Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
SMS Prinz Adalbert, 1900'lerin başında Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen bir Alman zırhlı kruvazörü. İsmini İmparator II. Wilhelm'in üçüncü oğlu Prusya Prensi Adalbert'ten almaktadır. Sınıfının ilk gemisi olan Prinz Adalbert iken, ikinci gemisi ise kardeş gemi Friedrich Carl idi. Prinz Adalbert'in inşasına 1900 yılında, Kiel'deki İmparatorluk Tersanesi'nde başlandı. 16.371.000 Goldmarklık maliyet ile Ocak 1904'te tamamlandı. Dört adet 21 cm'lik ana batarya ile silahlandırılan zırhlı kruvazör, 20 kn (37 km/sa; 23 mph) hız yapabilmekteydi.
 SMS Prinz Adalbert son hız seferde. | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Alman İmparatorluğu | |
| Adı | Prinz Adalbert |
| Adının geldiği yer/kişi | Prusya Prensi Adalbert |
| İnşa eden | Kaiserliche Werft, Kiel |
| Kızağa konuluşu | 1900 |
| Denize indirilişi | 22 Haziran 1901 |
| Görevlendirme | 12 Ocak 1904 |
| Akıbet | 23 Ekim 1915'te torpillenerek batırıldı. |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi | Prinz Adalbert sınıfı zırhlı kruvazör |
| Deplasman | 9.087 metrik ton (normal) 9.875 metrik ton (tam yük) |
| Uzunluk | 126,5 m |
| Genişlik | 19,6 m |
| İtme gücü | 3 şaftlı, 16.200 BG |
| Hız | 20 knot (37 km/sa) |
| Menzil | 12 kn (22 km/sa; 14 mph) hızla 5.080 deniz mili (9.410 km; 5.850 mil) |
| Kişi kapasitesi | 34 subay 551 er |
| Silah donanımı | 4 × 21 cm (8,3 in) / 40 kalibre silah 10 × 15 cm (5,9 in) / 35 kalibre silah 12 × 8,8 cm (3,5 in) silah 4 × 45 cm (18 in) torpido tüpü |
| Zırh | Kemer 100 mm Taret 150 mm Güverte 40 ilâ 80 mm |
Prinz Adalbert, göreve başlayınca topçu eğitim gemisi olarak kullanılmaya başlandı ve bu görev, geminin hizmet süresi boyunca önemli bir süre zarfını teşkil etti. Ağustos 1914'te I. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine Baltık Denizi'ndeki keşif kuvvetlerine atandı. Kasım 1914'te kardeş gemisi batınca, Baltık Denizi'ndeki kruvazör filosunun bayrak gemisi oldu. Burada, Rus kuvvetlerine karşı Libau'nun topa tutulması gibi operasyonlarda bulundu. Temmuz 1915'te bir İngiliz denizaltısı tarafından torpillense de limana geri dönebildi ve tamir edildi. 23 Ekim 1915'te ikinci kez torpillenen gemi, cephaneliğin patlaması üzerine içerisindeki personelle birlikte battı. Gemideki 675 denizciden sadece 3'ü sağ olarak kurtulabildi.
İnşası
Prinz Adalbert, ilk olarak "B" geçici adıyla Kiel'de bulunan İmparatorluk Tersanesi'nde 27 inşa numarası ile inşa edildi. 1900 yılında kızağa konuldu ve 22 Haziran 1901'de denize indirildi. Donatım işleri biraz uzun sürdüyse de çalışmalar 12 Ocak 1904'te tamamlandı ve aynı gün Alman İmparatorluk Donanması'nda göreve başladı. Geminin hükûmete toplam maliyeti 16.371.000 Goldmark idi.
Prinz Adalbert'in deplasmanı, inşa edildiğinde 9.087 metrik tondu ve tam yük ile 9.875 metrik tona çıkabiliyordu. Uzunluğu 126,5 m, genişliği 19,6 m ve ön su çekimi ise 7,43 m idi. Dikey vaziyetteki üçlü genleşme tipi buhar motorları 17.272 BG (12.880 kW) kadar güç sağlamakta ve denemelerde 20,4 kn (37,8 km/sa; 23,5 mph) hız yakalanmıştı. Prinz Adalbert, 12 kn (22 km/sa; 14 mph) hızla ve 1.630 ton kömür ile maksimum 5.080 deniz mili (9.410 km; 5.850 mil) uzağa gidebiliyordu.
İkiz taret kulelerinde 21 cm'lik ana bataryalarla silahlandırılmıştı, bu taret kuleleri gemi üst yapısının ön ve arka kısımlarındaydı. İkincil silahlar ise on adet 15 cm'lik top, on iki adet 8.8 cm'lik top ve dört adet 45 cm'lik (18 inç) su altı torpido tüpü idi; bunlardan biri pruvada, biri kıçta ve ikisi de geminin yanlarında bulunuyordu.
Hizmet geçmişi
Donanmaya alındıktan ve deniz denemeleri yapıldıktan sonra Prinz Adalbert, topçu eğitim okulu olarak hizmet etmeye başladı; bu hizmeti, kariyerinde ciddi bir süre zarfını teşkil etmektedir. Ağustos 1914'te I. Dünya Savaşı başladıktan sonra Prinz Adalbert, donanmayla beraber cepheye gitti. Kardeş gemisi Friedrich Carl Kasım 1914'te battıktan sonra Prinz Adalbert, Amiral Behring'in Baltık'taki kruvazör filosunda bayrak gemisi oldu. Ocak 1915'te Prinz Adalbert, Augsburg hafif kruvazörü ile beraber Amiral Behring komutasında Åland'a kadar bir keşif görevi icra etti. Seferden dönerken Libau'daki Rus mevkilerini topa tuttu. Operasyon esnasında Sztynort açıklarında karaya oturdu, Augsburg da Bornholm açıklarında mayına çarptı.
Karaya oturmuş vaziyetten kurtarıldıktan ve onarım yapıldıktan sonra Mayıs ayı başlarında başka bir operasyon için hazır duruma getirildi. Baltık denizi keşif grubu komutanı Tuğamiral Hopman, Libau'ya karadan ve denizden yönelik büyük bir taarruz için Prinz Adalbert'i bayrak gemisi olarak atadı.Prinz Adalbert, Roon, Yorck zırhlı kruvazörlerinin, yaşlı kıyı savunma gemisi Beowulf'un ve Augsburg, Thetis, Lübeck hafif kruvazörlerinin oluşturduğu bir deniz kuvveti ile 7 Mayıs'ta saldırı gerçekleşti. Filoya bir dizi destroyer, torpidobot ve mayın tarama gemisi eşlik etmekteydi. Açık Deniz Filosu'nun IV. İzci Grubu ise Kuzey Denizi'nde münferit olarak bu operasyonu arkadan korumaktaydı. Destroyer pruva kısmındaki patlama ile batsa da bombardıman planlandığı gibi gitti. Alman kara ordusu başarılı oldu ve şehri zaptetti.
1 Temmuz'da mayın gemisi , Roon, Augsburg, Lübeck ve yedi destroyer eşliğinde Finlandiya yakınlarındaki Bogskär'ın kuzeyine mayın döktü. Limana geri dönerken filotilla ikiye ayrıldı; Augsburg, Albatross ve üç destroyer Rixhöft'e doğru yol alırken birliğin geri kalanı Libau'ya gitti. Tuğamiral Bakhirev komutasındaki üç zırhlı kruvazörden ve iki hafif kruvazörden oluşan güçlü bir Rus filosu, Augsburg ile Albatross'un yolunu kesti. Alman filotilla komutanı Komodor Johannes von Karpf, yavaş bir gemi olan Albatross'un tarafsız İsveç sularına giderek Roon ile Lübeck'i çağırmasını emretti. Albatross, Gotland açıklarında karaya oturdu ve Augsburg kaçtı, Rus filosu Roon ile temasa geçti ve iki taraf ateşi kesene kadar kısa süreli bir çatışma yaşandı. Olaydan haberdar olan Tuğamiral Hopman, von Karpf'a yardım etmek üzere Prinz Adalbert ve Prinz Heinrich ile limandan ayrıldı. Yolda iken kruvazörler, İngiliz denizaltısı ile karşılaştı ve Prinz Adalbert torpillendi. Torpil, geminin altında patladı ve ciddi hasara yol açtı. Prinz Adalbert 2.000 ton su aldı ve su çekimi artmaya başladı, bu da Danzig'e dönmesini engelledi. Onun yerine tamir edilmek için 4 Temmuz'da Kiel'e geri dönmek zorunda kaldı.
Ekim 1915'te onarım çalışmaları bitti. Prinz Adalbert, Libau'nun 20 mil batısında bir çift denizaltı ile seyir halindeyken 23 Ekim'de İngiliz denizaltısı E8 ile karşılaştı.E8, yaklaşık 1.200 metre yakında torpil saldırısını gerçekleştirdi ve geminin mühimmat deposu patladı. Gerçekleşen şiddetli patlama ile gemi imha oldu. Çok çabuk batan Prinz Adalbert, beraberinde 672 mürettebatı da götürdü. Olaydan yalnızca üç kişi kurtulabildi. Bu olay, Almanların savaş boyunca Baltık Denizi'nde tek seferde verdiği en büyük can kaybı oldu.
Notlar
- ^ Ismarlanan Alman savaş gemileri, geçici isimler ile adlandırılıyorlardı; filoya eklenen yeni gemilere harf kodları veriliyordu, daha eski gemilerin yerine hizmete girecek olanlar ise "Ersatz (yerine hizmete gireceği gemi)" olarak adlandırılıyorlardı.
- ^ Donatım çalışmaları 30 aydan biraz uzun sürmüştü. Oysa kardeş gemi Friedrich Carl 21 Haziran 1902'de denize indirilmiş ve 18 ay süren donatım ile 12 Aralık 1903'te çalışmaları tamamlanmıştı.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta SMS Prinz Adalbert ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Genel
- Julian Stafford Corbett & Henry John Newbolt (1922). Naval Operations ...: From the Battle of the Falklands to the entry of Italy into the war in May 1915. London: Longmans, Green and Co..
- Robert Gardiner & Roger Chesneau & Eugene M. Kolesnik, ed. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships: 1860–1905. London: Conway Maritime Press. .
- Erich Gröner (1990). German Warships: 1815–1945. Annapolis: Naval Institute Press. . OCLC 22101769 1 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Paul G. Halpern (1995). A Naval History of World War I. Annapolis: Naval Institute Press. .
- Norman Polmar & Jurrien Noot (1991). Submarines of the Russian and Soviet Navies, 1718–1990. Annapolis: Naval Institute Press. .
- Özel
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
SMS Prinz Adalbert 1900 lerin basinda Alman Imparatorluk Donanmasi icin insa edilen bir Alman zirhli kruvazoru Ismini Imparator II Wilhelm in ucuncu oglu Prusya Prensi Adalbert ten almaktadir Sinifinin ilk gemisi olan Prinz Adalbert iken ikinci gemisi ise kardes gemi Friedrich Carl idi Prinz Adalbert in insasina 1900 yilinda Kiel deki Imparatorluk Tersanesi nde baslandi 16 371 000 Goldmarklik maliyet ile Ocak 1904 te tamamlandi Dort adet 21 cm lik ana batarya ile silahlandirilan zirhli kruvazor 20 kn 37 km sa 23 mph hiz yapabilmekteydi SMS Prinz Adalbert son hiz seferde TarihceAlman ImparatorluguAdiPrinz AdalbertAdinin geldigi yer kisiPrusya Prensi AdalbertInsa edenKaiserliche Werft KielKizaga konulusu1900Denize indirilisi22 Haziran 1901Gorevlendirme12 Ocak 1904Akibet23 Ekim 1915 te torpillenerek batirildi Genel karakteristikSinif ve tipiPrinz Adalbert sinifi zirhli kruvazorDeplasman9 087 metrik ton normal 9 875 metrik ton tam yuk Uzunluk126 5 mGenislik19 6 mItme gucu3 saftli 16 200 BGHiz20 knot 37 km sa Menzil12 kn 22 km sa 14 mph hizla 5 080 deniz mili 9 410 km 5 850 mil Kisi kapasitesi34 subay 551 erSilah donanimi4 21 cm 8 3 in 40 kalibre silah 10 15 cm 5 9 in 35 kalibre silah 12 8 8 cm 3 5 in silah 4 45 cm 18 in torpido tupuZirhKemer 100 mm Taret 150 mm Guverte 40 ila 80 mm Prinz Adalbert goreve baslayinca topcu egitim gemisi olarak kullanilmaya baslandi ve bu gorev geminin hizmet suresi boyunca onemli bir sure zarfini teskil etti Agustos 1914 te I Dunya Savasi nin baslamasi uzerine Baltik Denizi ndeki kesif kuvvetlerine atandi Kasim 1914 te kardes gemisi batinca Baltik Denizi ndeki kruvazor filosunun bayrak gemisi oldu Burada Rus kuvvetlerine karsi Libau nun topa tutulmasi gibi operasyonlarda bulundu Temmuz 1915 te bir Ingiliz denizaltisi tarafindan torpillense de limana geri donebildi ve tamir edildi 23 Ekim 1915 te ikinci kez torpillenen gemi cephaneligin patlamasi uzerine icerisindeki personelle birlikte batti Gemideki 675 denizciden sadece 3 u sag olarak kurtulabildi InsasiPrinz Adalbert in gemi plani Golgeli kisimlar zirh tarafindan korunan yerleri temsil etmektedir Prinz Adalbert ilk olarak B gecici adiyla Kiel de bulunan Imparatorluk Tersanesi nde 27 insa numarasi ile insa edildi 1900 yilinda kizaga konuldu ve 22 Haziran 1901 de denize indirildi Donatim isleri biraz uzun surduyse de calismalar 12 Ocak 1904 te tamamlandi ve ayni gun Alman Imparatorluk Donanmasi nda goreve basladi Geminin hukumete toplam maliyeti 16 371 000 Goldmark idi Prinz Adalbert in deplasmani insa edildiginde 9 087 metrik tondu ve tam yuk ile 9 875 metrik tona cikabiliyordu Uzunlugu 126 5 m genisligi 19 6 m ve on su cekimi ise 7 43 m idi Dikey vaziyetteki uclu genlesme tipi buhar motorlari 17 272 BG 12 880 kW kadar guc saglamakta ve denemelerde 20 4 kn 37 8 km sa 23 5 mph hiz yakalanmisti Prinz Adalbert 12 kn 22 km sa 14 mph hizla ve 1 630 ton komur ile maksimum 5 080 deniz mili 9 410 km 5 850 mil uzaga gidebiliyordu Ikiz taret kulelerinde 21 cm lik ana bataryalarla silahlandirilmisti bu taret kuleleri gemi ust yapisinin on ve arka kisimlarindaydi Ikincil silahlar ise on adet 15 cm lik top on iki adet 8 8 cm lik top ve dort adet 45 cm lik 18 inc su alti torpido tupu idi bunlardan biri pruvada biri kicta ve ikisi de geminin yanlarinda bulunuyordu Hizmet gecmisiSMS Prinz Adalbert 1912 Donanmaya alindiktan ve deniz denemeleri yapildiktan sonra Prinz Adalbert topcu egitim okulu olarak hizmet etmeye basladi bu hizmeti kariyerinde ciddi bir sure zarfini teskil etmektedir Agustos 1914 te I Dunya Savasi basladiktan sonra Prinz Adalbert donanmayla beraber cepheye gitti Kardes gemisi Friedrich Carl Kasim 1914 te battiktan sonra Prinz Adalbert Amiral Behring in Baltik taki kruvazor filosunda bayrak gemisi oldu Ocak 1915 te Prinz Adalbert Augsburg hafif kruvazoru ile beraber Amiral Behring komutasinda Aland a kadar bir kesif gorevi icra etti Seferden donerken Libau daki Rus mevkilerini topa tuttu Operasyon esnasinda Sztynort aciklarinda karaya oturdu Augsburg da Bornholm aciklarinda mayina carpti Karaya oturmus vaziyetten kurtarildiktan ve onarim yapildiktan sonra Mayis ayi baslarinda baska bir operasyon icin hazir duruma getirildi Baltik denizi kesif grubu komutani Tugamiral Hopman Libau ya karadan ve denizden yonelik buyuk bir taarruz icin Prinz Adalbert i bayrak gemisi olarak atadi Prinz Adalbert Roon Yorck zirhli kruvazorlerinin yasli kiyi savunma gemisi Beowulf un ve Augsburg Thetis Lubeck hafif kruvazorlerinin olusturdugu bir deniz kuvveti ile 7 Mayis ta saldiri gerceklesti Filoya bir dizi destroyer torpidobot ve mayin tarama gemisi eslik etmekteydi Acik Deniz Filosu nun IV Izci Grubu ise Kuzey Denizi nde munferit olarak bu operasyonu arkadan korumaktaydi Destroyer pruva kismindaki patlama ile batsa da bombardiman planlandigi gibi gitti Alman kara ordusu basarili oldu ve sehri zaptetti 1 Temmuz da mayin gemisi Roon Augsburg Lubeck ve yedi destroyer esliginde Finlandiya yakinlarindaki Bogskar in kuzeyine mayin doktu Limana geri donerken filotilla ikiye ayrildi Augsburg Albatross ve uc destroyer Rixhoft e dogru yol alirken birligin geri kalani Libau ya gitti Tugamiral Bakhirev komutasindaki uc zirhli kruvazorden ve iki hafif kruvazorden olusan guclu bir Rus filosu Augsburg ile Albatross un yolunu kesti Alman filotilla komutani Komodor Johannes von Karpf yavas bir gemi olan Albatross un tarafsiz Isvec sularina giderek Roon ile Lubeck i cagirmasini emretti Albatross Gotland aciklarinda karaya oturdu ve Augsburg kacti Rus filosu Roon ile temasa gecti ve iki taraf atesi kesene kadar kisa sureli bir catisma yasandi Olaydan haberdar olan Tugamiral Hopman von Karpf a yardim etmek uzere Prinz Adalbert ve Prinz Heinrich ile limandan ayrildi Yolda iken kruvazorler Ingiliz denizaltisi ile karsilasti ve Prinz Adalbert torpillendi Torpil geminin altinda patladi ve ciddi hasara yol acti Prinz Adalbert 2 000 ton su aldi ve su cekimi artmaya basladi bu da Danzig e donmesini engelledi Onun yerine tamir edilmek icin 4 Temmuz da Kiel e geri donmek zorunda kaldi Ekim 1915 te onarim calismalari bitti Prinz Adalbert Libau nun 20 mil batisinda bir cift denizalti ile seyir halindeyken 23 Ekim de Ingiliz denizaltisi E8 ile karsilasti E8 yaklasik 1 200 metre yakinda torpil saldirisini gerceklestirdi ve geminin muhimmat deposu patladi Gerceklesen siddetli patlama ile gemi imha oldu Cok cabuk batan Prinz Adalbert beraberinde 672 murettebati da goturdu Olaydan yalnizca uc kisi kurtulabildi Bu olay Almanlarin savas boyunca Baltik Denizi nde tek seferde verdigi en buyuk can kaybi oldu Notlar Ismarlanan Alman savas gemileri gecici isimler ile adlandiriliyorlardi filoya eklenen yeni gemilere harf kodlari veriliyordu daha eski gemilerin yerine hizmete girecek olanlar ise Ersatz yerine hizmete girecegi gemi olarak adlandiriliyorlardi Donatim calismalari 30 aydan biraz uzun surmustu Oysa kardes gemi Friedrich Carl 21 Haziran 1902 de denize indirilmis ve 18 ay suren donatim ile 12 Aralik 1903 te calismalari tamamlanmisti KaynakcaWikimedia Commons ta SMS Prinz Adalbert ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir GenelJulian Stafford Corbett amp Henry John Newbolt 1922 Naval Operations From the Battle of the Falklands to the entry of Italy into the war in May 1915 London Longmans Green and Co Robert Gardiner amp Roger Chesneau amp Eugene M Kolesnik ed 1979 Conway s All the World s Fighting Ships 1860 1905 London Conway Maritime Press ISBN 0 85177 133 5 Erich Groner 1990 German Warships 1815 1945 Annapolis Naval Institute Press ISBN 0 87021 790 9 OCLC 22101769 1 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Paul G Halpern 1995 A Naval History of World War I Annapolis Naval Institute Press ISBN 1 55750 352 4 Norman Polmar amp Jurrien Noot 1991 Submarines of the Russian and Soviet Navies 1718 1990 Annapolis Naval Institute Press ISBN 0 87021 570 1 Ozel a b c d e Groner s 50 Gardiner amp Chesneau s 255 a b Groner s 51 Corbett amp Newbolt s 286 Halpern s 187 Halpern s 191 Halpern s 191 192 Halpern s 192 193 Halpern s 194 195 Halpern s 195 Polmar amp Noot s 42 a b c Halpern s 203 Polmar amp Noot s 45