Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Satranç ünvanı, satranç yönetim kurulu tarafından düzenlenen ve oyunculara performanslarına ve sıralamalarına göre verilen bir ünvandır. Bu ünvanlar genellikle ömür boyu verilir. Uluslararası Satranç Federasyonu FIDE, en prestijlisi Büyükusta olmak üzere çeşitli ünvanlar vermektedir; birçok ulusal satranç federasyonu da "Ulusalusta" gibi ünvanlar vermektedir. Daha genel anlamda, "usta" terimi herhangi bir yüksek beceriye sahip satranç oyuncusunu ifade eder.
Masaüstü satranç ünvanları
Genel olarak bir satranç ustası, çoğu satranç oyuncusunu yenebilecek beceriye sahip bir oyuncudur. Satranç oyuncuları arasında bu terim genellikle ustalık olarak kısaltılır.
1950 yılında FIDE, "Büyükusta" ve "Uluslararası Usta" ünvanlarını oluşturdu. 1978'de FIDE, daha küçük bir ünvan olan "FIDE Ustası" ünvanını oluşturdu.
Usta ünvanının eski kullanımı
satrancın başlangıcından ilk satranç organizasyonlarının kurulmasına kadar usta terimi gayri resmi olarak kullanıldı ve sadece bir popülerlik meselesiydi. Usta oyuncular oyundaki ustalıklarını gösterdiler ve gayri resmi olarak satranç ustaları olarak ün kazandılar.
19. yüzyılın ikinci yarısında satrancın yaygınlaşmasıyla birlikte bu terim bazı kuruluşlar tarafından verilmeye başlandı. Döneminin en prestijli etkinliklerinden biri, ilk olarak 1876'da Deutscher Schachbund (Alman Satranç Federasyonu) tarafından düzenlenen DSB Kongresiydi. DSB'nin Usta ünvanı için standardı Meisterdrittel'di, yani DSB Kongresi'ndeki ilk turnuvada oyunların en az üçte birini kazanmak. Hauptturnier veya "yedek" etkinliğinin galipleri, bir sonraki kongrede yarışmaya hak kazandı.
FIDE ünvanları
- Büyükusta (GM) bir satranç oyuncusunun ulaşabileceği en yüksek ünvandır. Bir oyuncunun Büyükusta ünvanına hak kazanmasının olağan yolu, 2500 veya daha fazla FIDE derecesi ile birlikte üç Büyükusta düzeyinde performans (norm olarak adlandırılır) elde etmektir.
- Uluslararası Usta (IM) istisnai durumlar dışında ömür boyu taşınır. Ünvan için 2400 FIDE derecesi ve 3 norm gereklidir.
- FIDE Ustası (FM) Ünvan için 2300 FIDE derecesi gereklidir. Norm gerekmez.
- (Usta Adayı) (CM) Ünvan için 2200 FIDE derecesi gereklidir. Norm gerekmez.
Yukarıda listelenen ünvanlar erkeklere ve kadınlar tarafından kullanılabilir. Yalnızca kadınlara yönelik ayrı ünvanlar da mevcuttur:
- Kadın Büyükusta (WGM) Ünvan için 2300 FIDE derecesi ve 3 norm gereklidir.
- (Kadın Uluslararası Usta) (WIM) Ünvan için 2300 FIDE derecesi ve 3 norm gereklidir ancak norm gereklilikleri WGM'ye göre daha düşüktür.
- (Kadın FIDE Ustası) (WFM) Ünvan için 2100 FIDE derecesi gereklidir. Norm gerekmez.
- (Kadın Usta Adayı) (WCM) Ünvan için 2000 FIDE derecesi gereklidir. Norm gerekmez.
1978'de Nona Gaprindaşvili ile başlayarak çok sayıda kadın GM ünvanını kazandı. Yaklaşık 2000 yılından bu yana, en iyi 10 kadının çoğu GM ünvanına sahip oldu.
Yukarıdaki her bir ünvan için, belirli yüksek seviyeli turnuvalarda zirvede veya zirveye yakın bir yerde performans sergilemek gerekir. Örneğin GM ünvanı Dünya Gençler Şampiyonasını kazanan kişiye verilir.
FIDE ayrıca aracılığıyla cinsiyete bakılmaksızın alt gruplardaki oyunculara da ünvanlar verir:
- Arena Büyükustası (AGM) Ünvan için 2000 FIDE derecesi gereklidir.
- Arena Uluslararası Ustası (AIM) Ünvan için 1700 FIDE derecesi gereklidir.
- Arena FIDE Ustası (AFM) Ünvan için 1400 FIDE derecesi gereklidir.
- Arena Usta Adayı (ACM) Ünvan için 1200 FIDE derecesi gereklidir.
Arena oyunlarından herhangi biri için herhangi bir norm gerekli değildir, ancak oyuncunun art arda en az 150 kurşun oyunu, 100 yıldırım oyunu veya 50 hızlı oyun için gereken minimum FIDE çevrimiçi derecelendirmesini sürdürmesi gerekir.
FIDE ayrıca hakemlere ve antrenörlere de ünvanlar verir.
Ulusal ünvanlar
Bazı ulusal satranç federasyonları "Ulusal Usta" (NM) gibi ünvanlar verir. Ulusal satranç federasyonları, FIDE tarafından tanınmayan bu tür ünvanlar için istedikleri standartları belirlemekte özgürdür. Farklı ülkelerdeki "Usta" ünvanlarına ilişkin standartlar değişiklik gösterir, ancak genellikle ülkenin ulusal şampiyonasında belirli bir derecelendirmeye (genel olarak yaklaşık 2200 puan) ulaşmak, belirli bir düzeyde gerekli sayıda turnuva performansına ("norm") ulaşmak veya belirgin bir şekilde öne çıkmak gibi kriterlere dayanır. FIDE Ustası (FM) ünvanının 1978'de kullanıma girmesinden bu yana, İrlanda ve Almanya ülkelerindeki gibi bazı federasyonlar, artık eskimiş olduğunu düşünerek Ulusal Ustalık ünvanlarını vermeyi bıraktılar.
Türkiye
Türkiye'de TSF'ye göre Ulusal Usta (UU) ünvanına sahip olmak için 2100 UKD puanı, Kadın Ulusal Usta (KUU) ünvanına sahip olmak için ise 1900 UKD puanı gereklidir.
Sovyetler Birliği
Sovyetler Birliği'nde Usta ünvanı federal hükûmet tarafından veriliyordu ve ünvanıyla bağlantılıydı. ünvanı alan ilk satranç oyuncusu 1934'te idi. ünvan için yalnızca 'nda öne çıkan oyuncular dikkate alındı ve toplamda 100'den daha az ödül verildi. Bu oyuncuların çoğu aynı zamanda FIDE'de Uluslararası Usta veya Büyükusta ünvanına da hak kazandı.
ABD
şu anda 2200 derecelendirmesine ulaşanlara Usta ünvanı vermektedir:
Satranç uzmanı
| Category | Rating range |
|---|---|
| Kıdemli Usta | Over 2400 |
| Ulusal Usta | Over 2200 |
| Uzman | 2000–2199 |
| A Sınıfı | 1800–1999 |
| B Sınıfı | 1600–1799 |
| C Sınıfı | 1400–1599 |
| D Sınıfı | 1200–1399 |
| E Sınıfı | 1000–1199 |
| F Sınıfı | 800–999 |
| G Sınıfı | 600–799 |
| H Sınıfı | 450–599 |
| I Sınıfı | 200–449 |
| J Sınıfı | 200'ün altındakiler |
Satranç uzmanı, Amerika Birleşik Devletleri Satranç Federasyonu (USCF) tarafından verilen bir ünvandır. 2000'den 2199'a kadar derecelendirilen satranç oyuncularına verilir. Yukarıdaki derecelere sahip oyuncular usta, altındaki oyuncular ise sınıf oyuncularıdır. Yaklaşık 50.000 satranç oyuncusu USCF derecesine sahiptir ve bunların yaklaşık 2.500'ü 2000 veya daha iyi derecelendirilmiştir. Bu nedenle, satranç uzmanları tüm USCF satranç oyuncuları arasında ilk %5'lik dilimde yer almaktadır. USCF, 2008'den bu yana, turnuvalarda beş adet 'norm' elde eden ve aynı zamanda 2000'in üzerinde bir derecelendirmeye sahip olan oyunculara Usta Adayı ünvanını da vermektedir. Usta ünvanı gibi, Usta Adayı ünvanı da ömür boyu verilmektedir.
Satranç uzmanı ünvanı ömür boyu verilmez. Bir turnuva satranç oyuncusu her oyun oynadığında, oyunun sonucuna ve rakibinin performansına bağlı olarak puanı artar veya azalır. Bir satranç uzmanının derecesi 2000'in altına düşerse, satranç uzmanı ünvanı gider (ancak yukarıdaki kriterlere göre kazanılmışsa Usta Adayı ünvanını korurlar). Avrupa ülkelerinde "uzman" terimi kullanılmamaktadır. Bunun yerine, FIDE Usta Adayı ünvanı genellikle daha yüksek bir derecelendirme (2200 FIDE) gerektirse de, bu seviyedeki oyunculara "Usta Adayları" adı verilir.
Bununla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki oyuncuların kendilerini 'uzman' kategorisine yerleştiren ve aynı zamanda 'Hayat Ustası' veya 'Ulusal Usta' ünvanını koruyan bir derecelendirmeye sahip olmaları da mümkündür. 'Usta' ünvanı, bir kez 2200'ün üzerinde puan almış olmak da dahil olmak üzere, USCF tarafından belirlenen kriterleri karşılayan herkese verilir. FIDE Ustalığı, Uluslararası Ustalık ve Büyükustalık ünvanları gibi, 'Ustalık' ünvanı da aşağıdakilere verilir: Derecesi 2200'ün altında olan ancak 'Ulusal Usta' veya 'Hayat Ustası' ünvanını kazanmış oyuncular, USCF'ye göre hâlâ 'usta' olarak anılır.
İlk USCF derecelendirme listesi Aralık 1950'de yayınlandı. Bu listede uzmanlar 2100 ile 2300 arasında derecelendirilen oyuncular, ustalar ise 2300 ile 2500 arasında derecelendirilen oyunculardı. Ancak birkaç yıl içinde derecelendirmelerin hızla düştüğü keşfedildi. Sonuç olarak, sınıflandırmalar 100 puan düşürüldü ve o zamandan bu yana uzmanlar 2000 ile 2200 arasında derecelendirildi. 1960 yılında USCF, orijinal 'nin yerine yeni Elo sıralama sistemini benimsedi.
Yukarıdaki bilgiler aynı zamanda Kanada Satranç Federasyonu'nda (CFC) yani Kanada'da da geçerlidir; tek fark, E Sınıfı'nın 1200'ün altında puan alan tüm oyuncuları kapsamasıdır. Benzer sınıf ayrımları diğer ulusal satranç federasyonlarında da geçerli olabilir.
Usta
Amerika Birleşik Devletleri Satranç Federasyonu (USCF), turnuva sırasında belirli performansa dayalı 'normlar' ile birlikte 2200 USCF derecelendirmesine ulaşan herkese Ulusal Usta ünvanını ve 2400 USCF derecelendirmesine ulaşan herkese de Kıdemli Usta ünvanını verir. USCF ayrıca hayatı boyunca toplam 300 veya daha fazla oyun oynayıp 2200 puana sahip olan herkese Hayat Ustası ünvanını veriyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, Ulusal Usta derecesinin daha sonradan 2200'ün altına düşüp düşmediğine bakılmaksızın, "Ulusal Usta" ünvanı ömür boyu verilir.
Hayat Ustası
Hayat Ustası, Amerika Birleşik Devletleri Satranç Federasyonu (USCF) tarafından verilen bir satranç ünvanıdır. Bu ünvanı alabilmek için, kişinin en az 300 USCF dereceli turnuva satranç oyununda yer alması 2200'ün üzerinde ustalık derecesine sahip olması gerekir.
Adından da anlaşılacağı gibi bu ünvan, daha sonra derecelendirmede herhangi bir düşüş yaşansa da ömür boyu tutulur. Bu nedenle, USCF derecesi 2100 (veya altı) olan ve Hayat Ustası olan bir oyuncuya rastlamak mümkündür.
Kanada
Kanada Satranç Federasyonu, 2200 puana sahip olan ve 2300 veya daha fazla puana sahip olan üç turnuva performansına ("normlar") ulaşan oyunculara Ulusal Usta ünvanını verir. Ayrıca, 2100 veya daha yüksek puana ve üç norma sahip olanlara ve puana sahip olanlara derecesine göre Ulusal Kadın Usta veya Ulusal Usta Adayı gibi ünvanlar da verir.
İngiltere
İngiliz Satranç Federasyonu, 2200 ECF derecelendirmesine ulaşan oyunculara Ulusal Usta ünvanını verir. Oyuncunun, 24 aylık bir süre boyunca minimum derecelendirme seviyesinde veya üzerinde derecelendirmeyi sürdürmesi ve 24 aylık eleme döneminde oynadığı toplam oyun sayısının 60 veya daha fazla olması gerekir.
İrlanda
1991 yılına kadar 15 oyuncuya İrlanda Ulusal Ustası ünvanını veriyordu. Ünvan o zamandan beri kullanılmamaktadır.
Avustralya
Avustralya Ustası ünvanı, Avustralya Satranç Federasyonu tarafından 1959'da kullanılmaya başladı. Ünvanlar, oyuncuların Avustralya Satranç Şampiyonası veya eyalet şampiyonaları gibi büyük turnuvalardaki performanslardan 100 puan alması gereken puana dayalı bir sistem kullanılarak verilir.
Yeni Zelanda
Yeni Zelanda Satranç Federasyonu, Yeni Zelanda Satranç Şampiyonası ve diğer birkaç turnuvadaki performanslara dayalı olarak puana dayalı bir sistem kullanarak Ulusal Usta ünvanını verir. Ulusal Usta ünvanı için 100 puan, Usta Adayı ünvanı için ise 40 puan gerekmektedir. 31 Ocak 2013 itibarıyla 22 oyuncu Ulusal Usta ünvanına sahiptir ve bunların çoğunluğu aynı zamanda FIDE'de de ünvanlara sahiptir.
Dominik Cumhuriyeti
, Dominik Satranç Şampiyonası'ndaki performanslara göre Ulusal Usta ünvanını verir. 11 Nisan 2023 itibarıyla 7 oyuncu Ulusal Usta ünvanına sahip olup bunların çoğunluğu aynı zamanda FIDE'de de ünvanlara sahiptir.
Satranç problemi ünvanları
Tıpkı masaüstü oyunlarda olduğu gibi, satranç probleminde de Uluslararası Büyükusta, Uluslararası Usta ve FIDE Ustası ünvanları, FIDE tarafından PCCC (Satranç Kompozisyonu Kalıcı Komisyonu) aracılığıyla özellikle seçkin problem ve çalışma yaratıcıları ve çözücülerine verilmektedir. (Ancak, masaüstü satrancın aksine, satranç problemlerinde sadece kadınlara yönelik verilen ünvanlar yoktur.)
Yaratıcılar
Satranç problemlerinde, yaratıcılık alanındaki Büyükustalık ünvanı 1959'da belirlendi; André Cheron, Arnoldo Ellerman, Alexander Gerbstmann, Jan Hartong ve Cyril Kipping ilk fahri ünvan sahipleri oldu. Sonraki yıllarda, IM ünvanının yanı sıra GM ünvanı (ilk olarak 1972'de Genrikh Kasparyan, Lev Loshinsky, Comins Mansfield ve Eeltje Visserman'a verildi) ve FM ünvanı (ilk olarak 1990'da verildi) için yeterlilikler belirlendi. Yeterlilikler, bir yaratıcının FIDE Albümlerinde yayınlanmak üzere hazırladığı problemlerin veya çalışmaların sayısına göre belirlenir. Bu albümler, FIDE tarafından atanan jüri üyeleri tarafından seçilen, belirli bir üç yıllık dönemde hazırlanan en iyi problemlerin ve çalışmaların bir derlemesidir. Bir albümde yayınlanan her problem 1 puan değerindedir; her çalışma da 1⅔ değerindedir; ortak problemlerin değeri, ortak problemlerin değer toplamını yaratıcı sayısına bölerek oluşturulur. FIDE Ustası ünvanı için bir yaracının 12 puan toplaması gerekir; Uluslararası Usta ünvanı için 25 puana ihtiyaç vardır; ve Büyükusta ünvanı için de bir yaratıcının 70 puana sahip olması gerekir.
Çözücüler
Çözücüler için GM (Uluslararası Çözüm Büyükustası) ve IM ünvanlarının her ikisi de ilk kez 1982'de verildi; Bunu 1997'de FM ünvanı takip etti. GM ve IM ünvanları yalnızca resmî Dünya Satranç Çözme Şampiyonası'na (WCSC) katılarak kazanılabilir: GM olabilmek için, bir çözücünün WCSC'yi kazanan kişinin puanının en az yüzde 90'ı ve üzerinde puan alması ve birbirini izleyen on WCSC'de üç kez en az onuncu sırada bitirmesi gereklidir. IM ünvanı için kazanın puanının en az yüzde 80'ini alması ve her defasında birbirini takip eden beş WCSC'de iki kez en az on beşinci sırada bitirmesi gerekir; bir alternatif olarak, tek bir WCSC kazanmak ya da tek bir WCSC'de kazanan kadar puan toplamak IM ünvanını kazandıracaktır. FM ünvanı için, çözücü kişinin kazananın puanının en az yüzde 75'ini alması ve her iki PCCC onaylı çözme yarışmasını sıralama olarak katılımcıların ilk yüzde 40'ı içinde bitirmesi gerekir.
Hakemler
Uluslararası Satranç Problemleri Hakemi ünvanı, turnuvaları en üst düzeyde değerlendirme yeteneğine sahip olduğu düşünülen kişilere verilir.
Yazışmalı satranç
Uluslararası Yazışmalı Satranç Federasyonu (ICCF), yazışmalı satranç alanında Uluslararası Usta, Kıdemli Uluslararası Usta ve Uluslararası Yazışmalı Satranç Büyükustası ünvanlarını verir; bunlar, FIDE tarafından tahta üstü satranç için verilen benzer ünvanlarla eşdeğerdir. ICCF aynı zamanda Dünya Yazışmalı Satranç Şampiyonası'nı da düzenlemektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ World Chess Federation. FIDE Handbook: Chess Rules. 1.0. Requirements for the titles designated in 0.31. 15 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved 9 December 2006.
- ^ Hooper, David; Whyld, Kenneth (1996). "Hauptturnier". The Oxford companion to chess. 2. Oxford University Press. s. 170. ISBN . Erişim tarihi: 4 Kasım 2013.
- ^ Current FIDE lists of top players with their titles are online at fide.com 30 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved 11 December 2006
- ^ "B. Permanent Commissions / 01. International Title Regulations (Qualification Commission) / FIDE Title Regulations effective from 1 January 2023 / FIDE Handbook". International Chess Federation (FIDE) (İngilizce). 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.
- ^ "What is the FOA Title? | FIDE Online Arena Help Center". support.chessarena.com (İngilizce). 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
- ^ "TSF UKD Bilgi Sistemi". ukd.tsf.org.tr. 6 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2024.
- ^ 300 oyun üzerinde 2200 reytinge sahip olan oyuncular "Hayat Ustası" ünvanına sahiptir. USCF terms 8 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ USCF'nin derecelendirme tabanı 100'dür
- ^ "US Chess Title System, Update Feb 2016" (PDF). Feb 2016. 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2024.
- ^ "Handbook". www.fide.com. 8 Mart 2013 tarihinde kaynağından .
- ^ . CFC. 25 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2009.
- ^ "Meeting Minutes – Board of Directors Meeting – August 2002", United States Chess Federation, PO Box 3967, Crossville, TN 38557
- ^ CFC Titleholders | The Chess Federation of Canada - La Fédération Canadienne des Échecs 24 Ekim 2013 tarihinde Wikiwix sitesinde arşivlendi. Chess.ca. Retrieved on 2013-10-23.
- ^ Master Points System « The English Chess Federation 15 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Englishchess.org.uk. Retrieved on 2013-10-23.
- ^ Irish National Master 21 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Icu.ie. Retrieved on 2013-10-23.
- ^ (1976). The encyclopaedia of chess. 2nd. Londra: Robert Hale Ltd. s. 33. ISBN . 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2013.
- ^ "New Zealand Chess Federation titles and awards" (PDF). 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Ekim 2013.
- ^ (PDF). 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2013.
- ^ Harkola, Hannu. "Rules for the WCSC and ECSC". www.saunalahti.fi. 19 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından .
- ^ Harkola, Hannu. "International judges". www.saunalahti.fi. 25 Ekim 2007 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Satranc unvani satranc yonetim kurulu tarafindan duzenlenen ve oyunculara performanslarina ve siralamalarina gore verilen bir unvandir Bu unvanlar genellikle omur boyu verilir Uluslararasi Satranc Federasyonu FIDE en prestijlisi Buyukusta olmak uzere cesitli unvanlar vermektedir bircok ulusal satranc federasyonu da Ulusalusta gibi unvanlar vermektedir Daha genel anlamda usta terimi herhangi bir yuksek beceriye sahip satranc oyuncusunu ifade eder Buyukusta Garri Kasparov 2007 Masaustu satranc unvanlariGenel olarak bir satranc ustasi cogu satranc oyuncusunu yenebilecek beceriye sahip bir oyuncudur Satranc oyunculari arasinda bu terim genellikle ustalik olarak kisaltilir 1950 yilinda FIDE Buyukusta ve Uluslararasi Usta unvanlarini olusturdu 1978 de FIDE daha kucuk bir unvan olan FIDE Ustasi unvanini olusturdu Usta unvaninin eski kullanimi satrancin baslangicindan ilk satranc organizasyonlarinin kurulmasina kadar usta terimi gayri resmi olarak kullanildi ve sadece bir populerlik meselesiydi Usta oyuncular oyundaki ustaliklarini gosterdiler ve gayri resmi olarak satranc ustalari olarak un kazandilar 19 yuzyilin ikinci yarisinda satrancin yayginlasmasiyla birlikte bu terim bazi kuruluslar tarafindan verilmeye baslandi Doneminin en prestijli etkinliklerinden biri ilk olarak 1876 da Deutscher Schachbund Alman Satranc Federasyonu tarafindan duzenlenen DSB Kongresiydi DSB nin Usta unvani icin standardi Meisterdrittel di yani DSB Kongresi ndeki ilk turnuvada oyunlarin en az ucte birini kazanmak Hauptturnier veya yedek etkinliginin galipleri bir sonraki kongrede yarismaya hak kazandi FIDE unvanlari Buyukusta GM bir satranc oyuncusunun ulasabilecegi en yuksek unvandir Bir oyuncunun Buyukusta unvanina hak kazanmasinin olagan yolu 2500 veya daha fazla FIDE derecesi ile birlikte uc Buyukusta duzeyinde performans norm olarak adlandirilir elde etmektir Uluslararasi Usta IM istisnai durumlar disinda omur boyu tasinir Unvan icin 2400 FIDE derecesi ve 3 norm gereklidir FIDE Ustasi FM Unvan icin 2300 FIDE derecesi gereklidir Norm gerekmez Usta Adayi CM Unvan icin 2200 FIDE derecesi gereklidir Norm gerekmez Yukarida listelenen unvanlar erkeklere ve kadinlar tarafindan kullanilabilir Yalnizca kadinlara yonelik ayri unvanlar da mevcuttur Kadin Buyukusta WGM Unvan icin 2300 FIDE derecesi ve 3 norm gereklidir Kadin Uluslararasi Usta WIM Unvan icin 2300 FIDE derecesi ve 3 norm gereklidir ancak norm gereklilikleri WGM ye gore daha dusuktur Kadin FIDE Ustasi WFM Unvan icin 2100 FIDE derecesi gereklidir Norm gerekmez Kadin Usta Adayi WCM Unvan icin 2000 FIDE derecesi gereklidir Norm gerekmez 1978 de Nona Gaprindasvili ile baslayarak cok sayida kadin GM unvanini kazandi Yaklasik 2000 yilindan bu yana en iyi 10 kadinin cogu GM unvanina sahip oldu Yukaridaki her bir unvan icin belirli yuksek seviyeli turnuvalarda zirvede veya zirveye yakin bir yerde performans sergilemek gerekir Ornegin GM unvani Dunya Gencler Sampiyonasini kazanan kisiye verilir FIDE ayrica araciligiyla cinsiyete bakilmaksizin alt gruplardaki oyunculara da unvanlar verir Arena Buyukustasi AGM Unvan icin 2000 FIDE derecesi gereklidir Arena Uluslararasi Ustasi AIM Unvan icin 1700 FIDE derecesi gereklidir Arena FIDE Ustasi AFM Unvan icin 1400 FIDE derecesi gereklidir Arena Usta Adayi ACM Unvan icin 1200 FIDE derecesi gereklidir Arena oyunlarindan herhangi biri icin herhangi bir norm gerekli degildir ancak oyuncunun art arda en az 150 kursun oyunu 100 yildirim oyunu veya 50 hizli oyun icin gereken minimum FIDE cevrimici derecelendirmesini surdurmesi gerekir FIDE ayrica hakemlere ve antrenorlere de unvanlar verir Ulusal unvanlar Bazi ulusal satranc federasyonlari Ulusal Usta NM gibi unvanlar verir Ulusal satranc federasyonlari FIDE tarafindan taninmayan bu tur unvanlar icin istedikleri standartlari belirlemekte ozgurdur Farkli ulkelerdeki Usta unvanlarina iliskin standartlar degisiklik gosterir ancak genellikle ulkenin ulusal sampiyonasinda belirli bir derecelendirmeye genel olarak yaklasik 2200 puan ulasmak belirli bir duzeyde gerekli sayida turnuva performansina norm ulasmak veya belirgin bir sekilde one cikmak gibi kriterlere dayanir FIDE Ustasi FM unvaninin 1978 de kullanima girmesinden bu yana Irlanda ve Almanya ulkelerindeki gibi bazi federasyonlar artik eskimis oldugunu dusunerek Ulusal Ustalik unvanlarini vermeyi biraktilar Turkiye Turkiye de TSF ye gore Ulusal Usta UU unvanina sahip olmak icin 2100 UKD puani Kadin Ulusal Usta KUU unvanina sahip olmak icin ise 1900 UKD puani gereklidir Sovyetler Birligi Sovyetler Birligi nde Usta unvani federal hukumet tarafindan veriliyordu ve unvaniyla baglantiliydi unvani alan ilk satranc oyuncusu 1934 te idi unvan icin yalnizca nda one cikan oyuncular dikkate alindi ve toplamda 100 den daha az odul verildi Bu oyuncularin cogu ayni zamanda FIDE de Uluslararasi Usta veya Buyukusta unvanina da hak kazandi ABD su anda 2200 derecelendirmesine ulasanlara Usta unvani vermektedir Satranc uzmani USCF rating categories Category Rating rangeKidemli Usta Over 2400Ulusal Usta Over 2200Uzman 2000 2199A Sinifi 1800 1999B Sinifi 1600 1799C Sinifi 1400 1599D Sinifi 1200 1399E Sinifi 1000 1199F Sinifi 800 999G Sinifi 600 799H Sinifi 450 599I Sinifi 200 449J Sinifi 200 un altindakiler Satranc uzmani Amerika Birlesik Devletleri Satranc Federasyonu USCF tarafindan verilen bir unvandir 2000 den 2199 a kadar derecelendirilen satranc oyuncularina verilir Yukaridaki derecelere sahip oyuncular usta altindaki oyuncular ise sinif oyuncularidir Yaklasik 50 000 satranc oyuncusu USCF derecesine sahiptir ve bunlarin yaklasik 2 500 u 2000 veya daha iyi derecelendirilmistir Bu nedenle satranc uzmanlari tum USCF satranc oyunculari arasinda ilk 5 lik dilimde yer almaktadir USCF 2008 den bu yana turnuvalarda bes adet norm elde eden ve ayni zamanda 2000 in uzerinde bir derecelendirmeye sahip olan oyunculara Usta Adayi unvanini da vermektedir Usta unvani gibi Usta Adayi unvani da omur boyu verilmektedir Satranc uzmani unvani omur boyu verilmez Bir turnuva satranc oyuncusu her oyun oynadiginda oyunun sonucuna ve rakibinin performansina bagli olarak puani artar veya azalir Bir satranc uzmaninin derecesi 2000 in altina duserse satranc uzmani unvani gider ancak yukaridaki kriterlere gore kazanilmissa Usta Adayi unvanini korurlar Avrupa ulkelerinde uzman terimi kullanilmamaktadir Bunun yerine FIDE Usta Adayi unvani genellikle daha yuksek bir derecelendirme 2200 FIDE gerektirse de bu seviyedeki oyunculara Usta Adaylari adi verilir Bununla birlikte Amerika Birlesik Devletleri ndeki oyuncularin kendilerini uzman kategorisine yerlestiren ve ayni zamanda Hayat Ustasi veya Ulusal Usta unvanini koruyan bir derecelendirmeye sahip olmalari da mumkundur Usta unvani bir kez 2200 un uzerinde puan almis olmak da dahil olmak uzere USCF tarafindan belirlenen kriterleri karsilayan herkese verilir FIDE Ustaligi Uluslararasi Ustalik ve Buyukustalik unvanlari gibi Ustalik unvani da asagidakilere verilir Derecesi 2200 un altinda olan ancak Ulusal Usta veya Hayat Ustasi unvanini kazanmis oyuncular USCF ye gore hala usta olarak anilir Ilk USCF derecelendirme listesi Aralik 1950 de yayinlandi Bu listede uzmanlar 2100 ile 2300 arasinda derecelendirilen oyuncular ustalar ise 2300 ile 2500 arasinda derecelendirilen oyunculardi Ancak birkac yil icinde derecelendirmelerin hizla dustugu kesfedildi Sonuc olarak siniflandirmalar 100 puan dusuruldu ve o zamandan bu yana uzmanlar 2000 ile 2200 arasinda derecelendirildi 1960 yilinda USCF orijinal nin yerine yeni Elo siralama sistemini benimsedi Yukaridaki bilgiler ayni zamanda Kanada Satranc Federasyonu nda CFC yani Kanada da da gecerlidir tek fark E Sinifi nin 1200 un altinda puan alan tum oyunculari kapsamasidir Benzer sinif ayrimlari diger ulusal satranc federasyonlarinda da gecerli olabilir Usta Amerika Birlesik Devletleri Satranc Federasyonu USCF turnuva sirasinda belirli performansa dayali normlar ile birlikte 2200 USCF derecelendirmesine ulasan herkese Ulusal Usta unvanini ve 2400 USCF derecelendirmesine ulasan herkese de Kidemli Usta unvanini verir USCF ayrica hayati boyunca toplam 300 veya daha fazla oyun oynayip 2200 puana sahip olan herkese Hayat Ustasi unvanini veriyor Amerika Birlesik Devletleri nde Ulusal Usta derecesinin daha sonradan 2200 un altina dusup dusmedigine bakilmaksizin Ulusal Usta unvani omur boyu verilir Hayat Ustasi Hayat Ustasi Amerika Birlesik Devletleri Satranc Federasyonu USCF tarafindan verilen bir satranc unvanidir Bu unvani alabilmek icin kisinin en az 300 USCF dereceli turnuva satranc oyununda yer almasi 2200 un uzerinde ustalik derecesine sahip olmasi gerekir Adindan da anlasilacagi gibi bu unvan daha sonra derecelendirmede herhangi bir dusus yasansa da omur boyu tutulur Bu nedenle USCF derecesi 2100 veya alti olan ve Hayat Ustasi olan bir oyuncuya rastlamak mumkundur Kanada Kanada Satranc Federasyonu 2200 puana sahip olan ve 2300 veya daha fazla puana sahip olan uc turnuva performansina normlar ulasan oyunculara Ulusal Usta unvanini verir Ayrica 2100 veya daha yuksek puana ve uc norma sahip olanlara ve puana sahip olanlara derecesine gore Ulusal Kadin Usta veya Ulusal Usta Adayi gibi unvanlar da verir Ingiltere Ingiliz Satranc Federasyonu 2200 ECF derecelendirmesine ulasan oyunculara Ulusal Usta unvanini verir Oyuncunun 24 aylik bir sure boyunca minimum derecelendirme seviyesinde veya uzerinde derecelendirmeyi surdurmesi ve 24 aylik eleme doneminde oynadigi toplam oyun sayisinin 60 veya daha fazla olmasi gerekir Irlanda 1991 yilina kadar 15 oyuncuya Irlanda Ulusal Ustasi unvanini veriyordu Unvan o zamandan beri kullanilmamaktadir Avustralya Avustralya Ustasi unvani Avustralya Satranc Federasyonu tarafindan 1959 da kullanilmaya basladi Unvanlar oyuncularin Avustralya Satranc Sampiyonasi veya eyalet sampiyonalari gibi buyuk turnuvalardaki performanslardan 100 puan almasi gereken puana dayali bir sistem kullanilarak verilir Yeni Zelanda Yeni Zelanda Satranc Federasyonu Yeni Zelanda Satranc Sampiyonasi ve diger birkac turnuvadaki performanslara dayali olarak puana dayali bir sistem kullanarak Ulusal Usta unvanini verir Ulusal Usta unvani icin 100 puan Usta Adayi unvani icin ise 40 puan gerekmektedir 31 Ocak 2013 itibariyla 22 oyuncu Ulusal Usta unvanina sahiptir ve bunlarin cogunlugu ayni zamanda FIDE de de unvanlara sahiptir Dominik Cumhuriyeti Dominik Satranc Sampiyonasi ndaki performanslara gore Ulusal Usta unvanini verir 11 Nisan 2023 itibariyla 7 oyuncu Ulusal Usta unvanina sahip olup bunlarin cogunlugu ayni zamanda FIDE de de unvanlara sahiptir Satranc problemi unvanlariTipki masaustu oyunlarda oldugu gibi satranc probleminde de Uluslararasi Buyukusta Uluslararasi Usta ve FIDE Ustasi unvanlari FIDE tarafindan PCCC Satranc Kompozisyonu Kalici Komisyonu araciligiyla ozellikle seckin problem ve calisma yaraticilari ve cozuculerine verilmektedir Ancak masaustu satrancin aksine satranc problemlerinde sadece kadinlara yonelik verilen unvanlar yoktur Yaraticilar Satranc problemlerinde yaraticilik alanindaki Buyukustalik unvani 1959 da belirlendi Andre Cheron Arnoldo Ellerman Alexander Gerbstmann Jan Hartong ve Cyril Kipping ilk fahri unvan sahipleri oldu Sonraki yillarda IM unvaninin yani sira GM unvani ilk olarak 1972 de Genrikh Kasparyan Lev Loshinsky Comins Mansfield ve Eeltje Visserman a verildi ve FM unvani ilk olarak 1990 da verildi icin yeterlilikler belirlendi Yeterlilikler bir yaraticinin FIDE Albumlerinde yayinlanmak uzere hazirladigi problemlerin veya calismalarin sayisina gore belirlenir Bu albumler FIDE tarafindan atanan juri uyeleri tarafindan secilen belirli bir uc yillik donemde hazirlanan en iyi problemlerin ve calismalarin bir derlemesidir Bir albumde yayinlanan her problem 1 puan degerindedir her calisma da 1 degerindedir ortak problemlerin degeri ortak problemlerin deger toplamini yaratici sayisina bolerek olusturulur FIDE Ustasi unvani icin bir yaracinin 12 puan toplamasi gerekir Uluslararasi Usta unvani icin 25 puana ihtiyac vardir ve Buyukusta unvani icin de bir yaraticinin 70 puana sahip olmasi gerekir Cozuculer Cozuculer icin GM Uluslararasi Cozum Buyukustasi ve IM unvanlarinin her ikisi de ilk kez 1982 de verildi Bunu 1997 de FM unvani takip etti GM ve IM unvanlari yalnizca resmi Dunya Satranc Cozme Sampiyonasi na WCSC katilarak kazanilabilir GM olabilmek icin bir cozucunun WCSC yi kazanan kisinin puaninin en az yuzde 90 i ve uzerinde puan almasi ve birbirini izleyen on WCSC de uc kez en az onuncu sirada bitirmesi gereklidir IM unvani icin kazanin puaninin en az yuzde 80 ini almasi ve her defasinda birbirini takip eden bes WCSC de iki kez en az on besinci sirada bitirmesi gerekir bir alternatif olarak tek bir WCSC kazanmak ya da tek bir WCSC de kazanan kadar puan toplamak IM unvanini kazandiracaktir FM unvani icin cozucu kisinin kazananin puaninin en az yuzde 75 ini almasi ve her iki PCCC onayli cozme yarismasini siralama olarak katilimcilarin ilk yuzde 40 i icinde bitirmesi gerekir Hakemler Uluslararasi Satranc Problemleri Hakemi unvani turnuvalari en ust duzeyde degerlendirme yetenegine sahip oldugu dusunulen kisilere verilir Yazismali satrancUluslararasi Yazismali Satranc Federasyonu ICCF yazismali satranc alaninda Uluslararasi Usta Kidemli Uluslararasi Usta ve Uluslararasi Yazismali Satranc Buyukustasi unvanlarini verir bunlar FIDE tarafindan tahta ustu satranc icin verilen benzer unvanlarla esdegerdir ICCF ayni zamanda Dunya Yazismali Satranc Sampiyonasi ni da duzenlemektedir Ayrica bakinizFIDE unvanlariKaynakca World Chess Federation FIDE Handbook Chess Rules 1 0 Requirements for the titles designated in 0 31 15 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 9 December 2006 Hooper David Whyld Kenneth 1996 Hauptturnier The Oxford companion to chess 2 Oxford University Press s 170 ISBN 978 0 1928 0049 7 Erisim tarihi 4 Kasim 2013 Current FIDE lists of top players with their titles are online at fide com 30 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 11 December 2006 B Permanent Commissions 01 International Title Regulations Qualification Commission FIDE Title Regulations effective from 1 January 2023 FIDE Handbook International Chess Federation FIDE Ingilizce 3 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2023 What is the FOA Title FIDE Online Arena Help Center support chessarena com Ingilizce 4 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2024 TSF UKD Bilgi Sistemi ukd tsf org tr 6 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2024 300 oyun uzerinde 2200 reytinge sahip olan oyuncular Hayat Ustasi unvanina sahiptir USCF terms 8 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde USCF nin derecelendirme tabani 100 dur US Chess Title System Update Feb 2016 PDF Feb 2016 10 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Mayis 2024 Handbook www fide com 8 Mart 2013 tarihinde kaynagindan CFC 25 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2009 Meeting Minutes Board of Directors Meeting August 2002 United States Chess Federation PO Box 3967 Crossville TN 38557 CFC Titleholders The Chess Federation of Canada La Federation Canadienne des Echecs 24 Ekim 2013 tarihinde Wikiwix sitesinde arsivlendi Chess ca Retrieved on 2013 10 23 Master Points System The English Chess Federation 15 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Englishchess org uk Retrieved on 2013 10 23 Irish National Master 21 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Icu ie Retrieved on 2013 10 23 1976 The encyclopaedia of chess 2nd Londra Robert Hale Ltd s 33 ISBN 978 0 7091 4697 1 14 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2013 New Zealand Chess Federation titles and awards PDF 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Ekim 2013 PDF 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2013 Harkola Hannu Rules for the WCSC and ECSC www saunalahti fi 19 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan Harkola Hannu International judges www saunalahti fi 25 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan