Revan Kuşatması, 1730-1732 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.
Revan Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1730-1732 Osmanlı-İran Savaşı | |||||||||
1730 yılında Osmanlılar ve Safevîlerin toprakları | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Safevîler | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Hekimoğlu Ali Paşa | II. Tahmasb Hüseyin Han (esir) | ||||||||
Güçler | |||||||||
5-6.000 | 18-20.000 kuşatma topları | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
Nispeten hafif | Ağır tüm toplar |
Safevî Şahı II. Tahmasb'ın komutasındaki İran ordusu, Osmanlı İmparatorluğu'nun Revan kalesini 1731 yılında kuşatıp Hekimoğlu Ali Paşa komutasındaki Osmanlı garnizonuna yenilerek çekilmek zorunda kaldı.
Kuşatma öncesi
Nadir Şah'ın 1730 yazında Hemedan, Kirmanşah ve Tebriz'i ele geçirmesiyle 1730-1732 Osmanlı-Safevî Savaşı başladı ve aynı yıl Osmanlı başkenti İstanbul'da Patrona Halil İsyanı patladı ve III. Ahmed tahttan indirildi.
1731 yılına gelindiğinde, Osmanlı tahtına I. Mahmud çıkmış, sözkonusu isyan ise bastırılmıştı. Nadir Şah ise doğu sınırına yönelerek tehdidini bertaraf etmek üzere ordusuyla Herat'a yürümüştü.
Bu esnada, Osmanlılar ile Safevîler arasında Aras'ın sınır kabul edilmesi üzerinden barış müzakereleri sürerken Safevî Şahı II. Tahmasb Osmanlıların yukarıda bahsedilen nedenlerle güçsüz düştüğünü hesaplayarak Aras'ın kuzeyine geçerek 1731 başında Revan'ı kuşattı.
Kuşatma
Şah II. Tahmasb'ın tecavüz hareketine karşı, Osmanlı İmparatorluğu Safevî Devleti'ne karşı Irak-ı Acem diğeri Azerbaycan olmak üzere iki cepheli bir harekâta girişmeye karar verdi. Bağdat Seraskeri İsfahan üzerine yürümekle görevlendirilirken, Diyarbakır Valisi Hekimoğlu Ali Paşa'ya da Serdar unvanıyla süratle Revan'ın yardımına yetişmesi emredildi.
Hekimoğlu Ali Paşa Diyarbakır’dan hareket ederek Erzurum-Kars üzerinden Revan'a ulaştı. Şah II. Tahmasb'ın ordusunu püskürtemeyince Revan Kalesine kapandı. Hekimoğlu Ali Paşa gönderdiği mektuplarla Safevî ordusunun en seçme birliklerine kumanda eden Belüc Muhammed Han’ı Osmanlıların müttefikiymiş gibi gösteren tertiplerle İran ordusunda ikilik çıkarmayı başardı.
İran ordusundaki karışıklıktan istifade eden Osmanlı garnizonu kaleden ani bir taarruzla Safevîleri büyük bir yenilgiye uğrattı. Tüm toplarını ve malzemelerini bırakan Safevî ordusu süratle 18 gündür kuşattığı Revan önlerinden güneye doğru çekildi.
Revan Kalesi önündeki son muharebede esir edilen II. Tahmasb'ın rikabdarı ve Revan Hanlığına aday Hüseyin Han İstanbul'a gönderildi ve sonrasında idam edildi.
Kuşatma sonrası
Tebriz'e yönelmeye çalışan II. Tahmasb komutasındaki Safevî ordusu Arpaçay'ı geçmeye çalışırken Üçkilise mevkiinde bu defa 'nın baskınına uğradı ve meydana gelen ikinci bir yenilgiye uğrayarak düzensiz bir şekilde Tebriz'e çekildi.
Hekimoğlu Ali Paşa ise bölgedeki Safevî tehdidinin bertaraf edilmesi üzerine, yaz boyunca emrine verilen ordunun toplanmasını bekledikten sonra Tebriz üzerine yürüdü ve ilk hedef olarak Urmiye'yi kuşattı.
Kaynakça
- ^ a b "Iran at War", Dr. Kavekh Farookh, Osprey Publishing (2011), Oxford (2011), s.109
- ^ "I. Mahmud Devri Osmanlı-İran İlişkileri, Alper Yıldırım, Eskişehir (2017), s.42
- ^ "Avşarlı Nadir Şah ve Döneminde Osmanlı-İran Mücadeleleri", Abdurrahman Ateş, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta (2001), s.54
- ^ "Nadir Şah Döneminde Osmanlı-İran İlişkileri", Ali Djafar Pour, İstanbul (1977), s.83
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Revan Kusatmasi 1730 1732 Osmanli Safevi Savasi nda evre Revan Kusatmasi1730 1732 Osmanli Iran Savasi1730 yilinda Osmanlilar ve Safevilerin topraklariTarihMart 1731BolgeRevan ErmenistanSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanlilar Revan i muhafaza ettiTaraflarOsmanli ImparatorluguSafevilerKomutanlar ve liderlerHekimoglu Ali PasaII Tahmasb Huseyin Han esir Gucler5 6 00018 20 000 kusatma toplariKayiplarNispeten hafifAgir tum toplar Safevi Sahi II Tahmasb in komutasindaki Iran ordusu Osmanli Imparatorlugu nun Revan kalesini 1731 yilinda kusatip Hekimoglu Ali Pasa komutasindaki Osmanli garnizonuna yenilerek cekilmek zorunda kaldi Kusatma oncesiNadir Sah in 1730 yazinda Hemedan Kirmansah ve Tebriz i ele gecirmesiyle 1730 1732 Osmanli Safevi Savasi basladi ve ayni yil Osmanli baskenti Istanbul da Patrona Halil Isyani patladi ve III Ahmed tahttan indirildi 1731 yilina gelindiginde Osmanli tahtina I Mahmud cikmis sozkonusu isyan ise bastirilmisti Nadir Sah ise dogu sinirina yonelerek tehdidini bertaraf etmek uzere ordusuyla Herat a yurumustu Bu esnada Osmanlilar ile Safeviler arasinda Aras in sinir kabul edilmesi uzerinden baris muzakereleri surerken Safevi Sahi II Tahmasb Osmanlilarin yukarida bahsedilen nedenlerle gucsuz dustugunu hesaplayarak Aras in kuzeyine gecerek 1731 basinda Revan i kusatti KusatmaXVII yuzyilin sonlarinda RevanHekimoglu Ali Pasa Sah II Tahmasb in tecavuz hareketine karsi Osmanli Imparatorlugu Safevi Devleti ne karsi Irak i Acem digeri Azerbaycan olmak uzere iki cepheli bir harekata girismeye karar verdi Bagdat Seraskeri Isfahan uzerine yurumekle gorevlendirilirken Diyarbakir Valisi Hekimoglu Ali Pasa ya da Serdar unvaniyla suratle Revan in yardimina yetismesi emredildi Hekimoglu Ali Pasa Diyarbakir dan hareket ederek Erzurum Kars uzerinden Revan a ulasti Sah II Tahmasb in ordusunu puskurtemeyince Revan Kalesine kapandi Hekimoglu Ali Pasa gonderdigi mektuplarla Safevi ordusunun en secme birliklerine kumanda eden Beluc Muhammed Han i Osmanlilarin muttefikiymis gibi gosteren tertiplerle Iran ordusunda ikilik cikarmayi basardi Iran ordusundaki karisikliktan istifade eden Osmanli garnizonu kaleden ani bir taarruzla Safevileri buyuk bir yenilgiye ugratti Tum toplarini ve malzemelerini birakan Safevi ordusu suratle 18 gundur kusattigi Revan onlerinden guneye dogru cekildi Revan Kalesi onundeki son muharebede esir edilen II Tahmasb in rikabdari ve Revan Hanligina aday Huseyin Han Istanbul a gonderildi ve sonrasinda idam edildi Kusatma sonrasiTebriz e yonelmeye calisan II Tahmasb komutasindaki Safevi ordusu Arpacay i gecmeye calisirken Uckilise mevkiinde bu defa nin baskinina ugradi ve meydana gelen ikinci bir yenilgiye ugrayarak duzensiz bir sekilde Tebriz e cekildi Hekimoglu Ali Pasa ise bolgedeki Safevi tehdidinin bertaraf edilmesi uzerine yaz boyunca emrine verilen ordunun toplanmasini bekledikten sonra Tebriz uzerine yurudu ve ilk hedef olarak Urmiye yi kusatti Kaynakca a b Iran at War Dr Kavekh Farookh Osprey Publishing 2011 Oxford 2011 s 109 I Mahmud Devri Osmanli Iran Iliskileri Alper Yildirim Eskisehir 2017 s 42 Avsarli Nadir Sah ve Doneminde Osmanli Iran Mucadeleleri Abdurrahman Ates Suleyman Demirel Universitesi Isparta 2001 s 54 Nadir Sah Doneminde Osmanli Iran Iliskileri Ali Djafar Pour Istanbul 1977 s 83