Roman Polanski (d. 18 Ağustos 1933), Yahudi asıllı Polonyalı film yönetmeni, yapımcı, senarist ve eski aktördür.
Roman Polanski | |
---|---|
Polanski, 2013 Cannes Film Festivali'deyken. | |
Doğum | Rajmund Roman Thierry Polański 18 Ağustos 1933 Paris, Üçüncü Fransa Cumhuriyeti |
İkamet | Fransa |
Vatandaşlık | Polonya (doğum) Fransa (sonra) |
Mezun olduğu okul(lar) | |
Meslek | Aktör, yönetmen, yapımcı ve senarist |
Etkin yıllar | 1954–günümüz |
Boy | 1,6 m (5 ft 3 in) |
Evlilik | (e. 1959; b. 1962) Sharon Tate (e. 1968; ö. 1969) Emmanuelle Seigner (e. 1989) |
Çocuk(lar) | Morgane Polanski, Elvis Polanski |
Yaşamı
Polanski, 1933'te Polonya'dan göçmüş Yahudi bir baba ve Polonyalı bir annenin oğlu olarak Paris’te dünyaya geldi. Üç yaşında ailesi ile birlikte Kraków’a taşındı. 1940'ta şehrin Almanlar tarafından işgal edilmesinin ardından ailesi bir toplama kampına gönderildi.
Naziler tarafından götürülmesinden hemen önce babasının sayesinde kaçmayı başaran Polanski, iyiliksever Katolik ailelerin yardımı sayesinde hayatta kalmayı başarır. Annesi Auschwitz’de ölür. Kamptan sağ olarak kurtulmayı başaran babası, oğluyla birlikte Krakov’a döner. Babasının tekrar evlenmesi üzerine, artık bir yetişkin olan Polanski evden ayrılır. Babası, Polanski’yi bir teknik okula gönderir. 1950’de bir sinema okuluna devam etmek üzere okulu terk eder. Aynı zamanda, Kraków tiyatrosunda oyuncu olarak işe başlar. İlk sahneye çıkışı, 1954’te Andrezj Wajda’nın “Pokolenie / Bir Kuşak”ı ile olur.
1954’te Lodz’un ünlü Devlet Film Okulu’nda yönetmenlik bölümüne girer, üç yıl sonra öğrencilik döneminin ilk filmi olan “Rozbijemy Zabawe/ Break Up The Party” yi çeker.
İlk tanınan filmi 1962’de çektiği “ - Suda Bıçak” olur. Bu filmde senaryo üzerinde kendisi çalışmıştır. Sonraki iki filmini çekmek üzere Birleşik Krallık'a giden yönetmenin burada yaptığı ilk film olan “ Repulsion - Tiksinti”, parlak bir başarı elde edemez. Filmin, yönetmenin en çok sevdiği filmi olduğu söylenir. Polanski’nin Hollywood’a ayak basışı, 1968’de çektiği korku filmi “Rosemary’s Baby- Rosemary'nin Bebeği ” ile olur. Önceki eserlerinde olduğu gibi bu filmde de yönetmen, uğursuzluklara işaret eden bir dehşet havası yaratır.
Bir sonraki filmi Macbeth, bir Shakespeare uyarlamasıdır. İkinci karısı Sharon Tate’in tarafından canicesine öldürülmesinin hemen ardından çekilmesi, yönetmenin hissettiği acı ve şiddetin filme yansımasına sebep olmuştur.
Bu filmin ardından kılık değiştiren yönetmen, İtalya’ya gidip bir seks komedisi çeker. Ardından, en iyi filmlerinden biri sayılan “Chinatown”u çekmek üzere tekrar Hollywood’a döner (1974). Film, Polanski’ye bir Oskar, bir de İngiliz Akademi Ödülü getirir. 1976 yılında çektiği heyecan verici ve gerçeküstü “The Tenant- Kiracı” ile başarıları devam eder. Uğursuz, paranoyak bir delilik, suistimal ve intikam hikâyesini anlatan filmin Polanski’nin Paris’e geldiği ilk yıllarda yaşadığı mahallede çekildiği söylenir. Bu film aynı zamanda "apartman üçlemesinin" Repulsion ve Rosemary'nin Bebeği'nden sonraki üçüncü ve son filmi olma özelliğini taşımaktadır.
Tutuklama kararı
Polanski 1977 yılında o zaman 13 yaşında olan Samantha Geimer isimli bir kıza hukuken tecavüzden (ki bu olayın Jack Nicholson'un evinde vuku bulduğu rivayet edilir) suçlu bulunur. Bu olayın ardından ABD'deki tutuklama kararı nedeniyle Paris’e yerleşir ve Fransız vatandaşlığına geçer. Fransız otoriteler yönetmeni iade etmezler. 1979 yılına kadar da film yapmaz. Thomas Hardy’nin bir romanından uyarlanan üç saat uzunluğundaki “Tess” (17 yaşındaki Nastassja Kinski filmde rol alacaktır.), Fransa’da o zamana kadar çekilen en pahalı film olur. Polanski, bunun karşılığını bir Oskar ödülü ve Cesar’da en iyi yönetmen ödülüyle alacaktır.
Bir sonraki filmi olan “Pirates-Korsanlar” (1986) ise tam bir hayal kırıklığı yaratır. 1987’de çektiği ve Harrison Ford’un rol aldığı gerilim filmi “Frantic” de ne eleştirmenlerden, ne de işin ticari kısmıyla ilgilenenlerden olumlu puan alabilmiştir. 1992’de “ - Acı Ay”u çeker ama beğenilmez. Polanski eleştirmenlerin övgüsünü ancak 1994’te çektiği “” ile kazanabildi. Ariel Dorfman’ın oyunundan uyarlanan filmde Ben Kingsley ve Sigourney Weaver başrol oyunculuğu yaptılar. İki yıl sonra deneysel bir çalışma olan “Gli Angeli”ye imza atan yönetmen, 1999’da “The Ninth Gate (Dokuzuncu Kapı)” ile esrarlı gerilim filmlerine dönüş yaptı.
Yönetmen, 2002 yılında, kendi yaşam öyküsünün aynası niteliğindeki Piyanist'i çekti. II. Dünya Savaşı sırasında, Varşova'nın varoş sokaklarında yaşam savaşı veren bir adamın hikâyesini konu alan film, 55. Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye Ödülü'ne layık görüldü.
2005 yılında ise Charles Dickens'in Oliver Twist romanını filme çekmiştir. Hikâye, 19. yüzyılda, yetim bir çocuğun, Londra sokaklarında yaşamak zorunda kaldığı sefilliği anlatır.
Filmleri
Yönetmen olarak
- (Magical Bicycle) (1955)
- (A Murderer) (1957)
- (A Toothful Smile) (1957)
- (Break Up the Dance) (1957])
- (Two Men and a Wardrobe) (1958)
- (The Lamp) (1959)
- (When Angels Fall) (1959)
- (The Fat and the Lean) (1960)
- (Mammals) (1961)
- (Knife in the Water) (1962)
- (The Beautiful Swindlers, "La rivière de diamants) (1964)
- Tiksinti (1965)
- Cul-de-sac (1966)
- Korkusuz Vampir Avcıları (1967)
- Rosemary'nin Bebeği (1968)
- Macbeth (1971)
- () (1973)
- Chinatown (1974)
- (The Tenant) (1976)
- Tess (1979)
- Pirates (1986)
- Frantic (1988)
- (1992)
- (1994)
- Dokuzuncu Kapı (1999)
- The Pianist (2002)
- Oliver Twist (2005)
- (2007)
- Pompeii (2008)
- The Ghost Writer (2010)
- Acımasız Tanrı (2011)
- (kısa film) (2012)
- La Vénus à la fourrure4 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Venus in Fur) 2013
Oyuncu olarak
- (Three Stories) - Genek 'The Little' rolünde (1953)
- (Magical Bicycle) - Adas (1955)
- (Bicycle) - Bisiklet satın almak isteyen genç çocuk (1955)
- (A Generation) - Mundek (1955)
- - Oteldeki Genç (1956)
- (The Wrecks) (1957)
- (End of the Night) - Little One (1957)
- (Two Men and a Wardrobe) Bad boy (1958)
- (Call My Wife) Dansçı (1958)
- (When Angels Fall Down) - Yaşlı Kadın (1959)
- - Müzisyen (1959)
- (Bad Luck) - Jola's Tutor (1960)
- (Good Bye, Till Tomorrow) - Romek (1960)
- - (Innocent Sorcerers) -Dudzio (1960)
- (Beware of Yeti!) (1961)
- (The Fat and the Lean) - The Lean (1961)
- Samson (1961)
- (Nóż w wodzie) - Delikanlı-Seslendirme (1962)
- Repulsion - Kaşıkla Oynayan (1965)
- The Fearless Vampire Killers - Alfred, Abronsius'un Asistanı (1967)
- - Yalnız başına içki içen adam (1969)
- - Mosquito (1972)
- (Andy Warhol) - Tavernadaki adam (1976)
- Chinatown Bıçaklı Adam (1974)
- (The Tenant) - Trelkovsky (1976)
- (1982)
- (TV) - Lucky (1989)
- - Kurilov (1992)
- (A Pure Formality) - Inspector (1994)
- (Dead Tired) - Roman Polanski (1994)
- (Tribute to Alfred Lepetit) (2000)
- (Zemsta) - Papkin (2002)
- Rush Hour 3 - Detective Revi (2007)
- Caos calmo (Quiet Chaos) - Steiner (2008)
Ödüller ve adaylıklar
Yıl | Ödül | Kategori | Sonuç |
---|---|---|---|
1963 | Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi | En iyi yabancı dilde film () | Adaylık |
1968 | Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi | En iyi ekran uyarlaması (Rosemary's Baby) | Adaylık |
1974 | Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi | Yönetmen için Akademi Ödülü (Chinatown) | Adaylık |
1974 | Altın Küre Ödülleri | En iyi yönetim (Chinatown) | Ödüllü |
1974 | İngiliz Sinema ve Televizyon Sanatları Akademisi | En iyi yönetim (Chinatown) | Ödüllü |
1979 | César Ödülleri | En iyi görüntü (Tess) | Ödüllü |
1979 | César Ödülleri | En iyi yönetme (Tess) | Ödüllü |
1979 | Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi | En iyi yönetim (Tess) | Adaylık |
1979 | Altın Küre Ödülleri | En iyi yabancı film (Tess) | Ödüllü |
1979 | Altın Küre Ödülleri | En iyi yönetim (Tess) | Adaylık |
2002 | 2002 Cannes Film Festivali Altın Palmiye (Altın Palmiye) ödülü | En iyi fim (Piyanist) | Ödüllü |
2002 | Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi | En iyi yönetmen (Piyanist) | Ödüllü |
2002 | Académie des Arts et Techniques du Cinéma | En iyi film (Piyanist) | Ödüllü |
2002 | Académie des Arts et Techniques du Cinéma | En iyi yönetmen (Piyanist) | Ödüllü |
2004 | Karlovy Vary Uluslararası Film Festivali | Dünya sinemasına sanatsal katkılarından dolayı ödülü | Ödüllü |
2009 | Zürih Film Festivali Altın İkon Ödülü | Yaşam boyu başarı | Ödüllü |
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Polanski, IMDB7 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- , culture.pl26 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Roman Polanski d 18 Agustos 1933 Yahudi asilli Polonyali film yonetmeni yapimci senarist ve eski aktordur Roman PolanskiPolanski 2013 Cannes Film Festivali deyken DogumRajmund Roman Thierry Polanski 18 Agustos 1933 90 yasinda Paris Ucuncu Fransa CumhuriyetiIkametFransaVatandaslik Polonya dogum Fransa sonra Mezun oldugu okul lar MeslekAktor yonetmen yapimci ve senaristEtkin yillar1954 gunumuzBoy1 6 m 5 ft 3 in Evlilik e 1959 b 1962 Sharon Tate e 1968 o 1969 Emmanuelle Seigner e 1989 Cocuk lar Morgane Polanski Elvis PolanskiYasamiPolanski 1933 te Polonya dan gocmus Yahudi bir baba ve Polonyali bir annenin oglu olarak Paris te dunyaya geldi Uc yasinda ailesi ile birlikte Krakow a tasindi 1940 ta sehrin Almanlar tarafindan isgal edilmesinin ardindan ailesi bir toplama kampina gonderildi Naziler tarafindan goturulmesinden hemen once babasinin sayesinde kacmayi basaran Polanski iyiliksever Katolik ailelerin yardimi sayesinde hayatta kalmayi basarir Annesi Auschwitz de olur Kamptan sag olarak kurtulmayi basaran babasi ogluyla birlikte Krakov a doner Babasinin tekrar evlenmesi uzerine artik bir yetiskin olan Polanski evden ayrilir Babasi Polanski yi bir teknik okula gonderir 1950 de bir sinema okuluna devam etmek uzere okulu terk eder Ayni zamanda Krakow tiyatrosunda oyuncu olarak ise baslar Ilk sahneye cikisi 1954 te Andrezj Wajda nin Pokolenie Bir Kusak i ile olur 1954 te Lodz un unlu Devlet Film Okulu nda yonetmenlik bolumune girer uc yil sonra ogrencilik doneminin ilk filmi olan Rozbijemy Zabawe Break Up The Party yi ceker Ilk taninan filmi 1962 de cektigi Suda Bicak olur Bu filmde senaryo uzerinde kendisi calismistir Sonraki iki filmini cekmek uzere Birlesik Krallik a giden yonetmenin burada yaptigi ilk film olan Repulsion Tiksinti parlak bir basari elde edemez Filmin yonetmenin en cok sevdigi filmi oldugu soylenir Polanski nin Hollywood a ayak basisi 1968 de cektigi korku filmi Rosemary s Baby Rosemary nin Bebegi ile olur Onceki eserlerinde oldugu gibi bu filmde de yonetmen ugursuzluklara isaret eden bir dehset havasi yaratir Bir sonraki filmi Macbeth bir Shakespeare uyarlamasidir Ikinci karisi Sharon Tate in tarafindan canicesine oldurulmesinin hemen ardindan cekilmesi yonetmenin hissettigi aci ve siddetin filme yansimasina sebep olmustur Bu filmin ardindan kilik degistiren yonetmen Italya ya gidip bir seks komedisi ceker Ardindan en iyi filmlerinden biri sayilan Chinatown u cekmek uzere tekrar Hollywood a doner 1974 Film Polanski ye bir Oskar bir de Ingiliz Akademi Odulu getirir 1976 yilinda cektigi heyecan verici ve gercekustu The Tenant Kiraci ile basarilari devam eder Ugursuz paranoyak bir delilik suistimal ve intikam hikayesini anlatan filmin Polanski nin Paris e geldigi ilk yillarda yasadigi mahallede cekildigi soylenir Bu film ayni zamanda apartman uclemesinin Repulsion ve Rosemary nin Bebegi nden sonraki ucuncu ve son filmi olma ozelligini tasimaktadir Tutuklama karari Polanski 1977 yilinda o zaman 13 yasinda olan Samantha Geimer isimli bir kiza hukuken tecavuzden ki bu olayin Jack Nicholson un evinde vuku buldugu rivayet edilir suclu bulunur Bu olayin ardindan ABD deki tutuklama karari nedeniyle Paris e yerlesir ve Fransiz vatandasligina gecer Fransiz otoriteler yonetmeni iade etmezler 1979 yilina kadar da film yapmaz Thomas Hardy nin bir romanindan uyarlanan uc saat uzunlugundaki Tess 17 yasindaki Nastassja Kinski filmde rol alacaktir Fransa da o zamana kadar cekilen en pahali film olur Polanski bunun karsiligini bir Oskar odulu ve Cesar da en iyi yonetmen oduluyle alacaktir Bir sonraki filmi olan Pirates Korsanlar 1986 ise tam bir hayal kirikligi yaratir 1987 de cektigi ve Harrison Ford un rol aldigi gerilim filmi Frantic de ne elestirmenlerden ne de isin ticari kismiyla ilgilenenlerden olumlu puan alabilmistir 1992 de Aci Ay u ceker ama begenilmez Polanski elestirmenlerin ovgusunu ancak 1994 te cektigi ile kazanabildi Ariel Dorfman in oyunundan uyarlanan filmde Ben Kingsley ve Sigourney Weaver basrol oyunculugu yaptilar Iki yil sonra deneysel bir calisma olan Gli Angeli ye imza atan yonetmen 1999 da The Ninth Gate Dokuzuncu Kapi ile esrarli gerilim filmlerine donus yapti Yonetmen 2002 yilinda kendi yasam oykusunun aynasi niteligindeki Piyanist i cekti II Dunya Savasi sirasinda Varsova nin varos sokaklarinda yasam savasi veren bir adamin hikayesini konu alan film 55 Cannes Film Festivali nde Altin Palmiye Odulu ne layik goruldu 2005 yilinda ise Charles Dickens in Oliver Twist romanini filme cekmistir Hikaye 19 yuzyilda yetim bir cocugun Londra sokaklarinda yasamak zorunda kaldigi sefilligi anlatir FilmleriYonetmen olarak Magical Bicycle 1955 A Murderer 1957 A Toothful Smile 1957 Break Up the Dance 1957 Two Men and a Wardrobe 1958 The Lamp 1959 When Angels Fall 1959 The Fat and the Lean 1960 Mammals 1961 Knife in the Water 1962 The Beautiful Swindlers La riviere de diamants 1964 Tiksinti 1965 Cul de sac 1966 Korkusuz Vampir Avcilari 1967 Rosemary nin Bebegi 1968 Macbeth 1971 1973 Chinatown 1974 The Tenant 1976 Tess 1979 Pirates 1986 Frantic 1988 1992 1994 Dokuzuncu Kapi 1999 The Pianist 2002 Oliver Twist 2005 2007 Pompeii 2008 The Ghost Writer 2010 Acimasiz Tanri 2011 kisa film 2012 La Venus a la fourrure4 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Venus in Fur 2013Oyuncu olarak Three Stories Genek The Little rolunde 1953 Magical Bicycle Adas 1955 Bicycle Bisiklet satin almak isteyen genc cocuk 1955 A Generation Mundek 1955 Oteldeki Genc 1956 The Wrecks 1957 End of the Night Little One 1957 Two Men and a Wardrobe Bad boy 1958 Call My Wife Dansci 1958 When Angels Fall Down Yasli Kadin 1959 Muzisyen 1959 Bad Luck Jola s Tutor 1960 Good Bye Till Tomorrow Romek 1960 Innocent Sorcerers Dudzio 1960 Beware of Yeti 1961 The Fat and the Lean The Lean 1961 Samson 1961 Noz w wodzie Delikanli Seslendirme 1962 Repulsion Kasikla Oynayan 1965 The Fearless Vampire Killers Alfred Abronsius un Asistani 1967 Yalniz basina icki icen adam 1969 Mosquito 1972 Andy Warhol Tavernadaki adam 1976 Chinatown Bicakli Adam 1974 The Tenant Trelkovsky 1976 1982 TV Lucky 1989 Kurilov 1992 A Pure Formality Inspector 1994 Dead Tired Roman Polanski 1994 Tribute to Alfred Lepetit 2000 Zemsta Papkin 2002 Rush Hour 3 Detective Revi 2007 Caos calmo Quiet Chaos Steiner 2008 Oduller ve adayliklarYil Odul Kategori Sonuc1963 Sinema Sanatlari ve Bilimleri Akademisi En iyi yabanci dilde film Adaylik1968 Sinema Sanatlari ve Bilimleri Akademisi En iyi ekran uyarlamasi Rosemary s Baby Adaylik1974 Sinema Sanatlari ve Bilimleri Akademisi Yonetmen icin Akademi Odulu Chinatown Adaylik1974 Altin Kure Odulleri En iyi yonetim Chinatown Odullu1974 Ingiliz Sinema ve Televizyon Sanatlari Akademisi En iyi yonetim Chinatown Odullu1979 Cesar Odulleri En iyi goruntu Tess Odullu1979 Cesar Odulleri En iyi yonetme Tess Odullu1979 Sinema Sanatlari ve Bilimleri Akademisi En iyi yonetim Tess Adaylik1979 Altin Kure Odulleri En iyi yabanci film Tess Odullu1979 Altin Kure Odulleri En iyi yonetim Tess Adaylik2002 2002 Cannes Film Festivali Altin Palmiye Altin Palmiye odulu En iyi fim Piyanist Odullu2002 Sinema Sanatlari ve Bilimleri Akademisi En iyi yonetmen Piyanist Odullu2002 Academie des Arts et Techniques du Cinema En iyi film Piyanist Odullu2002 Academie des Arts et Techniques du Cinema En iyi yonetmen Piyanist Odullu2004 Karlovy Vary Uluslararasi Film Festivali Dunya sinemasina sanatsal katkilarindan dolayi odulu Odullu2009 Zurih Film Festivali Altin Ikon Odulu Yasam boyu basari OdulluKaynakca NY Times Chinatown 18 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2009 NY Times Tess 18 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2009 A Tribute to Roman Polanski 20 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2009 Dis baglantilarPolanski IMDB7 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde culture pl26 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce