Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sedasyon, sedatif ilaçlarla hastanın tüm reflekslerinin korunarak, derinliği kontrollü olarak ayarlanabilen uyku hali. Anestezi uzmanı tarafından uygulanan bir yöntemdir.
Hastanın işlem başlamadan 2 saat öncesinde yeme-içmeye son vermesi gerekir. Sedasyon damar yolu açılması ve solüsyonun verilmesiyle başlar. Damar yolu açılmasına psikolojik ve mental olarak hazır olmayan çocuklarda (yaşı küçük, mental retardasyon, hiperaktif vb.) burundan damla yoluyla sedasyona başlanır, sonrasında damar yolu açılarak işleme geçilir. Hastanın sedasyonu yeterli derinliğe ulaşınca tedavisi başlar. Hastanın vital bulguları (Nabız, solunum, oksijen saturasyonu, tansiyon, vücut sıcaklığı) anestezi uzmanı tarafından monitörize edilerek izlenirken yapılan cerrahi işlem sürdürür. Tedavinin tamamlanmasının ardından sedasyon yüzeyselleştirilerek sonlandırılır. Kullanılan sedatif ilaçlarla sedasyonun süresi ve derinliğinin ayarlanabilmesi sistemin avantajlarından biridir.
Uygulama sonrasında sedasyon uygulanan kişi "damar yolu açılması dahil" herhangi bir şey hatırlanmadığı için yapılan işlemin psikolojik travmasından korunmuş olur.
Genel anesteziye oranla çok daha güvenli ve kolay bir uyutma işlemi olan sedasyonun riskleri ve yan etkileri de çok daha azdır. Bazı hastalarda sedasyon sonrasında halsizlik, reflekslerde azalma, tansiyon düşüklüğü, baş ağrısı, kısa süreli hafıza sorunları gibi durumlar yer alabilir. Bunlar her hastada görülmemekle birlikte genellikle işlemden kısa süre sonra hafifleyerek kaybolan yan etkilerdir. Her tıbbi operasyon, özellikle de ameliyatların büyük bir kısmı sedasyon ile gerçekleştirilmeye uygun değildir. Bu gibi durumlarda genel anestezi veya lokal anestezi türlerinden yararlanılır. Genel anestezi veya spinal lokal anestezi alan hastalarda yan etkiler genellikle daha şiddetli ve daha uzun sürelidir. Mide bulantısı, kusma, baş ağrısı gibi yan etkiler bu hastalarda belirgin düzeyde daha şiddetlidir.
Sedasyon türleri nelerdir?
Yapılacak tıbbi işlemin neden olacağı acı veya rahatsızlık durumuna göre sedasyon farklı türlere ayrılır. Sedasyonun bilinç yatıştırma etkisinin şiddetine göre ilaç dozunun verilmesi ile belirlenen sedasyon türleri şu şekilde sıralanabilir:
- Minimal (Hafif) Sedasyon: Bedensel duyular üzerinde minimum düzeyde etki oluşturan minimal sedasyon, bir tür yatıştırıcıdır. Özellikle kaygı, panik atak gibi durumların yatıştırılması ve rahat bir tıbbi işlemin geçirilmesi açısından tercih edilen hafif sedasyonda hasta kendini rahat ve uykulu hisseder. Diş hekimi korkusu, iğne korkusu gibi durumlarda veya hafif rahatsızlığa neden olan tıbbi görüntüleme prosedürleri esnasında tercih edilebilir.
- Orta Düzey Sedasyon: Bilinçli sedasyon veya prosedürel sedasyon olarak da adlandırılan orta düzey sedasyonda hasta, yarı bilinçli durumdadır. Kendi kendine soluk alabilme ve uyarılara yanıt verebilme hali devam ederken hastanın acı, endişe ve rahatsızlık hisleri önemli ölçüde azalır.
- Dissosiasyon: Dissosiasyon, orta derece sedasyonun bir seviye daha şiddetli halinde denir. Beynin yüksek merkezlerine duyusal uyarıların ulaşmasını engelleyen ilaçlardan yararlanılır. Bu sedasyon düzeyinde hasta çevresinden kopmuş olsa da belirli uyaranlara yanıt verebilir.
- Derin Sedasyon: Genel anesteziden önceki sedasyon fazı olan derin sedasyonda hastanın bilinci neredeyse kapalıdır. Bu düzeyde sedasyon verilen hastada yalnızca sürekli tekrarlanan şiddetli ve ağrılı uyarılara karşı verilen amaçlı tepkiler mevcuttur. Solunum konusunda hastalar yardıma ihtiyaç duyabilse de kardiyovasküler fonksiyonlar genellikle bozulmaz.
- Genel Anestezi: Sedasyonun en şiddetli hali olan genel anestezide bilinç tamamen kapalıdır ve hiçbir uyarana yanıt alınamaz. Hasta solunum desteğine ihtiyaç duyar ve kardiyovasküler fonksiyonlarda bozulma söz konusu olabilir.
Sedasyon kimlere uygulanır?
Sedasyon, tıbbi prosedürler sırasında çok yaygın olarak kullanılan uyutma tekniğidir. Uygulama sırasında verilen ilaçlara karşı alerjik reaksiyonu bulunmayan her türlü hastaya tıbbi işlem öncesinde sedasyon uygulanabilir. Sedasyonun yaygın olarak tercih edildiği tıbbi işlemlerden bazıları şunlardır:
- Zihinsel veya psikiyatrik hastalıkları olan, tıbbi işlemlere karşı direnç gösteren hastalara uygulanacak rutin tıbbi müdahaleler
- Kaygı, iğne korkusu, diş hekimi korkusu ve panik atak gibi sorunları bulunan hastalara yapılması gereken işlemler
- Diş çekimi ve ağız sağlığına ilişkin bazı rahatsızlık verici tedaviler
- Çocuklarda veya yetişkinlerde mide bulantısı, kusma gibi tepkilere yol açan diş hekimliği uygulamaları
- Endoskopi, bronkoskopi, kolonoskopi gibi işlemler
- Bazı bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans (MR) uygulamaları
- Ayak veya cilt gibi bölgeler üzerinde gerçekleştirilmesi gereken küçük cerrahi müdahaleler
- Biyopsiler
- Sünnet
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sedasyon sedatif ilaclarla hastanin tum reflekslerinin korunarak derinligi kontrollu olarak ayarlanabilen uyku hali Anestezi uzmani tarafindan uygulanan bir yontemdir Hastanin islem baslamadan 2 saat oncesinde yeme icmeye son vermesi gerekir Sedasyon damar yolu acilmasi ve solusyonun verilmesiyle baslar Damar yolu acilmasina psikolojik ve mental olarak hazir olmayan cocuklarda yasi kucuk mental retardasyon hiperaktif vb burundan damla yoluyla sedasyona baslanir sonrasinda damar yolu acilarak isleme gecilir Hastanin sedasyonu yeterli derinlige ulasinca tedavisi baslar Hastanin vital bulgulari Nabiz solunum oksijen saturasyonu tansiyon vucut sicakligi anestezi uzmani tarafindan monitorize edilerek izlenirken yapilan cerrahi islem surdurur Tedavinin tamamlanmasinin ardindan sedasyon yuzeysellestirilerek sonlandirilir Kullanilan sedatif ilaclarla sedasyonun suresi ve derinliginin ayarlanabilmesi sistemin avantajlarindan biridir Uygulama sonrasinda sedasyon uygulanan kisi damar yolu acilmasi dahil herhangi bir sey hatirlanmadigi icin yapilan islemin psikolojik travmasindan korunmus olur Genel anesteziye oranla cok daha guvenli ve kolay bir uyutma islemi olan sedasyonun riskleri ve yan etkileri de cok daha azdir Bazi hastalarda sedasyon sonrasinda halsizlik reflekslerde azalma tansiyon dusuklugu bas agrisi kisa sureli hafiza sorunlari gibi durumlar yer alabilir Bunlar her hastada gorulmemekle birlikte genellikle islemden kisa sure sonra hafifleyerek kaybolan yan etkilerdir Her tibbi operasyon ozellikle de ameliyatlarin buyuk bir kismi sedasyon ile gerceklestirilmeye uygun degildir Bu gibi durumlarda genel anestezi veya lokal anestezi turlerinden yararlanilir Genel anestezi veya spinal lokal anestezi alan hastalarda yan etkiler genellikle daha siddetli ve daha uzun surelidir Mide bulantisi kusma bas agrisi gibi yan etkiler bu hastalarda belirgin duzeyde daha siddetlidir Sedasyon turleri nelerdir Yapilacak tibbi islemin neden olacagi aci veya rahatsizlik durumuna gore sedasyon farkli turlere ayrilir Sedasyonun bilinc yatistirma etkisinin siddetine gore ilac dozunun verilmesi ile belirlenen sedasyon turleri su sekilde siralanabilir Minimal Hafif Sedasyon Bedensel duyular uzerinde minimum duzeyde etki olusturan minimal sedasyon bir tur yatistiricidir Ozellikle kaygi panik atak gibi durumlarin yatistirilmasi ve rahat bir tibbi islemin gecirilmesi acisindan tercih edilen hafif sedasyonda hasta kendini rahat ve uykulu hisseder Dis hekimi korkusu igne korkusu gibi durumlarda veya hafif rahatsizliga neden olan tibbi goruntuleme prosedurleri esnasinda tercih edilebilir Orta Duzey Sedasyon Bilincli sedasyon veya prosedurel sedasyon olarak da adlandirilan orta duzey sedasyonda hasta yari bilincli durumdadir Kendi kendine soluk alabilme ve uyarilara yanit verebilme hali devam ederken hastanin aci endise ve rahatsizlik hisleri onemli olcude azalir Dissosiasyon Dissosiasyon orta derece sedasyonun bir seviye daha siddetli halinde denir Beynin yuksek merkezlerine duyusal uyarilarin ulasmasini engelleyen ilaclardan yararlanilir Bu sedasyon duzeyinde hasta cevresinden kopmus olsa da belirli uyaranlara yanit verebilir Derin Sedasyon Genel anesteziden onceki sedasyon fazi olan derin sedasyonda hastanin bilinci neredeyse kapalidir Bu duzeyde sedasyon verilen hastada yalnizca surekli tekrarlanan siddetli ve agrili uyarilara karsi verilen amacli tepkiler mevcuttur Solunum konusunda hastalar yardima ihtiyac duyabilse de kardiyovaskuler fonksiyonlar genellikle bozulmaz Genel Anestezi Sedasyonun en siddetli hali olan genel anestezide bilinc tamamen kapalidir ve hicbir uyarana yanit alinamaz Hasta solunum destegine ihtiyac duyar ve kardiyovaskuler fonksiyonlarda bozulma soz konusu olabilir Sedasyon kimlere uygulanir Sedasyon tibbi prosedurler sirasinda cok yaygin olarak kullanilan uyutma teknigidir Uygulama sirasinda verilen ilaclara karsi alerjik reaksiyonu bulunmayan her turlu hastaya tibbi islem oncesinde sedasyon uygulanabilir Sedasyonun yaygin olarak tercih edildigi tibbi islemlerden bazilari sunlardir Zihinsel veya psikiyatrik hastaliklari olan tibbi islemlere karsi direnc gosteren hastalara uygulanacak rutin tibbi mudahaleler Kaygi igne korkusu dis hekimi korkusu ve panik atak gibi sorunlari bulunan hastalara yapilmasi gereken islemler Dis cekimi ve agiz sagligina iliskin bazi rahatsizlik verici tedaviler Cocuklarda veya yetiskinlerde mide bulantisi kusma gibi tepkilere yol acan dis hekimligi uygulamalari Endoskopi bronkoskopi kolonoskopi gibi islemler Bazi bilgisayarli tomografi BT veya manyetik rezonans MR uygulamalari Ayak veya cilt gibi bolgeler uzerinde gerceklestirilmesi gereken kucuk cerrahi mudahaleler Biyopsiler SunnetKaynakca a b c d Sedasyon Nedir www medicalpark com tr 7 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2024