Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Satsuma veya Rize mandalinası (Citrus unshiu), Çin kökenli, soğuğa dayanıklı, çekirdeksiz ve kolay soyulabilen bir narenciye türüdür.
| Satsuma Citrus unshiu | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
|
İsimlendirme
Çincede Çince: wēnzhōu mìgān (Çince (basitleştirilmiş): 温州蜜柑; Çince (geleneksel): 溫州蜜柑) olarak bilinen ve bu dilde Çin'de yer alan Unsyu (Wenzhou) bölgesinden ismini almış olan meyve, batıya Japonya'nın Satsuma Eyaleti'nden yayılmış olmasından ötürü Avrupa'da satsuma veya unshu mikan isimleri ile tanınmaktadır.
Sınıflandırma
Tanaka sınıflandırma sisteminde Citrus unshiu, mandalinadan ayrı bir tür olarak kabul edilir. Swingle sistemi altında ise, satsumalar bir mandalina alt grubudur. Genetik analizler, satsumanın bir mandalina-pomelo melezi olduğunu ve genomunun %22'sinin pomelodan geldiğini göstermiştir. Bu oran mandalina türlerine kıyasla çok daha büyüktür.
Özellikler
Meyvesi yumuşak ve tatlı olan satsumalar genellikle çekirdeksizdir ve diğer mandalinalar (Citrus reticulata) ile aynı boyutlardadır. Satsumanın ayırt edici özelliklerinden biri, diğer narenciye meyvelerine kıyasla çok kolay bir şekilde soyulmasını sağlayan, meyvenin etrafındaki noktalı ve ince kabuğudur. Satsuma ayrıca ezilmeye ve zedelenmeye karşı hassaslık gösterir. Kabuk yapısından ötürü zedelenmiş ve hasar görmüş meyveler sağlıklı meyvelerden ayırt edilememektedir ve bu durum kalite kontrol işini zorlaştırmktadır.
Nemli bölgelerde yetişen satsumlar meyve kabuğu hala yeşilken olgunlaşabilirler.
Satsumlar soğuğa dayanıklıdır ve ağçlar soğuk yerlere ekildiğinde meyveler bu sıcaklıklarda daha tatlı hale gelir. Olgun bir satsuma ağacı -9 °C civarında bile hayatta kalabilir, hatta -11 °C'yi birkaç saatliğine tolere edebilir. Yenilebilir narenciye çeşitlerinden sadece kamkat soğuğa daha dayanıklıdır. Satsuma ağaçları nadiren herhangi bir dikene sahiptir. Ağaç tohumdan yetiştirildiği takdirde ilk meyvelerin üretilmesi yaklaşık 8 yıl sürer, ancak üçyaprak portakal gibi diğer turunçgil anaçlarına aşılanarak da çoğaltılabilir.
Dağılım
Citrus unshiu, Japonya, İspanya, Orta Çin, Kore, ABD, Güney Afrika, Güney Amerika, Yeni Zelanda ve Karadeniz civarında yetiştirilmektedir. İzmir'de yetiştirilen Satsumalar "Seferihisar mandalinası" adı altında coğrafi işarete sahiptir.
Kaynakça
- ^ a b Schlegel (2009). Dictionary of Plant Breeding (İngilizce) (2.2ad1=Rolf bas.). CRC Press. s. 437. ISBN . 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
It's named after, Unsyu, China; in Japan it is known as "unshu mikan," in China, as "wenzhou migan"; recorded cultivation of the "wenzhou migan" date back some 2,400 years; it was listed as a tribute item for Imperial consumption in the TANG Dynasty; the best record of the cultivation of this variety in ancient China is from Jijia Julu, written by Han YAN, the governor of the region and published in 1178
- ^ . hawaii.edu. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
Mikan is a tangerine-like citrus fruit that is grown in warmer regions of Japan in large quantities. Many different varieties have been introduced to Japan from China since the eighth century, but since the late 19th century the most important variety has been the unshu.
- ^ "Citrus unshiu" 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Germplasm Resources Information Network (GRIN). Agricultural Research Service (ARS) 1 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., United States Department of Agriculture (USDA) 17 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020. "muhtemel menşei Japonya'nın Kyushu adaları veya Çin'den Japonya'ya ithal edilmiş."
- ^ Misaki, Akira (Kasım 1999). [The Origin and the Development-Process of "Kisyu Arida Mikan (Arida Mandarin)"]. 経済理論 [The Wakayama Economic Review] (Japonca). Cilt 292. University of Wakayama. ss. 97-118. 10 Ocak 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
(After the many years of research, has concluded the place of origin of Satsuma is . Satsuma is a of Sōkitsu, Mankitsu, or Tendaisankitsu introduced from Huangyan Zhejiang, China. It appeared in the early Edo period.)
- ^ a b . PLANTanswers. 21 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ Saunt, James (2000). Citrus Varieties of the World. Sinclair Intl Business Resources. ISBN .
- ^ . izmir.ktb.gov.tr. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2021.
Dış bağlantılar
- Satsuma Mandalinası - Florida Üniversitesi28 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- PLANTanswers - Teksas Kooperatif Eki28 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Satsuma veya Rize mandalinasi Citrus unshiu Cin kokenli soguga dayanikli cekirdeksiz ve kolay soyulabilen bir narenciye turudur Satsuma Citrus unshiuBiyolojik siniflandirmaAlem Plantae unranked Eudicots unranked RosidsTakim SapindalesFamilya RutaceaeAlt familya Oymak Cins Citrus Raf Tur C unshiuIsimlendirmeCincede Cince wenzhōu migan Cince basitlestirilmis 温州蜜柑 Cince geleneksel 溫州蜜柑 olarak bilinen ve bu dilde Cin de yer alan Unsyu Wenzhou bolgesinden ismini almis olan meyve batiya Japonya nin Satsuma Eyaleti nden yayilmis olmasindan oturu Avrupa da satsuma veya unshu mikan isimleri ile taninmaktadir SiniflandirmaTanaka siniflandirma sisteminde Citrus unshiu mandalinadan ayri bir tur olarak kabul edilir Swingle sistemi altinda ise satsumalar bir mandalina alt grubudur Genetik analizler satsumanin bir mandalina pomelo melezi oldugunu ve genomunun 22 sinin pomelodan geldigini gostermistir Bu oran mandalina turlerine kiyasla cok daha buyuktur OzelliklerSatsuma meyveleri Meyvesi yumusak ve tatli olan satsumalar genellikle cekirdeksizdir ve diger mandalinalar Citrus reticulata ile ayni boyutlardadir Satsumanin ayirt edici ozelliklerinden biri diger narenciye meyvelerine kiyasla cok kolay bir sekilde soyulmasini saglayan meyvenin etrafindaki noktali ve ince kabugudur Satsuma ayrica ezilmeye ve zedelenmeye karsi hassaslik gosterir Kabuk yapisindan oturu zedelenmis ve hasar gormus meyveler saglikli meyvelerden ayirt edilememektedir ve bu durum kalite kontrol isini zorlastirmktadir Nemli bolgelerde yetisen satsumlar meyve kabugu hala yesilken olgunlasabilirler Satsumlar soguga dayaniklidir ve agclar soguk yerlere ekildiginde meyveler bu sicakliklarda daha tatli hale gelir Olgun bir satsuma agaci 9 C civarinda bile hayatta kalabilir hatta 11 C yi birkac saatligine tolere edebilir Yenilebilir narenciye cesitlerinden sadece kamkat soguga daha dayaniklidir Satsuma agaclari nadiren herhangi bir dikene sahiptir Agac tohumdan yetistirildigi takdirde ilk meyvelerin uretilmesi yaklasik 8 yil surer ancak ucyaprak portakal gibi diger turuncgil anaclarina asilanarak da cogaltilabilir DagilimCitrus unshiu Japonya Ispanya Orta Cin Kore ABD Guney Afrika Guney Amerika Yeni Zelanda ve Karadeniz civarinda yetistirilmektedir Izmir de yetistirilen Satsumalar Seferihisar mandalinasi adi altinda cografi isarete sahiptir Kaynakca a b Schlegel 2009 Dictionary of Plant Breeding Ingilizce 2 2ad1 Rolf bas CRC Press s 437 ISBN 9781439802434 6 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2019 It s named after Unsyu China in Japan it is known as unshu mikan in China as wenzhou migan recorded cultivation of the wenzhou migan date back some 2 400 years it was listed as a tribute item for Imperial consumption in the TANG Dynasty the best record of the cultivation of this variety in ancient China is from Jijia Julu written by Han YAN the governor of the region and published in 1178 hawaii edu 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2019 Mikan is a tangerine like citrus fruit that is grown in warmer regions of Japan in large quantities Many different varieties have been introduced to Japan from China since the eighth century but since the late 19th century the most important variety has been the unshu Citrus unshiu 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Germplasm Resources Information Network GRIN Agricultural Research Service ARS 1 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde United States Department of Agriculture USDA 17 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi 17 Aralik 2020 muhtemel mensei Japonya nin Kyushu adalari veya Cin den Japonya ya ithal edilmis Misaki Akira Kasim 1999 The Origin and the Development Process of Kisyu Arida Mikan Arida Mandarin 経済理論 The Wakayama Economic Review Japonca Cilt 292 University of Wakayama ss 97 118 10 Ocak 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2019 After the many years of research has concluded the place of origin of Satsuma is Satsuma is a of Sōkitsu Mankitsu or Tendaisankitsu introduced from Huangyan Zhejiang China It appeared in the early Edo period a b PLANTanswers 21 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2019 Saunt James 2000 Citrus Varieties of the World Sinclair Intl Business Resources ISBN 9781872960012 izmir ktb gov tr 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2021 Dis baglantilarSatsuma Mandalinasi Florida Universitesi28 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde PLANTanswers Teksas Kooperatif Eki28 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde