Rabula İncili veya Rabbula İncili (Florens, Biblioteca Medicea Laurenziana, cod. Plut. I, 56), 6. yüzyılda tezhiplenmiş Süryani dilinde bir İncil Kitabı'dır. Batı Asya'da üretilen en seçkin Bizans eserlerinden biri olarak kabul edilen ve büyük minyatürler içeren en erken Hristiyan el yazmalarından biri olan bu eser, minyatür ustasının parlak renklere, harekete, dramaya ve dışavuruma olan eğilimi ile dikkat çekmektedir. Nadir sanat eserlerinin günümüze ulaştığı bir dönemden gelmesi ve Hristiyan ikonografisinin büyük gelişmeler yaşadığı bir dönemi yansıtması nedeniyle, bu el yazması sanat tarihinde önemli bir yer işgal etmektedir ve sıkça başvurulan bir eser olarak bilinmektedir.
Son dönemdeki bilimsel çalışmalar, 586 yılında tamamlanan el yazmasının daha sonraki bir dönemde restoratörler tarafından kısmen yeniden boyandığını ve 15. veya 16. yüzyılda başka kaynaklardan gelen minyatürlerle bir araya getirildiğini öne sürmektedir. Bu, el yazmasının tarihine ve evrimine ilişkin daha karmaşık bir hikâyeyi işaret edebilir ve bu tür tespitler, sanat tarihçileri ve araştırmacılar için önemli bir değere sahiptir.
Tanım
Rabula İncili, 586 yılında Zagba Aziz Yahya Manastırı'nda (Süryanice: ܒܝܬ ܙܓܒܐ, Bēṯ Zaḡbā) tamamlandı. Bu manastır geleneksel olarak Kuzey Mezopotamya'da olduğu düşünülse de, şimdi Antakya ile modern Suriye'deki Apamea arasındaki iç kesimde olduğu düşünülmektedir. Manastırın kopya işçisi (kopist) olan Rabbula (Süryanice: ܪܒܘܠܐ, Rabbulā) tarafından imzalandı, ancak kendisi hakkında başka bir bilgi bulunmamaktadır. Şu anki durumlarına göre, folyolar 34 cm (13,4 inç) x 27 cm (10,6 inç) boyutundadır. Orijinal boyutları bilinmemektedir çünkü daha önceki ciltlemeler sırasında kırpılmışlardır. Metin, değişken sayıda satırdan oluşan iki sütunda siyah veya koyu kahverengi mürekkeple yazılmıştır. Birçok sütunun altında kırmızı mürekkeple yazılmış dipnotlar bulunmaktadır. Metin, İncil'in Süryanice çevirisinin Peshitta versiyonudur.
586 yılında, Suriye'nin Apamea kenti yakınlarındaki Beth Zagba manastırında keşiş Rabbula, günümüzde kendi adıyla bilinen metnin kopyalanmasını tamamladı. Elyazmasının başlangıcında on dört adet resimli folyo bulunmaktadır: 1a'dan 2a'ya kadar olan folyolarda üç tam sayfa minyatür bulunmaktadır. Sonraki iki sayfa, geçmeli ve kabuklu bir bordürle çerçevelenmiş iki sütun üzerinde Eusebius'un Carpianus'a mektubunu içermektedir. 3b'den 12b'ye kadar olan folyolar, kemerler arasındaki kanon tablolarını, kenar boşluklarında Yeni Ahit'ten kısa hikâyeler ve peygamberlerin portreleriyle birlikte tasvir eder. Son dört sayfada (fol. 13a-14b) Çarmıha Gerilme ve Diriliş, Göğe Yükseliş, İsa'nın dört keşişle birlikte Tahta Çıkış'ı ve Pentekost'u gösteren yeni bir dizi tam sayfa resim bulunmaktadır. Bu görseller başka bir eserden alınmış bir eke benzetilebilir. Ayrıca bu son dört yaprağın orijinal yüzeyinin büyük bir kısmı deneyimsiz eller tarafından boyanmıştır.
El yazmasında metin karmaşık çiçek ve mimari motiflerle çerçevelenmiş şekilde tasarlanmıştır. İncil kanonları, çiçekler ve kuşlarla süslenmiş kemerler içinde yer almaktadır. Minyatürist, açıkça bazı ilhamını Helenistik sanattan (örtülü figürler) almış olsa da, başta Pers geleneklerine dayanmıştır. Rabbula İncil'in minyatürleri, çarmıha gerilişi, göğe yükselişi ve Pentikost'u temsil edenler de dahil olmak üzere, zigzaglar, eğriler, gökkuşağı gibi süslemelerle oluşturulmuş dekoratif çerçeveyle gerçek resimlerdir. Çarmıha gerilme sahnesi, resimli bir el yazmasında günümüze ulaşan en eski örnektir ve o dönemin Doğu'daki imgesini gösterir. Yeni bir on ikinci üye seçen Havari minyatürü bulunmaktadır (Yudas'ın kaybından sonra); bu, Kanonik İnciller'de bulunmayan bir olaydır (Ancak Elçilerin İşleri'nin 1. Bölümü 27 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .nde geçer) ve daha sonraki eserlerde neredeyse hiç görülmez. Sanatçı, klasik illüzyonist gelenekte eğitim almıştır ve olağanüstü bir yetenek yerine yetenekli ve deneyimli bir eldir; ancak bu döneme ait sağlam görüntüler o kadar nadirdir ki, onunkiler çağının tarzını ve ikonografisini göstermek için son derece değerlidir.
Fransız Oryantalist Edgard Blochet (1870-1937), el yazması folyoların bazılarının, resimli diziler dahil olmak üzere, en erken 10. veya 11. yüzyıldan sonraki bir tarihe ait olduğunu savunmuştur. Minyatürlere eşlik eden orijinal yazı, el yazması ana metniyle aynı paleografik karaktere sahip olduğundan, bu teori Giuseppe Furlani ve 1959'da yayımlanan minyatürlerin tıpkıbasımının (facsimile) yorumunda Carlo Cecchelli tarafından reddedilmiştir. Ancak içeriğin orijinal birliği konusundaki şüpheler devam etti. Daha yakın zamanlarda, bilim adamları metnin 586 yılında sadece minyatürlerle bir araya getirildiğini ve minyatürlerin kendilerinin en az bir diğer orijinal el yazmasından alındığını ve iki farklı çalışmadan geldiğini öne sürmüşlerdir.
El yazmasının yazıldıktan sonraki tarihi, 11. yüzyıla kadar belirsizdir ve bu dönemde Lübnan'daki Maipuc-Byblos'ta bulunduğu bilinmektedir. 13. yüzyılın sonlarına veya 14. yüzyılın başlarına geldiğinde Quannubin'e geldiği bilinmektedir. 15. yüzyılın sonlarında veya 16. yüzyılın başlarında, el yazması Maruni Patriği tarafından Floransa'daki Laurentian Kütüphanesi'ne götürüldü ve günümüzde hala orada bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ Bernabò, Massimo (2014). "The Miniatures in the Rabbula Gospels: Postscripta to a Recent Book". Dumbarton Oaks Papers. 68: 343-358. ISSN 0070-7546. 23 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2023.
- ^ "Margoneetho: Syriac Orthodox Resources". syriacorthodoxresources.org. 11 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2023.
- ^ Wright, David H. (1973). "The Date and Arrangement of the Illustrations in the Rabbula Gospels". Dumbarton Oaks Papers. 27: 197-208. doi:10.2307/1291340. ISSN 0070-7546. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rabula Incili veya Rabbula Incili Florens Biblioteca Medicea Laurenziana cod Plut I 56 6 yuzyilda tezhiplenmis Suryani dilinde bir Incil Kitabi dir Bati Asya da uretilen en seckin Bizans eserlerinden biri olarak kabul edilen ve buyuk minyaturler iceren en erken Hristiyan el yazmalarindan biri olan bu eser minyatur ustasinin parlak renklere harekete dramaya ve disavuruma olan egilimi ile dikkat cekmektedir Nadir sanat eserlerinin gunumuze ulastigi bir donemden gelmesi ve Hristiyan ikonografisinin buyuk gelismeler yasadigi bir donemi yansitmasi nedeniyle bu el yazmasi sanat tarihinde onemli bir yer isgal etmektedir ve sikca basvurulan bir eser olarak bilinmektedir Rabbula Incili nin 9v ve 10r numarali folyolari soldan saga Dort Evangelistin portrelerini iceren kanon tablolari Yuhanna Matta Luka ve Markos Son donemdeki bilimsel calismalar 586 yilinda tamamlanan el yazmasinin daha sonraki bir donemde restoratorler tarafindan kismen yeniden boyandigini ve 15 veya 16 yuzyilda baska kaynaklardan gelen minyaturlerle bir araya getirildigini one surmektedir Bu el yazmasinin tarihine ve evrimine iliskin daha karmasik bir hikayeyi isaret edebilir ve bu tur tespitler sanat tarihcileri ve arastirmacilar icin onemli bir degere sahiptir TanimRabula Incili 586 yilinda Zagba Aziz Yahya Manastiri nda Suryanice ܒܝܬ ܙܓܒܐ Beṯ Zaḡba tamamlandi Bu manastir geleneksel olarak Kuzey Mezopotamya da oldugu dusunulse de simdi Antakya ile modern Suriye deki Apamea arasindaki ic kesimde oldugu dusunulmektedir Manastirin kopya iscisi kopist olan Rabbula Suryanice ܪܒܘܠܐ Rabbula tarafindan imzalandi ancak kendisi hakkinda baska bir bilgi bulunmamaktadir Su anki durumlarina gore folyolar 34 cm 13 4 inc x 27 cm 10 6 inc boyutundadir Orijinal boyutlari bilinmemektedir cunku daha onceki ciltlemeler sirasinda kirpilmislardir Metin degisken sayida satirdan olusan iki sutunda siyah veya koyu kahverengi murekkeple yazilmistir Bircok sutunun altinda kirmizi murekkeple yazilmis dipnotlar bulunmaktadir Metin Incil in Suryanice cevirisinin Peshitta versiyonudur Isa nin Goge Yukselisi Isa nin Carmiha Gerilmesi Pentekost Yeni Havari Pavlus un Secilmesi Kaesareali Eusebius ve Iskenderiyeli Ammonius Incil Kanonlari 586 yilinda Suriye nin Apamea kenti yakinlarindaki Beth Zagba manastirinda kesis Rabbula gunumuzde kendi adiyla bilinen metnin kopyalanmasini tamamladi Elyazmasinin baslangicinda on dort adet resimli folyo bulunmaktadir 1a dan 2a ya kadar olan folyolarda uc tam sayfa minyatur bulunmaktadir Sonraki iki sayfa gecmeli ve kabuklu bir bordurle cercevelenmis iki sutun uzerinde Eusebius un Carpianus a mektubunu icermektedir 3b den 12b ye kadar olan folyolar kemerler arasindaki kanon tablolarini kenar bosluklarinda Yeni Ahit ten kisa hikayeler ve peygamberlerin portreleriyle birlikte tasvir eder Son dort sayfada fol 13a 14b Carmiha Gerilme ve Dirilis Goge Yukselis Isa nin dort kesisle birlikte Tahta Cikis i ve Pentekost u gosteren yeni bir dizi tam sayfa resim bulunmaktadir Bu gorseller baska bir eserden alinmis bir eke benzetilebilir Ayrica bu son dort yapragin orijinal yuzeyinin buyuk bir kismi deneyimsiz eller tarafindan boyanmistir El yazmasinda metin karmasik cicek ve mimari motiflerle cercevelenmis sekilde tasarlanmistir Incil kanonlari cicekler ve kuslarla suslenmis kemerler icinde yer almaktadir Minyaturist acikca bazi ilhamini Helenistik sanattan ortulu figurler almis olsa da basta Pers geleneklerine dayanmistir Rabbula Incil in minyaturleri carmiha gerilisi goge yukselisi ve Pentikost u temsil edenler de dahil olmak uzere zigzaglar egriler gokkusagi gibi suslemelerle olusturulmus dekoratif cerceveyle gercek resimlerdir Carmiha gerilme sahnesi resimli bir el yazmasinda gunumuze ulasan en eski ornektir ve o donemin Dogu daki imgesini gosterir Yeni bir on ikinci uye secen Havari minyaturu bulunmaktadir Yudas in kaybindan sonra bu Kanonik Inciller de bulunmayan bir olaydir Ancak Elcilerin Isleri nin 1 Bolumu 27 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde nde gecer ve daha sonraki eserlerde neredeyse hic gorulmez Sanatci klasik illuzyonist gelenekte egitim almistir ve olaganustu bir yetenek yerine yetenekli ve deneyimli bir eldir ancak bu doneme ait saglam goruntuler o kadar nadirdir ki onunkiler caginin tarzini ve ikonografisini gostermek icin son derece degerlidir Fransiz Oryantalist Edgard Blochet 1870 1937 el yazmasi folyolarin bazilarinin resimli diziler dahil olmak uzere en erken 10 veya 11 yuzyildan sonraki bir tarihe ait oldugunu savunmustur Minyaturlere eslik eden orijinal yazi el yazmasi ana metniyle ayni paleografik karaktere sahip oldugundan bu teori Giuseppe Furlani ve 1959 da yayimlanan minyaturlerin tipkibasiminin facsimile yorumunda Carlo Cecchelli tarafindan reddedilmistir Ancak icerigin orijinal birligi konusundaki supheler devam etti Daha yakin zamanlarda bilim adamlari metnin 586 yilinda sadece minyaturlerle bir araya getirildigini ve minyaturlerin kendilerinin en az bir diger orijinal el yazmasindan alindigini ve iki farkli calismadan geldigini one surmuslerdir El yazmasinin yazildiktan sonraki tarihi 11 yuzyila kadar belirsizdir ve bu donemde Lubnan daki Maipuc Byblos ta bulundugu bilinmektedir 13 yuzyilin sonlarina veya 14 yuzyilin baslarina geldiginde Quannubin e geldigi bilinmektedir 15 yuzyilin sonlarinda veya 16 yuzyilin baslarinda el yazmasi Maruni Patrigi tarafindan Floransa daki Laurentian Kutuphanesi ne goturuldu ve gunumuzde hala orada bulunmaktadir Kaynakca Bernabo Massimo 2014 The Miniatures in the Rabbula Gospels Postscripta to a Recent Book Dumbarton Oaks Papers 68 343 358 ISSN 0070 7546 23 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2023 Margoneetho Syriac Orthodox Resources syriacorthodoxresources org 11 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2023 Wright David H 1973 The Date and Arrangement of the Illustrations in the Rabbula Gospels Dumbarton Oaks Papers 27 197 208 doi 10 2307 1291340 ISSN 0070 7546 8 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2023