”
Çin ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki anlaşmazlık nedeniyle her iki taraf da kendilerini uzak doğru devletlerine prangalama girişiminde bulunmakta ve bu da bazılarının bölgede çatışmanın tırmanması halinde bölgenin pranga ikilemine ev sahipliği yapabileceğini ilan etmesine neden olmaktadır.Filipinler, ABD’ye yönelik bir saldırının Filipinler’e yönelik bir saldırı olduğunu ve Spratly Adaları anlaşmazlığında da bunun tersinin geçerli olduğunu iddia etmektedir.
Etimoloji
Bu terim, genellikle mahkûmlar ya da kölelerden oluşan ve çalışırken ya da yürürken zincirlerle ya da başka araçlarla birbirine bağlanmış insan grupları olan zincir ekibinden türetilmiş bir metafordur. Gerçek hayattaki bir pranga gibi, zincire katılan devletlerin, bağlılık yükümlülüğüne göre, diğerlerinin niyetine uymayı reddetme seçeneği yoktur. Bununla birlikte, gerçekte, bir prangayı koalisyonun üyeleri kabul etmeyi reddedebilir ve bazen de reddederler; bu durumda uluslararası dışlanmayla (en azından eski ittifaklarının diğer üyeleri tarafından) ve muhtemelen rakip koalisyonların kur yapmasıyla karşı karşıya kalabilirler. Bunun nedeni, tipik olarak uluslararası hukuk alanında bir gücü her ne pahasına olursa olsun yükümlülüklerini yerine getirmeye yeterince zorlayabilecek çok az cezalandırıcı eylemin bulunması ve bu nedenle de özellikle devlet koalisyonunun diğer üyeleri tarafından atılan adımları kabul etmediğin safları bozmaya yönelik teşviklerin bazen oldukça yüksek olabilmesidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Christensen, Thomas J.; Snyder, Jack (1990). "Chain gangs and passed bucks: Predicting alliance patterns in multipolarity". International Organization. 44 (2). ss. 137-168. doi:10.1017/S0020818300035232.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;:02
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Waltz, Kenneth (1979). Theory of International Politics. McGraw-Hill Humanities. s. 167. ISBN .
- ^ Richey, Mason (2020). "Buck-passing, Chain-ganging and Alliances in the Multipolar Indo-Asia-Pacific". The International Spectator. 55 (1). ss. 1-17. doi:10.1080/03932729.2019.1706390.
- ^ Advincuna Jr., Julian V. (2015). "China's Leadership Transition and the Future of US-China Relations: Insights from the Spratly Islands Case". Journal of Chinese Political Science. Cilt 20. ss. 51-65. doi:10.1007/s11366-014-9327-x.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prangalanmak chain ganging uluslararasi iliskiler alaninda birkac devletin ittifak veya koalisyonlarla katilmasi nedeniyle devletlerarasi catisma olasiliginin yukselmesini tanimlayan bir terimdir Bu tur ittifaklarin uzerinde mutabik kalinan ilkeleri tipik olarak bir uye devletin baska bir gucun askeri saldirisina maruz kalmasi durumunda tum uyelerin saldirgan guce karsi dusmanlik ilan etmesini gerektiren karsilikli savunma maddelerini icerir Boyle bir duzenlemenin sonucunda bir aktorun baska bir guce saldirmasi durumunda kasitli olsun ya da olmasin potansiyel olarak sirasiyla saldiran ve saldiriya ugrayan iki devletten cok daha fazla aktorun dahil oldugu cok uluslu bir catismayi tetikleyip uluslararasi bir catisma olasiligi artar Yeminli anlasmalara veya antlasmalara gore hicbir uye devletin bu katilimi reddetme secenegi yoktur Devletler bir kez ittifaki kabul ettikten sonra catisma baslar baslamaz catismaya katilma yukumlulugu altindadirlar ancak bu yukumluluk her zaman yerine getirilmez Prangalanmanin muttefik devletlerin potansiyel dusmanlara karsi askeri avantaja sahip oldugu cok kutuplu bir guc dengesi senaryosunda en etkili olduguna inanilmaktadir Prangalanma ayni zamanda muadili sorumluluk yukleme ile karsilastirilarak tartisilmaktadir Her ikisi de neorealist teoriden turetilmistir ve cok kutuplu bir sistemde mevcuttur ancak prangalanmanin gerceklesmesi icin saldirgan devlet davranisi gerekir OrnekleriItalya Uclu Ittifak tan ayrilmaya karar verdiginde hem Avusturya Macaristan hem de Almanya Avrupa da buyuk olcude yalnizdi ve Itilaf ulkeleri tarafindan kusatilmislardi Ikisinden birinin yenilgiye ugramasi kalan uyeyi ciddi bir sekilde zayiflatacakti Kenneth Waltz a gore Buyuk bir muttefikin yenilgisi ya da ayrilmasi dengeyi sarsacak her devlet stratejisini ve guclerinin kullanimini ortaklarinin amac ve korkularina gore ayarlamak zorunda kalacakti Cin ve Amerika Birlesik Devletleri arasindaki anlasmazlik nedeniyle her iki taraf da kendilerini uzak dogru devletlerine prangalama girisiminde bulunmakta ve bu da bazilarinin bolgede catismanin tirmanmasi halinde bolgenin pranga ikilemine ev sahipligi yapabilecegini ilan etmesine neden olmaktadir Filipinler ABD ye yonelik bir saldirinin Filipinler e yonelik bir saldiri oldugunu ve Spratly Adalari anlasmazliginda da bunun tersinin gecerli oldugunu iddia etmektedir EtimolojiBu terim genellikle mahkumlar ya da kolelerden olusan ve calisirken ya da yururken zincirlerle ya da baska araclarla birbirine baglanmis insan gruplari olan zincir ekibinden turetilmis bir metafordur Gercek hayattaki bir pranga gibi zincire katilan devletlerin baglilik yukumlulugune gore digerlerinin niyetine uymayi reddetme secenegi yoktur Bununla birlikte gercekte bir prangayi koalisyonun uyeleri kabul etmeyi reddedebilir ve bazen de reddederler bu durumda uluslararasi dislanmayla en azindan eski ittifaklarinin diger uyeleri tarafindan ve muhtemelen rakip koalisyonlarin kur yapmasiyla karsi karsiya kalabilirler Bunun nedeni tipik olarak uluslararasi hukuk alaninda bir gucu her ne pahasina olursa olsun yukumluluklerini yerine getirmeye yeterince zorlayabilecek cok az cezalandirici eylemin bulunmasi ve bu nedenle de ozellikle devlet koalisyonunun diger uyeleri tarafindan atilan adimlari kabul etmedigin saflari bozmaya yonelik tesviklerin bazen oldukca yuksek olabilmesidir Ayrica bakinizEklemlenme uluslararasi iliskiler Sorumluluk yukleme uluslararasi iliskiler Kaynakca Christensen Thomas J Snyder Jack 1990 Chain gangs and passed bucks Predicting alliance patterns in multipolarity International Organization 44 2 ss 137 168 doi 10 1017 S0020818300035232 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 02 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Waltz Kenneth 1979 Theory of International Politics McGraw Hill Humanities s 167 ISBN 0 07 554852 6 Richey Mason 2020 Buck passing Chain ganging and Alliances in the Multipolar Indo Asia Pacific The International Spectator 55 1 ss 1 17 doi 10 1080 03932729 2019 1706390 Advincuna Jr Julian V 2015 China s Leadership Transition and the Future of US China Relations Insights from the Spratly Islands Case Journal of Chinese Political Science Cilt 20 ss 51 65 doi 10 1007 s11366 014 9327 x