Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
SCADA terimi, İngilizce "Supervisory Control and Data Acquisition" (Türkçe: Gözetleyici Kontrol ve Veri Toplama Sistemi) kelimelerinin ilk harflerinin okunması ile oluşturulan bir kısaltmadır. Kapsamlı ve entegre bir veri tabanlı kontrol ve izleme sistemi olan SCADA ile bir tesise veya işletmeye ait tüm ekipmanların kontrolünden üretim planlamasına, çevre kontrol ünitelerinden yardımcı işletmelere kadar tüm birimlerin otomatik kontrolü, gözetlenmesi ve sonuçların raporlanması sağlanabilir. Temel olarak SCADA yazılımından izleme, kontrol, veri toplama, verilerin kaydı ve saklanması işlevlerini gerçekleştirmesi beklenmektedir.
SCADA sistemleri endüstriyel proseslerde, üretim, enerji üretimi, imalat ve rafinerilerde sürekli, kesintili, tekrarlayan ya da ayrık modlarda çalışabilir. Altyapı işlemleri, kamu veya özel sektörlerde su arıtma ve terfi merkezlerinde, atıksu arıtma, petrol ve gaz boru hatları, elektrik iletim ve dağıtım, rüzgâr türbinleri, sivil savunma siren sistemleri ve büyük iletişim sistemlerini içerebilir. Tesis binaları, havaalanları, gemiler ve uzay istasyonları da dahil olmak üzere kamu ve özel tesisleri kapsayabilir. Isıtma ve havalandırma (HVAC) sistemlerinde erişim ve enerji tüketimini kontrol ve izleme gerekebilir.
Genel tanımlar
Kapsamlı ve entegre bir SCADA sistemi sayesinde bir tesise veya işletmeye ait tüm cihazların kontrolünden üretim planlamasına, çevre kontrol ünitelerinden yardımcı işletmelere kadar tüm birimlerin otomatik kontrolü ve gözlenmesi sağlanabilir. Anlık olay ve alarmları saklayarak geçmişte meydana gelen olayları da tekrar günün tarihinde ve saatinde gözlemleyebilmeyi de sağlayan geniş kapsamlı bir sistemdir.
Bu tür sistemler “katmanlaşan” (İngilizce: scalable) özelliklerinden dolayı değişik işletmelerin tüm kontrol ihtiyaçlarını kademeli olarak gerçekleştirilmelerine imkân verir.
Bu katmanlar:
- İşletme Kaynak Yönetim Katmanı
- İşletme Yönetim Katmanı
- Süreç Denetim Katmanı
- İşletme Kontrol Katmanıdır
İşletme Kaynak Yönetim Katmanı
İşletmenin üretimi için gerekli kaynakların planlandığı bu katmanda üretim ve hizmet politikalarını destekleyecek kararlar alınır ve uygulanır. Hizmet ve üretim yönetimi departmanları ile diğer departmanlar arasındaki işbirliği gerçekleştirilir. Burada “Kurumsal Kaynak Planlama” (İngilizce: Enterprise Resource Planning - ERP) yazılımları bu düzeydeki yönetim fonksiyonlarını desteklemek amacıyla kullanılır. Entegre bir SCADA kontrol sisteminin bu katmanında en alt katmandan gelen veriler değerlendirilerek işletmelerin stratejileri geliştirilir, politikalar saptanır ve işletme ile ilgili önemli kararlar alınır.
İşletme Yönetim Katmanı
İşletmelerde veya tesislerde bulunan bölümler arası işbirliği bu düzeyde sağlanır. İşletme yönetim katmanında bir önceki seviyede saptanmış stratejilere uygun kararlar oluşturulur ve işler sırası ile yürütülür. Bu katman, daha çok bir işletme müdürlüğü işlemini üstlenir.
Süreç Denetim Katmanı
Süreç Denetim Katmanında izleme ve veri toplama fonksiyonlarının gerçekleştirilmesiyle tesisler ve makineler arası eşzamanlılık sağlanması amaçlanır. Bu katman, genellikle merkezî kontrol odası bünyesinde kontrol cihazları ve SCADA yazılımları içerir.
İşletme Kontrol Katmanı
İşletmelerin fiziksel kontrollerinin yapıldığı katman olarak tanımlanabilir. Burada mekanik ve elektronik cihazlar arabirimlerle bağlanarak işletme fonksiyonlarını yürütürler. Denetim komutları bu düzeyde tesisin çalışmasını sağlayan elektriksel işaretlere, sinyallere ve makine hareketlerine dönüşür, bu dönüşümler elektronik algılayıcılar aracılığıyla toplanır. Toplanan veriler, elektrik işaretlerine çevrilerek SCADA sistemine aktarılır. Tahrik motorları, vanalar, lambalar, hız ölçü cihazları, yaklaşım dedektörleri, sıcaklık, kuvvet ve moment elektronik algılayıcıları burada bulunur. SCADA sisteminden verilen komutlar bu katmanda elektrik işaretlerine çevrilerek gerçek dünyada istenen vanaların açılması, ısıtıcıların çalıştırılıp durdurulması gibi hareketlerin oluşması sağlanır.
İşlevleri
- İzleme İşlevleri (Olay ve Alarm İşleme)
- Kontrol İşlevleri
- Veri Toplama
- Verilerin Kaydı ve Saklanması
Kaynakça
Dış bağlantılar
- SCADA 17 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- SCADA nedir? 12 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yerli Scada Programı Teos [1] 19 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yerli Scada Programı WinTr [2] 23 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yerli Web Based SCADA Programı inSCADA [3] 27 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
SCADA terimi Ingilizce Supervisory Control and Data Acquisition Turkce Gozetleyici Kontrol ve Veri Toplama Sistemi kelimelerinin ilk harflerinin okunmasi ile olusturulan bir kisaltmadir Kapsamli ve entegre bir veri tabanli kontrol ve izleme sistemi olan SCADA ile bir tesise veya isletmeye ait tum ekipmanlarin kontrolunden uretim planlamasina cevre kontrol unitelerinden yardimci isletmelere kadar tum birimlerin otomatik kontrolu gozetlenmesi ve sonuclarin raporlanmasi saglanabilir Temel olarak SCADA yazilimindan izleme kontrol veri toplama verilerin kaydi ve saklanmasi islevlerini gerceklestirmesi beklenmektedir Bir SCADA sisteminin calisma prensibi SCADA sistemleri endustriyel proseslerde uretim enerji uretimi imalat ve rafinerilerde surekli kesintili tekrarlayan ya da ayrik modlarda calisabilir Altyapi islemleri kamu veya ozel sektorlerde su aritma ve terfi merkezlerinde atiksu aritma petrol ve gaz boru hatlari elektrik iletim ve dagitim ruzgar turbinleri sivil savunma siren sistemleri ve buyuk iletisim sistemlerini icerebilir Tesis binalari havaalanlari gemiler ve uzay istasyonlari da dahil olmak uzere kamu ve ozel tesisleri kapsayabilir Isitma ve havalandirma HVAC sistemlerinde erisim ve enerji tuketimini kontrol ve izleme gerekebilir Genel tanimlarKapsamli ve entegre bir SCADA sistemi sayesinde bir tesise veya isletmeye ait tum cihazlarin kontrolunden uretim planlamasina cevre kontrol unitelerinden yardimci isletmelere kadar tum birimlerin otomatik kontrolu ve gozlenmesi saglanabilir Anlik olay ve alarmlari saklayarak gecmiste meydana gelen olaylari da tekrar gunun tarihinde ve saatinde gozlemleyebilmeyi de saglayan genis kapsamli bir sistemdir Bu tur sistemler katmanlasan Ingilizce scalable ozelliklerinden dolayi degisik isletmelerin tum kontrol ihtiyaclarini kademeli olarak gerceklestirilmelerine imkan verir Bu katmanlar Isletme Kaynak Yonetim Katmani Isletme Yonetim Katmani Surec Denetim Katmani Isletme Kontrol KatmanidirIsletme Kaynak Yonetim Katmani Isletmenin uretimi icin gerekli kaynaklarin planlandigi bu katmanda uretim ve hizmet politikalarini destekleyecek kararlar alinir ve uygulanir Hizmet ve uretim yonetimi departmanlari ile diger departmanlar arasindaki isbirligi gerceklestirilir Burada Kurumsal Kaynak Planlama Ingilizce Enterprise Resource Planning ERP yazilimlari bu duzeydeki yonetim fonksiyonlarini desteklemek amaciyla kullanilir Entegre bir SCADA kontrol sisteminin bu katmaninda en alt katmandan gelen veriler degerlendirilerek isletmelerin stratejileri gelistirilir politikalar saptanir ve isletme ile ilgili onemli kararlar alinir Isletme Yonetim Katmani Isletmelerde veya tesislerde bulunan bolumler arasi isbirligi bu duzeyde saglanir Isletme yonetim katmaninda bir onceki seviyede saptanmis stratejilere uygun kararlar olusturulur ve isler sirasi ile yurutulur Bu katman daha cok bir isletme mudurlugu islemini ustlenir Surec Denetim Katmani Surec Denetim Katmaninda izleme ve veri toplama fonksiyonlarinin gerceklestirilmesiyle tesisler ve makineler arasi eszamanlilik saglanmasi amaclanir Bu katman genellikle merkezi kontrol odasi bunyesinde kontrol cihazlari ve SCADA yazilimlari icerir Isletme Kontrol Katmani Isletmelerin fiziksel kontrollerinin yapildigi katman olarak tanimlanabilir Burada mekanik ve elektronik cihazlar arabirimlerle baglanarak isletme fonksiyonlarini yuruturler Denetim komutlari bu duzeyde tesisin calismasini saglayan elektriksel isaretlere sinyallere ve makine hareketlerine donusur bu donusumler elektronik algilayicilar araciligiyla toplanir Toplanan veriler elektrik isaretlerine cevrilerek SCADA sistemine aktarilir Tahrik motorlari vanalar lambalar hiz olcu cihazlari yaklasim dedektorleri sicaklik kuvvet ve moment elektronik algilayicilari burada bulunur SCADA sisteminden verilen komutlar bu katmanda elektrik isaretlerine cevrilerek gercek dunyada istenen vanalarin acilmasi isiticilarin calistirilip durdurulmasi gibi hareketlerin olusmasi saglanir IslevleriIzleme Islevleri Olay ve Alarm Isleme Kontrol Islevleri Veri Toplama Verilerin Kaydi ve SaklanmasiKaynakcaDis baglantilarSCADA 17 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde SCADA nedir 12 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yerli Scada Programi Teos 1 19 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yerli Scada Programi WinTr 2 23 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yerli Web Based SCADA Programi inSCADA 3 27 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde