Rabat (Arapça: ربض ; "rabad" veya "rabaz"), Orta Asya ve İran'da 7-8. yüzyıllarda, bir yerleşmenin zanaat ve ticaret erbabının yerleştiği dış semtlerine deniyordu. Rabatlar 9-10. yüzyıllarda siyasal ve iktisadi yaşamın merkezi haline gelmiştir. Arapça kelime Gürcü diline "rabati" (რაბათი) olarak girmiştir.
Tarihsel Gürcü coğrafyasında kale çevresindeki yerleşmeler "Rabati" olarak adlandırılıyordu. Osmanlılar, Gürcülerden ele geçirdiği topraklarda "Rabati" adını taşıyan yerleri Rabat (رباط) olarak kaydetmiştir. Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı ve 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde "Karye-i Rabat-i Kale-i Ahasiha" (قریۀ رباط قلعۀ اخسخە) adıyla kaydedilmiş olan Ahaltsihe bu örneğin başında gelir. Osmanlılar Ahaltsihe'yi 1578 yılında ele geçirmiş, daha sonra, Gürcistan Vilayeti olarak da adlandırılmış olan Çıldır Eyaleti'nin idari merkezi haline getirmiştir. Günümüzde Ahaltsihe Kalesi Rabati Kalesi (რაბათის ციხე) ve kısaca Rabati (რაბათი) olarak da adlandırılmaktadır.
Osmanlıların 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirdiği Tao-Klarceti bölgesindeki zanaat ve ticaret erbabını barındıran birkaç yerleşme kısaca "Rabat" olarak adlandırılmıştır. Klarceti ve Şavşeti bölgelerinde Rabat olarak bilinen yerleşimlerin adı 1925 yılında değiştirilmiştir. Artvin bölgesinde "Rabat" adını taşıyan yerleşmelerin 19. yüzyıldaki nüfusu, genel olarak zanaat ve ticaret erbabı olan Ermenilerden oluşuyordu. Artvin kentindeki mahallelerden biri "Rabat ve Hayteb Katolik Mahallesi" adını taşıyordu. Günümüzde Şavşat kasabasının bir parçası hailene gelmiş olan Satleli köyünün bir mahallesi de Rabat olarak biliniyordu. Ardanuç kazasının Longothevi köyünde Yeni Rabat adlı yerleşme 19. yüzyılda, 1835 yılındaki nüfus tespitinden sonra Ermenilerin yerleşmesiyle ortaya çıkmış, Rusların 1886 yılında gerçekleştirdiği nüfus tespitinde ayrı bir köy olarak kaydedilmiştir.
Rabat adı, Osmanlıların 16. yüzyılın ortlarında Gürcülerden ele geçirdiği Tao bölgesinde de yaygın yer adlarından biriydi. Bugün Tortum ilçesine bağlı Kemerkaya köyü eskiden Rabat olarak adlandırılıyordu. Bu yerleşime Kemerkaya adı 1950'lerin ilk yarısında verilmiştir. Aynı bölgede ve kalesiyle ünlü bir yerleşim olan Bardız (Bardusi), 1694-1732 dönemi kayıtlarını kapsayan Osmanlı cebe defteride Rabat (رباط) adıyla kaydedilmiştir. Eskiden ayrı bir köy ve günümüzde Çıldır kasabasının bir mahallesi olan Yıldırımtepe'nin eski adı da Rabat'tı. Tarihsel adı Kacistsihe olan Şeytan Kalesi'nin yakınlarındaki bu yerleşime bugünkü adı 1959 yılında verilmiştir.
Kaynakça
- ^ "Miheil Çabaşvili, Yabancı Kelimeler Sözlüğü (უცხო სიტყვათა ლექსიკონი), Tiflis, 1989, s. 420". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 42". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2021.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s, 222, .
- ^ "Parna-Beka Çiladze, "Ardanuç Ermenileri"". 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2021.
- ^ "Parna-Beka Çiladze, "Şavşat Ermenileri"". 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2021.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 353, .
- ^ "Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2021.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 234.
- ^ Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 304.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 252.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rabat Arapca ربض rabad veya rabaz Orta Asya ve Iran da 7 8 yuzyillarda bir yerlesmenin zanaat ve ticaret erbabinin yerlestigi dis semtlerine deniyordu Rabatlar 9 10 yuzyillarda siyasal ve iktisadi yasamin merkezi haline gelmistir Arapca kelime Gurcu diline rabati რაბათი olarak girmistir Tarihsel Gurcu cografyasinda kale cevresindeki yerlesmeler Rabati olarak adlandiriliyordu Osmanlilar Gurculerden ele gecirdigi topraklarda Rabati adini tasiyan yerleri Rabat رباط olarak kaydetmistir Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli ve 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde Karye i Rabat i Kale i Ahasiha قریۀ رباط قلعۀ اخسخە adiyla kaydedilmis olan Ahaltsihe bu ornegin basinda gelir Osmanlilar Ahaltsihe yi 1578 yilinda ele gecirmis daha sonra Gurcistan Vilayeti olarak da adlandirilmis olan Cildir Eyaleti nin idari merkezi haline getirmistir Gunumuzde Ahaltsihe Kalesi Rabati Kalesi რაბათის ციხე ve kisaca Rabati რაბათი olarak da adlandirilmaktadir Osmanlilarin 16 yuzyilin ortalarina dogru Gurculerden ele gecirdigi Tao Klarceti bolgesindeki zanaat ve ticaret erbabini barindiran birkac yerlesme kisaca Rabat olarak adlandirilmistir Klarceti ve Savseti bolgelerinde Rabat olarak bilinen yerlesimlerin adi 1925 yilinda degistirilmistir Artvin bolgesinde Rabat adini tasiyan yerlesmelerin 19 yuzyildaki nufusu genel olarak zanaat ve ticaret erbabi olan Ermenilerden olusuyordu Artvin kentindeki mahallelerden biri Rabat ve Hayteb Katolik Mahallesi adini tasiyordu Gunumuzde Savsat kasabasinin bir parcasi hailene gelmis olan Satleli koyunun bir mahallesi de Rabat olarak biliniyordu Ardanuc kazasinin Longothevi koyunde Yeni Rabat adli yerlesme 19 yuzyilda 1835 yilindaki nufus tespitinden sonra Ermenilerin yerlesmesiyle ortaya cikmis Ruslarin 1886 yilinda gerceklestirdigi nufus tespitinde ayri bir koy olarak kaydedilmistir Rabat adi Osmanlilarin 16 yuzyilin ortlarinda Gurculerden ele gecirdigi Tao bolgesinde de yaygin yer adlarindan biriydi Bugun Tortum ilcesine bagli Kemerkaya koyu eskiden Rabat olarak adlandiriliyordu Bu yerlesime Kemerkaya adi 1950 lerin ilk yarisinda verilmistir Ayni bolgede ve kalesiyle unlu bir yerlesim olan Bardiz Bardusi 1694 1732 donemi kayitlarini kapsayan Osmanli cebe defteride Rabat رباط adiyla kaydedilmistir Eskiden ayri bir koy ve gunumuzde Cildir kasabasinin bir mahallesi olan Yildirimtepe nin eski adi da Rabat ti Tarihsel adi Kacistsihe olan Seytan Kalesi nin yakinlarindaki bu yerlesime bugunku adi 1959 yilinda verilmistir Kaynakca Miheil Cabasvili Yabanci Kelimeler Sozlugu უცხო სიტყვათა ლექსიკონი Tiflis 1989 s 420 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2021 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III cilt 1958 s 42 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2021 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 222 ISBN 978 605 5708 85 6 Parna Beka Ciladze Ardanuc Ermenileri 5 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2021 Parna Beka Ciladze Savsat Ermenileri 5 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2021 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 353 ISBN 9789157871117 Ardanuc kazasi 1886 Yili Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2021 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 234 Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 Osmanlica ve Gurcuce Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 304 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 252