Reşat Çiğiltepe (1879; İstanbul - 27 Ağustos 1922; Çiğiltepe, Sandıklı), Türk asker.
Reşat Çiğiltepe 1311-P. 80 | |
---|---|
Reşat Çiğiltepe | |
Doğum | 1879 İstanbul |
Ölüm | 27 Ağustos 1922 (43 yaşında) Çiğiltepe, Sandıklı, Afyonkarahisar |
Bağlılığı | Osmanlı (1899-1918) Türkiye (1919-1922) |
Hizmet yılları | 1899-1922 |
Rütbesi | Miralay |
Komutası | 17. Alay, 53. Tümen 11. Kafkas Tümeni, 21. Tümen, 57. Tümen |
Çatışma/savaşları | Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Kurtuluş Savaşı |
Ödülleri | |
Büyük Taarruz sırasında Çiğiltepe'yi söz verdiği saatte alamaması üzerine intihar etmiş ünlü komutandır. Reşat Bey, I. Dünya Savaşı'nda üstün kahramanlıkları ile dikkat çekti. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında yarbay rütbesi ile I. ve II. İnönü ve Sakarya muharebelerine katıldı. Son olarak 57. Tümen Komutanlığı görevine atandı. Büyük Taarruz'un ikinci gününde Çiğiltepe'yi geri alma emrini Başkomutan Mareşal Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya söz verdiği sürede yerine getiremeyince intihar etti. Ölümünden sonra kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile onurlandırıldı. Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından ailesine "Çiğiltepe" soyadı verildi. Albay Reşat bey olarak da bilinmektedir.
Yaşamı
1879'da İstanbul'da doğdu. Babası Süleymaniye mutasarrıflığından emekli Ziya Paşa, annesi Şevkiye Hanım’dır. Babası, doğumunun ertesi senesi hayatını kaybetti.
1893 yılında girdiği Harp Okulunu 1896'da bitirerek ordunun farklı komuta kademelerinde görev yaptı. Balkan Savaşları'na katıldı, Yanya savunmasında yaralandı; bu görevdeki başarısından ötürü binbaşı rütbesine terfi etti. 1915 yılında seferberliğin ilanından sonra Çanakkale Cephesi'nde görevlendirildi.
I. Dünya Savaşı
I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi'nde olağanüstü kahramanlığı ile dikkatleri çektikten sonra 17. Alay Komutanlığı görevine getirildi. Bu görevdeyken Muş'un Rus işgalinden kurtarılmasında da önemli rol oynadı ve 16. Kolordu Komutanı Mustafa Kemal Paşa'nın takdirlerini kazandı. Ayrıca 5. ve 4. rütbeden Mecidi Nişanı, Gümüş Muharebe, Liyakat, Tahsiliye, Alman ve Avusturya Harp, Demir Haç Nişanı ile taltif edildi. 53. Tümen Komutanlığı'na getirilerek Suriye Cephesi'nde görevlendirildi.
1918'de İngilizlere esir düştü. Aralık 1919'da bir yıllık esaretten kurtulduktan sonra İstanbul İkinci Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi üyeliğine verildiyse de dilekçe verip Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmak üzere İnebolu üzerinden Ankara'ya geçti.
Kurtuluş Savaşı
Mustafa Kemal Paşa tarafından 11. Kafkas Tümeni (sonradan 21. Tümen) Komutanlığı'na atandı. Yarbay rütbesi ile I. ve II. İnönü ve Sakarya muharebelerine katıldı. 1 Mart 1922 yılında Miralay rütbesine terfi etti ve 57. Tümen Komutanlığı görevine atandı. Bizzat Başkomutan Mustafa Kemal Paşa tarafından, Büyük Taarruz'un ikinci gününde, muharebenin kaderini etkileyecek en kritik mevkilerden olan Sincanlı Ovası'ndan Dumlupınar'a kadar tüm yolların önündeki en stratejik engel olan Çiğiltepe'yi düşmandan temizlemesi emredildi. Ne var ki bu tepenin önemini çok iyi bilen Yunan Başkomutanı General Nikolaos Trikupis başarılı bir direniş gösterdi. 27 Ağustos 1922 sabahı Mustafa Kemal Paşa'ya telefonda kuşattıkları tepeyi yarım saat sonra alacaklarını bildirmesine rağmen bunu başaramayınca intihar ederek hayatına son verdi. Çiğiltepe, Reşat Bey’in intiharından birkaç saat sonra düşmandan temizlendi.
Ölümünden sonra
Reşat Bey’in cenazesi, bir gün sonra Sandıklı Hastanesine getirildi ve yıllarca bu ilçedeki anıtlı kabristanında yattı. Naaşı, 1988 yılında Ankara Devlet Mezarlığı'na nakledildi. Sandıklı halkı şehidin nakline karşı çıkmış ancak o günün şartlarında fazla direnememişti. Sandıklı'daki mezar boş olmasına rağmen hâlâ muhafaza edilmektedir.
Vefatının sonrasında TBMM kendisi adına ailesine kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası takdim etti. Soyadı Kanunu çıktığında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından ailesine "Çiğiltepe" soyadı verildi. Çiğiltepe'de onun ve hayatını kaybeden diğer askerlerin anısına yaptırılan şehitlik, 22 Haziran 1996 tarihinde hizmete açıldı. Girişte Reşat Bey'in bronz bir büstü bulunur.
Hayatı emekli Tümgeneral Cihangir Akşit tarafından "Çiğiltepe: Miralay Reşat Bey ve Vatan Savunmasında 27 Yıl" adıyla romanlaştırıldı.
Albay Reşat Çiğiltepe'nin adı, Ankara-Mamak'taki ortaokula verilmiş olsa da daha sonra 2020'de adı bu okuldan silinmiş ve yerine okula bağış yapan kişinin adı verilmiştir.
Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisinin 14 Aralık 2020 tarihinde toplantısındaki 1796 no.lu karar ile Kurtuluş Savaşı askerlerinden biri olan Reşat Çiğiltepe isminin Mamak ilçesi sınırları içerisinde bulunan ortaokuldan silindiği ve isminin yaşatılması için uygun görülecek cadde ve sokakta değerlendirilmesi istenildiğinden Mamak ilçesi, Ekin ve Başak mahalleleri; Altındağ ilçesi, Battalgazi ve Beşikkaya mahalleleri sınırları içerisinde bulunan isimsiz köprülü kavşağın adının "Reşat Çiğiltepe Alt Geçidi" olarak isimlendirilmesine oy birliği ile karar verilmiştir.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Reşat (Çiğiltepe) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ T.C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genelkurmay Başkanlığı Basımevi, Ankara, 1972, s. 62.
- ^ Turgut Özakman (2017). Şu Çılgın Türkler. Bilgi Yayınevi. ss. 619-923.
- ^ . Albay Reşat Çiğiltepe Şehitliği. www.sinanpasa.gov.tr. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ Şer'iye sicilleri, 2. cilt, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayını, İstanbul, 1989
- ^ "Cihangir Akşit, Miralay Reşat Çiğiltepe'nin Kısa Özgeçmişi, Erişim tarihi:27.08.2011". 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2011.
- ^ Albay Reşat Bey Şehitliği, Afyonkarahisar İl Çevre ve Orman Müdürlüğü web sitesi, Erişim tarihi: 27.08.2011[]
- ^ . 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2011.
- ^ "Atatürk'ü ağlatan Kurtuluş Savaşı'nın komutanının adını okuldan sildiler". 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ . www.ankara.bel.tr. 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Resat Cigiltepe 1879 Istanbul 27 Agustos 1922 Cigiltepe Sandikli Turk asker Resat Cigiltepe 1311 P 80Resat CigiltepeDogum1879 IstanbulOlum27 Agustos 1922 43 yasinda Cigiltepe Sandikli AfyonkarahisarBagliligi Osmanli 1899 1918 Turkiye 1919 1922 Hizmet yillari1899 1922RutbesiMiralayKomutasi17 Alay 53 Tumen 11 Kafkas Tumeni 21 Tumen 57 TumenCatisma savaslariBalkan Savaslari I Dunya Savasi Kurtulus SavasiOdulleriDevlet Buyukleri Anit Mezarligi nda Resat Ciyiltepe nin kabri Buyuk Taarruz sirasinda Cigiltepe yi soz verdigi saatte alamamasi uzerine intihar etmis unlu komutandir Resat Bey I Dunya Savasi nda ustun kahramanliklari ile dikkat cekti Turk Kurtulus Savasi sirasinda yarbay rutbesi ile I ve II Inonu ve Sakarya muharebelerine katildi Son olarak 57 Tumen Komutanligi gorevine atandi Buyuk Taarruz un ikinci gununde Cigiltepe yi geri alma emrini Baskomutan Maresal Gazi Mustafa Kemal Pasa ya soz verdigi surede yerine getiremeyince intihar etti Olumunden sonra kirmizi seritli Istiklal Madalyasi ile onurlandirildi Turkiye Cumhurbaskani Mustafa Kemal Ataturk tarafindan ailesine Cigiltepe soyadi verildi Albay Resat bey olarak da bilinmektedir Yasami1879 da Istanbul da dogdu Babasi Suleymaniye mutasarrifligindan emekli Ziya Pasa annesi Sevkiye Hanim dir Babasi dogumunun ertesi senesi hayatini kaybetti 1893 yilinda girdigi Harp Okulunu 1896 da bitirerek ordunun farkli komuta kademelerinde gorev yapti Balkan Savaslari na katildi Yanya savunmasinda yaralandi bu gorevdeki basarisindan oturu binbasi rutbesine terfi etti 1915 yilinda seferberligin ilanindan sonra Canakkale Cephesi nde gorevlendirildi I Dunya Savasi I Dunya Savasi nda Canakkale Cephesi nde olaganustu kahramanligi ile dikkatleri cektikten sonra 17 Alay Komutanligi gorevine getirildi Bu gorevdeyken Mus un Rus isgalinden kurtarilmasinda da onemli rol oynadi ve 16 Kolordu Komutani Mustafa Kemal Pasa nin takdirlerini kazandi Ayrica 5 ve 4 rutbeden Mecidi Nisani Gumus Muharebe Liyakat Tahsiliye Alman ve Avusturya Harp Demir Hac Nisani ile taltif edildi 53 Tumen Komutanligi na getirilerek Suriye Cephesi nde gorevlendirildi 1918 de Ingilizlere esir dustu Aralik 1919 da bir yillik esaretten kurtulduktan sonra Istanbul Ikinci Sikiyonetim Askeri Mahkemesi uyeligine verildiyse de dilekce verip Turk Kurtulus Savasi na katilmak uzere Inebolu uzerinden Ankara ya gecti Kurtulus Savasi Albay Resat Bey Mustafa Kemal Pasa tarafindan 11 Kafkas Tumeni sonradan 21 Tumen Komutanligi na atandi Yarbay rutbesi ile I ve II Inonu ve Sakarya muharebelerine katildi 1 Mart 1922 yilinda Miralay rutbesine terfi etti ve 57 Tumen Komutanligi gorevine atandi Bizzat Baskomutan Mustafa Kemal Pasa tarafindan Buyuk Taarruz un ikinci gununde muharebenin kaderini etkileyecek en kritik mevkilerden olan Sincanli Ovasi ndan Dumlupinar a kadar tum yollarin onundeki en stratejik engel olan Cigiltepe yi dusmandan temizlemesi emredildi Ne var ki bu tepenin onemini cok iyi bilen Yunan Baskomutani General Nikolaos Trikupis basarili bir direnis gosterdi 27 Agustos 1922 sabahi Mustafa Kemal Pasa ya telefonda kusattiklari tepeyi yarim saat sonra alacaklarini bildirmesine ragmen bunu basaramayinca intihar ederek hayatina son verdi Cigiltepe Resat Bey in intiharindan birkac saat sonra dusmandan temizlendi Olumunden sonraResat Bey in cenazesi bir gun sonra Sandikli Hastanesine getirildi ve yillarca bu ilcedeki anitli kabristaninda yatti Naasi 1988 yilinda Ankara Devlet Mezarligi na nakledildi Sandikli halki sehidin nakline karsi cikmis ancak o gunun sartlarinda fazla direnememisti Sandikli daki mezar bos olmasina ragmen hala muhafaza edilmektedir Vefatinin sonrasinda TBMM kendisi adina ailesine kirmizi seritli Istiklal Madalyasi takdim etti Soyadi Kanunu ciktiginda Turkiye Cumhuriyeti Cumhurbaskani Mustafa Kemal Ataturk tarafindan ailesine Cigiltepe soyadi verildi Cigiltepe de onun ve hayatini kaybeden diger askerlerin anisina yaptirilan sehitlik 22 Haziran 1996 tarihinde hizmete acildi Giriste Resat Bey in bronz bir bustu bulunur Hayati emekli Tumgeneral Cihangir Aksit tarafindan Cigiltepe Miralay Resat Bey ve Vatan Savunmasinda 27 Yil adiyla romanlastirildi Albay Resat Cigiltepe nin adi Ankara Mamak taki ortaokula verilmis olsa da daha sonra 2020 de adi bu okuldan silinmis ve yerine okula bagis yapan kisinin adi verilmistir Ankara Buyuksehir Belediyesi Meclisinin 14 Aralik 2020 tarihinde toplantisindaki 1796 no lu karar ile Kurtulus Savasi askerlerinden biri olan Resat Cigiltepe isminin Mamak ilcesi sinirlari icerisinde bulunan ortaokuldan silindigi ve isminin yasatilmasi icin uygun gorulecek cadde ve sokakta degerlendirilmesi istenildiginden Mamak ilcesi Ekin ve Basak mahalleleri Altindag ilcesi Battalgazi ve Besikkaya mahalleleri sinirlari icerisinde bulunan isimsiz koprulu kavsagin adinin Resat Cigiltepe Alt Gecidi olarak isimlendirilmesine oy birligi ile karar verilmistir KaynakcaWikimedia Commons ta Resat Cigiltepe ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir T C Genelkurmay Harp Tarihi Baskanligi Yayinlari Turk Istiklal Harbine Katilan Tumen ve Daha Ust Kademelerdeki Komutanlarin Biyografileri Genelkurmay Baskanligi Basimevi Ankara 1972 s 62 Turgut Ozakman 2017 Su Cilgin Turkler Bilgi Yayinevi ss 619 923 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Albay Resat Cigiltepe Sehitligi www sinanpasa gov tr 16 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2021 Ser iye sicilleri 2 cilt Turk Dunyasi Arastirmalari Vakfi Yayini Istanbul 1989 Cihangir Aksit Miralay Resat Cigiltepe nin Kisa Ozgecmisi Erisim tarihi 27 08 2011 27 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2011 Albay Resat Bey Sehitligi Afyonkarahisar Il Cevre ve Orman Mudurlugu web sitesi Erisim tarihi 27 08 2011 olu kirik baglanti 27 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Agustos 2011 Ataturk u aglatan Kurtulus Savasi nin komutaninin adini okuldan sildiler 29 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan www ankara bel tr 3 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2020