Rodezya ve Nyasaland Federasyonu veya bilinen diğer adıyla Orta Afrika Federasyonu, 1 Ağustos 1953'te oluşturulan ve Britanyalı göçmenlerin egemenliğindeki Güney Rodezya kolonisi ile İngiliz Sömürgeler Bakanlığı'nın denetimindeki Kuzey Rodezya ve Nyasaland topraklarını içine alan siyasi birim. 31 Aralık 1963'te dağılmıştır.
Rodezya ve Nyasaland Rodezya ve Nyasaland Federasyonu | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 Ağustos 1953-31 Aralık 1963 | |||||||||||||||||
Bayrak Arma | |||||||||||||||||
Rodezya ve Nyasaland Federasyonu | |||||||||||||||||
Başkent | Salisbury | ||||||||||||||||
Yaygın dil(ler) | İngilizce | ||||||||||||||||
Hükûmet | Anayasal monarşi | ||||||||||||||||
Monarşi | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Başbakan | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Para birimi | |||||||||||||||||
|
1920'lerde Kuzey ve Güney Rodezya'daki Avrupalı göçmenler, siyahların ezici sayısal üstünlüğü karşısında, ortak bir yönetim oluşturmaya çalıştılar. Ama siyahların tepkisinden çekinen Britanyalı Sömürgeler Bakanlığı onların bu girişimlerini engelledi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, Güney Rodezya'da imalat sanayinin gelişmesi ve beyaz göçünün önemli ölçüde artması, ayrıca Kuzey Rodezya'da önemli bakır yataklarının bulunması, beyaz önderleri toprak birliği için daha yoğun çaba harcamaya yöneltti. Onlara göre toprak birliğinin oluşturulması, ekonomi pazarın genişlemesini ve özellikle Nyasaland'daki siyah işgücünün rahatça kullanılabilmesini sağlayacaktı. Sonuçta Birleşik Krallık hükûmeti, bölge ekonomisini güçlendireceği ve çok ırklı bir devlete yol açacağı düşüncesiyle federasyonun oluşturulmasını kararlaştırdı. Ama Güney Rodezya'nın egemenliğinden çekinen Kuzey Rodezya ve Nyasaland'daki siyahlar, federasyona kesin olarak karşı çıktılar. Federasyon 1950'ler boyunca büyük ölçüde güneydeki beyaz nüfusun yararına bir politika izledi.
Siyahlar arasındaki huzursuzluğun artması sonucunda 1959'da, Nyasaland'daki milliyetçi hareketin önderliğinde yaygın eylemler baş gösterdi. Bunun üzerine olağanüstü durum ilan edilerek çok sayıda siyah tutuklandı. Ama bu gelişmeler İngiliz hükûmetini, iktidarı siyah çoğunluğa devretmeye yöneltti. 6 Temmuz 1964'te Malavi, 24 Ekim 1964'te ise Zambiya bağımsızlıklarını kazandılar.
Federasyonunun dağılması sonucu Güney Rodezya'da bulunan beyaz azınlık siyahi nüfus ile iktidarı paylaşmaması nedeniyle bağımsızlık elde edememiştir. Bu kararda Britanya'nın sahip olduğu çoğunluk olmadan bağımsızlık yok (İngilizce:No independence before majority rule) düşüncesi etkisini göstermiştir. Tüm bu gelişmelere rağmen bölge Kasım 1965'te tek taraflı olarak Rodezya adıyla bağımsızlık ilan etmiştir. Rodezya'nın bağımsızlık ilanından 15 yıl sonra 1980'de bağımsızlığını Zimbabve adı ile ilan ederek burada da siyahilerin iktidara gelme olanağı sağlanmıştır.
Kaynakça
- ^ Patrick Keatley: The Politics of Partnership. The Federation of Rhodesia and Nyasaland (= Penguin African Library. Band 5). Penguin Books, Harmondsworth 1963, S. 142.
- ^ House of Commons Hansard 29 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 20 Aralık 1966
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rodezya ve Nyasaland Federasyonu veya bilinen diger adiyla Orta Afrika Federasyonu 1 Agustos 1953 te olusturulan ve Britanyali gocmenlerin egemenligindeki Guney Rodezya kolonisi ile Ingiliz Somurgeler Bakanligi nin denetimindeki Kuzey Rodezya ve Nyasaland topraklarini icine alan siyasi birim 31 Aralik 1963 te dagilmistir Rodezya ve NyasalandRodezya ve Nyasaland Federasyonu1 Agustos 1953 31 Aralik 1963Bayrak ArmaRodezya ve Nyasaland FederasyonuBaskentSalisburyYaygin dil ler IngilizceHukumetAnayasal monarsiMonarsi 1953 1963II ElizabethBasbakan 1953 1956Sir 1956 1963SirTarihce Kurulusu1 Agustos 1953 Dagilisi31 Aralik 1963Para birimiOnculler ArdillarKuzey RodezyaGuney RodezyaNyasaland Kuzey RodezyaGuney RodezyaNyasaland 1920 lerde Kuzey ve Guney Rodezya daki Avrupali gocmenler siyahlarin ezici sayisal ustunlugu karsisinda ortak bir yonetim olusturmaya calistilar Ama siyahlarin tepkisinden cekinen Britanyali Somurgeler Bakanligi onlarin bu girisimlerini engelledi II Dunya Savasi ndan sonra Guney Rodezya da imalat sanayinin gelismesi ve beyaz gocunun onemli olcude artmasi ayrica Kuzey Rodezya da onemli bakir yataklarinin bulunmasi beyaz onderleri toprak birligi icin daha yogun caba harcamaya yoneltti Onlara gore toprak birliginin olusturulmasi ekonomi pazarin genislemesini ve ozellikle Nyasaland daki siyah isgucunun rahatca kullanilabilmesini saglayacakti Sonucta Birlesik Krallik hukumeti bolge ekonomisini guclendirecegi ve cok irkli bir devlete yol acacagi dusuncesiyle federasyonun olusturulmasini kararlastirdi Ama Guney Rodezya nin egemenliginden cekinen Kuzey Rodezya ve Nyasaland daki siyahlar federasyona kesin olarak karsi ciktilar Federasyon 1950 ler boyunca buyuk olcude guneydeki beyaz nufusun yararina bir politika izledi Siyahlar arasindaki huzursuzlugun artmasi sonucunda 1959 da Nyasaland daki milliyetci hareketin onderliginde yaygin eylemler bas gosterdi Bunun uzerine olaganustu durum ilan edilerek cok sayida siyah tutuklandi Ama bu gelismeler Ingiliz hukumetini iktidari siyah cogunluga devretmeye yoneltti 6 Temmuz 1964 te Malavi 24 Ekim 1964 te ise Zambiya bagimsizliklarini kazandilar Federasyonunun dagilmasi sonucu Guney Rodezya da bulunan beyaz azinlik siyahi nufus ile iktidari paylasmamasi nedeniyle bagimsizlik elde edememistir Bu kararda Britanya nin sahip oldugu cogunluk olmadan bagimsizlik yok Ingilizce No independence before majority rule dusuncesi etkisini gostermistir Tum bu gelismelere ragmen bolge Kasim 1965 te tek tarafli olarak Rodezya adiyla bagimsizlik ilan etmistir Rodezya nin bagimsizlik ilanindan 15 yil sonra 1980 de bagimsizligini Zimbabve adi ile ilan ederek burada da siyahilerin iktidara gelme olanagi saglanmistir Kaynakca Patrick Keatley The Politics of Partnership The Federation of Rhodesia and Nyasaland Penguin African Library Band 5 Penguin Books Harmondsworth 1963 S 142 House of Commons Hansard 29 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 20 Aralik 1966