Fatma Rikkat Kunt (d. 27 Nisan 1903, İstanbul – ö. 14 Ocak 1986, İstanbul) Türk müzehhibe.
Tezhip sanatının en önemli ustalarından birisi kabul edilir. Öğrenci olarak girdiği İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde 32 yıl boyunca eser bezemiş ve öğrenci yetiştirmiştir.
II. Meşrutiyet devrinin ünlü siyaset ve fikir adamı Hüseyin Kazım Kadri Bey'in kızıdır.
Yaşamı
27 Nisan 1903 günü Beylerbeyi'nde dünyaya geldi. Babası Osmanlı Devleti’nde vali, nâzır, âyaân azası görevlerinde bulunan ve dört ciltlik Büyük Türk Lügati adlı eseri ile tanınan Hüseyin Kazım Kadri Bey; annesi Güzide Hanım'dır.
Babasının yakın arkadaşı olan Tevfik Fikret'in arzusu üzerine kendisine “Fatma Rikkat” adı verildi. Devlet adamı olan babasının sık sık görev yeri değiştirmesinden dolayı Serez'de, Selanik'te Halep'te bulundu. İlköğrenimini Fransız mürebbiyelerden aldı; Fransızca'yı anadili Türkçe ile beraber öğrendi.
Babası siyaseti bırakmaya ve İstanbul'dan ayrılmaya karar verince ailecek yerleştikleri Beyrut'ta önce Fransız okuluna, ardından Alman okuluna devam etti.
1918'de Suriye ve Lübnan'ın Osmanlı Devleti toprağı olmaktan çıkması üzerine ailesi ile İstanbul'a döndü. Rikkat Hanım Ali Sami Boyar'dan resim, Mehmet Akif Ersoy'dan edebiyat, Langaberg adlı Alman piyano hocasından piyano dersleri aldı.
1920'de İsmail Bey (Sarıca) ile ilk evliliğini yaptı. Eşinin dişçilik öğrenimi için üç sene yaşadıkları Almanya'da kendisi de konservatuvara devam ederek piyano eğitimi aldı. İstanbul'un kurtuluşu üzerine döndükleri İstanbul'da 1924'te oğlu Reşid dünyaya geldi. Bu evliliği 1925'te sonlandı. İkinci evliliğini 1926'da Hariciyeci Fahrettin Çağatay ile yaptı. Eşinin görevi nedeniyle bür süre Atina'da yaşadı. Bu evlilikten ikinci oğlu Nur dünyaya geldi. İkinci evliliği de birkaç sene içinde sona erdi.
İkinci evliliğinin sonlanmasının ardından babasının dayısı olan edebiyat profesörü İsmail Hikmet Ertaylan'ın tavsiyesi ile tezhip öğrenmek üzere Akademi'de eğitime başladı. İlk tezhip hocası İsmail Hakkı Altınbezer idi. Daha sonra çini hocası Feyzullah Dayıgil’in atölyesine geçti. Desen çizmekte çok usta olan Dayıgil, nefes darlığı nedeniyle renklendirme yapamadığından Rikkat Hanım onun çizdiği desenleri boyayarak hocasının birçok eserini renklendirdi. Böylece “desen Feyzi, tezhip Rikkat” olarak imzalı birçok tezhip örneği hazırladılar.
Rikkat Hanım, sanat çalışmaları sürerken bir yandan da Akademideki İngilizce kurslarına devam etti. 1944 yılında mezun olduktan sonra aynı Akademi kütüphanesinden dört yıl kütüphane memuru olarak görev yaptı. 1948 yılında Akademi'de çini ve tezhip hocalığına başladı. Göreve başladığı sırada Akademi Kütüphanesi'nde çıkan bir yangın sonucu bütün sanat kitaplarının yanması sanatçıyı derinden etkiledi. 1968 yılında Akademi'den emekli oldu. Onun emekli olması ile birlikte kurumdaki tezhip atölyesi de kapandı.
Kunt, emekli olduktan sonra Beylerbeyi'ndeki evinde eser bezemeye ve öğrenci yetiştirmeye devam etti. 1968 yılında yaşanan sel baskınından ötürü Lizbon'daki Gülbenkyan Müzesi'nde zarar gören Türk eserlerinin restorasyonu için 1970 senesinde Emin Barın ve İslam Seçen ile birlikte Portekiz'e davet edildi. Bu arada Ali Şîr Nevâî'nin eserlerinde bulunan minyatürlerin restorasyonuna başlayan Rikkat Kunt, sağlığının bozulması üzerine İstanbul'a döndü. Geri kalan minyatürlerin restorasyonlarına evinde devam edip tamamladı.
Geçirdiği kalp krizi sonucu 14 Ocak 1986'da Beylerbeyi'nde hayatını kaybetti. Cenazesi, Beylerbeyi Küplüce Mezarlığı'na defnedildi.
Eserleri
Eserlerinin sayısı ve hangi koleksiyonlarda yer aldığı bilinmeyen Kunt, hayatı boyunca sergi açmamıştır. Ancak 80 parça eseri ölümünden bir ay sonra İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi'nde (Yıldız Sarayı içindeki Çit Kasrı'nda) sergilendi.
Cumhuriyet devrinde ilk ve tek örnek olarak yapılan ve nakkaşhane usulü ile hazırlanan yazma Fatih Divanı'ndaki tezhipleri onun en önemli eserlerinden kabul edilirFatih'in ölümünün 500. Yıldönümü nedeniyle hazırlanan ve 1950 yılında tamamlanan bu eserdeki 66 kıtanın 34 tanesinin tezhibini Rikkat Kunt gerçekleştirmiştir. Eser, Şevket Rado ailesinin özel koleksiyonunda yer almaktadır.
Sanatçının çalışmalarından diğer bir önemli grup da, sanatsever İsmail Akgün'ün Hattat Halim Özyazıcı'ya yazdırıp Rikkat Kunt'a tezhiplettiği ve 1958 yılında Akademide sergiledikten sonra Topkapı Sarayı'na hediye ettiği büyük boy kıt'a şeklinde levhalardır.
Hakkında yazılanlar
Rikkat Hanım’ın hayatı, öğrencisi Fatma Çiçek Derman tarafından “Rikkat Kunt Hoca Hanım” adıyla kitaplaştırıldı.
Torunu Yasmine Ghata, kahramanı Rikkat Kunt olan “Hattatların Gecesi” adlı bir roman yayımladı.
Kaynakça
- ^ a b . www.kubbealti.org.tr/. Kubbealtı Yayınları web sitesi. 15 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2013.
- ^ Hızlan, Doğan. "Anıtkabir defterinin tezhibini o yaptı". www.hurriyet.com.tr/. Hürriyet gazetesi 13 Eylül 2013. 15 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
- ^ a b c d e f Taşkale, Faruk. "Rikkat Kunt'un Hayatı". Faruktaskale.com sitesi. 20 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2013.
- ^ a b Derman, Çiçek. "Beylerbeyi'nin Hanımefendi Sanatkârı:Rikkat Kunt". issuu.com. Üsküdar Sempozyumu 6 Eylül 2013. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2016.
- ^ . Zaman gazetesi 8 Mayıs 2013. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016.
- ^ Akagündüz, Ülkü Özel. "Müzehhib Rikkat Kunt'u Fransız Torunu Anlatıyor". Aksiyon dergisi, Sayı 538 28 Mart 2005. 20 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fatma Rikkat Kunt d 27 Nisan 1903 Istanbul o 14 Ocak 1986 Istanbul Turk muzehhibe Tezhip sanatinin en onemli ustalarindan birisi kabul edilir Ogrenci olarak girdigi Istanbul Guzel Sanatlar Akademisi nde 32 yil boyunca eser bezemis ve ogrenci yetistirmistir II Mesrutiyet devrinin unlu siyaset ve fikir adami Huseyin Kazim Kadri Bey in kizidir Yasami27 Nisan 1903 gunu Beylerbeyi nde dunyaya geldi Babasi Osmanli Devleti nde vali nazir ayaan azasi gorevlerinde bulunan ve dort ciltlik Buyuk Turk Lugati adli eseri ile taninan Huseyin Kazim Kadri Bey annesi Guzide Hanim dir Babasinin yakin arkadasi olan Tevfik Fikret in arzusu uzerine kendisine Fatma Rikkat adi verildi Devlet adami olan babasinin sik sik gorev yeri degistirmesinden dolayi Serez de Selanik te Halep te bulundu Ilkogrenimini Fransiz murebbiyelerden aldi Fransizca yi anadili Turkce ile beraber ogrendi Babasi siyaseti birakmaya ve Istanbul dan ayrilmaya karar verince ailecek yerlestikleri Beyrut ta once Fransiz okuluna ardindan Alman okuluna devam etti 1918 de Suriye ve Lubnan in Osmanli Devleti topragi olmaktan cikmasi uzerine ailesi ile Istanbul a dondu Rikkat Hanim Ali Sami Boyar dan resim Mehmet Akif Ersoy dan edebiyat Langaberg adli Alman piyano hocasindan piyano dersleri aldi 1920 de Ismail Bey Sarica ile ilk evliligini yapti Esinin discilik ogrenimi icin uc sene yasadiklari Almanya da kendisi de konservatuvara devam ederek piyano egitimi aldi Istanbul un kurtulusu uzerine dondukleri Istanbul da 1924 te oglu Resid dunyaya geldi Bu evliligi 1925 te sonlandi Ikinci evliligini 1926 da Hariciyeci Fahrettin Cagatay ile yapti Esinin gorevi nedeniyle bur sure Atina da yasadi Bu evlilikten ikinci oglu Nur dunyaya geldi Ikinci evliligi de birkac sene icinde sona erdi Ikinci evliliginin sonlanmasinin ardindan babasinin dayisi olan edebiyat profesoru Ismail Hikmet Ertaylan in tavsiyesi ile tezhip ogrenmek uzere Akademi de egitime basladi Ilk tezhip hocasi Ismail Hakki Altinbezer idi Daha sonra cini hocasi Feyzullah Dayigil in atolyesine gecti Desen cizmekte cok usta olan Dayigil nefes darligi nedeniyle renklendirme yapamadigindan Rikkat Hanim onun cizdigi desenleri boyayarak hocasinin bircok eserini renklendirdi Boylece desen Feyzi tezhip Rikkat olarak imzali bircok tezhip ornegi hazirladilar Rikkat Hanim sanat calismalari surerken bir yandan da Akademideki Ingilizce kurslarina devam etti 1944 yilinda mezun olduktan sonra ayni Akademi kutuphanesinden dort yil kutuphane memuru olarak gorev yapti 1948 yilinda Akademi de cini ve tezhip hocaligina basladi Goreve basladigi sirada Akademi Kutuphanesi nde cikan bir yangin sonucu butun sanat kitaplarinin yanmasi sanatciyi derinden etkiledi 1968 yilinda Akademi den emekli oldu Onun emekli olmasi ile birlikte kurumdaki tezhip atolyesi de kapandi Kunt emekli olduktan sonra Beylerbeyi ndeki evinde eser bezemeye ve ogrenci yetistirmeye devam etti 1968 yilinda yasanan sel baskinindan oturu Lizbon daki Gulbenkyan Muzesi nde zarar goren Turk eserlerinin restorasyonu icin 1970 senesinde Emin Barin ve Islam Secen ile birlikte Portekiz e davet edildi Bu arada Ali Sir Nevai nin eserlerinde bulunan minyaturlerin restorasyonuna baslayan Rikkat Kunt sagliginin bozulmasi uzerine Istanbul a dondu Geri kalan minyaturlerin restorasyonlarina evinde devam edip tamamladi Gecirdigi kalp krizi sonucu 14 Ocak 1986 da Beylerbeyi nde hayatini kaybetti Cenazesi Beylerbeyi Kupluce Mezarligi na defnedildi EserleriEserlerinin sayisi ve hangi koleksiyonlarda yer aldigi bilinmeyen Kunt hayati boyunca sergi acmamistir Ancak 80 parca eseri olumunden bir ay sonra Islam Tarih Sanat ve Kultur Arastirma Merkezi nde Yildiz Sarayi icindeki Cit Kasri nda sergilendi Cumhuriyet devrinde ilk ve tek ornek olarak yapilan ve nakkashane usulu ile hazirlanan yazma Fatih Divani ndaki tezhipleri onun en onemli eserlerinden kabul edilirFatih in olumunun 500 Yildonumu nedeniyle hazirlanan ve 1950 yilinda tamamlanan bu eserdeki 66 kitanin 34 tanesinin tezhibini Rikkat Kunt gerceklestirmistir Eser Sevket Rado ailesinin ozel koleksiyonunda yer almaktadir Sanatcinin calismalarindan diger bir onemli grup da sanatsever Ismail Akgun un Hattat Halim Ozyazici ya yazdirip Rikkat Kunt a tezhiplettigi ve 1958 yilinda Akademide sergiledikten sonra Topkapi Sarayi na hediye ettigi buyuk boy kit a seklinde levhalardir Hakkinda yazilanlarRikkat Hanim in hayati ogrencisi Fatma Cicek Derman tarafindan Rikkat Kunt Hoca Hanim adiyla kitaplastirildi Torunu Yasmine Ghata kahramani Rikkat Kunt olan Hattatlarin Gecesi adli bir roman yayimladi Kaynakca a b www kubbealti org tr Kubbealti Yayinlari web sitesi 15 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Eylul 2013 Hizlan Dogan Anitkabir defterinin tezhibini o yapti www hurriyet com tr Hurriyet gazetesi 13 Eylul 2013 15 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Eylul 2013 a b c d e f Taskale Faruk Rikkat Kunt un Hayati Faruktaskale com sitesi 20 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Eylul 2013 a b Derman Cicek Beylerbeyi nin Hanimefendi Sanatkari Rikkat Kunt issuu com Uskudar Sempozyumu 6 Eylul 2013 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Eylul 2016 Zaman gazetesi 8 Mayis 2013 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2016 Akagunduz Ulku Ozel Muzehhib Rikkat Kunt u Fransiz Torunu Anlatiyor Aksiyon dergisi Sayi 538 28 Mart 2005 20 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2016 Dis baglantilar