Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Revan Kuşatması, 1603-1618 Osmanlı-Safevi Savaşı'nda bir evre. Kuşatma Safevi ordusunun başarısıyla ve Revan'ın 21 yıl sonra tekrar İran idaresine geçmesiyle sonuçlanmıştır.
| Revan Kuşatması | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1603-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı | |||||||||||
 17. yüzyılda Revan | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Safevîler | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| Şerif Paşa (esir) | Şah Abbas | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 12.000 | 120.000 | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| 11.500 ölü, yaralı ya da esir | Bilinmiyor | ||||||||||
Kuşatma öncesi gelişmeler
28 Eylül 1603 yılında Ezbend Muharebesi'nde Tebriz Beylerbeyi komutasındaki birliklerin Safevi ordusuna yenilmesi ve Tebriz'de zayıf kalan garnizonun 21 Ekim'de teslim olmasıyla Safevi birliklerinin önünde direnç gösterebilecek bir ordu ya da müstahkem mevki kalmamıştı.
Şah Abbas, Tebriz'i aldıktan sonra diğer Batı Safevi vilayetlerini savaşmadan ele geçirdi ve Nahçıvan üzerine yürüdü. Ordubad, Culfa, Maku, , Hoy, Meraga ve kısa sürede Safevilerin eline geçti. Bunlardan Culfa'da bulunan Ermeniler Safevi ordusu yaklaşırken isyan etmişler ve kentteki 100 kişilik Osmanlı garnizonunu öldürerek kesilmiş başlarını şehrin anahtarlarıyla birlikte Şah Abbas'a göndermişlerdi. Nahçıvan'daki zayıf garnizonun da, kalenin duvarlarının topraktan ve istihkamlarının zayıf olmasından dolayı, Şah ordusu gelmeden kaleyi tahliye etmesi üzerine Şah Abbas 26 Ekim 1603 tarihinde burayı da savaşmaksızın ele geçirdi.
Bölgede dağınık halde bulunan yaklaşık 12.000 askerden oluşan Osmanlı birlikleri Revan'a çekildi. Bu birlikler Revan Kalesi'nin Aras Nehri'ne bakmayan surlarını onararak mukavemete hazır hale getirdiler. Şah Abbas Revan Valisi Şerif Paşa'ya mektup yazarak, Nahçıvan'ın savaşsız alınmasına da atıfla, Revan'ın zaptını da olmuş bitmiş bir olay addederek kışı halen Osmanlıların elinde bulunan Gence ve Şirvan'da geçireceğini iddia etti. Şerif Paşa mektuba yanıt vermedi, ancak İstanbul'a göndertti ve çevre eyaletlerden yardım istediyse de hiçbir takviye alamadı.
Kuşatma
6 Kasım'da Safevi ordusunun 6.000 Türk ve bir kısım Kürt'ten oluşan öncü birlikleri Revan kalesi önünde göründü. Bu birlikler arasında Tebriz'in Safevilerce kuşatılmasına giden süreçte rol oynayan Gazi Bey'in kardeşi Seyfeddin Bey, Osmanlılar tarafından kendisine beylik verilmiş Şeyh Haydar, Nahçıvan'da Osmanlıların yanında yer alan Alaeddin Bey, Maku hakimi Mustafa Bey, Eleşkirt hakimi Kılıç Bey, sürekli taraf değiştiren Berküşad hakimi Ferruhrûz Bey ve Zeynel Bey de Safevilerle birlikte hareket ediyordu.Şah Abbas da Revan önlerine gelince çadırını Minnet Tepesi adlı mevkiye kurdurdu ve kuşatma resmen başladı.
Safeviler soğuk nedeniyle toprağın sertliğinden dolayı metris kazmakta zorlandılar. Revan Valisi Şerif Paşa da Safevilere karşı 18, 23 ve 27 Kasım tarihlerindeki huruç harekâtlarında başarı kazanarak kuşatma birliklerine zayiat verdirdi. Bununla birlikte, Şerif Paşa'nın Van Valisine yardım talep etmek üzere gönderdiği ulak Safevilerin eline geçti. Bunun üzerine Şah Abbas bu ulağın yanına Safevi elçisi 'yi katarak kalenin kuşatıldığı, yardım isteme olanağının kalmadığı ve teslim olmaktan başka çarenin bulunmadığı mesajını iletti. Teklif Şerif Paşa tarafından reddedildiği gibi, geri dönmekte olan Yahşi muhafızların eline geçerek öldürüldü.
Bu sırada Safevi Devleti'yle savaşın başladığı, Tebriz'in düstüğü ve İran ordusunun Revan'ı kuşattığı haberi İstanbul'a ulaştı ve Trabzon'da sürgün bulunan Saatçi Hasan Paşa doğu seferi için komutan tayin edildi. Ancak, 22 Aralık 1603 tarihinde Osmanlı padişahı III. Mehmed öldü ve tahta 13 yaşındaki I. Ahmed tahta çıktı. Yeni padişah coğrafyayı bilen Cığalazade Sinan Paşa'yı şark serdarı (doğu ordusu komutanı) olarak atadı. Bununla birlikte Sinan Paşa'nın ordusunu toplayıp sefere çıkması 1604 Haziran ayını buldu.
Kış aylarında Allahverdi Han komutasındaki 12.000 askerlik süvari birliği de Safevi Türk ordusuna katıldı. Beraberinde Şah'ın Osmanlılara ve Özbeklere karşı zaferleriyle son fetihlerini tebrik eden ve çeşitli hediyeler getiren Babür İmparatorluğu elçisi geldi ve kuşatmanın sonuçlanmasına kadar Şah Abbas'ın yanında kaldı.
Bu sırada 1578 yılından beri Osmanlı egemenliğindeki 'nın hakimi II. Alexander da Şah Abbas'tan aldığı mesaj üzerine Tiflis'teki Osmanlı garnizonunu imha etti. Başkenti Tiflis'in düşmesiyle Kartli Krallığı da Osmanlı egemenliğinden kurtuldu ve 25 yıl sonra yeniden Safevi türklerinin hakimiyetine girdi. Kakheti Kralı II. Alexander ve Kartli Kralı X. Giorgi Revan'ı kuşatmakta olan Şah'ın yanına geldiler.
Bahar aylarıyla birlikte Safevi ordusu kuşatmayı sıkılaştırdı. Elçisinin ölüdürülmesine kızan Şah Abbas'da kaleye giden suyu kestirdi. Çevre bölgelerden topladığı 12.000 Ermeni köylüye kalenin karşısına kuşatma kuleleri inşa ettirdi. Safevi birlikleri sert kış koşullarından, Ermeni köylüler de hem kış koşullarından hem de iki tarafın ateşlerinden dolayı önemli zayiat verdiler. Kuşatma kuleleri tamamlandığında Şah Abbas buralara top koydurttu, ayrıca topçu ve tüfekçi yerleştirerek kaleyi sürekli ateş altında tutma emri verdi.
Yoğun ateş, susuzluk nedeniyle çıkan hastalıklar ve açlık kaledeki Osmanlı garnizonunu giderek olumsuz etkilemeye başladı. Kalenin üç hisarından birinin baskın sonucu Safevilerin eline geçmesi ve savaşabilecek durumda 500 askerinin kalması üzerine Şerif Paşa serbestçe çekilmek koşuluyla teslim oldu. Şerif Paşa ve Revan Kadısı Şah'ın huzuruna kabul edildiğinde, Kakheti Kralı II. Alexander, Kartli Kralı X. Giorgi, Tebriz civarında Ezbend Muharebesi'nde Şah'a esir düşen esi Tebriz Valisi ve iki ülke arasında savaşın başlamasına bahane olan Selmas hakimi Gazi Bey de Şah'ın yanındalardı. Şah bu şahıslara iyi davranmış ama esir ulemayı idam ettirmişti. Bu suretle 1583 yılında Osmanlı Devleti'nin eline geçen Revan 21 yıl sonra tekrar Safevi Devleti'nin topraklarına katıldı.
Kuşatma sonrası gelişmeler
Kaynakça
- ^ "Yagub Mahmudov, "Azerbaijan and Europe", Xlibris Corporation, 19 Aug 2010". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2015.
- ^ "David Blow, "Shah Abbas: The Ruthless King Who Became an Iranian Legend", I.B.Tauris, 13 Feb 2009 p. 77". 29 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2015.
- ^ . 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2015.
Dış bağlantılar
- Joseph von Hammer, "Büyük Osmanlı Tarihi", c.8, s. 34-3518 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Zieneb Hatamzad, "Foreign Policy of the Safavid Empire During Shah Abbas I", Life Science Journal (2013), 10(8s)4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İran tarihinde bugün-İngilizce18 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Özer Küpeli, "Osmanlı-Safevi Münasebetleri (1612-1639), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir (2009)18 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kaveh Farrokh "Iran at War:1500-1988", Osprey Publishing, 20 Dec 2011
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Revan Kusatmasi 1603 1618 Osmanli Safevi Savasi nda bir evre Kusatma Safevi ordusunun basarisiyla ve Revan in 21 yil sonra tekrar Iran idaresine gecmesiyle sonuclanmistir Revan Kusatmasi1603 1618 Osmanli Safevi Savasi17 yuzyilda RevanTarih26 Eylul 21 Ekim 1603BolgeRevan ErmenistanSebepSafevi Devleti nin kaybettigi topraklari geri almak istemesiSonucKesin Safevi zaferiCografi DegisikliklerRevan Safevi imparatorlugunun eline gecti Safevi ordusu Dogu Anadolu Bolgesi ve Sirvan i tehdit etmeye basladiTaraflarOsmanli ImparatorluguSafevilerKomutanlar ve liderlerSerif Pasa esir Sah AbbasGucler12 000120 000Kayiplar11 500 olu yarali ya da esirBilinmiyorKusatma oncesi gelismeler28 Eylul 1603 yilinda Ezbend Muharebesi nde Tebriz Beylerbeyi komutasindaki birliklerin Safevi ordusuna yenilmesi ve Tebriz de zayif kalan garnizonun 21 Ekim de teslim olmasiyla Safevi birliklerinin onunde direnc gosterebilecek bir ordu ya da mustahkem mevki kalmamisti Sah Abbas Tebriz i aldiktan sonra diger Bati Safevi vilayetlerini savasmadan ele gecirdi ve Nahcivan uzerine yurudu Ordubad Culfa Maku Hoy Meraga ve kisa surede Safevilerin eline gecti Bunlardan Culfa da bulunan Ermeniler Safevi ordusu yaklasirken isyan etmisler ve kentteki 100 kisilik Osmanli garnizonunu oldurerek kesilmis baslarini sehrin anahtarlariyla birlikte Sah Abbas a gondermislerdi Nahcivan daki zayif garnizonun da kalenin duvarlarinin topraktan ve istihkamlarinin zayif olmasindan dolayi Sah ordusu gelmeden kaleyi tahliye etmesi uzerine Sah Abbas 26 Ekim 1603 tarihinde burayi da savasmaksizin ele gecirdi Bolgede daginik halde bulunan yaklasik 12 000 askerden olusan Osmanli birlikleri Revan a cekildi Bu birlikler Revan Kalesi nin Aras Nehri ne bakmayan surlarini onararak mukavemete hazir hale getirdiler Sah Abbas Revan Valisi Serif Pasa ya mektup yazarak Nahcivan in savassiz alinmasina da atifla Revan in zaptini da olmus bitmis bir olay addederek kisi halen Osmanlilarin elinde bulunan Gence ve Sirvan da gecirecegini iddia etti Serif Pasa mektuba yanit vermedi ancak Istanbul a gondertti ve cevre eyaletlerden yardim istediyse de hicbir takviye alamadi Kusatma6 Kasim da Safevi ordusunun 6 000 Turk ve bir kisim Kurt ten olusan oncu birlikleri Revan kalesi onunde gorundu Bu birlikler arasinda Tebriz in Safevilerce kusatilmasina giden surecte rol oynayan Gazi Bey in kardesi Seyfeddin Bey Osmanlilar tarafindan kendisine beylik verilmis Seyh Haydar Nahcivan da Osmanlilarin yaninda yer alan Alaeddin Bey Maku hakimi Mustafa Bey Eleskirt hakimi Kilic Bey surekli taraf degistiren Berkusad hakimi Ferruhruz Bey ve Zeynel Bey de Safevilerle birlikte hareket ediyordu Sah Abbas da Revan onlerine gelince cadirini Minnet Tepesi adli mevkiye kurdurdu ve kusatma resmen basladi Safeviler soguk nedeniyle topragin sertliginden dolayi metris kazmakta zorlandilar Revan Valisi Serif Pasa da Safevilere karsi 18 23 ve 27 Kasim tarihlerindeki huruc harekatlarinda basari kazanarak kusatma birliklerine zayiat verdirdi Bununla birlikte Serif Pasa nin Van Valisine yardim talep etmek uzere gonderdigi ulak Safevilerin eline gecti Bunun uzerine Sah Abbas bu ulagin yanina Safevi elcisi yi katarak kalenin kusatildigi yardim isteme olanaginin kalmadigi ve teslim olmaktan baska carenin bulunmadigi mesajini iletti Teklif Serif Pasa tarafindan reddedildigi gibi geri donmekte olan Yahsi muhafizlarin eline gecerek olduruldu Bu sirada Safevi Devleti yle savasin basladigi Tebriz in dustugu ve Iran ordusunun Revan i kusattigi haberi Istanbul a ulasti ve Trabzon da surgun bulunan Saatci Hasan Pasa dogu seferi icin komutan tayin edildi Ancak 22 Aralik 1603 tarihinde Osmanli padisahi III Mehmed oldu ve tahta 13 yasindaki I Ahmed tahta cikti Yeni padisah cografyayi bilen Cigalazade Sinan Pasa yi sark serdari dogu ordusu komutani olarak atadi Bununla birlikte Sinan Pasa nin ordusunu toplayip sefere cikmasi 1604 Haziran ayini buldu Kis aylarinda Allahverdi Han komutasindaki 12 000 askerlik suvari birligi de Safevi Turk ordusuna katildi Beraberinde Sah in Osmanlilara ve Ozbeklere karsi zaferleriyle son fetihlerini tebrik eden ve cesitli hediyeler getiren Babur Imparatorlugu elcisi geldi ve kusatmanin sonuclanmasina kadar Sah Abbas in yaninda kaldi Bu sirada 1578 yilindan beri Osmanli egemenligindeki nin hakimi II Alexander da Sah Abbas tan aldigi mesaj uzerine Tiflis teki Osmanli garnizonunu imha etti Baskenti Tiflis in dusmesiyle Kartli Kralligi da Osmanli egemenliginden kurtuldu ve 25 yil sonra yeniden Safevi turklerinin hakimiyetine girdi Kakheti Krali II Alexander ve Kartli Krali X Giorgi Revan i kusatmakta olan Sah in yanina geldiler Bahar aylariyla birlikte Safevi ordusu kusatmayi sikilastirdi Elcisinin oludurulmesine kizan Sah Abbas da kaleye giden suyu kestirdi Cevre bolgelerden topladigi 12 000 Ermeni koyluye kalenin karsisina kusatma kuleleri insa ettirdi Safevi birlikleri sert kis kosullarindan Ermeni koyluler de hem kis kosullarindan hem de iki tarafin ateslerinden dolayi onemli zayiat verdiler Kusatma kuleleri tamamlandiginda Sah Abbas buralara top koydurttu ayrica topcu ve tufekci yerlestirerek kaleyi surekli ates altinda tutma emri verdi Yogun ates susuzluk nedeniyle cikan hastaliklar ve aclik kaledeki Osmanli garnizonunu giderek olumsuz etkilemeye basladi Kalenin uc hisarindan birinin baskin sonucu Safevilerin eline gecmesi ve savasabilecek durumda 500 askerinin kalmasi uzerine Serif Pasa serbestce cekilmek kosuluyla teslim oldu Serif Pasa ve Revan Kadisi Sah in huzuruna kabul edildiginde Kakheti Krali II Alexander Kartli Krali X Giorgi Tebriz civarinda Ezbend Muharebesi nde Sah a esir dusen esi Tebriz Valisi ve iki ulke arasinda savasin baslamasina bahane olan Selmas hakimi Gazi Bey de Sah in yanindalardi Sah bu sahislara iyi davranmis ama esir ulemayi idam ettirmisti Bu suretle 1583 yilinda Osmanli Devleti nin eline gecen Revan 21 yil sonra tekrar Safevi Devleti nin topraklarina katildi Kusatma sonrasi gelismelerKaynakca Yagub Mahmudov Azerbaijan and Europe Xlibris Corporation 19 Aug 2010 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2015 David Blow Shah Abbas The Ruthless King Who Became an Iranian Legend I B Tauris 13 Feb 2009 p 77 29 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2015 18 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2015 Dis baglantilarJoseph von Hammer Buyuk Osmanli Tarihi c 8 s 34 3518 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Zieneb Hatamzad Foreign Policy of the Safavid Empire During Shah Abbas I Life Science Journal 2013 10 8s 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Iran tarihinde bugun Ingilizce18 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ozer Kupeli Osmanli Safevi Munasebetleri 1612 1639 Ege Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Izmir 2009 18 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaveh Farrokh Iran at War 1500 1988 Osprey Publishing 20 Dec 2011