Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Antik Romalılar tarafından inşa edilen Roma köprüleri, inşa edilen ilk büyük ve kalıcı köprülerdi. Roma köprüleri taştan yapılmıştır ve temel yapı olarak kemer kullanılarak inşa edilmişlerdir. (bkz. kemer köprü ) Bu köprülerin yapımında çok miktarlarda beton kullanıldı, Romalılar ilk defa köprü yapımında beton kullanan halk oldu.
Tipoloji
Romalılar, tonoz ve kubbeyi de olduğu gibi, inşaatlarda kemerlerin kullanılabilecek potansiyelinin olduğunu ilk tam olarak fark edenler oldular.
Mühendis Colin O'Connor tarafından derlenen Roma köprüleri listesinde, ulaşım için 330 taş köprü, 34 ahşap köprü ve 54 su kemeri köprüsü listelenmiştir. Bu köprülerin önemli bir kısmı hala ayaktadır ve hatta bazıları araç geçişi için kullanılır. İtalyan bilim adamı Vittorio Galliazzo tarafından yapılan daha kapsamlı bir araştırmada, 26 kadar farklı ülkede (eski Yugoslavya dahil ) çoğu taştan 931 Roma köprüsü bulundu.
Roma kemer köprüleri genellikle , ancak birkaçı ( gibi). Segmental kemer, yarım daireden daha küçük olan bir kemerdir. kemer köprünün avantajları, altından büyük miktarda sel suyunun geçmesine izin vermesiydi, bu da sel sırasında köprünün yıkılmasını önleyecek ve köprünün kendisinin daha hafif olmasını sağlayacaktı. Genel olarak, Roma köprüleri, aynı boyut ve şekilde kama şeklindeki birincil kemer taşlarına (voussoir) sahipti. Romalılar, Pont du Gard ve Segovia Su Kemeri gibi hem tek açıklıklı hem de uzun, çok kemerli su kemerleri inşa ettiler. Roma köprüleri, erken zamanlardan itibaren payandalarında taşkın açıklıkları içeriyordu. Romalılar, opus caementicium adını verdikleri betonla köprüler inşa eden ilk ve sanayi devrimine kadar da tek halktı. Köprülerin dışı ise, Alcántara Köprüsü'nde olduğu gibi genellikle tuğla veya kesme taşla kaplanırdı.
Romalılar, köprü inşaatlarına segmental kemer köprüleri de kazandırdılar. Türkiye'nin güneybatısındaki 330 m uzunluğundaki Limyra Köprüsü, ortalama yükselme oranı 5,3:1 olan 26 segmental kemere sahiptir ve bu, köprüye bin yıldan fazla bir süre emsalsiz olan bir düzlük profili kazandırmaktadır.Tuna Nehri üzerindeki Trajan Köprüsü, ahşaptan yapılmış (40 m yüksekliğindeki beton iskeleler üzerinde duran) açık köşeli segmental kemerlere sahipti. Bu köprü, hem toplam hem de tekil açıklık uzunluğu açısından bin yılın en uzun kemer köprüsü olurken, günümüze ulaşan en uzun Roma köprüsü ise, Mérida'daki 790 m uzunluğundaki Puente Romano'dur .
Kapadokya'daki Geç Roma Dönemi'nde inşa edilen Karamağara Köprüsü, sivri kemerli, ayakta kalan en eski köprü olabilir.
Kemer şekilleri
Dairenin ideal biçiminin antik kavramından etkilenen Erken Roma kemer köprüleri, genellikle taş kemerin yeraltında devam ettiği tam bir daireyi tanımlar. Tipik bir örnek, Roma'daki . Daha sonra, Roma duvar köprüleri çoğunlukla yarım daire kemerler üzerine veya daha az ölçüde parçalı kemerler üzerine oturtulmuştur. Kuzey-Doğu İtalya'da erken, yerel bir yoğunlaşma gösteren, ancak tüm imparatorluğa dağılmış olarak bulunabilen sonraki tasarım için Limyra Köprüsü, ve başlıca örneklerdir. Ek olarak, bazı durumlarda daha sonraki deformasyonların göz ardı edilemediği bir dizi başka kemer formu nadir görülür. Geç antik dönem Karamağara Köprüsü, sivri kemerlerin kullanımına erken bir örnek teşkil etmektedir.
Tipik özellikler
- Birçoğu 5 metreden geniş
- Çoğu hafif eğimli
- Birçoğunda bulunmaktadır
- Taş işçiliği, alternatif kasnak ve bağlantı taşlarına sahiptir. Yani bir kat dikdörtgen taş uzunlamasına döşenir ve bir sonraki tabakanın uçları dışa bakar
- Taşlar, veya metal çubuklarla bağlanır.
- Aletler tarafından tutulması için taşlardaki girintiler.
(Kaynak - Eski Hispania'da inşa edilmiş Roma Köprülerini belirleme çabası)
Opus pontis
Opus pontis ("köprü işi") olarak bilinen köprülerin inşası ve onarım maliyetleri, birden fazla yerel belediyenin sorumluluğundaydı. Ortak maliyetleri, Roma köprülerinin genel olarak bölgeye ait olduğunu ve herhangi bir kasabaya (veya sınırdaysa iki şehre) ait olmadığını kanıtlıyor. Örneğin, Lusitania'daki , isimleri köprüdeki kitabeye eklenen 12 yerel belediyenin paralarıyla inşa edildi. Daha sonra, Roma İmparatorluğu'nda, opus pontis için toprakların yerel lordları imparatorluğa ondalık ödemek zorunda kaldı.Anglo-Saksonlar bu uygulamayı opus pontis'in birebir çevirisi olan bricg-geworc ile sürdürdüler.
Örnekler
MÖ 142'de İtalya, Roma'da inşa edilen (daha sonra Ponte Rotto (kırık köprü) olarak isimlendirildi.), tek kemer ve iskeleye sahip günümüze ulaşan en eski Roma taş köprüsüdür. Bununla birlikte, kanıtlar, yalnızca MÖ 2. yüzyıla ait olduğunu, kemer ve payenin ise Augustus döneminde (MÖ 27 - MS 14) bir resterasyon sonucu son halini ait olduğunu göstermektedir. Geç Cumhuriyet döneminde MÖ 62'de inşa edilen Pons Fabricius, hala sağlam ve kullanımda olan en eski Roma köprüsüdür.
En büyük Roma köprüsü, Şamlı Apollodorus tarafından inşa edilen aşağı Tuna Nehri üzerindeki Bu köprü bin yıldan fazla bir süre boyunca hem toplam hem de açıklık uzunluğu açısından inşa edilmiş en uzun köprü olarak kaldı. Köprünün yüksekliği, çoğu zaman su kütlesinin en az 2 metre üzerindeydi.
Geçici askeri köprü inşaatına örnek olarak, verilebilir.
Büyük nehir köprüsü
Romalı mühendisler, imparatorluktaki tüm büyük nehirler üzerinde taş kemer veya taş sütun köprüler inşa ettiler. Bunlardan ikisi: İmparatorluğun hasımı olan Pers İmparatorluğu ile sınırını oluşturan Fırat Nehri ve dünyanın en uzun nehri olan Nil'dir.
Romalılar tarafından üstlerine sağlam köprüler yapılan en büyük nehirler, Avrasya steplerinin batısındaki en büyük iki Avrupa nehri olan Tuna ve Ren'di. Aşağı Tuna'ya en az iki (Trajan Köprüsü, Konstantin Köprüsü ) ; Orta ve Aşağı Ren'e ise dört farklı köprü (Mainz'deki Roma Köprüsü, , Koblenz'deki Roma Köprüsü, Köln'deki Roma Köprüsü) inşa edildi. Güçlü akıntılara sahip nehirleri geçmekte ve hızlı ordu hareketlerini uygulamak için duba köprüleri de rutin olarak kullanıldı. Daha büyük nehirleri kapsayan modern öncesi sağlam köprülerin belirgin eksikliğinden yola çıkarak, Roma köprü yapımı 19. yüzyıla kadar dünyada emsalsizdir.
Galeri
-
![image]()
, Trier, Almanya -
![image]()
, Apt, Fransa -
![image]()
, Fransa'daki Roma Köprüsü -
![image]()
, Fransa -
![image]()
, Roma, İtalya -
![image]()
, Roma, İtalya -
![image]()
, Verona, İtalya -
![image]()
, İspanya -
![image]()
Taşköprü, Adana, Kilikya bölgesi, Türkiye -
![image]()
, Türkiye -
![image]()
, Türkiye -
![image]()
, Aosta Vadisi, İtalya -
![image]()
, Türkiye -
![image]()
, Caldas de Reis, İspanya -
![image]()
, Zaho, Kürdistan Bölgesi, Irak
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
- ^ a b c d O’Connor 1993
- ^ Robertson, D.S.: Greek and Roman Architecture, 2nd edn., Cambridge 1943, p.231: "The Romans were the first builders in Europe, perhaps the first in the world, fully to appreciate the advantages of the arch, the vault and the dome."
- ^ Colin O'Connor: "Roman Bridges", Cambridge University Press 1993, p. 187ff.
- ^ Galliazzo, Vittorio (1994), I ponti romani. Catalogo generale, Vol. 2, Treviso: Edizioni Canova, , cf. Indice
- ^ (PDF). ebuild.com. 1988. 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2010.
- ^ Colin O'Connor: "Roman Bridges", Cambridge University Press 1993, p. 126
- ^ a b Galliazzo 1995
- ^ Frothingham (1915). "The Roman Territorial Arch". American Journal of Archaeology (İngilizce). Macmillan Company. 14 (19): 159, 172. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ Les ponts au Moyen Âge (Fransızca). Presses Paris Sorbonne. 2006. s. 201. ISBN . 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2017.
- ^ Le Beau Dieu (İngilizce). Holy Fire Publishing. 2015. s. 27. ISBN . 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2017.
- ^ An Anglo-Saxon Dictionary: Based on the Manuscript Collections of the Late Joseph Bosworth ... (İngilizce). Clarendon Press. 1882. s. 125. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2017.
- ^ Platner, Samuel Ball, A Topographical Dictionary of Ancient Rome, ed. Ashby, Thomas, London: Oxford University Press, 1929 [Thayer, Bill (17 May 2020)"Pons Aemilius", University of Chicago, Accessed 9 June 2021]
- ^ Public Needs and Private Pleasures: Water Distribution, the Tiber River and the Urban Development of Ancient Rome. L'ERMA di BRETSCHNEIDER. 2000. ss. 141-. ISBN . 22 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ Fernández Troyano 2003
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Romalilar tarafindan insa edilen Roma kopruleri insa edilen ilk buyuk ve kalici koprulerdi Roma kopruleri tastan yapilmistir ve temel yapi olarak kemer kullanilarak insa edilmislerdir bkz kemer kopru Bu koprulerin yapiminda cok miktarlarda beton kullanildi Romalilar ilk defa kopru yapiminda beton kullanan halk oldu TipolojiRomalilar tonoz ve kubbeyi de oldugu gibi insaatlarda kemerlerin kullanilabilecek potansiyelinin oldugunu ilk tam olarak fark edenler oldular Muhendis Colin O Connor tarafindan derlenen Roma kopruleri listesinde ulasim icin 330 tas kopru 34 ahsap kopru ve 54 su kemeri koprusu listelenmistir Bu koprulerin onemli bir kismi hala ayaktadir ve hatta bazilari arac gecisi icin kullanilir Italyan bilim adami Vittorio Galliazzo tarafindan yapilan daha kapsamli bir arastirmada 26 kadar farkli ulkede eski Yugoslavya dahil cogu tastan 931 Roma koprusu bulundu Roma kemer kopruleri genellikle ancak birkaci gibi Segmental kemer yarim daireden daha kucuk olan bir kemerdir kemer koprunun avantajlari altindan buyuk miktarda sel suyunun gecmesine izin vermesiydi bu da sel sirasinda koprunun yikilmasini onleyecek ve koprunun kendisinin daha hafif olmasini saglayacakti Genel olarak Roma kopruleri ayni boyut ve sekilde kama seklindeki birincil kemer taslarina voussoir sahipti Romalilar Pont du Gard ve Segovia Su Kemeri gibi hem tek aciklikli hem de uzun cok kemerli su kemerleri insa ettiler Roma kopruleri erken zamanlardan itibaren payandalarinda taskin acikliklari iceriyordu Romalilar opus caementicium adini verdikleri betonla kopruler insa eden ilk ve sanayi devrimine kadar da tek halkti Koprulerin disi ise Alcantara Koprusu nde oldugu gibi genellikle tugla veya kesme tasla kaplanirdi Romalilar kopru insaatlarina segmental kemer kopruleri de kazandirdilar Turkiye nin guneybatisindaki 330 m uzunlugundaki Limyra Koprusu ortalama yukselme orani 5 3 1 olan 26 segmental kemere sahiptir ve bu kopruye bin yildan fazla bir sure emsalsiz olan bir duzluk profili kazandirmaktadir Tuna Nehri uzerindeki Trajan Koprusu ahsaptan yapilmis 40 m yuksekligindeki beton iskeleler uzerinde duran acik koseli segmental kemerlere sahipti Bu kopru hem toplam hem de tekil aciklik uzunlugu acisindan bin yilin en uzun kemer koprusu olurken gunumuze ulasan en uzun Roma koprusu ise Merida daki 790 m uzunlugundaki Puente Romano dur Kapadokya daki Gec Roma Donemi nde insa edilen Karamagara Koprusu sivri kemerli ayakta kalan en eski kopru olabilir Kemer sekilleri Roma Italya Dairenin ideal biciminin antik kavramindan etkilenen Erken Roma kemer kopruleri genellikle tas kemerin yeraltinda devam ettigi tam bir daireyi tanimlar Tipik bir ornek Roma daki Daha sonra Roma duvar kopruleri cogunlukla yarim daire kemerler uzerine veya daha az olcude parcali kemerler uzerine oturtulmustur Kuzey Dogu Italya da erken yerel bir yogunlasma gosteren ancak tum imparatorluga dagilmis olarak bulunabilen sonraki tasarim icin Limyra Koprusu ve baslica orneklerdir Ek olarak bazi durumlarda daha sonraki deformasyonlarin goz ardi edilemedigi bir dizi baska kemer formu nadir gorulur Gec antik donem Karamagara Koprusu sivri kemerlerin kullanimina erken bir ornek teskil etmektedir Tipik ozellikler Ispanya Toplam uzunlugu 792 m olan ve halen kullanimda olan ayakta kalan en genis Roma koprusudur Bircogu 5 metreden genis Cogu hafif egimli Bircogunda bulunmaktadir Tas isciligi alternatif kasnak ve baglanti taslarina sahiptir Yani bir kat dikdortgen tas uzunlamasina dosenir ve bir sonraki tabakanin uclari disa bakar Taslar veya metal cubuklarla baglanir Aletler tarafindan tutulmasi icin taslardaki girintiler Kaynak Eski Hispania da insa edilmis Roma Koprulerini belirleme cabasi Opus pontisUc kemerli Alcantara Roma Koprusu 1995 19 yuzyilin ortalarinda yeniden insa edildi Opus pontis kopru isi olarak bilinen koprulerin insasi ve onarim maliyetleri birden fazla yerel belediyenin sorumlulugundaydi Ortak maliyetleri Roma koprulerinin genel olarak bolgeye ait oldugunu ve herhangi bir kasabaya veya sinirdaysa iki sehre ait olmadigini kanitliyor Ornegin Lusitania daki isimleri koprudeki kitabeye eklenen 12 yerel belediyenin paralariyla insa edildi Daha sonra Roma Imparatorlugu nda opus pontis icin topraklarin yerel lordlari imparatorluga ondalik odemek zorunda kaldi Anglo Saksonlar bu uygulamayi opus pontis in birebir cevirisi olan bricg geworc ile surdurduler OrneklerTiber in ortasinda bulunan gunumuze kalan kemeri MO 142 de Italya Roma da insa edilen daha sonra Ponte Rotto kirik kopru olarak isimlendirildi tek kemer ve iskeleye sahip gunumuze ulasan en eski Roma tas koprusudur Bununla birlikte kanitlar yalnizca MO 2 yuzyila ait oldugunu kemer ve payenin ise Augustus doneminde MO 27 MS 14 bir resterasyon sonucu son halini ait oldugunu gostermektedir Gec Cumhuriyet doneminde MO 62 de insa edilen Pons Fabricius hala saglam ve kullanimda olan en eski Roma koprusudur En buyuk Roma koprusu Samli Apollodorus tarafindan insa edilen asagi Tuna Nehri uzerindeki Bu kopru bin yildan fazla bir sure boyunca hem toplam hem de aciklik uzunlugu acisindan insa edilmis en uzun kopru olarak kaldi Koprunun yuksekligi cogu zaman su kutlesinin en az 2 metre uzerindeydi Gecici askeri kopru insaatina ornek olarak verilebilir Buyuk nehir koprusu Romali muhendisler imparatorluktaki tum buyuk nehirler uzerinde tas kemer veya tas sutun kopruler insa ettiler Bunlardan ikisi Imparatorlugun hasimi olan Pers Imparatorlugu ile sinirini olusturan Firat Nehri ve dunyanin en uzun nehri olan Nil dir Romalilar tarafindan ustlerine saglam kopruler yapilan en buyuk nehirler Avrasya steplerinin batisindaki en buyuk iki Avrupa nehri olan Tuna ve Ren di Asagi Tuna ya en az iki Trajan Koprusu Konstantin Koprusu Orta ve Asagi Ren e ise dort farkli kopru Mainz deki Roma Koprusu Koblenz deki Roma Koprusu Koln deki Roma Koprusu insa edildi Guclu akintilara sahip nehirleri gecmekte ve hizli ordu hareketlerini uygulamak icin duba kopruleri de rutin olarak kullanildi Daha buyuk nehirleri kapsayan modern oncesi saglam koprulerin belirgin eksikliginden yola cikarak Roma kopru yapimi 19 yuzyila kadar dunyada emsalsizdir Galeri Trier Almanya Apt Fransa Fransa daki Roma Koprusu Fransa Roma Italya Roma Italya Verona Italya Ispanya Taskopru Adana Kilikya bolgesi Turkiye Turkiye Turkiye Aosta Vadisi Italya Turkiye Caldas de Reis Ispanya Zaho Kurdistan Bolgesi IrakAyrica bakinizRoma koprulerinin listesi Roma mimarisiDipnotlar a b c d O Connor 1993 Robertson D S Greek and Roman Architecture 2nd edn Cambridge 1943 p 231 The Romans were the first builders in Europe perhaps the first in the world fully to appreciate the advantages of the arch the vault and the dome Colin O Connor Roman Bridges Cambridge University Press 1993 p 187ff 0 521 39326 4 Galliazzo Vittorio 1994 I ponti romani Catalogo generale Vol 2 Treviso Edizioni Canova 88 85066 66 6 cf Indice PDF ebuild com 1988 12 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2010 Colin O Connor Roman Bridges Cambridge University Press 1993 p 126 0 521 39326 4 a b Galliazzo 1995 Frothingham 1915 The Roman Territorial Arch American Journal of Archaeology Ingilizce Macmillan Company 14 19 159 172 14 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022 Les ponts au Moyen Age Fransizca Presses Paris Sorbonne 2006 s 201 ISBN 9782840503736 21 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2017 Le Beau Dieu Ingilizce Holy Fire Publishing 2015 s 27 ISBN 9781603835084 21 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2017 An Anglo Saxon Dictionary Based on the Manuscript Collections of the Late Joseph Bosworth Ingilizce Clarendon Press 1882 s 125 21 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2017 Platner Samuel Ball A Topographical Dictionary of Ancient Rome ed Ashby Thomas London Oxford University Press 1929 Thayer Bill 17 May 2020 Pons Aemilius University of Chicago Accessed 9 June 2021 Public Needs and Private Pleasures Water Distribution the Tiber River and the Urban Development of Ancient Rome L ERMA di BRETSCHNEIDER 2000 ss 141 ISBN 978 88 8265 100 8 22 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022 Fernandez Troyano 2003Kaynakca