Salih Zeki Aktay (d. 1896, Şarkikaraağaç, Isparta - ö. 21 Mart 1971, İstanbul), Türk öğretmen, şair ve yazar.
Salih Zeki Aktay | |
---|---|
Doğum | 1896 Şarkikaraağaç, Isparta |
Ölüm | 21 Mart 1971 (74-75 yaşında) İstanbul |
Ölüm sebebi | Tansiyon |
Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı |
Milliyet | Türk |
Meslek | Öğretmen, şair, yazar |
Etkin yıllar | 1917-1971 |
Evlilik | Muadile Aktay |
Çocuk(lar) | 1 |
Verdiği edebî ürünlerinin biçimlenmesinde Klasik Yunan ve Roma mitolojisinden ilham alan Salih Zeki, Türk edebiyatında Nev-Yunanîlik cereyanının temsilcisi olarak tanınmıştır. Fransızca’yı kendi olanakları ile öğrenen Salih Zeki’nin en önemli çevirisi Ovidius’un Metamorphoses adlı eseridir.
Yaşamı
1896 yılında Şarkikaraağaç'ta doğdu. İlköğrenimini doğduğu ilçede tamamladı (1908).Konya’da lise öğrenimi gördü. Yunan mitolojisine sevgi ve ilgisi lise döneminde başladı. Bu konuda bilgisini genişletmek üzere Fransızca öğrendi. Liseyi 1914’te bitirdi.
I. Dünya Savaşı’nda Harbiye Nezareti’nde askerlik yaptı. 1917 yılından sonra, Türk Yurdu ve Yeni Mecmua dergilerinde birkaç şiiri yayımlandı. 1920’de Afyon Ticaret Lisesi müdürü oldu. Bir süre sonra İstanbul’a yerleşti. Kadıköy, Kabataş, Bezm-i Âlem Kız Lisesinde öğretmenlik yaptı. Bir yıl kadar da İstanbul Felemenk Bahri Sefit Bankasında kambiyo memurluğu (1925)’nda çalıştı. Banka memurluğundan sonra uzun yıllar çalışacağı Süleymâniye ve Beyazıt Kütüphanelerine girdi. 1925’te Muadile Hanım ile evlendi; bu evlilikten bir kız çocuğu sahibi oldu.
İçtihad (1927-1928) dergisinde çeviriler, eleştiriler ve şiirler yayımladı. Ayrıca Yeni Muhit (1931), Yolların Sesi (1935), Gündüz (1936-1938), Yeni Türk (1942-1943), Divan (1944-1945), Türk Sanatı (1953-1957) dergilerinde çeviriler, şiirler, denemeler yazdı. Dokuz şiir kitabı yazan Salih Zeki, şiirleriyle Türk edebiyatında Nev-Yunanîlik cereyanının temsilcisi olarak tanındı. Edebiyat çevrelerinin, kendisini Yunan ve Grek mitolojisine fazla kaptırdığı yönünde tenkitlerine maruz kaldı. Hikayelerinde çocukluğunu ve gençliğini geçirdiği memleketi Karaağaç'a ve Karaağaç çevresindeki köylerde yaşanmış olaylara yer verdi.
Fransızca’yı kendi olanakları ile öğrenen Salih Zeki’nin Fransız yazarlardan ve şairlerden yaptığı çeviriler Türkçe’de bir ilk olma özelliği taşır.Ovidius (Ovid)’un “Metamorphoses” adlı eserini Türkçeye “Değişişler” başlığıyla ilk kez çeviren kişidir. Latin edebiyatının şaheserlerinden kabul edilen 15 ciltlik bu eserin ilk sekiz kitabını çevirmiş, eser 1935 yılında Dün ve Yarın Tercüme Külliyatı (Vakıf Matbaası, İstanbul) tarafından yayımlanmıştır. Salih Zeki’nin bu kitap dışında 1927-1948 yılları arasında çeşitli dergilerde elliden fazla çevirisi yayımlanmıştır. “Hallâc-ı Mansûr" (1944) adındaki oyunu o devirde edebiyat çevresinde ilgi görmüştür.
Sanatçı, 21 Mart 1971’de yüksek tansiyondan kaynaklanan bir rahatsızlık sonucu öldü. Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.
Hakkındaki eserler
Hakkında Yrd. Doç. Dr. 'ın kaleme aldığı Salih Zeki Aktay / Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği adlı eser, Kültür Bakanlığı tarafından 2001 yılında neşredilmiştir.
Aktay ile ilgili olarak Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde, Doç. Dr. Hüseyin Çelik nezaretinde 'ın 1998 yılında hazırlamış olduğu Salih Zeki Aktay / Hayatı, San'atı, Eserleri adlı bir de monografi vasfı taşıyan yüksek lisans tezi bulunmaktadır.
Eserleri
Şiir kitapları
| Hikâyeler
Oyunlar
Derlemeler
| Tercüme eserleri
Diğer Eserleri
|
Kaynakça
- Özel
- Genel
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Salih Zeki Aktay d 1896 Sarkikaraagac Isparta o 21 Mart 1971 Istanbul Turk ogretmen sair ve yazar Salih Zeki AktayDogum1896 Sarkikaraagac IspartaOlum21 Mart 1971 74 75 yasinda IstanbulOlum sebebiTansiyonDefin yeriKaracaahmet MezarligiMilliyetTurkMeslekOgretmen sair yazarEtkin yillar1917 1971EvlilikMuadile AktayCocuk lar 1 Verdigi edebi urunlerinin bicimlenmesinde Klasik Yunan ve Roma mitolojisinden ilham alan Salih Zeki Turk edebiyatinda Nev Yunanilik cereyaninin temsilcisi olarak taninmistir Fransizca yi kendi olanaklari ile ogrenen Salih Zeki nin en onemli cevirisi Ovidius un Metamorphoses adli eseridir Yasami1896 yilinda Sarkikaraagac ta dogdu Ilkogrenimini dogdugu ilcede tamamladi 1908 Konya da lise ogrenimi gordu Yunan mitolojisine sevgi ve ilgisi lise doneminde basladi Bu konuda bilgisini genisletmek uzere Fransizca ogrendi Liseyi 1914 te bitirdi I Dunya Savasi nda Harbiye Nezareti nde askerlik yapti 1917 yilindan sonra Turk Yurdu ve Yeni Mecmua dergilerinde birkac siiri yayimlandi 1920 de Afyon Ticaret Lisesi muduru oldu Bir sure sonra Istanbul a yerlesti Kadikoy Kabatas Bezm i Alem Kiz Lisesinde ogretmenlik yapti Bir yil kadar da Istanbul Felemenk Bahri Sefit Bankasinda kambiyo memurlugu 1925 nda calisti Banka memurlugundan sonra uzun yillar calisacagi Suleymaniye ve Beyazit Kutuphanelerine girdi 1925 te Muadile Hanim ile evlendi bu evlilikten bir kiz cocugu sahibi oldu Ictihad 1927 1928 dergisinde ceviriler elestiriler ve siirler yayimladi Ayrica Yeni Muhit 1931 Yollarin Sesi 1935 Gunduz 1936 1938 Yeni Turk 1942 1943 Divan 1944 1945 Turk Sanati 1953 1957 dergilerinde ceviriler siirler denemeler yazdi Dokuz siir kitabi yazan Salih Zeki siirleriyle Turk edebiyatinda Nev Yunanilik cereyaninin temsilcisi olarak tanindi Edebiyat cevrelerinin kendisini Yunan ve Grek mitolojisine fazla kaptirdigi yonunde tenkitlerine maruz kaldi Hikayelerinde cocuklugunu ve gencligini gecirdigi memleketi Karaagac a ve Karaagac cevresindeki koylerde yasanmis olaylara yer verdi Fransizca yi kendi olanaklari ile ogrenen Salih Zeki nin Fransiz yazarlardan ve sairlerden yaptigi ceviriler Turkce de bir ilk olma ozelligi tasir Ovidius Ovid un Metamorphoses adli eserini Turkceye Degisisler basligiyla ilk kez ceviren kisidir Latin edebiyatinin saheserlerinden kabul edilen 15 ciltlik bu eserin ilk sekiz kitabini cevirmis eser 1935 yilinda Dun ve Yarin Tercume Kulliyati Vakif Matbaasi Istanbul tarafindan yayimlanmistir Salih Zeki nin bu kitap disinda 1927 1948 yillari arasinda cesitli dergilerde elliden fazla cevirisi yayimlanmistir Hallac i Mansur 1944 adindaki oyunu o devirde edebiyat cevresinde ilgi gormustur Sanatci 21 Mart 1971 de yuksek tansiyondan kaynaklanan bir rahatsizlik sonucu oldu Karacaahmet Mezarligi na defnedildi Hakkindaki eserlerHakkinda Yrd Doc Dr in kaleme aldigi Salih Zeki Aktay Hayati Eserleri Edebi Kisiligi adli eser Kultur Bakanligi tarafindan 2001 yilinda nesredilmistir Aktay ile ilgili olarak Van Yuzuncu Yil Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusunde Doc Dr Huseyin Celik nezaretinde in 1998 yilinda hazirlamis oldugu Salih Zeki Aktay Hayati San ati Eserleri adli bir de monografi vasfi tasiyan yuksek lisans tezi bulunmaktadir EserleriSiir kitaplari Asya Sarkilari 1933 Pinar 1936 Ruzgar 1939 Persefon 1939 Ruzgar ve Dallarda Sarkilar 1939 Titan 1966 Laton 1964 1967 1968 Hikayeler Mine Cicekleri 1944 Oyunlar Magara Manzum Tiyatro Hallac i Mansur Manzum Mensur Tiyatro Derlemeler Emin Bulend in Siirleri 1943 Tercume eserleri Ovidius un Degisisler Metamorphoses adli eseri 1935 Oscar Wilde in Bahtiyar Prens adli eseri 1943 Diger Eserleri MitolojiKaynakcaOzel a b c PDF 24 Subat 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2015 GenelTanzimat tan Bugune Edebiyatcilar Ansiklopedisi 1 3 bas Istanbul YKY Mart 2010 s 74 75 ISBN 9789750805684